Ný félagsrit - 01.01.1845, Page 111

AI.1T UM UITGJÖltniR. 114
I
língarnir se, einsog hver nnnar nia&ur, undir lögun-
uni, en ekki yfir þeini; á bábiini stöbuni lirifu fram-
úrskarandi tápmenn og gáfunienn af lágiim stigum
æbstu völd til si'n (Cronivell, Napóleon), og á bábum
stööum koinst ganilu koniingaættin (Stúart, Bourbon)
aptur til ríkis, svoscni til huggunar í raunuin sínum
og til merkis uiii friöhelgi hverrar þeirrar ættar, sem
til hásætis er borin, og seni konúngsvaldinu hefir
haldib lib eptir lib; á bábuni stöbuin hristu þjóbirnar
konúngsættir þessar af sér á nj: á Englandi 1688, í
Frakklandi 1830; og á bábum stöbuin iirím leiks lokin
þau, ab konúngsvaldib varb takniarkab, og raniniar
lagaskorbur reistar vib því, ab aldrei skjldi nokkruru
manni einstökuni aubnast ab ná takmarkalaiisu valdi
yfir þjóbinni. Sambandinu inilli beggja stjórnarbót-
anna er svo varib, ab bæbi vakti þessi reynslutinii
Enskra marga menn á Frakklandi, seni sváfu þá enn
vært í ósynilegum fjötrum og inebvitundarlausir um,
hvernig þeim í raun og veru libi og hvab bezt hagabi;
þeir vöknobu vib skarkalann hinuniegin sunds (La
Manché), tendrubust tipp vib stórvirki Enskra, og
lærbu af þeini abferbina; nú fóru rithöfundar Frakka
ab stunda enskar bókinentir, og hjá flestuni þjób-
fr æbíngu n uni (.Encyclopédistes) ber talsvert á
enskri mentan, sem þeir hagnyttu ser til ab hvetja
landa sína og færa þeini heim sanninn uin, hvi'lik
naubsyn hæri til, ab cndurfæbast á likan liátt og
Enskir, þareb spillingunni og apturföriinuni væri likt
háttab. þvi niá í siiinu tilliti fullyrba, ab stjórnarbilt-
ing Frakka 1789 sé Enskiiin ab þakka, einkum upp-
reisn Cronivells gegu Karli fyrsta Stúarti, einsog
hin enska stjórnarbilling spralt bcinlinis af trúarbót-