Ný félagsrit - 01.01.1845, Page 125

ALIT €M RITGJÖRDIR.
12ö
þessi grein afe öllu óskiljandi. Fjórba ræðan sýnir
þó allra Ijósast ruglínginn í hugsunarlífi höf.; hann
er þar einlægt aö höggva ni&ur í sama farií), og er
þafc ekki kyn, þegar hann ætlar sér aö útlista þab
fyrir öbruni, sem hann skilur ekki sjálfur, og koma
því saman, sem eptir sjálfs hans ortinn óniögulega
getur samþýbst, því þótt hann lýsi því berlega yfir,
ab maburinn hafi óbundib frjálsræSi til „aö áforma og
byrja á hverju sem hann vilji”, og stundum or&i þa&
svo: tlaíi hann geti gjört hvaö sem hann vilji”, þá
rífur hann þa& á hinn bóginn svo niíiur fyrir sjálfum
sér, aí> maburinn getur ekki haft neitt sannarlegt
frjálsræíii; svona veribur þa6, líklega þó á móti höf.
vilja. En allur þessi rnglíngur er sprottinn af því,
a& höf. hefir ekki rakiö frjálsræbi mannsins og ráö
gubs, þángab sem þau mætast, en fiefir fest sig þar,
sem hvorttveggja er, ebur sýnist ab vera, hvort öbru
gagnstætt; hann tekur þab til bragös, ab hlaupa úti
einhverja óvibkunnanlega sundurliban, sem ekkert
greibir úr efninu, en flækir þa& miklu fremur, og er
lesarinn hefir yfirfarib ræbuna, er hann engu bættari,
því ekkert hefir verib ab gjört og niburlagib hefur
hib sama upp meb dálítiö fleiri or&um, sem innifólst í
or&tækinu í byrjun ræbunnar. þar sem allt er jafn
magurt og daubalegt einsog í þessari ræbu, þar er
ómögulegt a& taka nein einstök atribi þain, en þeiin,
sem ekki kunna ab geta fengib af sér ab lesa ræbuna
alla, viljum vér vísa til inngángsins og niburlagsins.
A 76. bls. gjörir höf. sér far um ab sanna, ab þab
„vaxi mannvonzka af því, ab harka sig upp á móti
góbtim bendinguin”; en mannvonzka segir hann sjálf-
ur ab sé: l(ab standa meb ásetníngi á móti þvi sem