Fréttablaðið - 10.05.2001, Síða 12

FRÉTTABLAÐIÐ
10. maí 2001 FIMMTUDACUR
VÉLSTJÓRASAMNINGURINN [
Samning-
urinn er
skemmdar-
verk
verðshækkun er bara í slægðum
þorski, hún er 12 prósent í óslægðum
þorski, tólf í ýsu og átta í karfa. Það
er ekkert tekið á uppsjávarfiski,
rækju og skel. Það er mörgum atrið-
um sleppt sem við viljum sjá í samn-
ingum,“ sagði Sævar.
Nú þegar vélstjórar hafa samið er
trúlegt að þeir hafi gefið tóninn fyrir
það sem á eftir kemur. Sævar Gunn-
arsson tekur undir það og bætir við;
„þetta er hrein og klár skemmdar-
starfsemi," sagði Sævar Gunnarsson.
Meðal sjómanna er altalað að
Helgi Laxdal hafi verið tilbúinn að
semja um mönnun fiskiskipa eftir að
Sturla Böðvarsson samgönguráð-
herra samþykkti að leggja ekki til í
frumvarpi að mönnum á fiskiskipum
fækki, og þar á meðal vélstjórum.
„Ég heyrði hann segja í fjölmiðlum
að hann myndi aldrei semja við LÍÚ
nema mönnunarfrumvarpið yrði af-
greitt með þeim hætti sem hann vildi.
Tveimur dögum eftir að Sturla tók
fiskimannaþáttinn úr frumvarpinu
var Helgi farinn að ræða mönnunar-
þáttinn við útgerðarmenn gegn vilja
Sjómannasambandsins. Síðan hefur
boltinn velt upp á sig. í mínum huga
er það ekki spurning að samhengi er
milli breytinganna á frumvarpinu og
þess að Helgi Laxdal vildi semja um
fækkun háseta,“ sagði Sævar Gunn-
arsson.
sme@frettabladid.is
Það er mat Sævars Gunnarssonar. Hann efast um heil-
indi Helga Laxdal. Utgerðarmenn segjast hafa gert
samning sem kosti þá á annan milljarð á ári. Þeir segj-
ast ekki geta boðið öðrum meira en þeir sömdu um við
vélstjóra
sjómannasamningar „Samningurinn
er stefnumarkandi og tekur á tveim-
ur meginatriðum. Hann tengir verð-
lagningu við markaði og kemur í veg
fyrir að launakostnaður hækki þó
mönnum fækki um borð. Ég geri ráð
fyrir að sú umræða sem við höfum
átt í verðlagsmálunum sé á þeim nót-
um að samræðugrundvöllur finnist.
Sjómenn hafa verið mjög fastir fyrir
í mönnunarmálunum og ég geri mér
ekki grein fyrir því í dag hvað þarf til
og hvað langan tíma til að ná samn-
ingum við þá. Skipstjórar og stýri-
menn held ég að ættu geta gengið inn
á þessa samninga og þeim var boðið
það, sem þeir ekki þáðu,“ sagði
Brynjólfur Bjarnason, forstjóri
Granda og varaformaður stjórnar
Landssambands íslenskra útvegs-
manna, eftir að hafa gert samning við
vélstjóra og hvernig hann meti
möguleikann á að semja við aðra sjó-
menn á sömu nótum og samið var um
við vélstjóra.
„Það tel ég ekki vera, nema ein-
hver atriði sem fjalla sérstaklega um
háseta, en það er ekki við því að bú-
ast að útgerðarmenn teygi sig lengra
en þeir hafa gert,“ sagði Brynjólfur,
þegar hann var spurður hvort útgerð-
armenn séu tilbúnir að bjóða öðrum
4 meira en vélstjór-
... . um.
Ljosterað „Afstaða samn-
samnmgur vél- inganefndar Sjó-
stjóra og út- mannasambands-
vegsmanna hef- jns er skýr. Þessi
ur ekki leyst um samningur er gjör-
þá hnúta sem samlega óásættan-
eru milli forystu Jegur með öllu,“
útvegsmanna sagði Sævar Gunn-
og annarra sjó- arsson, formaður
mannasamtaka. Sjómannasam-
-—4— bandsins.
Á fundi útgerðarmanna, með fjöl-
miðlum, kom fram að þeir segja að
nú hafi verið brotið blað með teng-
ingu fiskverðs við markaði. Einnig
gera þeir ráð fyrir að verð muni
hækka enn meira en um þau 20 pró-
sent sem gert er ráð fyrir á samn-
ingstímanum, það er til ársloka 2005.
Auk fiskverðs var samið um tæp-
lega 50 prósent hækkun kauptrygg-
ingar, aukinar slysatryggingar og
fleiri atriði.
Friðrik J. Arngrímsson segist
vonast til að Sjómannasambandið og
Farmannasambandið taki á málunum
með útvegsmönnum og ljúki samn-
ingum. Hann segir samningsvilja
LÍÚ liggja fyrir - en hann hefur
áhyggjur af Farmannasambandinu
og sérstaklega formanni þess, Grét-
ari Mar Jónssyni, og segist vonast til
að ábyrgir menn innan þess sam-
bands sjái til þess að annar en Grétar
verði í forsvari.
„Ég veit það ekki og get ekki sagt
hvað öðrum gengur til,“ sagði Sævar
Gunnarsson þegar hann var spurður,
í ljósi þess að hann og fleiri telja
samninginn verri en engan, hvað
hann haldi að vélstjórum hafi gengið
til. „Þessi samningur mun leiða til
launalækkunar hjá mönnum á til-
teknum skipum og í tilteknum veiði-
greinum. Það er líka ljóst að samn-
ingstíminn er mjög langur, og að
slysatryggingarnar eru algjörlega
óásættanlegar, lífeyrissjóður af
kauptryggingu er óásættanlegur og
við munum aldrei semja þannig. Það
er eiginlega sama hvar er gripið nið-
ur í þennan samning. 20 prósent fisk-
MUNUR A FISKVERÐI í BEINNI SÖLU OG Á MARKAÐI
Hér er samanburður á verði á slægðum þorski í
beinum viðskiptum og á fiskmörkuðum
Dagsetning Verð í beinni sölu sem
% af markaðsverði
1986 ............................................ 82,5%
2000............................................. 66,0%
í febrúar 2001 .................................... 49%
Samningur vélstjóra og útvegsmanna gerir ráð fyrir eftirfarandi breytingum
Dagsetning Hækkun meðalverðs
í beinni sölu
2002 ............................................. 5,7%
2003 ........................................... 4,0%
2004 ............................................. 4,0%
2005 ............................................. 4,0%
/ lok samningstímans hafi fiskverð í beinni sölu hækkað um 20%
af meðalverði á mörkuðum
Enginn er spámaður
í sínu föðurlandi
Le Monde kallaði Steindór J. Erlingsson „erfðafræði-
legan flóttamann". Fékk fyrirspurnir um viðtöl frá um
30 erlendum fjölmiðlum en engum íslenskum.
gagnagrunnur Það vakti athygli þegar
íslenskur fræðimaður varð tilefni for-
síðufréttar í franska stórblaðinu Le
Monde. Þar var sagt frá því að Stein-
dór J. Erlingsson, sem stundar dokt-
orsnám í vísindasögu í Manchester
hefði lýst sjálfum sér sem erfðafræði-
legum flóttamanni frá íslandi í erindi
sem hann flutti á ráðstefnu í París.
Steindór segir að upphaflega frétt-
in hafi ekki verið alveg átt við rök að
styðjast. Hann hafi sagt þetta í hálf-
kæringi í lok erindis síns þar sem
hann gagnrýndi harkalega miðlægan
gagnagrunn íslenskrar erfðagreining-
ar. Fréttin hafi hins vegar farið í loft-
ið og vakið athygli víða um heim.
„Ég fékk fyrirspurnir frá um 30
erlendum blaðamönnum. Mér var boð-
ið að koma til Ítalíu í þarlendan sjón-
varpsþátt. Mér var boðið að koma til
Sviss og nokkru eftir fréttina var mér
boðið að koma til Japans í viðtal. Ef
það gengi ekki voru þeir reiðubúnir að
senda fréttamanninn til Englands að
ræða við mig.“ Steindór hafnaði flest-
um þessum beiðnum en lét sér nægja
að veita nokkur viðtöl í gegnum síma.
Fréttin var líka tekin upp hér
heima ^g var það i fyrsta skipti sem
flestir íslendingar heyrðu nafn Stein-
dórs nefnt. Steindór segir að þá hafi
UMSETINN AF FJÖLMIÐLAFÓLKI
Hefði getað farið í mánaðarreisu til að ræða við fjölmiðla. Taldi sig hafa öðrum hnöppum
að hneppa og hafnaði flestum beiðnum um viðtöl.
enginn íslenskur fjölmiðill sett sig í
samband við hann en fréttin hafi þess
í staó verió tekin hrá upp úr Le Monde
án þess að fjallað væri um þá gagn-
rýni sem hann hefði sett fram í erindi
sínu og hafi verið aðalefnið þó það
hafi ekki skilað sér í fréttina. Því
hefði verið auðvelt að líta svo á að
hérna væri á ferðinni einhver vitleys-
ingur að tala um það sem hann þekkti
ekki til.
Nú hafa 19.800 manns sagt sig úr
gagnagrunninum eða 7% þjóðarinnar
og í hverri viku segja berast Land-
læknisembættinu nokkrar úrsagnir.
Steindór segir málinu langt í frá lokið
enda standi Mannvernd að lögsókn
þar sem lögmæti gagnagrunnsins
verði kannað. Það sé mál sem kunni að
fara fyrir Mannréttindadómstól Evr-
ópu ef með þarf.
binni@frettabladid.is