Fréttablaðið - 19.12.2001, Blaðsíða 22

22
FRÉTTABLAÐIÐ
19. desember 2001 MIÐVIKUDAGUR
HRADSOÐIÐ

Sígrænt eðaltré (hæsta gaeóaflokKi fré
skátunum prýðir nú Þúsundír (slenskrn heimila.
tt, 10 ára ábyrgð
12 stærðir, 90 - 500 cm
té.. Stálfótur fylgir
f* Ekkert barr að ryksuga
Truflar ekki stofublómin
H Eldtraust
Þarf ekki að vökva
íslenskar leiðbeiningar
Traustur söluaðili
tn Skynsamleg fjárfesting

Bímetaiag fil»n»kra ikéta
HVAÐ segir gengi krónunnar okkur,
hvað er gengisvísitala og hvernig er hún
reiknuð út?
Gengisvísitalan sýnir nokkurs konar
samanlagt gengi gjaldmiöla viö-
skiptalandanna gagnvart krónunni.
Ef hún er há er krónan veik. Á síð-
asta ári var hún lægst i kringum 110
en er nú í kringum 150. Erlendar
myntir hafa því hækkað mikið, eða
ifieð öðrum orðum, krónan lækkað.
Erlendu gjaldmiðlarnir hafa mis-
munandi vægi í vísitölunni, evran
mest og dollar næst mest. Vægið fer
eftir því hversu mikil viðskipti ís-
land á við viðkomandi myntsvæði.
HVER er þá munurinn á raungengi og
öðru gengi?
Raungengi á mælikvarða verðlags,
eins og sagt er, er þegar búið er að
leiðrétta gengið fyrir verðlagsbreyt-
ingum í löndum gjaldmiðlanna. Þeg-
■% ar verðlag hækkar til dæmis um
10% í ei^u landi umfram hækkun í
öðru ætti myntin að veikjast um
^0% til þess að raungengið standi í
(Jrið. Kenningin er sú að raungengi
eigi að haldast nokkuð stöðugt til
lengri tíma litið, enda sé ekki eðli-
legt að verólag sé mjög mismunandi
eftir löndum, nema vegna flutnings-
kostnaðar og slíks. Reglulega er
verð á Big Mac borið saman í mis-
munandi löndum og má segja að þá
sé verið að finna út „raungengi á
mælikvarða Big Mac.“
Gunnlaugur Jónsson er fjármálaráðgjafi og rek-
ur fyrirtækið Gj Fjármálaráðgjöf sem veitir fyrir-
tækjum m.a. ráðgjöf á sviði gjaldeyrismála.
Ef ég hefði nú
baravitaðá
hans aldri
það sem ég
veit núna
Fyrsti kvenplötu-
snúður landsins
GUNNLAUGURJÓNSSON
fjármálaráðgjafi
Enginn býst við því að ungu vin-
stri mennirnir á sellan.is kunni
að meta ráðherrana í ríkisstjórn
Davíðs Oddssonar
enda kemur það á
daginn þegar þau
gera upp frammi-
stöðu ráðherra á
árinu sem er að
líða að flestir fá
þeir falleinkunn.
Hérna fylgir ein-
kunnalisti kreml-
verjans Hákonar Baldurs Haf-
steinssonar: Davíð Oddsson fær
falleinkunnina 4,0. Halldór Ás-
grímsson rétt nær prófinu með 5,0
og ræður þar úrslitum opinn hugur
hans til Evrópumála. Geir H. Haar-
de fellur líka og fær 4,5 fyrir skort
á aðhaldssemi. Sömu einkunn gef-
ur Sellan Guðna Ágústssyni. Árni
Mathiesen fær hins vegar aðeins
3,0 en Sólveig Pétursdóttir kolfell-
ur á þessu prófi andstæðinga sinna
og fær 2,5. Björn Bjarnason hefur
sinnt sínum störfum upp á 4,0 að
mati Sellunnar »n Valger^yr Svatr^
isdóttir fær 3,5 rétt eins og flokklíi
systir hennar Siv Friðleifsdóttir.
Þá eru eftir dúxarnir tveir, að mati
Sellunnar: Páll Pétursson fær 6,0
en Jón Kristjánsson 7,0 fyrir að
sýna andstöðu í verki við einka-
væðingaráform samstarfsflokksins
í heilbrigðismálum.
Nú eru þingmenn þjóðarinnar
komnir í langþráð jólafrí til 22.
janúar næstkomandi og eru vænt-
anlega komnir út 1 kjördæmin sín
að hitta kjósendur og ráðfæra sig
við þá, þ.e.a.s sá helmingur þing-
manna sem situr á þingi fyrir
landsbyggðarkjördæmin. Reykvík-
ingar og íbúar nágrannasveitarfé-
laganna vita hins vegar ekki al-
mennilega hvernig þingmenn sínir
haga öllum frítímanum, eða vill sá
Reykvíkingur rétta upp hönd sem
hefur orðið var þingmenn kjör-
dæmisins í leit að viðhorfum kjós-
enda sinna á mannamótum í borg-
inni?
Þann 4. desember s.l. voru 30 ár liðin frá því að Glaumbær brann.
Asta Ragnheiður Jóhannesdóttir var plötusnúður þar. Hún er einn af
skipuleggjendum nýársdansleik ‘68 kynslóðarinnar.
Raungengi
og Big Mac
HVAÐ er viðskiptahallí? í umræðu um
efnahagsmál koma upp ýmis hugtök aftur og
aftur sem vert væri að útskýra.
Það er kallað viðskiptahalli þegar
tekjur frá útlöndum eru minni en
gjöldin. Viðskiptahalli þarf ekki að
vera slæmt fyrirbæri. Sérstaklega
þegar gjöldin eru vegna fjárfestinga
sem væntanlega skila tekjum í fram-
tíðinni. Hins vegar er ýmislegt sem
bendir til þess að undir það síðasta
hafi eðli viðskiptahallans á íslandi
versnað, hann hafi verið vegna
neyslu og við höfum verið að lifa um
efni fram vegna mikils kaupmáttar.
En viðskiptahallinn minnkar nú
hratt, enda er innflutningur orðinn
dýr vegna lækkunar krónunnar
gagnvart öðrum gjaldmiðlum.
FRÉTTIR AF FÓLKI
Nú fer að hilla undir lok á rann-
sókn lögreglunnar á málum
Árna Johnsen. Það er gert ráð fyr-
ir því að mál Árna komi til kasta
dómstóla á fyrri hluta næsta árs.
Allir kaupmenn landsins bera
sig vel í jólavertíðinni og er
ekki að sjá annað af ummælum
þeirra en allt sé fullt af viðskipta-
vinum jafnt í Kringlu, Laugavegi
og Smáralind. Ef marka má þau
ummæli er ljóst að íbúum höfuð-
borgarsvæðisins hefur fjölgað um
tugi þúsunda síðan um síðustu jól,
því svo troðfullt er í verslunum og
allt í himnalagi í versluninni. Þótt
enginn vilji gefa af sér þá mynd í
jólaösinni að hann sé að verða und-
ir í kapphlaupinu er talið ljóst að á
fyrri hluta ársins verði margir að
horfast í augu við breytta tíma í
viðskiptalífinu og grípa til ráðstaf-
ana í samræmi við samdráttinn.
GLAUMBÆR var einn helsti
skemmtistaður landsins þar
sem hin margrómaða ‘68 kyn-
slóðin skemmti sér kvöld eftir
kvöld. Þótt margir úr þessum
hópi séu orðnir nokkrum kílóum
þyngri og örlítið stirðari hittist
hann á árlegum nýársdansleik í
Súlnasal á Hótel Sögu og dansar
langt fram eftir nóttu við undir-
leik Pops, með Pétur Kristjáns-
son í fararbroddi.
„Við höfum haldið þetta ball í
um 20 ár. Byrjuðum í Þjóðleik-
húskjallaranum en færðum okk-
ur síðan yfir á Hótel Sögu,“
sagði Ásta Ragnheiður Jóhann-
esdóttir, þingmaður, sem er einn
af skipuleggjendum dansleiks-
ins.
„Við höfum verið með hljóm-
sveitir sem voru vinsælar á
þessum árum s.s. Hljóma, Rúna
Júll o.s.frv. Síðan kom Pops sér-
staklega saman til að spila á
þessu balli og þeir hafa eigin-
lega verði fastir síðan.“
Ásta Ragnheiður var á sínum
tíma plötusnúður í Glaumbæ og
segir það hafa verið mikið áfall
þegar staðurinn brann.
„Ég var fyrsti kvenplötu-
snúður á íslandi," sagði Ásta
Ragnheiður minnug kvöldanna í
Glaumbæ.
„Þetta var aðal skemmtistað-
urian íJRfijddayík. Þeya var eig-
inlega^^þur-„inn“. Fólk beið
þarna ílongum biðröðum í port-
inu til að komast inn. Margir
hafa kynnst í þessu porti og af
þeim kynnum hafa orðið hjóna-
bönd eins og hefur komið fram í
ýmsum frásögnum af fólki frá
þessum tíma.“
Hún var erlendis þegar brun-
inn átti sér stað en kom heim
SKÍFUÞEYTIRINN
Hér er Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir í plötusnúðabúrinu í Glaumbæ árið 1970.
sama morgun.
„Þetta var mikið áfall fyrir
mig því ég hafði keypt mikið af
plötusafninu fyrir staðinn. Ég
starfaði sem flugfreyja, með há-
skólanámi, og sinnti plötuinn-
kaupum þarna því það var svo
erfitt að fá nýjar plötur á ís-
landi. Þegar ég var að fljúga fór
ég og keypti nýjustu og vinsæl-
ustu tónlistina og það var alveg
ómetanlegt plötusafn í Glaum-
bæ. Það voru hljómplötur sem
voru algjörlega ófáanlegar og
þetta brann allt saman inni. Það
var mjög mikið áfall fyrir popp-
arana á þessum árum.“ ■
kristjan@frettabladid.is
Athyglisverð heimildarmynd:
Lærð leik-
kona og róni
conneticut. ap Þeir sem þekkja ekki
Margaret Holloway forðast að
horfa á þessa heimilislausu konu
þar sem hún stendur á gangstétt
hjá Yale háskólanum og veifar
höndum og talar hátt.
Margaret fer jafnan með texta
eftir Shakespeare, hluta úr grísk-
um harmleik eða aðra vel þekkta
texta á gangstéttinni. Hún lærði í
Yale en ferill hennar, sem var á
mikilli uppleið, hrundi þegar hún
fékk geðklofa fyrir 20 árum síðan.
Þá var hún útskrifaður leikstjóri og
vel þekkt fyrir gáfur sínar og
þokka. Hún hefur lifað á götunni
síðan og nælir sér í smápeninga
með því að fara með atriði úr klass-
ískum verkum. Hún er ógift og
barnlaus og fjölskylda hennar talar
ekki við hana.
Nú hefur Margaret, sem er
fimmtug, fengið nýtt hlutverk, að
leika sjálfa sig. Fyrrum skólafélagi
hennar úr Yale, Richard Dailey,
rakst á hana fyrir tilviljun fyrir
tveimur árum. Hann gerði heimild-
armynd um Margaret og rennur all-
ur ágóði í sjóð handa henni. Hún
nýtti sér hluta fjársins til að kaupa
sér hlý föt og svefnstað. Lögfræð-
ingur var ráðinn til að sjá um pen-
inginn og lætur hann Margaret fá
ávísun þegar hún biður um það.
Myndin heitir God Didn't Give
Me a Week's Notice eða Guð gaf
mér ekki viku fyrirvara. Margaret
datt nafnið sjálfri í hug. ■
HEIMILISLAUS LEIKKONA
Margaret Holloway fyrir utan kvikmyndahúsið þar sem heimildarmyndin um hana er sýnd.