Lögberg - 30.07.1959, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 30. JÚLÍ 1959
5
Pálína Thordarson
Pálína Thordarson
Hún var fædd 2. apríl 1867
að Litla-Hrauni í Kolbeins-
staðahreppi í Borgarfjarðar-
sýslu. Foreldrar hennar voru
Hans Hjaltalín frá Jörfa í
Flysjuhverfi, Jósefssonar frá
Valshamri, Jónssonar prests,
Hjaltalíns á Breiðabólsstað á
Skógarströnd, og kona hans,
Pálína Sigríður Sigurðar-
dóttir Jónssonar frá Tjald-
brekku í Hítardal. Mun hún
hafa alizt upp í heimahúsum,
og dvalizt þar fram um 25 ára
aldurinn, en þá fór hún til
Reykjavíkur til að nema ljós-
móðurfræði hjá Schierbeck
landlækni, og lauk hún því
námi árið 1893. Sýnir það út
af fyrir sig ekki svo lítið
áræði, dugnað og fórnfýsi, að
hún lagði út á þá braut, því að
ekki var til mikils að vinna,
fjárhagslega, eins og launum
yfirsetukvenna var þá farið
í landinu. Árið 1875 voru 71
yfirsetukona á öllu Islandi, og
var í fjárlögum heimilað að
gjalda þeim öllum tvö hundr-
uð krónur í árslaun og komu
þannig tæpar þrjár krónur á
hverja. Fyrir þessa borgun
áttu þær að mennta sig, og
stunda síðan erfitt ævistarf,
með ferðalögum á öllum árs-
tíðum, samfara vökum og
margskonar áhyggjum. Vera
má að þessi laun hafi verið
eitthvað ríflegri um það bil
er Pálína lauk námi, en vissu-
lega hafa þau, út af fyrir sig,
ekki verið nokkurri konu
hvöt til að ásælast þetta starf.
En Pálína var alla ævi mjög
óeigingjörn kona; hún var
þrekmikil og ávallt glöð og
bjartsýn. Hún átti mjúka
hönd og samúðarríkt hjarta-
lag, henni var það eðlilegt að
hjálpa þeim, sem til hennar
leituðu, án tillits til endur-
gjalds. Hún var „ljósmóðir‘“
af Guðs náð. Enginn veit nú
tölu þeirra heimila þar sem
hún bar inn ljós vonarinnar
og kærleikans um leið og hún
opnaði dyr lífsins, og var
vottur að hinni sönnu móður-
gleði.
Að loknu ljósmóðurnámi
fluttist Pálína aftur í heima-
sveit sína. En 25. des. 1895
giftist hún Þórði Þórðarsyni,
hreppstjóra og dannebrogs-
manni á Rauðkollsstöðum, og
hann var þá ekkjumaður og
nokkuð við aldur. Samvistir
þeirra urðu heldur ekki lang-
ar, því að hann dó 7. maí 1899.
Stóð hún þá uppi með lítil
efni og þrjá sonu þeirra, korn-
unga. Tók hún það þá til
bragðs, sem oft var þrauta-
ráðið fyrir þá snauðu, að flytj-
ast til Vesturheims. — Mun
nokkru hafa ráðið þar um, að
nokkur systkini hennar voru
áður þangað komin, þau
Hólmfríður, Mrs. S t e f á n
Johnson í Upham, N. Dak.,
Sigurður Hjaltalín að Moun-
tain, Norður Dakota og Guð-
jón Hjaltalín í Winnipeg.
Fyrstu árin mun hún hafa
dvalizt hjá Sigurði bróður
sínum og eitthvað síðar á veg-
um Guðjóns í Winnipeg. En
Ú. (Dsurfja/vcdwn io@ (pWiþoASL
The Pools represent much more than an
effort to get a better price for their members’
grain; it is a crusade for a better agriculture
and a more satisfying life upon the land.
Alberta
Wheat Pool
Manitoba
Pool Elevators
Saskatchewan
Wheat Pool
No co-operative business, regardless of how
well it may be administered, can get satis-
fying results without an alert, loyal and
participating membership imbued with the
co-operative spirit.
The grain growing industry in western
Canada faces many dangers—some imposed
by nature and some by economic factors.
Time and time again the farmer-members of
the Pools have demonstrated their unity of
purpose. These members, in their thousands,
have attended to the business of making
agriculture a prosperous commercial under-
taking and the farm an enjoyable place to
live.
Canadian Co-operative Wheat Producers, Ltd.
— CANADIAN WHEAT POOLS —
WINNIPEG MANITOBA
lengst ævi sinnar vestan hafs
dvaldist hún í Mouse River
byggðinni, nálægt Upham, í
nágrenni Hólmfríðar systur
sinnar og Stefáns manns
hennar, og mun hún um langt
skeið hafa notið margvíslegr-
ar aðstoðar þeirra góðu hjóna.
Þar myndaði hún heimili með
drengjunum sínum tveim, —
þeim Óskari og Þórði, en
yngsta drenginn missti hún í
bernsku. Þarna vann hún ævi
starf sitt við uppeldi sona
sinna og sem ljósmóðir sveit-
arinnar í nærri hálfa öld. Er
það í minnum haft, hve
skyldurækin hún var í þessu
starfi, og svo óvenjulega lán-
söm að hún missti aldrei móð-
ur né barn öll þessi ár.
Það er talið, að hún hafi átt
heima í Upham-byggðinni í
62 ár. En síðustu æviárin
dvaldizt hún á Elliheimilinu
„Borg“ að Mountain, en undir
það síðasta var hún alllengi
spítalasjúklingur á Good
Samaritan spítalanum í
Rugby, naut hún þar sérstak-
lega aðstoðar tveggja lækna
úr heimasveit sinni, og hafði
hún tekið á móti þeim báðum,
er þeir komu inn í þennan
heim, en það eru þeir bræður
Ólafur og Kristján Johnson,
spítalalæknar í Rugby. Hún
lézt á þessum spítala, södd
ævidaga, 23. apríl 1959. Jarð-
ar för hennar, sem var mjög
fjölmenn, fór fram í lútersku
kirkjunni (íslenzku) í Upham,
25. apríl, og flutti séra Gordon
Thorpe, prestur af norskum
ættum, sem nú þjónar
Melankton söfnuði, kveðju-
málin. Líkmenn voru Leifur
Benediktsson, Carl Freeman,
Barði Goodman, Sveinn Good-
man, Freeman Hannesson og
John Hillman. Heiðurslík-
menn voru G. T. Christianson,
Einar Einarsson, Dr. C. G.
Johnson, Einar Johnson, J. K.
Swanson, og William Swear-
son. Jarðsetning fór fram í
grafreit Melankton safnaðar.
Synir Pálínu voru báðir
gegnir grafarveg á undan
móður sinni, en eina sonar-
dóttur lætur hún eftir sig,
heitir hún Pálína Margrét, nú
gift manni að nafni Nermoe,
af norskum ættum, og eru þau
búsett nálægt bænum Bantry
í Norður Dakota. Sýndi hún
ömmu sinni nærgætni og um-
hyggju í elli hennar, eins og
hún fékk við komið, enda er
hún henni lík um margt.
Enda þótt ævistarf Pálínu
væri að létta áhyggjum og
erfiði af mörgum, fór hún
sjálf ekki varhluta af mót-
læti og raunum. Er það því
vinum hennar gleðiefni að
„sæll er sigur unninn, og sól-
in björt upp runnin, á bak við
dauðans dimmu nótt.“
V. J. E.
FJAÐRAFOK
Framhald af bls. 4
þriðja öskrið í hlaðrústinni.
Prófastur kvað hljóð þetta
heita náöskur. — Skömmu
tíma síðar drukknaði Sigfús
skáld og prestur, sonur pró-
fastsins, undir Lagarfljóts-
fossi. Nálægt 20 árum síðar
drukknaði líka séra Halldór
sonur séra Sigfúsar, og var
slæddur upp af Jóni í Gunn-
hildargerði á sama blettinum.
(Þjóðs. Sigf. Sigf.).
—Lesb. Mbl.
• Bluenose Fishing Ncts ond Twines
• Leads and Floats
• Float Varnish
• Kop-R-Seal Net Preservative
• Netting Needles
• lce Jiggers
• lce Chisels and Needle Bars
• Lead Openers
• Rubber Clothing
• Rope
• lce Tools
• Knives
• Canvass and Wide Duck
• Boat Paint
INQUIRE ÁBOUT THE MODERN "RAPIDIGGER" FEE AUGER
Largest Distributors of Commercial Fishing
Equipment in Western Canada
Park-Hannesson Itd.
55 Arthur Street WINNIPEG 2, MAN.
10228-98th Street EDMONTON, ALTA.