Kirkjublaðið - 01.10.1891, Qupperneq 9

57
Það er ekki efamál, að á síðustu 40 árum heflr hnign-
að eigi lítið opinberri bænrækni, kirkjurækni, altarisgöng-
um og jafnvel húslestra iðkun, og mikið meiri efl er nú
vaknaður um ýms trúaratriði, og það í fullri alvöru, en
áður var. Ræða síra Páls sál. Sigurðssonar gegn eilífri
glötun ber ljósan vott um það, af því, hvernig menn
hafa tekið henni, að mótmæli gegn trúaratriðum, minnsta
kosti því trúaratriði, snerta menn nú ekki eins sárt og
áður. En þó þessu sje nú þannig háttað, erjeg alls ekki
viss um, að trúarástandið sje nú í sjálfu sjer lakara en
áður var, jeg er jafnvel þeirrar skoðunar, að það sje að
sumu leyti betra. Trú manna, að minnsta kosti inargra,
var mjög innifalin í siðvenjum, og fastheldni við það,
sem menn á barnsaldri höfðu lært að álíta heilagt, án
þess að veruleg hugsun eða rannsókn um það kæmi til
greina, og í virðingu fyrir prestum, sem sumir hverjir
alls ekki áttu hana skilið. En aptur hafði trúin hjámörg-
um hverjum harla lítil áhrif á hversdagslega breytni, sem
þó er aðalatriðið. Trúin var opt einskonar sparibúnaður
í kveld- og morgunbænum, húslestrum, kirkju- og altaris-
göngum. Bænir manna gátu jafnvel stundum orðið ung-
lingum nærri því til athlægis. Jeg man eptir að hjá for-
eldrum mínum var gamall maður, sem stundum endaði
bænir sínar með því að lesa þetta erindi úr Gleðfró hátt:
RYeistu það ekki Heljar hundur,
að hjer ert þú magtarlaus,
minn hefur hróðir brotið sundur
hðlvaðan þinn haus».
0g var ekki laust við, að brosað væri að þessu, enda
ætla jeg slíkar bænir betur ólesnar. Guðsorðalestur var
þá víst opt, eins og sjálfsagt enn, fremur vanans en hjart-
ans verk. Kvennmann þekkti jeg í uppvextinum, sem
hafði þann sið að lesa Hallgríms sálma á sunnudagsmorgn-
um, en venjulega var mjög skammt liðið frá, þegar hún
fór að deila við einhvern á heimilinu. Þó vil jeg alls
ekki segja með þessu, að trú margra hafl ekki verið þeim
hjartans málefni, og haft blessunarrík áhrif á siðferðið,
en hitt vil jeg fullyrða, að siðferði manna var þá engu
betra, ef ekki öllu lakara en nú. Jeg held að mönnum
skiljist öllu betur nú en þá, að trúin á og þarf að hafa