Lögberg-Heimskringla - 01.08.1963, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG-HEIMSKRINGLA, FIMMTUDAGINN 1. ÁGÚST 1963
Guttormur kominn heim
Þegar ég virti fyrir mér skáldið frá Víðivöllum, Guttorm
J. Guttormsson, í kveðju samsætinu, sem honum var haldið
í Winnipeg áður en hann fór til íslands í sumar, fannst mér
hann nokkuð þreytulegur, enda hafa síðari ár verið honum
þung í skauti vegna missis náinna ástvina, auk þess sem
hann á nú hér um bil hálfan níunda áratug að baki.
Guttormur hefir ávalt tekið því sem að höndum hefir
borið á lífsleiðinni með norrænni karlmensku en stundum
reynir meðlætið einnig á þolrifin. Hann var nú á leið til
Islands í boði Loftleiða, Þjóðræknisfélagsins og nokkurra
vina og þar myndi honum fagnað með kostum og kynjum,
því hann er löngu þjóðkunnur fyrir ljóð sín og leikrit austan
hafs sem vestan og ættlandið hafði áður sýnt honum mak-
lega viðurkenningu fyrir bókmenntastörf hans; árið 1938 fór
hann til íslands í boði ríkisstjórnarinnar og 1939 var hann
sæmdur stórriddarakrossi Fálkaorðunnar með stjörnu. —
Víst myndi hann eftirsóttur gestur á heimilum og í veizlum
á Islandi og myndi eiga lítillar hvíldar að vænta í þessari
heimsókn.
Með þetta í huga, var það mér það ánægjuefni þegar
blaðinu barzt fyrsta viðtalið við hann; það bar engin þreytu-
merki. Þvert á móti; tilsvörin voru skörp og sprækileg,
blönduð gamni og alvöru eins og Guttormi er eiginlegt.
Svo var það síðastl. viku, að ég frétti að Guttormur væri
í borginni og greyp ég tækifærið að sleppa úr steikjandi hit-
anum á skrifstofunni til að ná tali af honum. Hann var á
heimili Jóhannesar og Bergljótar Sigurdson dóttur sinnar,
en hún fór með honum til íslands. Það var eins og að koma á
svalandi gróðurblett í eiðimörk að koma á þetta fallega
heimili á Assiniboine árbakkanum og skrafa við þau feðg-
inin um íslandsferðina. Kímnisglampurinn var aftur kom-
inn í augu skáldbóndans og hann virtist hafa yngst um
mörg ár.
„Pabbi virtist draga þrótt úr jörðu um leið og hann steig
á íslenzka grund“, sagði Bergljót, „það var eins og hann
lifnaði við. Einu sinni vorum við í heimboði fram til kl.
fjögur eða fimm að morgni og hann reis úr rekkju eftir
fárra stunda sveín alveg óþreyttur“. —
Hvernig féll þér að fljúga1? spurði ég Guttorm.
„Flugið yfir til íslands var mér í alla staði viðfeldið og
ánægjulegt, heilsubætandi og hressandi; útaf breyting fyrir
mann, sem fæddur er á jarðríki. Á öllum flugvélunum var
aðbúðin með ágætum, en sú albezta með Loftleiðum. Þar
ofaná allt sælgætið var veitt franskt koníak. Flugfreyjan
sem er skyld mér að frændsemi og að sjálfsögðu mjög yndis-
leg stúlka hefur ef til vill veitt mér heldur betur en hinum.
Hef ég það til marks um það hve flugvélin var vökur, að
ekki fór einn einasti dropi til spillis, þó flugfreyjan helti
barmafullt staupið. Ekki var að harma það.“
Þið hafið svo skemmt ykkur konunglega?
„Já, þeð gerðum við, Loftleiðamenn komu okkur fyrir á
hinu nýja glæsilega hóteli, Sögu, fínasta hóteli, sem við
höfum séð og hugsa sér, að það voru bændasamtökin, sem
reistu það, enda er það stundum nefnt Bændahöllin — út-
sýnið þaðan er stórkostlegt. • Loftleiðir lögðu okkur jafnvel
til mann til þess að líta eftir því að við skemmtum okkur
vel“.
Var ekki mikið um véizlur og heimboð ykkur til heiðurs?
„Ég fylgdi nú pabba eins og nokkurs konar Lady-in-
waiting", sagði Bergljót brosandi, og svo sögðu þau mér
frá veizlunum og fólki sem hafði heiðrað Guttorm á ýmissan
hátt og um ræður er hann hafði flutt, en þegar kom til að
punkta niður þessa skemmtilegu frásögn kom babb í bátinn.
„Við vorum nú að segja þér þetta að gamni okkar“, sagði
Guttormur; „Ég vil síður að það komi á prenti, það er eins
og ,bragging‘ og ég vil síður vera að hreykja mér upp.“
— Mér þótti skáldið óþarf-
lega ,modest‘, en það þýddi
ekki að deila við dómarann,
eins og þar stendur. —
Lindal dómari flutti margar
ræður á Islandi?
„Já, hann gerði sér og okk-
ur hér hinn mesta sóma með
erindi er hann flutti í Há-
skóla íslands um hin fornu
lýðveldislög Nýja íslands.
Allir, sem ég heyrði minnast
á það, dáðust mjög að því að
verðugu og var þess minnst í
ritstjórnargrein í blaðinu
Vísi, ef ég man rétt.“
Sástu miklar breytingar frá
því að |þú heimsóttir ísland
1938?
„Já, ísland, það er fram-
faranna og framtíðarinnar
land, nú á tímum líklega rík-
asta land í heimi, miðað við
stærð landsins og fólksfjölda.
Framfarirnar þar eru gífur-
legar á öllum sviðum — svo
að því verður ekki með orð-
um lýst. „Sjón er sögu ríkari“.
Sem lítið dæmi um nýsköp-
un eru „fjöllin“ fyrir sunnan
Kópavog látin rýma fyrir
stórbyggingum. Þetta vinna
landsmenn með ógurlegum
vélabáknum. Þeir skapa ekki
einungis stórhýsin, heldur og
lóðirnar undir þær. Reykja-
vík, Kópavogur og Hafnar-
fjörður eru í þann veginn að
verða eitt. Þess verður ekki
langt að bíða, að þessar þrjár
borgir samanlagðar verði ein
reyklaus Reykjavík, eins og
„London okkar“ á fyrir sér að
verða.“
London okkar?
„Já, Englendingar mega
ekki við því að missa svo og
svo margar prósentur af þjóð-
inni vegna hins banvæna and-
rúmslofts sem stafar af kola-
reyknum. ísland á nóg fossa-
afl til að gera London okkar
að reyklausri Lundúnaborg.
Þetta er meðalið. Sá tími
kemur að Dettifoss, Gullfoss,
Skógafoss og fleiri fossar
verða virkjaðir og rafmagnið
vírað til Englands og annara
landa. Eftir að þeir Krustjoff
og Kennedy hafa sameigin-
lega búið sig í stríð móti Kín-
verjum — eins fullkomlega og
þeir sameiginlega álíta nauð-
synlegt til að tryggja friðinn
í heiminum verður öllu af-
gangsfé varið til góðra hluta
eingöngu (og um afvopnun
talað í einlægni).“
„Þann lykil skal ísland á
öldinni finna
fá afl þeirra hluta er skal
vinna.“
Hittuðu ekki mörg skáld og
rithöfunda?
„Jú, ekki virðast þessar
verklegu framfarir hafa
hnekkt andlegu lífi á íslandi;
það hefir aldrei verið í meiri
blóma en nú. Ef nokkuð er,
þá hefir hin efnalega velmeg-
un aukið hið andlega fjör. Ég
saknaði margra sem ég hitti
1938 — Valtýs Stefánssonar,
Guðm. Finnbogasonar og fl.
Ég hélt ég ætti ekki
samleið með hinum yngri, en
þeir voru okkur frábærilega
elskulegir, og eru margir
hverjir hinir glæsilegustu
menn, en aftur vil ég forðast
að nefna nöfn, því þá sleppi
ég e.t.v. nafni einhvers sem
sízt skyldi gleymast.“
Ferðuðust þið víða?
„Við fórum til Akureyrar og
dvöldum þar nokkra daga, og
vinir okkar flugu með okkur
frá Reykjavík að Hólmlátri í
Snæfellssýslu, þ a r s e m
Jensína konan mín sáluga
sleit barnaskónum. Við höfð-
um mikla ánægju af að koma
á báða þessa staði. Hvar sem
við komum á íslandi endur-
tók sig sama sagan — framúr-
skarandi gestrisni og fólkið
svo ástúðlegt að það var eins
og að hitta bræður og systur.
Við geymum minningarnar
um ferðina til íslands í þakk-
látum huga til æviloka."
„Ég fer bráðum heim“,
sagði bóndinn frá Víðivöllum,
að lokum, „þar bíða mín ýms
störf og það er gott; hirðing
skepna er skemmtileg og
holl vinna og vinnan er iífsins
balsam.“
FJALLKONA
á hinu árlega Scandinavian Music Festival í Seaiile
sunnudaginn 4. ágúsi kl. 3 e.h. í Seaíile Centre.
Miss Margarel Anne Bjornson
Þetta verður tólfta tónlistarmót Skandinava í Seattle-
borg og í þetta sinn verður þátttaka íslendinga sérstaklega
áberandi. Þar kemur fram sem Fjallkona, Margaret Anne,
dóttir Tana og Sigrid Björnsson. Forseti dagsins, Harold M.
Eastfold lögmaður er af norskum ættum, kvæntur Eriku,
dóttur séra N. S. Thorlakson. Þau hjónin og Björnsson hjón-
in heimsóttu ísland í sumar með stóra hópnum frá Van-
couver.
Tónlistarmótið hefst með fána skrúðgöngu; eftir að full-
trúi úr borgaráði fagnar gestum, syngur íslenzkur karlakór
undir stjórn Tana Björnsson en Mr. Björnsson er víkunnur
sem söngmaður og söngstjóri. Þá flytur forseti ávarp og
síðan leikur 45 manna hljómsveit. Ræðismaður Islands, Karl
Frederick flytur ávarp og Edward Palmason er einsöngvari
á mótinu. Fólk ættað frá Danmörku, Noregi, Islandi, Svíþjóð
og Finnlandi efnir sameiginlega til þessa norræna tónlist-
armóts, sem þúsundir manna sækja árlega.
GREETINGS . . .
from
JENKINSON'S TOM-BOY STORE
MEATS & GROCERIES
Sastified Customers Our Best Recommendation
Phone 482-3150 or 482-3151 Selkirk, Mon.