Alþýðublaðið - 03.05.1961, Blaðsíða 5
BARNAMATUR
í glösum og
HESNZ rnerkl® tryggir
ySyr fyrsta flokks
vörugædi
. .. allir þekkja
HEIN2
VARiETIES
Handritamálið: Andar köldu i Berlingi
Einkaskeyfi um handrifamálið
„Fáheyrð afskipti af rétt-
indum háskólans”
Einkaskeyti til
Alþýðublaðsins..
Kaupmannahöfn í gærkvöldi.
BJARNI M. GfSLASON rit-
höfundur var frummælandi á
miklum fundi Stúdentafélagsins
í Kaupmannahöfn á þriðjudags-
kvöld, en í umræðunum tóku
þátt þeir prófessor Bröndum-Ni-
elsen, Viggo Starcke, fyrrver-
FJ. kaupir
SAS-vélina
Einkaskeyti tii Alþýðubl.
Kaupmannahöfn í gær.
SAS-FLUGFÉLAGIÐ hefur
selt DC 6 flugvélina „Arild
Viking“ Flugfélagi íslands
Flugvélin hefur um tíma ver
ið á Ieigu hjá Flugfélaginu
með SAS áhöfn á leiðinlni
Reykjavík - Kaupmannahöfn.
Ekki hefur verið látið uppi
um kaupverðið ennþá.
— Iljuler.
andi ráðherra, Eigil Ivnuth
greifi, fyrrv. sendiherra Ðana á
íslandj og rithöfundurinn Palle
Lauring. Stúdentaráðið vi'ð
Kaupmannahafnarháskóla hefur
einróma tekið undir mótmæli
Háskólaráðsins gegn afhendingu
handritanna.
Stúdentarnir kalla þetta „fá-
heyrð afskipti af réttindum há-
skólans" og hvetja alla, sem á-
byrgð bera á þessu, að reyna ai
fremsta megni að koma í veg
fyrir afhendinguna.
Háskólaráðið er sama og
stjórri háskólans og eiga í því
sæti 22 prófesosrar. í ályktun.
háskólaráðsins segir, að engar
kringumstæður geti breytt þeiir*
staðreynd, að handritin voru
færð háskólanum að gjöf áricl
1720. Háskólaráðið vi!l ekki
stuðla að því að breyting verði á
þessum grundvallar réttindum,
sem réttur háskólans til handrit
anna hvílir á. Þá getur það og
skipt nokkru máli, að háskólinn.
Frh. á 12. síðu.
n
Nokkrar pylsur of eða van
DÖNSKU blöðin ræða af
miklu kappi um handritamálið
um helgina. í Beriingske Tid-
ende birtust tvær greinar um
málið á sunnudaginn — og ein
á mánudaginn.
Tage Mortensen ræðir inálið
í „pólitískum punktum“ í sunnu
dagsblaðinu. Ekki er að villast
um afstöíu hans til máláins. —
en hann leggur mikla álierzlu á,
að skylt sé að fylgja þeim fyrir-
mælum, sem Árni Magnússon
gaf í erfðaskrá sinni. Ilann seg-
ir, að menntamálaráðherra
Dana, Jörgen Jörgensen, og ut-
anríkisráðherrann Jens Otto
Kragh, hafi látið stjórnast af
tilfinningum, en tilfinningar
eígi ekki að ráða í landsmáluni,
— né eftirsókn eftir „goodwilí",
góðvilja, íslendinga.
Honum farast m. a. orð á
þessa leið:
„Þessi mælikvarði á. hvað er
„menningareign íslendinga" tek
ur ekki aðeins til safns Ái'na
Magnússonar heldur og þeirra
handrita af íslenzkum uppruna,
sem er að finna í Konungs bók-
hlöðu, og þar sem nokkrar pysl-
ur eða van eru ekki svo mikils
virði í sláturtíðinni bætast hér
við Flateyjarbók og hin eldri.
Edda, — sem að vísu snertir ís-
land ekki sérlega mikið en sem
eru mjög dýrmætar, — í raun-
inni algjörlega ómetanlegar og
sem íslendingarnir óskuðu ef!-
ir, þegar þeir höfðu fengið allt
hitt, — og auðvitað fengu þeir
ádgátt um að fá þetta . .
Síðan segir hann, að fái ís-
lendingar ha'nidritin geti Danir
átt von á, að Norðmenn og enn-
fremur gyðingar í ísrael krefjist
þeirra „fornsagna“ sem raunar
séu frá þeim og geyrnd séu í
Danmörku. Hann segir, að skilj-
anlegt sé, að Danir vilji niæta
íslendingum með skilningi, tn
„þessi skilningur á tilfinningum
íslendinga hefur ekki rýrnað við
þann skilningsskort, sem íslend-
ingar hafa sýnt í verki á tilfinn-
ingum Dana undir þeim kring-
umstæðum, þegar búast hefði
mátt við öðrum viðlirögðum a£
þjóð, sem svo ákaft hefur, —
þegar um handritin er að ræða,
— hefur höfðað til bróðurhugs.
Skilningur Dana hefur heldur
ekki minnkað við þær oft á tíð-
um mjög einkennilegu aðferð-
um, sem íslendingar hafa beitt í
ibaráttu sinni fyrir að virkja
hinn danska bróðurhug til af~ 'j
henidingar handritanna. E£ að-
eins tilfinningarnar fengiu að
ráða hefðu handritin fyrir lcngu
verið flutt yfir Atlantsála“
Og Tage Mortensen minnist
á, að nú hafi verið hafin undir-
skriftasöfnun um áskorun þess
efnis, að þjóðaratkvæðagreiðsla
verði látin fram fara um málið
en aðeins þhigmanna geta.
krafizt þjóðaratkvæðis.
Helge Christensen skrifar
einnig grein um íslenzku hand-
ritin í sunnudagsblað B.T. — Þar
er málið tekið noltkrum öðrum
tökum eða saga handritanna rak
in nákvæmlega frá þvi að þau
fyrst voru rituð á fslandi og t;l
þessa dags, að þau eru þrætuepli
íslendinga og Dan-i. — Þar seg-
ir m. a., að Friðrik 3. Danakon-
ungur hafi verið einn þeirra
fyrstu, sem uppgötvaði gildi
handritanna, erida hafi það verið
fyrir hans tilstuðlan, sem svo
margar merkar skinnbækur kom
fengið Flateyjarbók og tvær aðr
ar merkar skinnbækur í gjöf frá
ust til Danmerkur. Hann hafi og
Brynjólfi biskupi, — en á þeim
tímum hafi handritin ekki ver-
ið í miklum metum á íslandi —
Þær skinnbækur, sem ekki hafi
verið unnt að koma til Danmerk
ur hafi týnzt á ‘slandi.
í greininni er ekki tekin skýr
afstaða til málsins, — en aðeins
lögð á það rík áherz'a, hve dýr-
mæt handr’tin hnfi verið óllu
andlegu lifi á Novðurlöndum, • —
og að þau hafi ver.ið andleg „upp
sprétta“ fyrir skáídin.
„í þeim er fortið okkar, — og
því hafa þau verið kær eign“.
í mánudagsblaði E.T er enn
rætt um íslenzku fornsögurnar,
'sem sagðar eru nútímanum við-
komandi og gullvægt lestrarefni
, enn í dag, — þótt gamlar séu.
Af þessu sést, að enn er mikill
ar andspyrnu að vænta frá Ðön-
| um eins og raunar niðurlagsorð-
in í grein Tage Mortensen bera
vitni um:
„Það er yfirleitt eklri ásireða
til að haida, að þet.t.a mál vérðé
svo einfaldlega útkiiáð og
menntamálaráðhcrrann hefur
hingað til haft tilhneygiiigu til
að halda. Til þess er það oí mik
ilvægt“.
Síldin styg
SILDVEIÐI var fremur
treg í fyrrmótt. Þá kom Höfr
ungur til Akraness í gær með
2000 tunnur, sem hanm liafði
fengið yfir helgina. Um 200
tunnur af þeim afla fór í ís,
en hitt » bræðslu.
Gjafar kcm ti^ Hafnarfjarð
ar með um 600 tunnur, og til
Reykjavíkuj. korau bátarnir
Guðmundur Þórðarson með
522 tunnur og Heiðrún með
400 tunnur. Vélíbáturinn Reyn
ir kom einnig til Reykjavíkur
í gær, en ekki er vitað uffl
afl;a hans.
Eitúhvað af bátum mun
hafa verið vestur við Jökul í
gær, en þar var síldin ekki
eins stygg, og á þeim slóð-
um, sem bátarnir hafa verið
Framhald á 12. síðu.
AlþýðubTaðið
3. maí 1961 5