Alþýðublaðið - 24.05.1961, Blaðsíða 2

ÆartJOrar: Glsll J. Astþórsson (áb.) og Benedlkt uröndal. — Fulltrúar rlt-
i 4|ómar: Slgvaldl Hjálmarsson og IndriBi G. Þorsteinsson. — Fréttastjórl
j WOrgvin GuSmund n. — Simar: 14 900 — 14 902 — 14 903. Auglýsingasími
; 14 90*. — ASsetur: AlþýðuhúsiS. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins Hverfis-
j tðtu 8—10. — Askriftargjald: kr. 45,00 á mánuði. í lausasölu kr. 3.00 eint
i VtgaEcmL: Alþýðuilok urinn. — Framkvæmdastjórl: Sverrlr Kjaríansaon.
Stefnir í rétta átt
' FREGNIR bárust um helgina um kynþáttaó
eirðir í Alabama í Bandaríkjunum. Þurftu yfir
tvöld að grípa til sérstakra ráðstafana til að hafa
hemil á hópum hvítra öfgamanna, sem hugðust
gera árásir á blökkumenn og hvíta fylgijsmenn
þeirra.
Um þessar mundir eru liðin 100 ár, síðan
þrælastríðið var háð í Bandaríkjunum. Þar börð
; ust þeir menn til siigtgrs undir forustu Abraham
Lincolns, sem vildu afnema þrælahald: Síðan hef
, ur hlutskipti svartra manna í landinu farilð stöð
ugt batnandi, en réttindi blökkumanna aukizt
stórkostlega og efnahagur þeirra batnað hraðar
en hvítra, sem sýnir að þeir eru óðum að brúa
'bilið á því sviði.
Enda þótt enn vanti mflkið á, að fullkomið jafn
rétti ríki milli hvítra og svartra í Bandaríkjun
um, igiétur það engum dulizt, að stöðugt miðar í
rétta átt. Þing. stjórn og dómstólar standa með
jafnréttindum og gegn misrétti. Með hverju ári
vinnast nýir si’grar í þessarii baráttu, sem mun
enda á því áður en mar.gir áratugir líða, að full
ikomið jafnrétti kemst á.
Trjágróður í Reykjavsk
[ REYKJAVÍK hefur aðstöðu til þess að verða
,,'græn‘‘ borg, þar sem mikið er um hvers konar
gróður innan um malbik og steinsteypu. Bera
sum eldri hverfi borgarinnar, þar sem vinna hef
ur verið lögð í ræktun, þess glöglg merki.
Umhverfi bæjarins er yfirleitt hrjóstrugt og
hin nýju hverfi eru ber oig auð fyrst eftir að
byggingum lýkur. Þar eru nokkur opin svæði,
sem í framtíðinni eiga að verða lystigarðar. Mik
ið mundi vinnast, ef reynt væri að gróðursetja
tré strax á þessum svæðum, enda þótt ekki sé
unnt að ganga frá skipulagi garðanna fyrr en
eftir 10 ár. Það munar miklu fyrir bæjarbúa, ef
hinn sameiginlégi trjágróður fær 10 ára forskot
og garðarni!r verða því fyrr til augnayndis og á
nælgju.
Hví ekki að planta 10 000 trjám strax í Mikla
túnil? Vilja ekki einhverjar stofnanir í bænum
gefa trén og félög gróðursetja þau í sjálfboða
vinnu?
[ Auglýsisigasímii
Alþýðublaðsins
er 14906
AÐALFUNDUR félagsins
Frjáls menning var haldinn í
VR-húsinu laugardaginn 13.'
maí sl. Formaður félagsins
Tómas Guðmundsson skáld,
setti fundinn og skipaði Eyjólf
K. Jónsson fundarstjóra og Ei-
rík Hrein Finnbogason fundar-
ritara. Þá flutti formaöur. Tóm
as Guðmundss., skýrslu stjórn-
arinnar, en að ræðu hans lok-
inni flutti gjaldkeri félagsins,
Lúðvík Gizurarson, skýrsiu um
reikninga félagsins. Nokkrar
umræður urðu um skýrslu íor
manns og gjaldkera, en að þeim
loknum var gengið t;l stjórnar
kjörs, en stjórn félagsins skipa
sextán menn auk heiðursfor-
seta, sem er Gunnar Gunnars-
son skáld. Þessir voru kjörnir
1í stjórn félagsins: Dr. Jóhann
es Nordal, bankastjóri, Tómas
Guðmundsson, skáld, Eyjóli'ur
K. Jónsson, ritstjóri, Ármann
Snævarr, rektor, Einar Magn-
lín, rithöfundur, Baldvin
Tryggvason, framkvæmda-
stjóri, Lárus Guðmundsson,
stud. theol. og Ævar Kvaran,
leikari. Endurskoðendur voru
kjörnir þeir Guðni Þórðarson,
framkvæmdastjóri og Þór Vil-
hjálmsson, lögfræðingur. í
fundarlok kaus hin nýja stjórn
sér formann, Dr. Jóhannes Nor
dal, bankastjóra.
í skýrslu sinni rakli Tómas
Guðmundsson, skáid, helztu
verkefni félagsins frá stofnun
þess 23. marz 1957. Opinber
fundarhöld hafa verið veiga-
mikill þáttur í starfsemi félags
ins, en á fundum þess hafa oft
talað erlendir gestir þess auk
innlendra ræðumanna Af er-
lendum gestum Frjálsrar menn
ingar má nefna ungverska rit-
höfundinn George Faludi, sem
kom hingað upp á ársafmæli
ungversku byltingarinnar,
danska stjórnmálamanninn
Frode Jacobsen, ungverska
Stalínverðlaunahafann og
flóttamanninn, Tamas Aczel,
indónesíska prófessorinn Takd-
ír Alisjahbana svo og Þjóðverj-
ann Dr. Köhler.
Eftir morðin á Imre Nagy
og fleiri Ungverjum beitti
Frjáls menning sér fyrir úti-
ússon, menntaskólakennari,
Þórir Kr Þórðarson, prófess-
or, Benedikt Gröndal, ritstjóri,
Eirikur Hreinn Finnbogason,
cand. mag., Einar Pálsson, leik
ari, Svanhildur Þorsteinsdótt-
ir, frú, Þorsteinn Hannesson,
óperusöngvari, Páll Kolka,
læknir, Guðmundur G. Haga-
H a n n es
á h o r n i n u
| ýV Hvað á að gera í Við
ey.
Er nokkuð að marka
loforðið?
ýý Er hægt að reisa þar
Ifangelsi?
ýV Um ferðaæði og feg
urðarsamkeppni.
ÍEYJARNAR við bæjardyr
| Reykjavíkur eru í niðurníðslu
t og t'il skammar fyrir höfuðstað-
| arbúa. Morgunblaðið hóf loks-
ins til máls fyrir nokkru um
þær, og þá sér,staklega Viðey
eftir að blaðamaður frá því
hafði farið í rannsóknarför til
eyjarinnar. — Oft hefur verið
minnzt á þesSi mál og lengi liafði
H veríð nöldrað út af Árbæ áður
en hafizt var handa, en nú er,
þar myndarlegt heim að líta og
þangað að koma. Morgunblaðið
hefur boðað aðgerðir í Viðey, og
við skulum vona, rað þegar blað
bæjarstjórnarmeirihlutans tekur
af tvímæíi og lofar einhverju,
þá sé að marka það. Ekki veit
ég hvað gera skuli við Viðey,
en ég fæ br.éf um málið og sjálf-
sagt að geta þess, sem þar er l;agt
. til. Hér eftir fer eitt þessara
bréfa.
PÁLL SKRIFAR: „Blöðin
hafa skýr frá því, að gömlu höf-
uðbólin Engey og Viðey, séu nú
í megnri niðurníðslu. Er sorg-
legt til þess að vita, ef Viðey,
þetta gamla höfuðból og höfð-
ingjasetur, á að verða eyðilegg-
ingu að bráð vegna hirðuleysis-
eiganda.
.FANGELSISMÁL landsir.s
hafa mikið verið rædd undan-
farið og er allt útlit fyrir að nú-
verandi dómsmálaráðherra hafi
hug á, að bæta það ófremdar-
ástand, sem ríkir hér á landi.
Fyrst og fremst þarf að reisa við
unandi fangelsi. Aðalríkisfang-
elsi á ekki að vera í Reykjavik,
en þó ekki langt iþaðan. Mér hef-
ur ávallt virst Viðey tilvalinn
staður fyrir fangelsi. Þar er hægt
að reka stórbú, sem fangar gætu
unnið að.
AUÐVITAÐ þyrfti að reisa
þarna fangahús, en starfsfólk
gæti notað gömlu húsin þegar
búið verður að endurbæta þau
og talsvert er þar af góðum pen-
ingshúsum. Þá virðist, að ólíkt
hentugra væri að nota Engey til
fundi á Læjartorgi til ao mót-
mæla hryðjuverkunum og var
sá fundur afar fjölmennur.
Hin opinberu fundarhöld
hafa ekki verið nema einn lið-
ur í starfsemi Frjálsrar menn-
ingar. Frá upphafi hefur fé-
lagið leitast við að fylgjast eft-
ir megni með gangi ýmissa
mála erlendis og hefur ekki láf
ið sitt eftir liggja að senda mót
mæli gegn hvers konar ofbeldi
og ógnunum við andlegt frelsi.
Þannig hafa verið send mót-
mæli gegn pólitískum ofsókn-
um í Alsír, Tyrklandi, Suður-
Afríku og Indónesiu auk margg
konar mótmæla, sem send hafa
verið austur fyrir tjald, bæðl
til Ungverjalands og Rússlands
m a. vegna Pasternakmálsins.
Er það fréttist út um heiminn
á árinu 1958, að Frakkar mis-
þyrmdu föngum í Alsír, ritaði
Frjáls menning hér bréf til syst
urfélaganna á Norðurlöndum
og óskaði eftir því, að félög
þessi færu í sameiningu þes3
á leit við aðalstöðvar samtak-
anna í París, að skipuð yrðj
nefnd til að grafast fyrir um
hið sanna í málinu. EitthvaS
varð róðurinn þungur í fyrstu
gagnvart þáverandi ríkisstjórn
Framhald á 12. síðu.
dvalar fyrir þá stétt manna, semi
nú dvelur að Kvíabryggju. Þar
væru þeir betur geymdir“.
„ÍSLENDINGAR fylgjast vel
með flestum nýjungum, sem
eiga uppruna sinn erlendis, eínk
um á sviði skemmtanalífs og
þæginda. Við erum að nálgast
það að vera mesta „túristaþjöð**
í heimi, það er að segja ferðast
allra þjóða mest til útlanda. Svo
eru veitinga- og skemmtistaðiff
bæði í bæjum og sveitum um-
fangsmeiri að tiltölu en víðast
hvar annars staðar. Ekki má þéi
heldúr glevma þátttöku okkar
í alþjóðastofnunum og alþjóðai-
þróttamótum. Þar stöndum viJJ
flestum þjóðum framar að þátt-
töku, þó bezt sé að hafa sem fæsfi
orð um afrekin.
i
FEGURÐASAMKEPPNI Is-
lenzkra kvenna er að verða tals-
verður atvinnuvegur fyrir þ§
sem að því standa. Þátttaka er
mikil því ungu stúlkunum er
sagt, að þetta sé örugg leið til
þess að þær geti orðið kvik-
myndastjörnur, eða að minnsta
kosti sýningarstúlkur í erlendum
tízkuhúsum, en það kvu opna
leiðir í ýmsar áttir, — en sjaldan
þó í hjónasængina, enda er það
allt of hversdagslegt fyrir úrvala
„fegurðardísir“.
DANIR hafa „flutt út“ nokkr-
ar „fegurðardísir“. Nú sitja tvær
í fangelsi, önnur í París, en hin
í Róm. Vonandi sleppa íslenzkar
„fegurðardísir“ við slík ævin-
týri".
Hannes á liorninu.
2 24 maí 1961 — Alþýðublaðið