Alþýðublaðið - 30.09.1961, Qupperneq 2
Jdtstjórar: Gísli J. Ástþórsson (áb.) og Benedikt Gröndal. — Fulltrúi rit-
ctjórnar: Indriði G. Þorsteinsson. — Fréttastjóri: Björgvin Guðmundsson. —
Gímar: 14 900 — 14 902 — 14 903. Auglýsingasími 14 906. — Aðsetur: Alþýðu-
Cxúsið. — Prentsmiðja Alþýðublaðsins Hverfisgötu 8—10. — Áskriftargjald
Lr. 55,00 á mánuöi. í lausasölu kr. 3,00 eint. Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. —
Framkvæmdastjóri Sverrir Kjartansson.
Orsök og afleiðingar
í SAGT HEFUR VERIÐ, að menn verði að sætta
dg við afleiðingu þess, sem þeir sjálfir vilja. Því
verða þeir, sem knúðu fram kauphækkanir hinna
vinnandi stétta á liðnu sumr', að sætta sig við, að
. bóndinn fái iíka einhverja hapkkun, eins og lög
mæla fyrir. Sú hækkun getur ekki orðið nema með
iiækkun á afurðaverði. Þess vegna hækka nú
1 mjólk og kjöt.
Enda þótt þessar hækkanir komi að sjálfu sér
i samkvæmt því kerfi, sem lögfest hefur veUð í land
1 mu, hefur sjórnarandstaðan ekki látið á sér standa
í að kenna ríkistsjórninni um hækkanirnar.
Svona er það. Fyrst er stjórnin skömmuð fyrir
- að vera á móti eins miklum kauphækkunum. sem
: am var samið. Síðan er stjómin skömmuð fyrir af
Leiðingarnar af þeim hækkunum, sem hún sjálf var
] u móti!
Lifað um efni fram?
TÍMINN hefur nefnt nýlega, og komið hefur
f:ram í greinum sem bæði hann og Þjóðviljinn
birta, að íslendingar lifi um efni fram. Það má
vissulega nefna mörg einstök atvik, sem bera vott
' 'am óhóf og bruðl, eins og Alþýðublaðið hefur bent
ú. Hins vegar er það höfuðstaðreynd viðreisnarinn
ar, að þjóðm í heild hefur ekki lifað um efni fram,
aíðan efnahagsaðgerðir núverandi stjórnar komu
■ Cil framkvæmda.
Það var einmitt ein versta meinsemd efnahags
jlífsins fyrir tíð viðreisnarinnar, að stöðugur halli
var á viðskiptum okkar við útlönd, en einmitt þar
Ikemur fram í heild, hvort þjóðin notar meira fé
en hún sjálf aflar. Þetta hefur verið lagað. Hefði
ekki verið gripið til síðari gengislækkunarinnar,
væri þegar kominn hallarekstur gagnvart útlönd
um og sama ástand sem fyrr.
Næg atvinna
FRAMSÓKNAHMENN beina allri áróSursvél
ííinni til að reyna að sannfæra (þjóðina um, að stór
íelld samdráttarstefna hafi verið í landinu, síðan
■núverandi stjórn tók við völdum.
Það er hins vegar staðreynd, að atvinnuleysi hef
ur alls ekkert orðið, heldur er þvert á móti mikið
1 « r
um vinnu. A einstökum stöðum, til dæmis á Húsa
vík á miðju „móðuharðindasvæðinu“ hans Karls
Kristjánssonar, er frekar að tala um skort á vinnu
afli.
Er hægt að kalla það stöðvun eða samdrátt í efna
ihagslífi, þegar hver einasta vinnandi hönd hefur
næg verkefni?
Cáa—^«»aw»iTi»iniiiiiwiiiiiw———m—————
SUÐUR-KAMERÚN — sem !
verið hefur verndargæzlusvæði!
Breta — hlýtur sjáifstæði á
morgun, 1. október, og gerist
jafnframt iilut; aí Karnerúnlýð.
veldinu, sem áður var vernd-
argæzlusvæði Frakka en
sjálfstæði 1. janúar 1300. —
Þessi ráðstöfun er í samræiai
v(ð ályktun allsherjarþings
Sameinuðu þióðanna eftir rann
sókn á niðurstöðum þjóðarat-
kvæðagreiðslu sem haldin var
í landinu 1 febrúar 1961
Þjóðaratkvæðagreiðslan var
haldin undir stjórn Brcta og
eftirlitj SÞ, og voru mer.n þar
spurður, hvort þeir vildu
verða sjálfstæðir með því að
sameinast ríkjasambandi Ní-
geríu, sem varð sjálfstæð 1.
október 1960, eða með því að
sameinast Kamerúnlýðveldinu.
Meirihlutinn (233.571 atkvæði
á móti 97.741) kaus síðari kost
inn. í hinum hluta verndar-
gæzlusvæðisins, Norðar-Kame
rún, kaus merrihlutinn (146.
296 atkvæði á móti 97).659)
fyrri kostinn og varð Norður.
Kamerún hluti af Niget'iu 1.
júní s. 1.
Þegar Tangar.yika verður
sjálfstætt og óháð ríki 9. des
haía ö'.l þrjú'j þó að emka sé aii'V.reidd. —
ember n k.,
landssvæð.n sem Bretar ;óku
við verndargæzht i af Samein-
I uðu þjóðunum árið 1946, feng
! sjálfstæði, óháð ríki eða sem
! ið sjálfstæði, annað hvort sem
fékk ! hluti af öðrum sjálfstæðum
ríkjum. Landssvæði þessi voru
Brezka Togoland, Brezku Kam
erún og Tanganyika, og tóku
Bretar fyrst við umbcðsstjórn
í þeim af Þjóðabandalaginu.
Við nýafstaðnar viðræður
Breta, Kamerúniýðveldisins og
Suður-Kamerún náðist sam
komulag um uppkast að stjórn
arskrá og hversu sameiningin
skyldi fram fara. Um er að
ræða sambands-stjórn, þar ssm
svæðin tvö halda yfirráðum
sínum á vissum sviðum, en völd
á öðrum verða feng'.n sam-
bandsstiórninni i hendur Er í
henni tekið íillit ti! mismunar
í tungu, stjérn og efnahag, sem
er milli iandssvæðanna, auk
þess vilia þeirra að ganga í
ríkjasamband.
Suður-Kamerún er hálent
iand, 42.900 ferki'ómetrar að
stærð, og eru íbi'.nr H4 . r,i;o að
rölu Þeir o.'i’ al ýms.irr kyn-
þáttum og æVoáikom og tala
Bantu, F'..u'0'd og ö-n i- mál.
Höfuðborg u er Buea. er stend-
ur við ræt«-r erRjaiis'.r.s Kame
rún. Haf.iarborgir landsins erit
Bota, Victo• :t o-, Tike.
Efnahagslíf landsins byggist
á landbúnaði og skógrækt —•
Það fullnægir mestmegnis eig-
in þörfum um matvæli og flyfi
ur út banann, kakaó, tinibur,
gúmmí, efni úr pálmaolíu,
kaffi og te.
Kamerúnlýðveldíð er 432,
000 ferkílómetríir að síærð og
hefur 3.246.000 íbúa.
Það var árið 1884, að landa
svæði það, sem Kamerúnlýð-
veldið, Suður-Kamerún og
Norður-Kamerún ná yfir, —
komst undlr yfirráð Þjóðverja,
1916 var þýzkur her sigraður
á þessu svæði og því skipt til
bráðabirgða milli Breta og
Frakka. Þetta fyrirkomulag
var staðfest með friðarsamn-
ingnum 1919 og 1922 skipaði
Þjóðabandalagið stjórnir Bret-
lands og Frakldands tií að hafa
umboðsstjórn á þessu lands-
svæði Bretar stjórnuðu síðara
sinum svæðum með Nígeríu,
þar til það ríki hlaut sjálfs-
stjórn.
HANNES
Á HORNINU
Botndreggjar í blaða-
mennsku.
ýV Met í rætni og sóða-
skap.
ýV Málaferli, sem munu
vekja mikla athygli.
■fe Ný stefna tekin upp.
EINN af kunnustu rithöfund-
um þjóðarinnar hefur neyðst t 1
að höfða meiðyrða- og skaðabóta
mái á hendur vikublaði fyrir
melðyrði og atvinnuróg, Mér
kom þess málshöfðun ekki á
óvart. Ég las greinina, sem máls
höfðuninni veldur og inér féll
aliur ketill í eld. Ég hef fengrzt
við blaðamennsku í háifan
fjórða áratug og ég hef aldrei
lesið neina grein, sem hefur ver
ið eins ógeðfelld, rætin og sora
mörkuð og þetta skrif Greinin
var bersýnlega skrifuð af glóru
lausu, máttvana hatri, og hrúgað
saman níði og rætni í garð rit-
höfundarins.
ÞETTA er blaðamennska á
lægsta stigi. Menn geta deilt
harkalega út af málefnum og
ýmis orð geta fokið, sem ekki
er sómi að í oplnberum blöðum,
en hér var ekki verið að þjóna
neinu málefni heldur aðeins ein
hvers konar geðveiki að fá út-
rás sína, og furðar mig það þó
stórlega þar sem þessi rlthiifund
ur er alls ekki á neirm hátt odda
maður I stéttarlegum eða stjórn
málalegum átökum heldur að-
eins listamaður, sem elngöngu
fæst viö list sína — og hoíur
alltaf gert. Skipt r það engu
máli í þessu sambandi þó að al-
þjóð séu kunnar persónulegar
skoðanir hans á deiiumálum
ÉG FAGNA þe'rri fregn, sem
skýrt hefur verið frá, að Blaða.
mannafélag íslands ætli sér nú
að stofna álitsdómsiól um efni
blaða eins og tíðkast hjá ná-
grannaþjóðum okkar og vonandi
verður þessi dómstóll til þess að
mönnum verði ljósari en aður
hefur verið, þær reglur, sem
taldar eru sæmllegar um hegðun
blaða og blaðamanna. Vitanlega
er ekki hægt að koma í veg fyr.
ir það, er deilt er, að einn eða
boð ð, en gera verður glöggah
mun á eðli og aðstöðu við um-
mælabirtingar. Þar er mjótt mura
dagshóf ð, en þetta má þó tak-
ast ef vel er að unnið.
EF ÞAÐ FÆRI3T í vöxt að
birta greinar eins og þá. semi
málaferlin eru nú að rísa út aí
þá hljóta menn að spyrja: Hvep
verður næstur? Vltanlega en
hægt að *aka hvern einstakling
og rýja har,n æru, aðeins ef til-
kipp legur er einhver rkugga
baldur, sem vill taka hlutverkið
að sér. Greinin virðist vera frarra
hald af öðru, þvi nð fyrir nokkru
birti sama blað tllhætulausar'
lygar um annan mann, mann,
sem stendur framarlega í opin-
beru lífi og fær því oft óþvegið
orð að heyra.
SÚ GREIN vár heldur ekki á
einn hátt málefnaleg, heldur að-
eins persónuleg rsetni, byggð S
lygum og kjafthætti. -- Þeirri
\ grein hefur ekk' verið svarað og
engn málshöfðun af ’tienni orð-
ið, því að íslenzkir stjórnmála-
menn eru níðinu svo van'r, að
þeir kippa sér ekki upp við einra
blóðmörskepp í sláturtíðinni.
ÞAÐ MUN verða fylgzt vei
með málarekstrinum út af hinui
nýja meiðyrðamáli Ef tll vilí
verður hann til þess að breytfi
verði um stefnu í þessu ef-ii.
2 30. sept. 1961 — Alþýðublaðið