Alþýðublaðið - 08.06.1962, Blaðsíða 13

Teflt
um líf
eða
dauða
MltiJARöARHAFIÐ er í flestra
augum hiö elskulegasta haf, en
þaS hefur tvö andlit. Annað, hið
hlýja og brosandi, snýr að ferða-
mönnunum, sem gista strendur
þess, hitt er alvarlegra og rist
dýpri rúnum. Það er sá svipur,
sem fiskimönnunum á Miðjarðar
hafi er kunnastur, er þeir leita
þar síns daglega brauðs.
Sá, er gistir fiskimannabæi
Sikileyjar og kynnir sér baráttu
fiskimannanna við hafið, á bágt
með að nota orðið elskulegt um
hafið upp frá því.
Þessi frásögn er okkur ís-
lendingum ekki ókunn, né fram
andi þær hættur og það erfiði,
sem sjómennskan býður upp á.
Ætla mætti líka, að fiskimenn á
svo suðlægum breiddargráðum
ættu blíðari sjó að sækja en fiski
menn hér norður við heimskaut.
Þaff, sem vegur þar á móti, er
það, hversu frumstæð veiðarfæri
og útbúnaður hinna suðrænu sjó
manna er og þar af leiðandi verða
árásir hafsins þeim hættulegri en
ella.
Radar, dýptarmælar og önnur
tæki, sem íslenzkum sjómönnum
þykja ómissandi eru langt utan
við hugarheim sikileyzku fiski-
mannanna. Vöðvarnir vinna öll
störf, farkostirnir eru opnir bát
ar — áraskip.
fisk, sem getur orðið allt að 3
metrar á lengd og getur vegið
allt að 600 kílóum.
Túnfiskurinn fer í stórum torf
um, sem hvalir. Bátaflotinn um-
kringir torfurnar og með gífur-
legum netaútbúnaði reka fiski-
mennirnir túnfiskinn á undan sér
fyrst inn í svokallað framherbergi
og síðan inn í dauðaklefann, en
þaðan á enginn túnfiskur aftur-
kvæmt.
Veiði þeirra er aðallega tún-
fiskur, veiðiskapurinn stundaður
frá maílokum og fram eftir ári.
Þegar fyrstu fréttirnar um tún
fisk berast er mikið um að vera
meðal fiskimannanna, það er eins
og rafstraumur fari um þorpin,
netin eru tekin fram, bátarnir
útbúnir í snatri og flotinn legg-
ur á miðin. Framundan er æðis-
gengin slagur við þennan stór-
Þegar túnfisktorfan er þangað
komin er netunum smám saman
lyft upp að yfirborðinu og á með
an biðjast fiskimennirnir fyrir,
hrópa, syngja eldgamla söngva
og æpa ógurlega allt eftir eldfornu
rituali.
Bátarnir þrengja hringinn æ
meir, vatnið, ólgar af sporðaköst
um veiðarinnar, og fiskimennirn
ir taka til við að innbyrða veiðina
með hökum og goggum. Senn er
siórinn litaður blóði vítt um
kring.
Hver maður hamast sem mest
hann má, hér er um líf eða dauða
að tefla bæði fyrir menn og
skepnur. Gangi veiðin vel geta
fiskimennirnir keypt sér brauð
og vín, olívur — kannski greitt
niður skuld sína hjá kaupmann
inum — jafnvel keypt í kjól á
frúna. Ef illa gengur þá . . .
Prinsessa stofnar
ísl. styrktarsjóð
Nýlcga hefur verið stofnaður
nýr minningar- og styrktarsjóður
Stofnandinn er Despino Karadja
prinsessa grísk-sænsk að ætt bú-
sett á Englandi.Hefur hún gefið
stofnféð kr. 50.000.00 fimmtíu þús
und krónur- og gert drög að skipu
lagsskrá, sem dr. Bjarni Jónsson,
vígslubiskup, færði síðan í ís-
lenzkan búning og gekk að íullu
frá með biskupi. — Skipulags-
skráin hefur verið sérprentuð og
mun hljóta staðfestingu forseta
íslands á næstunni.
Ingibjörg Ólafsson — nafnið er
algengt, íslenzkt nafn, og sjálf-
sagt eru þeir margir, einkum
meðal yngri kynslóðarinnar, sem
ekki koma því fyrir sig, að kona
með þessu heiti hafi unnið sér og
þjóð sinni sérstakt álit og virð-
ingu. Þó er það svo. En liún hef-
ur unnið ævistarfið að mestu leyti
erlendis og hér á landi er það
þess vegna' miður kunnugt en
skyldi.
Ingibjörg Olafsson er Húnvetn-
ingur, fædd að Másstöðum í Vatns
dal 7. sept. 1886. Að loknu námi
í Kvcnnaskólanum í Reykjavík,
Gagnfr'æðaskóianum á Akureyri,
lýðskólum í Danmörku og Kenn-
arahúskólanum í Kaupmannahöfn
starfaði hún fyrst að kristilegum
félagsmálum hér heima. Árið
1912 fluttist hún til Danmerkur
og var skömmu síðar ráðin aðal-
framkvæmdarstjóri Kristilegs fé-
lags ungra kvenna (KFUKi í Dan-
mörku og seinna á Norðurlöndum
öllum. Hún hefur gegnt fjölmörg-
um fleiri trúaðar- og ábyrgðar-
störfum, auk þess ritað fjölda
greina í blöð og tímarit og gefið
út nokkrar bækur á islenzku,
dönsku og ensku. Síðustu árin
hefur hún verið búsett á Éng-
landi. Despina Karadja, prinsessa
og hún liafa verið samstarfsmenn
og nánir vinir og búið saman í
um það bil fjóra áratugi óslitið.
í skipulagsskrá Minningarsjóðs-
ins segir svo (2. gr.)
,,3jóðurinn er stofnaður til minn-
ingar um hina göfugu, kristnu!
konu, Ingibjörgu Ólafsson, sem \
frá fyrstu æskuárum hefir helgað
Guði sitt líf og alla ævi þjónað
lionum með starfi sínu í K.F.U.K.
og öðru kristilegu starfi á íslandi,
í Danmörku, víðsvegar á Norður-
löndum og á Englandi". Tilgang-
ur sjóðsins er skv. 3. og 4. gr.
,,að efla kristilegt starf hjá ís-
lenzkum æskulýð samkvæmt ken
ingum lúthersku kirkjunnar ís-
lenzku“. Skal verja vöxtum sjóðs
ins „til þess að styrkja eina eða
fleiri ungar konur, sem vilja
stunda guðfræðinám eða búa sig
á annan hátt undir æskulýðsleið-
togastarf á evangelísk-lútherskum
grundvelli á íslandi.“
í frétt frá biskupi segir:
Ég hef veitt stofnfé þessa sjóð.5
viotöku. í nafni íslenzku þjóð-
kirkjunnar votta ég hinum tigna
og eðallynda gefanda þakkir fyrir
það, hversu hún hefur metið frá-
bær störf hinnar íslenzku ágæt-
iskonu og auðsýnt þjóð hennar
vinsemd með stofnun þessa sjóðs.
KIRKJURITIÐ
KOMIÐ ÚT
BLAÐINU hefur nýlega borizt 5.
tbl. 28. árgangs Kirkjuritsins. —
Ritstjóri þess er Gunnar Árna-
son. Efni þess er m. a. þetta:
Hvítasunnuboðskapur Alkirkju-
ráðsins, Um daginn og veginn
eftir P. V. G. Kolka, Að gang-
ast við sjálfum sér, eftir C. G.
Jung. Ýmislegt fleira er í ritinu. |
Fjölsótt
nemenda
háfíð
Miðvikudaginn 30. maí hélt
Nemendasamband Kvennaskólans
virðulegt hóf í Klúbbnum við
Lækjarteig. Þátttakendur voru
um tvö hundruð nemendur frá
ýmsum árgöngum liðins tíma.
Voru brautskráðir nemendur
þessa árs gestir sambandsins á-
samt skólastjóra, frú Guðrúnu
Helgadóttur og formanni skóla-
nefndar, frú Sigríði Briem Thor-
steinsson. Því miður gat frk.
Ragnheiður Tonsdóttir fyrrver-
andi skólastj. ekki setið hófið,
og söknuðu hennar margir.
Veizlustjóri var Ásta Björns-
dóttir, formaður Nemendasam-
bandsins, bauð hún eldri og yngri
nemendur velkomna, og gat þess,
að meðal þeirra væri nemandi,
sem stundaði nám í Kvennaskólan
um í skólastjóratíð frú Þóru Mel-
sted, en síðan það var eru liðm
65 ár. Kona sú. sem hér um ræðir
er frú Kristín Ólafsdóttir, kenn-
ari. Mælti frú Kristín hlýjum orð-
um til Kvennaskólans, og óskaði
honum gæfu og gengis um öll ó-
komin ár.
Elzti hópurinn, sem þarna
mætti, voru nemendur, sem luku
burtfararprófi fyrir 40 árum. Fyr
ir þeirra hönd mælti frú Bjarn-
veig Bjarnadóttir þakkarorð tii
skólans, og rifjaði upp nokkrar'
endurminningar úr félagslífinu
fyrir 40 árum. Gat hún þess tn.a.
að stúlkur í þessum hópi, hefðu
átt frumkvæðið að hinum svo
nefnda peysufatadegi. í hófinu
var mættur einn af kennuruaa
þessara nemanda, frk Jórunn
Þórðardóttir, og urðu miklir fagnj
aðarfundir, er hinn vinsæli kenn-
ari hitti sína gömlu nömendur.
-:i
Einnig mætti nemendahópur,
scm brautskráðist fyrir 20 árum,
og tók til máls úr þeirra hópi frú
Elísabet Guðmundsdóttir, og
færði skólanum þakkir og árnað
aróskir.
Að síðustu tók til máls f.h.
þeirra sem luku burtfararprófi á
þessu ári, ungfrú Jóhanna Guðna
dóttir. Færði hún skóla sínum
innil. þakkir fyrir fræðslu og ó-
metanlega leiðsögn, og Nemenda-
sambandinu fyrir rausnarlegt boð
Hófust síðan ýmis skemmtiat-
riði. Mikla ánægju vakti söngur
Jóns Sigurbjörnssonar. Ein af
námsmeyjum skólans, ungfrú Mar
grét Camilla Hallgrímsson sýndi
listdans við mikla hrifningu. Að
lokum var dansað af miklu fjöri,
og söng Haukur Morthens með
liljómsveitinni.
Þetta mót ungra og gamalla
nemenda tókst með afbrigðum
vel. Það er mikils virði fyrir nem-
endur og skólann að gömul
tryggðabönd slitni ekki. Er því
hlutverk Nemendasambands
Kvennaskólans hið mikilsverðasta
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 8. júní 1962