Alþýðublaðið - 06.10.1962, Qupperneq 4
Hún fer að vinna,
þegar aðrir hætta
i Úr fukthúsi
i: PILTURINN er átján ára
• Jieitir Noriholas laacey, og
hafnaði í tukthúsinu á Kúbu
fyrir „niðrandi ummæli“ um
einvaldann Castro. Lacey
kannast ekki við jietta, sefr
ist bara hafa verið á flakki
urn Bandaríkin ogr Mexikó,
dottið í hug að skreppa til
Kúbu — og farið beint í
Bteininn. En hann er nú
laus úr prísundinni off kom-
inn heim til Englands.
ÞAÐ er konan, — sem hirðir
gólfin þín, sem situr hérna hin-
um megin við borðið. Við getum
ef til vill fremur orðað það svo,
að hún sé fulltrúi sinnar stéttar.
Konan, sem situr við borðið heit-
ir Guðbjörg Brynjólfsdóttir og
fer að vinna, þegar skrifstofufólk
ið fer heim á kvöldin eða kann-
ski fer hún svo árla, að enginn
annar er kominn á ról. Guðbjörg
er fædd að Broddanesi í Strands-
sýslu en uppalin á Ytri-Ey á
Skagaströnd í Húnavatnssýslu.
Faðir hennar, Brj'njólfur Lýðs-
son, bjó á Ytri-Ey, en á undan
honum afi Guðbjargar, Indriði.
í hans tíð var kvennaskóli á
Ytri-Ey, en sá skóli var síðar
fluttur til Blönduóss.
Guðbjörg hefur verið tvigift
og misst báða menn sína. Fyrri
maður hennar var Hannes Einars
son frá Óseyri á Skagaströnd.
Hann var sjómaður hér í Reykja
vík. Síðari maður Guðbjargar
var Lárus Hansson, ættaður úr
Borgarfirði. Hann var innheimtu m
maður hjá bænum. Nú er Guð-
björg búin að vera ekkja í rúni
fjögur ár.
— Áttu böm — og bamabörn?
— Ég átti eina dóttur með
fyrri manninum mínum. Hún er ;
nú gift Ríkharði Pálssyni frá :
Sauðanesi í Húnavatnssýslu. :
Hann var að ljúka námi í tann- ;>
lækningum í Göttingen í Þýzka- .
landi. En nú koma þau heim í :
haust. Þau eiga einn dreng.
— Annars hefurðu verið ein?
— Já, og maður venst því. Ég
á indælá litla íbúð og hef ekki
yfir neinu að kvarta. á meðan ég
hef heilsuna.
— Gaztu keypt þér íbúðina
sjálf?
— Það" var nú byggingarfélag-
inu meira að þakka en mér. Bygg
.ingafélagið var stofnað árið 1939,
og við hjónin gengum strax í það.
Hannes var þá orðinn veikur,
svo að það varð ég ein, sem
flutti inn. Hann fór þá á spítal-
ann.
— Og þú fórst að vinna við
ræstingar?
— Ég var byrjuð löngu fyrr.
Ég gekk í verkakvennafélagið
fyrir einum 30 eða 40 ámm.
Fyrstu árin vann ég í fiski, en
svo sneri ég mér að ræstingun-
um, því að jafnvel þá var sú
vihna bezt borguð og þægilegust
af öllu, sem hægt var að fá.
— Hvað var kaupið, þegar þú
byrjaðir?
— Árið 1924 var það 80 aurar
á tímann.
— Hvað er það núna?
— 33 krónur og 33 aurar. Það
er mlkill munur á.
— En verðlagið hefur líka ver-
ið annað 1924.
— Að vísu, en samt eru kjör-
in miklu betri nú. Það er eins og
hvítt og svart. Það er allt annað
að fást við atvinnuveitendur nú
en var. Núna vilja þeir allt gera '
Guðbjörg Brynjólfsdóttir
til að létta manni störfin, en áð-
ur var ekki um neitt slíkt að
ræða. Uppmælingin er nýtilkom-
in, en hún hefur mikið bætt okk-
ar hag. Nú eru borgaðar 14,94 kr.
á uppmældan fermetra á mánuði
eða krónur 1494 krónur á 100
fermetra á mánuði. Ég hef alla
mína tíð verið hrifin af akkorðs-
vinnu. Það finnst mér sann-
gjarnast, því að þá fær hver fyrir
það, sem hann vinnur. Uppmæl-
ingin er nokkurskonar akkorðs-
.vinna.
— En er ekki vinnan erfið til
lengdar?
— Jú, þessi vinna slítur manni.
En hvað er það nú á við það, sem
áður var, þegar þurfti að bogra
við að bóna hvert gólf. Nú eru
vélar til ails og víða teppalagt út
í hvert horn. Égmet það mest við
þessa vinnu, hvað ég er frjáis.
Ég vinn, þegar mér hentar, ann-
að hvort snemma á morgnana,
áður en fólkið kemur á skrif-
stofuna eða eftir fimm.
— Hvað ertu yfirleitt lengi að
ljúka verkinu?
— Ef ég fer klukkan fimm, þá
er ég búin um hálf níu. Þetta er
svo indælt.
— Þú hefur þó líklega ein-
hvern tíma átt erfitt með að kom
ast að heiman, þegar veikindi
lögðu húsbóndann í rúmið?
— Já, það eru erfiðar stundir,
sem maður hefur átt. En ég hef
alltaf haft góða heilsu og alltaf
hugsað mér, að úr því, að ég er
skilin eftir með þetta, þá verði
ég að standa.
— Er það nokkuð, sem þú vild-
ir taka sérstaklega fram?
— Það væri þá ekki annað en
þakka verkakvennafélaginu fyrir
þó góðu samninga, sem það hef-
ur náð fyrir okkur og atvinnurek
endum góða samvinnu á liðnum
árum. Ég þvæ núna í Kol og Salt
og Löggildingastofunni Og ég er
ánægð með mína vinnu.
Gunnar
Flóvenz:
Nýir saltsíldarmarkaðir í hættu
ER SÖLTUN Suðurlandssíldar
tiófst fyrir alvöru fyrir 13 árum,
byggðist sala hennar eingöngu á
aflabresti norðanlands- og austan.
Þegar söltun Norðurlandssíldar
jókst á ný, minnkuðu möguleikarn
*r á sölu Suðurlandssítdar og síð^
\istu 6i árin hafa hin gómlu mark
aðslönd Norðurlandssíldar, svc
sem Sivíþjóð, Finnland og Dan-
mörk, > lítið eða ekkert keypt af
Suðurlandssíld.
Af þessum ástæðum varð að
leggja mikla áherzlu á að afla Suð
uríandssíldinni nýrra og sjálf-
stæðra markaða.
Þrátt fyrir ört minnkandi salt
síldarneyzlu í markaðslöndunum'
Og þrájt fyrir stóraukna eigin salt
síldarf amleiðslu ýmsra Austur-
Evrópl þjóða, hefur þetta þó tekizt.
Nvtj i markaða hefur verið aflað
f Vest r Þýzkalandi, Au.stur-Þýzka
landi, Bandaríkjunum og Rúmeníu
og vonir standi til þess, að unnt
reynist að býggja upp nýja inark
aði fyrir Suðurlandssild í enn
fleiri löndum, svo sem ísrael,
Belgíu og Frakklandi og jafnvel
einnig í Hollandi. Eru þó Hollend
ingar, ásamt Vestur-Þjóðverjum og
Norðmönnum, einhverjir erfiðustu
j-eppinautar okkar á saltsíldar-
markaðnum, en saltsíldarfram-
léiðsla allra þessa landa nýtur
frá viðkomandi stjórnarvöldum.
ýmsra styrkja, beinna og óbeinna
Eins og skýrt hefur verið frá
í dagblöðum í Reykjavík, hafa þeg
ar verið gerðir fyrirframsamningar
um sölu á rúmlega 100 þús. tunn
um af saltaðri Suðurlandssíld. TM.a.
hefur tekizt að fá Rúmena, Pól-
verja og A.-Þjóðverja, til að kaupa
frá íslandi svo til allt það magn,
sem þessar þjóðir gera ráð fyrir
að flytja inn af saltsíld á komandi
vetri. Þá hafa og samtök saltsíldar
inflytjenda í V.-Þýzkalandi skuld-
bundið sig til að binda mest öll
kaup sín á komandi vetri við síld
frá íslandi.
Rúmenar, sem kaupa eingöngu
heilsaltaða smásíld, settu það sem
skilyrði fyrir kaupum, að 10.000
tunnur verði afgreiddar í október.
Kváðust þeir myndu beina síldar-
kaupum sínum til annarra landa,
ef við gætum ekki orðið við þess
ari ósk þeirra. Var að lokum samið
um aigreiðslu á fyrstu 10.000 tunn
unum í „október og/eða nóvem-
ber“, en Rúmenum var þó gefið lof
orð um, að allt skyldi gert sem
unnt væri, til að afgreiða 5000 tunn
ur fyrir lok október og 500 tunnur
í byrjun nóvember.
Viðskiptin við .Rúmeníu eru tii
tölulega ný. Undanfarin 3 ár hafa
verið seldar þangað árlega 5—6000
tunnur af saltsíld. Á þessu ári
tókst að fá Rúmena til að gera fyr
irframsamning um kaup á 25.000
tunnum og greiða Rúmenar síldina
með olíu, sem seld er hingað á
heimsmarkaðsverði. Verður að
telja, að þessi viðskipti séu okkur
mjög hagkvæm.
Enda þótt kominn sé venjulegur
söltunartími suðvestanlands, Jiggur
síldveiðiflotinn enn bundinn í höfn
og ekkert útlit virðist fyrir því, að
veiðar hefjist á næstunni.
Ástæðúrnar fyrir þessu hörmu-
lega ástandi verða ekki ræddar hér
en hins vegar skal sérstaklega-
vakin athygli á því, að verði ekki
unnt að hefja veiðar næstu dag-
ana má búast við því að hinn nýi
og þýðingarmikli markaður glatist
og að Rúmenar verði að beina salt
Framh. á 11. síðu
4 6;-«október 1962 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
/ útlandinu
★ NOKKUR augnablik úr lífi
fólks í útlandinu; og reyndar
komst einn apaköttur í spilið
★ HANN er á efstu myndinni
til vinstri; þið sjáið liann ef þið
gáið vel að, hann er að þvælast
á milli fótanna dansmeyjatma.
Þetta kom fyrir á sýningu í
næturklúbb í London. Apakött
urinn heitir Remus. Sú var ætl
unin að hann „léki“ smáhlut
verk; kæmi fram í sviðsljósið
eitt augnablik. En Remus var
ekki á því. Og strauk frá gæzlu
manni sínum og í dansinn og
tókst að setja allt á annan end-
ann áður en hann náðist.
★ ANNAÐ augnablik: Moham-
ed AI Badr ræðir við Nasser,
forseta Egyptalands. Þá var öld
in önnur. Þá var Moliamed bara
krónprins í Jemen — og lifði
eins og kóngur. Svo varð hann
kóngur eftir föður sinn seint
í síðastliðnum mánuði — og
viku seinna herrndu fréttir að
búið væri að gera hann höfðinu
stýttri. En Mohamed lifandi
eða dauöur? Þegar þetta er
skrifað, hafa komist flugufregn
ir á kreik um undankomu hans.
Þýzkur maður, sem var á staðn
um fullyrðir, að nýi kóngurinn
hafi sloppið frá tilræðismönn
unum.
★ ENN eitt augnablik, og öllu
saklausara en hið síðasta: „Ung
frú Alheimur“ (Rosemarie
Frankland) í múrverki. Myndin
var tekin við Leicestertorg í
London. Þetta er að sjálfsögðu
auglýsingabrella.
★ FJÓRÐA augnablikið sjáið
þið á neðstu myndinni til vinstri
Konur í bænum Tarrasa á
Spáni sækja vatn í skurðnefnu.
Þetta má reyndar kalla kald-
hæðni örlaganna. Flóðin miklu
á dögunum eyðilögðu vatnsbol
borgarinnar og vatnsveitukerfi.
★ SÍÐASTA augnablikið að
þessu sinni, og nú tökum við
aftur upp léttara hjal. Það er
cngin tilviljun að brúðarskart
stúlknanna tveggja í hægra
horni síðunnar hefur á sér
hermannlegan svip. Myndin er
tekin á tízkusýningu sem efnt
var til í síðastliðinni viku fyrir
600 brezkar herstúlkur. Og sýn
ingarstúlkurnar eru báðar dát
ar í her hennar hátignar.