Alþýðublaðið - 16.11.1962, Qupperneq 5

SEGIR ÁKI
JAKOBSSON
IiANDSSAMBAND íslenzkra
verzlunarmanna er þegar orðið að'-
ili að Alþýðusambandi íslands,
sagði Áki Jakobsson, hrl. í viðtali
við Alþýðublaðið I gær, en Áki
flutti mál LÍV fyrir Félagsdómi.
Áki kvaðst hafa lagt höfuðá-
Iierzlu á það fyrir Félagsdómi, að
synjun síðasta þings ASÍ á upp-
töku LÍV í ASÍ hefði veri'ð ólög-
mæt. Þetta sjónarmið hefði dómur
Félagsdóms staðfest og því værl
LÍV í rauninni orðið aðili að ASÍ
og hefði orðið það daginn, sem
dómurinn var upp kveðinn. Það
kemur því ekki til mála að bera
upp inntökubeiðni á næsta þingi
ASÍ og láta atkvæðagreiðslu skera
Úr um upptöku LÍV í ASÍ, sagði
Áki. Slíkt væri í rauninni hið sama
Og að greiða atkvæði um það, hvort
dómur Félagsdóms ætti að gilda
eða ekki. Félagsdómur hefur þegar
fellt þann dóm, að LÍV skuli vera
f ASÍ og því verður ekki breytt.
Alþýðublaðið spurði Áka, hvort
Dæsta þing ASÍ yrði ekki að fjalla
um kjörbréf LÍV. Hann sagði, að
Loftleiðir
Framhald af 16. síðu.
Loftleiðir fara 11 sinnum í viku
vestur um haf og flytja 70 þús-
und farþega á ári, en SAS fer 21
ferð á viku, en flytur ekki nema
80 þúsund farþega á ári.
Þessar tölur birtust í brezka
hagfræðiritinu Economics, en þar
segir, að SAS hafi lélegasta sæta-
nýtingu allra félaga, sem eru í
IATA. Sætanýting SAS er undir
50%, en talið er, að sætanýting
þurfi að vera a. m. k. 55% til að
flugfélag geti borið sig.
Blaðið segir, að ef hægt væri að
losna við samkeppni Loftleiða færi
SAS að bera sig.
Tap SAS árið 1960 nam rúm-
lega 700 milljónum (ísl. króna),
árið 1961 nam tapið tæplega 750
milljónum (ísi. króna), en reiknað
er með að tapið í ár nemi um 250
milljónum (ísl. króna)
LUFTHANSA og ALITALIA
eru rekin með tapi, en hafa eng-
■ an áhuga á fargjaldalækkun yfir
Atlantshaf.
SAS vill setja skrúfuvélar á
Ameríkuleiðina, en þá fá þeir að
lækka fargjöldin.
SAS þarf ekki fjárhagslega að-
stoð frá stjórnum (iandanna heldur
Siðferðilegan stuðning í þeim
samkeppnisaðgerðum, sem fram-
Undan eru-. Slík aðstoð verður
vafalaust látin í té, segir Afton-
bladet að lokum.
Haraldur.
vissulega mundi þingr ASÍ verða að ASÍ gæti þingið ekki greitt at- band íslands, að veita launþega-
að fjalla um kjörbréf LÍV á sama kvæði, þar eð Félagsdómur hefði sambandi um upptöku í ASÍ, ef
hátt og það mundi fjalla um kjör- þegar ákveðið hana. Dómurinn hann uppfyllti öll skilyrði til aðild-
bréf annarra félaga og sambanda, hefði komizt að þeirri niðurstöðu, ar. Og engin atkvæðagreiðsla
sem í ASÍ væru. En um aðild LÍV að óheimilt væri fyrir Alþýðusam- á þingi ASÍ gæti breytt þeim dómi.
Ályktunin úr gildi
Framh. af 16 síðu
skoðunar varnarsamningsins nema
til komi ný ályktun Alþingis. 2.
mgr. ályktunarinnar frá 28. marz
1956 hljóðar þannig með leyfi
hæstv. íorseta:
„Með hliðsjón af breyttum við-
horfum síðan varnarsamningurinn
1951 var gerður og með til- j
liti til yfirlýsingar um, að eigi skuli
vera erlendur her á íslandi á frið-
artímum, verði þegar hafin endur-
skoðun á þeirri skipan, sem þá var
tekin upp með það fyrir augum að'
íslendingar annist sjálfir gæzlu og.
viðhald varnarmannvirkja, þótt.
ekki hernaðarstörf og herinn:
hverfi úr landi. Fáist ekki sam-
komulag um þessa breytingu,
verði málinu fylgt eftir með upp-
sögn samkv. 8. 7. gr. samningsins“..
Lengri er ályktunin ekki. Greini;
lega er þar tekið fram, að ákvörð-
unin um endurskoðun varnarsamn;
ingsins og uppsögn hans er byggð
á breyttum viðhorfum frá því
1951. í ræðu flm. þáltill. kemur
skýrt fram, að þeir telja, að frið-
arhorfur í heiminum hafi 1956
aukizt svo mjög frá 1951 að jafna
megi við ástandið 1949, er við
gerðumst aðilar að Atlantshafs-
bandalaginu og ekki var talin þörf
varnarliðs á íslandi. Vitnað var
til ummæla forseta Bandaríkjanna
um, að styrjöld væri næstum því
óhugsanlég og talað var um friðar-
andann frá Genf.
Á grundvelli ályktunarinnar frái
-28. marz 1956 fóru fram viðræður
við ríkisstjórn Bandaríkjanna um
endurskoðun varnarsamningsins
haustið 1956. Innrásin í Egypta-
land stóð þá yfir og blóðbaðið í
Ungverjalandi ógnaði heimsfriðn-
um. Mönnum var þá ljóst að ófrið-
arhættan var orðin meiri og alvar-
legri og bráðari en nokkru- sinni
fyrr frá stofnun Atlantshafsbanda-.
lagsins. Friðarhorfurnar, sem voru
grundvöllur ályktunarinnar frá 28.
marz 1956, voru ekki lengur til
staðar. Vonirnar höfðu reynzt tál-
vonir. Þáv. ríkisstj., sem naut
stuðnings Alþfl., Alþb. og Frams-
fl. samtals 33 þm. virti þessa stað-
reynd og ákvað að halda ekki
áfram um sinn umr. um endurskoð-
un varnarsamningsins og brottför
varnarliðsins frá íslandi. Þegar
ríkisstj. flutti Alþingi skýrsiu um
þessa ákvörðun í desember 1956;
lét stjórnarandstaðan, sjálfstæðis-
menn, í ljósi ánægju sína. Það má
því segja. að í desember 1956
hafi ríkisstj. studd af 33 alþm. og
stjórnarandstaðan, 19 sjálfstæðis-
menn verið á einu máli um, að
forsendur þær, sem þál. frá 28.
marz 1956 var byggð á; yæru óum-
deilanlega hrundar, og ekki væri
þá grundvöllur fyrir endurskoðun
varnarsamningsins eða kröfunni
um brottför varnarliðsins. Eftir
þetta gat endurskoðun varnarsamn-
ingsins' að sjáifsögðu aldrei íarið
fram á þeim grundveiii. sem á-
lyktun frá 28. marz 1956 hyggðist
á. Ætti að taka endurskoðun varn-
arsamningsins og kröfuna um brott
för varnarliðsins upp siðar, urðu
ný og breytt viðhorf að koma til
og ný ályktun Alþingis um, að
þau réttmættu uppsögn samnings-
ins. Síðan þetta gerðist, eru liðin
6 ár. Á þessum árum nafa þm. Al-
þb. hvað efir annað borið fram á
Alþ. till. um brottför varnarliðsins.
Þessar till. hafa engan stuðning
hlotið í neinum hinna floickanna.
Sýnir þetta, að Alþb. telur þörf
nýrrar ályktunar, ef' krefjast á
brottfarar varnarliðsins, þar eð á-
lyktunin frá 28. marz 1956 sé ekki
i fullu gildi og að tili. um slíka
ályktun nýtur einskis stuðnings
utan Alþb. Fullyrðing síðari mgr.
hinnar rökst. dagskrár um, að 4-
lyktunin frá 28. marz 1956 sé enn
í fullu gildi, er því 'röng. Grund-
völlur ályktunarinnar hrundi
haustið 1956' að mati þáv. stjórnar-
flokka studda af stjórnarandstöð-
unni og engin ríkisstj. getur bor-
ið þessa ályktun fyrir sig sem vilja
Alþingis, nema ný ályktun komi
til. Ég tel ekki rétt, að til atkv.
komi tillaga á Aiþingi, sem felur
í sér slíka rangfærslu á fyrri á-
lyktun þingsins og tel því nauð-
synlegt, að þingið sjálft leiðrétti
málfærslu tillögumanns með því
að fella niður úr siðari mgr. hinn-
ar rökst. dagskrár orðin „samkv.
skýlausri samþykkt Alþingis frá
28. marz 1956, sem enn er í fullu
gildi“. Leyfi ég mér að afhenda
hæstv. forseta skrifl brtt. um
þetta efni.
5 bækur
NOKKRAR nýjar bækur era
væntanlegar á markaðinn frá
Bókaútgáfu Menningarsjóðs un)»
eða eftir næstu helgi. Bókavcrtíðiií
er að hefjast, sagði forstjöri bóka-
útgáfunnar í viðtali við fréttamenB
í gær.
Út kemur fvrri bindi Stefáns
frá Hvítadal, eftir Ivar Orglancl,
núverandi lektor í Lundi. Sóimán-*
uður, ný ljóðabók eftir Þóroddi
Guðmundsson frá Sandi væri að
koma út, ennfremur smásagna-
safn eftir Jökul Jakobsson, sem
nefnt væri eftir heiti einnar sög-
unnar Næturheimsókn. Smásagna-*
safn eftir Rússann Tsékov í þýð-
ingu Geirs Kristjánsson væri og
væntanlegt á markaðinn, en Geir
þýddi smásögurnar úr fnummáU
inu- Loksins koma Játningaí
Ágústínusar kirkjuföður.
SÖLTUN
Hjá Haraldi Böðvarssyni, vai*
bæði saltað óg fryst í gærkvöldi.
Síldin var allgóð, en nokkuð blöncl
uð. Hún var öll veidd 40—50 mílur
undan Jokli. Síldin, sem veiddisí
á Selvogsbanka var hins vegav
smá og fór öll í bræðslu.
Tíu síldarbátar voru á sjó frá
Akranesi í nótt. Afli línubáta 4
Akranesi hefur verið mjög treguir
undanfarið, 3—4 tonn í róðri.
Vel gekk að kasta,
en aflinn var rýr
Viðtal við skipstjórann á bv. Hallveigu
Togari
Framhald af 16. síðu.
reyndu að komast um borð, vay
þeim meinað það. Togarmn sigldl
síðan af stað og hófst þá eltmgar—
leikur, sem stóð í alla fyrrinótfc
djúpt út af Vestfjörðum. Á meðai»
á þessu stóð, kom brezka herskip-
ið Russel á staðinn, cn það va^
ekki fyrr en um klukkan 10 í gær-
morgun að skipstjórinn á Lordin-
um samþykkti að halda til hafnar.
Voru skipin þá stödd 20 sjómílur-
norður af Horni.
Albert kom með togarann tíl
ísafjarðar um klukkan þrjú í gær,
Ekki hafði verið ákveðið í gær-
kveldi, hvenær skipstjórinn kæmi
fyrir rétt, og óvíst, hvort það yrðl;
á ísafirði. Það mun hafa lcikiíí
grunur á því, að einhver jir skip-*
verjanna og skipstjórinn hefðtt
verið undir áhrifum áfengis. "f
Lord Middleton er gamall togarf,
byggður 1936. Skipherra á Rán es*
Garðar Pálsson og á Albert Lárui»
Þorsteinsson.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ átti í gær j
stutt samtal við skipstjórann áj
Hallveigu -Fróffadóttur, Guffbjörn
Þorsteinsson. Hallveig er eins og
kunnugt er á síldveiðum undan
Jökli.
Guðbjörn sagði að þeir hefðu
kastað einu sinni á miffvikudags-
kvöldið1 en lítið fengiff. Sfldin hefði
staðiff mjög djúpt, eins og hún
vilái oft gera, þegar bjart er af
tungli.
Hann kvað kastið hafa gengið
vel og ekkert borið á þcim erfið-
leikum, sem háffu þeim í fyrra-
sumar. „Þær breytingar, sem gerð
ar hafa verið eru áreiðanlega til
mikilla bóta“, sagði hann. „Því
þetta er mikið betra, heldur en
þaff var í sumar“.
Guffbjörn sagði, að nokkuff væri
um sild þarna, og virtist hún góff.
Aberandi væri þó minna um síld
en til dæmis í fyrrahaust.
Þegar blaðið talaffí viff Guðbjörn,
var austan kaldi og ekki veiðiveff-
ur, og ekki útlit fyrir að svo yrði
í gærkveldi.
Bjóst hann viff, aff þeir kæmu
jafnvel inn í dag, ef veffur ekki
skánaffi, því eftir væri að gera ýms
ar smálagfæringar, sem ekki hefffi
unnizt tími til aff gera, áður en
haldiff var úr höfn. Guffbjörn sagff;,
aff fimmtán bátar hefðu veriff þarna
á miðvikudagskvöldiff, en ekki
hefffu nema þrír þeirra fengið
síld.
Eins og. áður hefur veriff frá
greint hér í blaðinu, er hér affeins
um tilraun að ræffa, en gangi hún
vel, má búast viff, aff fleiri togarar
stundi síldveiffar, þegar samningar
hafa tekizt.
HAGKAUP
i
i
■%

er póstverzlun, sem gefur ut pöm
unarlista meff ódýrum vörum. , j
Pöntunarlistarnir eni affeins
sendir áskrifendum — gerist á-»
skrifendur nú þegar — pantið
sjálf.
Póstverzlunin

jHlitMllMtlM
AiMllllttlMltL
HllrlMllllltlllJ
UIIIKIMIIIillll
MIIIIIIIIIIIMII
MllllllllllHlir
\ltttfll......
'.XSSíSiSSBS
Miklatorgi.
IIIMItllltllil»
miiiMiniiMM
'iiiiiiiHmiw*
HHHIHUN* ,
IIIIIIIIUN*
ALÞYÐllBLAÐIÐ - 16, nóv. 1962 §|