Alþýðublaðið - 03.03.1963, Qupperneq 5

ðl s
eir deila
suöurí
ÞAÐ stendur yfir Iandhelgis-
mál þessa dagana — suður í
Brasilíu. Þeir eru ekki aS deila
um 6 e3a 12 mílur þar syðra,
heldur um landgrunnið allt, og
er málið af þeim sökum at-
hyglisvert fyrir íslendinga.
Fyrir tveim árum settn Frakk
ar frystitæki og sérstaka hum-
artanka i rúmlega 50 togara og
sendu þá til. veiða úti fyrir
ströndnm Brasílíu. Fengu þeir
góðan humarafla á þessum
slóðum og undu vel við sitt. En
Brasiiíumenn voru ekki eins
Iirifnir. Þeir eiga ekki sam-
bærilegan flota fiskiskipa, held-
ur aðeins litla og frumstæða
báta. En þeir telja sig eiga
landgrunnið og gáfu Frökkum
skipun um að vera 60 míiur
undan landi og veiða ekki nær.
Þetta þótti Frökkum hart
að gengið. Mótmæltu þeir og
sendu tundurspillinn „Tartu“
á vettvang til að vernda hum-
arveiðara sína. Síðustu fregnir
herma svo, að stjórnin í París
hafl kallað „Tartu“ heim aftur,
en ekki er vitað hvern veg mál-
um lyktar.
Þessí athyglisverða deila um
landgrunnið snýst í raun réttri
um túlkun á samþykktum land-
helgisráðstefnunnar í Genf
1958. Það var sama ráðstefna,
sem ekki komst að neinni nið-
urstöðu um fiskveiðilögsögu,
og færðum við okkar línu út í
12 milur skömmu eftir að ráð-
stefnunni lauk. Ilins vegar
tókst samkomulag um, að hver
þjóð ætti skilyrðislausan rétt
á öllu þvf, sem er á Iandgrunni
eða undir því. Þetta þýðir til
dæmis, að hver þjóð hefur
einkarétt til að bora eftir olíu
á öllu sinu landgrunni, enda
nót, þorsknót og fleiri einstök
veiðarfæri, sem nú er mikið
rætt um, svöruðu þeir til, að
deilúrnar stæðu aðailega um
það, með hvaða veiðarfærum
þótt hún hafi ekki einkarétt áfiskurinn skyldi veiddruur. Sögðu
að veiða þann fisk, sem syndir
i sjónum yfir landgrunninu.
Deilan milli Frakka og Bras-
ilíiunanna snýst um, hvort hum-
ar skuii teljast vera „á land-
grunninu“ eða ekki. Frakkar
viðurkenna, að svampar og
ostrur séu tvímælalaust „á
Iandgrunninu“, en telja að hum
arinn hreyfi sig of mikið til að
teljast i þeim flokki. Brasilíu-
menn telja hins vegar, að hum-
arveiðar á landgrunni séu and-
stæðar Genfarsamþykktinni.
Hér heima eru landhelgis-
málin alltaf vakandi í einni
mynd eða annarri. Við höfum
öll sama áhuga á að varðveita
fiskistofnana og tryggja þannig
afkomu þjóðarinnar í framtíð-
inni, og er því mikið rætt um
rányrkju og mismunandi veiði-
aðferðir.
í f.vrradag var hópur þing-
manna í heimsókn hjá Atvinnu
deild háskólans í tilefni af 25
ára afmæli hennar. í fiskideild-
inni mátti heita, að þingmenn-
irnir hópuðust umhverfis sér-
fræðingana og spyrðu þá spjör-
nnun úr, enda opnast nýr heim
ur fyrir hverjum þeim leik-
manni, sem þangað kemur.
Ekki var á fiskifræðingunum
þeir, að nokkurn veginn væri
sama frá visindalegu sjónar-
miðí, hvernig fiskurinn er
dreginn úr sjó, ef í heild er
ekki gengið of nærri stofnin-
um. Bentu þeir á hliðstæð mál
frá Noregi, þar sem víða eru
dcilur milli þeirra, sem nota
mismunandi veiðarf æri og
jafnvel þrengsli á miðunum,
en slík mál eru annars eðlis
heldur en sjálf verndun stofn-
anna.
Visindamenn okkar hafa
unnið mikið starf á sviði haf-
og fiskirannsókna og munu
gegna meira og -meira hlut-
verki eftir því sem árin líða.
Fyrr eða síðar kemur að því,
að fiskurinn veröur alinn upp
á skipulögðum og afgirtum
svæðiim á landgrunninu, en
fyrir þá tíð verður enn að
brcyta þeim alþjóða sam-
þykktum, sem um landgrtmnið
gilda í dag.
Ef til vill eru BrasiHumenn
nú brautryðjendur. Þeir hafa
sent herskip sín frá R.io og
flugVélar frá Recife til að
fylgjast með frönsku humar-
veiðurunum. Sendiherra þeirra
í París, Carlos Alvez de Sousa
að heyra, að þeir teldu verahefur flutt de Gaulle mótmæli
um að ræða alyarlega hættu á frá Goulard forseta. Það verð-
ofveiði á þorskstofninum. Þeg- ur fróðlegt að fylgjast með
ar þeir voru spurðir um drag- framvindn málsins.
BEV
Fyrir skömmu lauk hinu árlega
skákmóti í Beverwijk í Hollandi.
Sigurvegari varð hollenzki stór-
meistarinn H. Donner. Er þetta
tvímælalaust mesti skáksigur Don
ners, því að meðal keppenda voru
ellefu stórmeistarar, og sumir
þeirra ekki af lakari endanum.
Röð efstu manna á þessu móti var.
þessi: 1. Donner 12 vinn., Bron-
stein HVí, 3.-5. Ivkov, Parma og
Pilnik með 11 vinninga hver. —
ÍParma fékk stórmeistaranafnbót
fyrir þessa frammistöðu), 6. Ma-
tanovic 10 vinn., 7. Averbac 9Vi,
Stahlberg 9, 9. Robatsch 8Vz —
o. s. frv.
Eftirfarandi skák var tefld á
feessu mótL
Hvítt: Bronstein
Svartur: Van Scheltinga
spánskur leikur
1. e4 — e5
2. Rf3 — Rc6
3. Bb5 - a6
4. Ba4 - Rf6
5. 0—0 — Be 7
6. Hel - b5
7. Bb3 - d6
8. c3 — 0-0
9. h3 — Rc6-a5
10. Bc2 — c5
11. d4 — De7
12. Rbl-d2 - h 6?
Þetta er ekki góð hugmynd,
eins og Bronstein sýnir fram á með
næstu leikjum sínum.
13. Rfl — Rc4
14. Rfl-g3 — He8
15. Rh4!
nú kemur gallinn við h6-leikinn i
ljós, stæði peðið á h7 gæti hann
leikið g6, en nú er það ekki mögu-
legt vegna peðsins á h6.
15. - Rh7
16. Rhf5 - Be7-g5
17. Bc2 — b3
festir riddarann á c4, ef Rb6 þá
gæti komið 18. Bxg5 hxg5 15.
Bx£7 f-Dxf7’ (Kxf7, 20. Dh5t) 20.
Rxd6, De7 21. Rxe8, Dxe8 22. dxc5,
eða 18. Bxg5, Rxg5 19. Dg4, Kh8
20. h4 Re6 21. d5 g6 22. dxe6 -
o. s. frv.
17. — e5xd4
nú opnast allar gáttir hvítum f
hag. TUraun var 17. — Bxcl. 18.
Hxcl Kh8 og geta svarað 19; Dg4?
með gö Framhaid á 4. síSu.
Frá Barðstrendingfafélaginu
félagsihs verður haldin í Hlégarði, Mosfellssveit, laugar-
daginn 9. marz 1963 og hefst með borðhaldi (þorramatur>
kl. 10,30. —- Góð skemmtiatriði og dans.
Aðgöngumiðar verða seldir í Rakarastofu Eyjólfs Jó-
hannssonar, Bankastræti 12 og Úrsmíðavinnustofu Sigurð-
ar Jónassonar, Laugavegi 10 frá og með þriðjudeginum
5. marz. —
Ferðir frá B.S.Í. kl. 19,00.
Stjómin.
Bleyjur, Bleyjubuxur, Plastbuxuií
(Hygea), Ungbamabolir (Arosa)^
Sokkabuxur, Samfestingar, ,ls-»
garnstreyjur á kr. 40,00, Nælonútigallar og
húfur, tvískiptir útigallar og heítuúlþur á 1,
2ja og 3ja ára.
Fjölbreytt úrval til sængurgjafa.l:
/ /
LAUGAVEGI 70.
SÍMI 14625.
til að veita netaverkstæði forstöðu.
NETAGERÐIN HOFÐAVIK H.F.
Yfirhjúkrunarkonu og aðstoðarhjúkrunarkonu vantaij ítj3
sjúkrahúsi Siglufjarðar frá 1. apríl n.k. { t j
Umsóknir sendist undirrituðum.
fí
Bæjarstjórinn Siglufirði.
FISKUR
. Er kaupandi að netafiski í vetur. Góð aðstaða fyrir alíf
•l
að 60 tonna bát. Borga hæsta verð. h’
’ i'
Upplýsingar í síma 10B, Vogum. f
t
GUBLAUGUR AÐALSTEINSSON. v?
-——-44
ALþÝÐUBLAÐIÐ - 3. marz 1963'

V