Breiðablik - 01.10.1907, Blaðsíða 10

74
BREIÐABLIK
sagnaskáld. Flestum kemur saman um,
að hann hafi ort lang'merkasta sálm-
inri, sem ortur hafi verið á 19. öldinni,
við 50 ára krýningarhátíð Victoriu drotn-
ingar (Recessional). Engum brezkum
höfundi þy.kir hafa tekist jafn-vel og hon-
urn að rita stuttar en smellnar skáldsög-
ur. En af þeim þykja hinar eink snnilegu
dýrasögur hans (Jungle Book) ágætast-
ar. Það er um hann sagt, að enginn rit-
höfundur á hans aldri — hann er að eins
rúmlega fertugur — hafi komist í heilu
líki (fuUkomnum útgáfum) upp á jafn-
rnargar bókahillur. Tvö orðtæki eru eftir
hann, sem sagt er að aldrei muni glej'm-
ast: ,,Lest we forget!“ (til þess vér
gleymum ekki) og ,,the white man’s
burden“ (byrði hvíta mannsins). Hið
fvrra er úr sálminum og bendir til þess,
sem engum manni má gleymast. Hitt
er fyrirsögn annars helzta kvæðis hans,
um siðmenningu heimsins, sem skáldið
nefnir byrði hvíta mannsins.
SAMEINING KIRKJUEEILDANNA.
ITT hið merkasta mál, sem á dag-
skrá er hér í Kanada, eru samein-
iugartilraunir þriggja kirkjudeildanna,
Presbvtéra, Meþódista og Kongregaz-
ionalista, sem allar eru stórar og vold-
ugar og hafa hvor um sig þrýst innsigli
sínu á kirkjulífið með enskum þjóðum.
Hreyfitigar í sameiningaráttina með
þessum þrem kirkjudeildum hófust hér í
landi fyrir nokkurum árum. Þeint til-
raunum hefir síðan verið haldið áfram af
áhuga allmiklum og að því er virþist með
góðum árangri. Nú sýnist það vera tal-
ið víst innan þessara kirkjudeilda allra,
að af sameining verði. Sagt er, að allir
eldri atkvæðamenn í hópi presta sé því
fylgjandi og einkum eigi þetta sameining-
armál enga betri fiutningsmenn en for-
stöðumenn og kennara við hinar mörgu
mentastofnanir innan þeirra allra.
Sumir virðast hafa ímugust allmikinn
á .þessum sameiningar-tilraunum. Sýn-
ast þeir gjöra sér í hugarlund, að þær sé
sprotnar af eins konar áhugaleysi fyrir
sannleikanum. Þessum kirkjudeildum
hafi borið svo og svo mikið á milli fyrr á
tímum og það sé næsta undarlegt, ef all-
ur sá skoðanamunur í trúarefnum sé nú
fallinn niður.
En í raun og veru er það einmitt þetta
sem gjörzt hefir. Presbytérar og Kon-
gregazionalistar hafa verið til síðan á sið-
bótarárum Englands (1562). Kenning
þeirra hefir ávalt verið lík. Báðar þess-
ar kirkjudeildir aðhyltust upphaflega
kenning Kalvíns um skilyrðislausa náðar-
útvalning—að guð hafi frá upphafi útval-
ið suma menn til sælu, en aðra til glöt-
unar. Smám saman hafa þær báðar fall-
ið frá þessum einhliða skilningi á kristin-
dóminum, sem eingöngu er bygður á ein-
um rangskildum ritningarstað (Róm. 9,
11 nn.) og' er anda kristindómsins með
öllu gagnstæður.
Meþódistar eru miklu yngri, — að
minsta kosti einum 150 árum. Kirkju-
þing héldu þeir fyrst 1744, og 1784 vígði
Wesley fyrstu leikprédikara sína til prests.
Þeir aðhvltust aldrei kenningar Kalvíns,
en hölluðust fremur að kenningum Arm-
iniuss (1560—1609) og hafa frá upphafi
vega lagt alla aðal-áherzlu á lifandi krist-
indóm og heilagt líferni af mannsins hálfu,
en frjálsa n áð, sem öllum stæði jafnt
til boða, af guðs hálfu.
Hið einhliða, sem upphaflega var við
trúarstefnu allra þessara flokka, hefir
smám saman horfið úr kenning þeirra.
Nærri hálfa öld hafa menn getað geng-
ið úr einni kirkju í aðra, tilheyrand
þessurn þrem kirkjudeildum, og heyrt
fluttan nákvæmlega sama kristindóm.
En þegar svo er komið, fer ástæðan til
að halda áfram sem sérstakar kirkjudeild-
ir að verða býsna lítil. Enda valda þess-
ar mörgu kirkjudeildir sífeldum erfiðleik-
um og margföldum kostnaði, auk þess
-rs