Breiðablik - 01.03.1911, Blaðsíða 10

J54
BREIÐABLIK
Panem et circenses—braub og sjónleika!'
Eftir SELMA LAGERLÖF.
Á Sikiley.
í Diamante eru ferðamönnum sýndar
tvær haliir, sem eru í þann veginn aö
veröa að rústum, án þess nokkuru sinni
að hafa veriö fullgeröar. Á þeim eru
stór gluggagöt, en engar gluggakistur í,
háir múrveggir, en þaklausir, stór hlið,
lokuð með borðum og hálmi. Þessar
tvær hallir liggja hver gegnt annarri, sín
hvoru megin strætisins, báðar jafn-ófull-
gerðar og af sér gengnar. Engir smíða-
pallar eru kring um þær, og enginn fær
komist inn. Helzt lítur út fyrir, að þær
sé reistar handa dúfunum einum.
Spyrji ferðamenn, hvernig á þeim
standi, segir leiðsagi þeim sögu þessa:
Hvað er konan, ó signore? Fótur henn-
ar er svo lítill, að hún fer um heiminn,
án þess að skilja nokkurt spor eftir.
Karlmanninum er hún eins og skugginn
hans. Hún hefir fylgt honum alla æfi,
án þess hann hafi orðið hennar var.
Af konu verður eigi til mikils ætlast,
hún verður líka að sitja innan dyra lið-
langan daginn eins og fangi. Hún get-
ur ekki einu sinni komist upp á að staf-
setja ástarbréf þolanlega. Hún fram-
leiðir ekki neitt, sem varanlegt getur orð-
ið. Á legstein hennar er ekki neitt að
sstja, er hún deyr. Allar konur eru jafn-
háar.
En eitt sinn kom kona til Diamante, er
stóð öðrum eins mikið ofar og hundr-
að ára pálmaviður grasflöt. Peninga
átti hún þúsundum saman og gat ausið
þeim út eða haldið í þá eftir geðþótta.
Hún gekk eigi úr leið fyrir nokkurutn.
Hún var ekki hrædd við að verða fyrir
fyrir hatri. Hún var stæsta býsn, sem
menn höfðu komið auga á.
Vitaskuld var hún eigi Sikileyjar-kona,
heldur frá Englandi. Og hið fyrsta, sem
hún gerði, er hún kom, var að leigja alt
fyrsta loft í gistihöllinni handa sér einni.
Hvað munað' hana um það? Oll Dia
mante hefði eigi verið henni nóg.
Nei, öll Diamante var henni eigi nóg.
En um leið og hún kom, tók hún að
drotna yfir bænum eins og drotning.
Sindakó-inn varð að hlýða henni. Var
það eigi hún, sem neyddi hann til að setja
steinbekkinn á torgið? Var það eigi
samkvæmt fyrirskipunum hennar, að
stræti bæjarins voru sópuð hvern dag?
Er hún vaknaði á morgnana, stóðu
allir ungir menn í Diamante úti fyrir d)'r-
um hennar og biðu þess að fá að fylgja
henni í eina eða aðra skemtiför. Þeir
höfðu yfirgefið skóara-stól og steingref,
til að gerast leiðsagar hennar. Þeir hötðu
selt silkikjóla mæðra sinna til að kaupa
kvensöðul á asnarin sinn, svo hún gæti rið-
ið til kastalans, eða Tre C'as/agni. Þeir
höfðu lagt hús og heimili í sölur, til að
kaupa hest og vagn og fá að aka henni
til Randazzo og Nicolosi.
Við vorum allir þrælar hennar, ó sign-
ore. Börnin fóru að biðja ölmusu á ensku,
og gömlu, blindu kerlingarnar við gisti-
hallarhliðið, Donna Pepa og Donna Tura,
hengdu á sig mjallahvítt lín, henni til á-
nægju.
Alt snerist um hana, handverk og alls-
konar sýsla reis upp kring um hana. Þeir,
er eigi fengu annað aðhafst, grófu í jörð
eftir gömlum peningum, og leirkerum,
til að bjóða henni. Kurjelasalar og skel-
bökumangarar spruttu upp úr jörðu kring
uin hana. Klerkarnir í San Agnese létu
i) Brauð og- sjónleika! hrópaði rómverskur al-
múgi í fyrndinni og heimtaði þetta hvort_
tveggja af höfðingjvnum.