Breiðablik - 01.11.1913, Page 15

BREIDABLIK
95
,,Ekki getum vér búistvið
a.ð þeim ósvífnu árásum linni,
sem hatursmenn kirkjufélags
vors hafa g’jört aó atvinnu
sinni. En vér eftirlátum
þeim orðið einum og getaþeír
í heyranda hljóði haldið á-
fram að tala við sjálfa sig,
sem að undanförnu".
Hrevstiyrði þessi varpa ljósi all-ein-
kennilegu yiir frammistöðu t'orsetans og
hugsunarhátt. Sjálfur hratt hann deil-
um þessum af stað. ' Ollum er minnis-
stæð hin hvefsna grein hans í Lögbergi
26. marz síðastliðið vor, sem hann nefnir:
,,Ut úr moldviðrinu“. Enginn maður
hafði þá verið á hann að ráðast. Ekki
heldur á Kirkjufélagið. Hann kyrjar
þar upp, eins manns hljóði. Leitast
hann við með mörgum fremur lúalegum
ummælum að koma þeirri hugsan inn
hjá lesendum sínum, að það sem aðrir en
hann og Kirkjufélagið hugsi um trúar-
efni, sé alt m o 1 d v i ð r i, en nú sé loks
að færast út úr þessu moldviðri, því nú
sé uppvíst orðið fyrir skarpskygni hans,
að það sé alt únítara-trú og ekkert ann-
að. Og þá þykir honum nóg sagt. Þá
hrópar hann upp eins og æðsti prestur-
inn forðum: ,,Hvað þurfum vér nú fram-
ar vottanna við?“, án þess að styðja mál
sitt nokkurum frekari röksemdum. Grein-
arkorni þessu var svarað með ddítilli
ritgerð með fyrirsögn : „Bjálkann fyrst,
flísina svo“'L Þar var leitast við að
sýna fram á, að ekki væri sérlega mikil
ástæða til fyrir forsetann að tala um
moldviðri hjá öðrum, því hans eigin guð-
fræði væri all-áþreifanlega b}'sna mold-
viðris-kend. Biðjum vér lesendur vora
að bera greinar þessar saman og athuga,
hver þeirra hafi betri sannanir við að styð-
jast. Þá hófst forsetinn handa, og tók að
rita gegn trúmálahugleiðingum Jóns
Helgasonar prófessors, í ísafold,og
þeytti lúðurinn af móði svo miklum, að
þær greinar birtust fyrst í Sam. og síðan
gleiðletraðar í Lögbergi. Hugleiðingar
J. H. voru algerlega ádeilulausar, prúð-
mannlegt innlegg í alvarlegt mál. En í
svari sínu þóknaðist forsetanum að skipa
andmálsmanni sínum í hóp ,,miður vel
innrættra unglinga“ og tala um van
skapnað hugsana hans. Síra Magnús
Jónsson svaraði þessum athugasemdum
forsetans, sem fram komu áður en J. H.
hafði birt helming máls síus, og viljum
vér biðja lesendur að bera saman t ó n-
i n n, er hvor þeirra talar í, og gera sér
grein fyrir, hvor rithátturinn sé sæmi-
legri. Svo réðst forsetinn fram á ritvöll-
inn eitt sinn enn, er J. H. hatði lokið
máli, með sléttmálli blekkingar-ritgerð í
Lögbergi, er sanna átti, að annaðhvort
hefði J. H. gert sjálfan sig að guði eða
neitaö guðdómi Krists. Ritstjóri blaðs
þessa svaraði greinarkorni þessu, að því
er þetta eina atriði snerti, deginum ettir
að það birtist, og var það svar prentað í
Heimskr.i) 1). Nú svarar próf. J. H. enn
rækilegar. Biðjum vér nú glögga og at-
hugula lesendur að bera saman og vega
í huga, hjá nverjum þessara málsaðilja,
forsetanum eða andmálsmönnum hans,
korni fram meiri þekking á máli því,sem
um er að ræða, hvoru megin röksemdir
sé sterkari og rithátturinn prúðmannlegri.
Eg er óhræddur að leggja það mál í dóm
þeirra, er blöðin lesa.
Af því nú að forsetanum í þetta sinn
var svarað og hann hefirall-sáratilfinningu
af að • honum hafi verið varpað úr söðli í
burtreiðinni, hreytir hann nú þessum
hreystiyrðum út úr sér í Sam. Þeir sem
hafa haft þá bíræfni að svara forsetanum
upp á ósvífnar árásir hans, eru nú orðnir
,,hatursmenn kirkjufélags vors“, sem
gjört hafa ,,ósvífnar árásir að atvinnu
sinni“. Eins og kunnugt er, hefir bar-
áttuaðferð forsetans og Kirkjufélagsins
verið frá upphafi fólgin í tortrygg-
i n g u m og ófrægingum, sem að
mestu leyti hefir verið leitt hjá sér að
svara. Þegar loks er tekið að svara og
flett ofan af þekkingarleysinu og óh»ein-
skilninni, er komið hefir fram af hálfu
þeirra í deilumálum þessum, ber hann sig
aumlega, kveinar undan „ósvifnum
árásum“ og talar um þá óskapiegu
hatursmenn, er Kirkjufélagið ofsæki ! Eg
veit alls ekki til, að Kirkjufélagið eigi
nokkura hatursmenn. Sé þeir til ein-
hverir, hefir Kirkjufél. skapað þá sjálft og
hefði sér einu um að kenna. En eg veit
ekki annað en að menn vilji því yfirleitt
vel, — alt hið bezta, — að það bæti ráð
sitt í þeim hlutum, sem því hefir verið
svo tilfinnanlega áfátt í, öðlist eitthvað af
i) BreiSablik, apríl 1913. bls. 166—i72.
1) 4. sept. ,,Eitt vindhögg forsetans enn“.