Skólablaðið - 01.09.1910, Blaðsíða 4

132
SKÓLABLAÐIÐ
og heyra munu þessa fyrirlestra í sögu íslendinga. Er því mörgu
slept í útdrætti þessum, sem betur skýrir efnið og ýmislegt það,
sem þér virðist sakna í bókinni. Þegar eg tók saman bókina
vakti það aðallega fyrir mér, aðþræða söguefnið sem best og koma
sem mestum sögufróðleik í bókina, sem þó fyrirfram var ákveðin
að stærð, vegna kostnaðarins. Var yður vorkunnarlaust að skilja
þetta, ef þér Hafið lesið bókina, sem telja má vafasamt.
Á þvf má fræða yður Jónas minn, að í fornöld gat mann-
dráp og hemaður vel farið saman við drenglyndi og göfugleik;
höfðingja synir, af göfugustu ættum, fóm f víking engu miður
en misindismenn og smámenni. Lesi þér fornritin og taliö við
sagnfróða menn Jónas minn.
Get eigi ásakað mig, þótt eigi kannist þér við: Ptólemœus
Klaudios« eða hið frægas*a rit hans: »Constraction mathcmaticka«
er arabiskir stjörnufræðingar þýddu á sitt mál 827 e. Kr. —
Kenning Ptólemæusar haggaðist litið í hér um bil 13 aldir; eða
þar til Kópernikus hrundi henni. Hefir því þessi Ptólemæus
verið talinn frægastur stjörnufræðingur fornaldarinnar. — Reynið
að sanna hið gagnstæða!
Þér hallið réttu máli Jónas minn þar sem um goðin og
Jötnana er að ræða. Eg hefi að eins sagt, að sumir héldu að
insti kjami í Ásatrúnni sé skoðun feðra vorra á mannlífinu o.
s. frv. — Þetta minnir yður á danskan sagnfræðing, sem þér illa
hafið misskilið; en eigi gat það mint yður á Jón sagnfræðing í
Gullöld íslendinga eða gamla Grundtvíg í Nordens Mythologi.
Eigi verður þess vart í skrifi yðar, að þér hafið lesið þessi tvö
ágætisrit né heldur mikið í íslenskum fræðum. Þess má heldur
eigi vænta af svo ungum manni, sem þér eruð, og þar á ofan
hafi þér fengið mesta yðar fræðslu í erlendum skóla; — þar eru
eigi ísl. fræði höfð um hönd til muna. Er það því nokkuð
undarlegt, að þér reynið að rita dóm um íslendingasögu.
Heiðarlegir ritdómarar reyna að gera greinarmun á prent-
villum og efnisvillum. Þetta lætur yður illa Jónas minn. Staður
á Reykjanesi er t. d. prentvilla; innan handar fyrir yður að skilja
það, svo framarlega sem þér hafið lesið allan kaflann um Gissur
jarl. —
Eg færi eigi einokunarverslunina hálfa þriðju öld aftur í