Skólablaðið - 01.08.1912, Blaðsíða 5

SKÖLABLAÐIÐ
117
saman, dragðu hér frá, margfaldaðu og deildu.. Barnið lærir
reglur utan að, án þess að skilja þær, fer með tölur án þessað
skilja þær, og lærir reikning án þess að skilja hann. Enaltsem
menn ekki skilja eða melta, á skamma dvöl i sálunni. Verður
þá þessi aðferð heldur gagnslítil. Þó hefur átt að koma hér á
nokkurskonar endurbót, sem líklega er lánuð hjá Dönum. Hún
er sú, að kennarinn reiknar með einum lærisveini á töflunni,
alt sem reiknað er. Allir hinir lærisveinarnir eiga að horfa á,
taka eftir, skilja og iæra. Menn eiga að læra að reikna af að
sjá aðra reikna. Á sama hátt niætti læra að synda, með því að
sjá aðra synda; en það hafa menn aldrei gert, af því verður
sýnilegt, hve fjarstæð sú aðferð er.
Allir sem reynt hafa að taka eftir kenslu, vita, að hvenær
sem heill bekkur á að sitja aðgerðarlaus og horfa aðeins á þann
sem vinnur, þá fer eftirtektin að minka, hugurinn hvarflar út úr
skólanum, að liðnum og ókomnum stundum, og að tímanum
loknum er bekkurinn í heild sinni lítt fróður um það, sem fram
fór þar. Af tvennu illu er því þessi hin síðari villan verri en
hin fyrri.
í bestu skólum erlendis eru menn löngu hættir við spjöld-
in. Þau gera börnin óhrein um hendurnar, og þaunig verður
alt sem barnið tekur á óhreint líka. Skrifbækur og kenslubæk-
ur veröa ljótar og óþriflegar, og barnið venst á að láta þá hluti
sem það sýslar við, verða illa úthtandi. Annarsvegar venja spjöld-
in börnin á hirðuleysi með ytra út-lit dæmanna. Hvert reiknað
dæmi er þurkað af og gleymt með öllu. Þess vegna skiftir liltu,
hvernig frá því var gengið. Sama má segja með viliurnar; þær
eru fljót þurkaðar burt af spjaldinu, og þá sér enginn þeirra
merki.
í öllum skólum sein ég heimsótti á Englandi og Hollandi,
hafði hvert barn í reikningstímunum stóra stílabók, blek og
penna. Hvergi sáust spjöld, og aldrei dæmi út í bláinn. Jan
Ligthart, skólafrömuður Hollendinga, sem Björn Jónsson hefur
minst nokkurs hér á landi, lét aldrei teikna neitt, sem börnin
ekki höfðu svo að segja þreifað á.
Þau rnældu skrifborðin sín, bekki, glugga og hurðir, vegg-
og húslengdir, mældu þyngd, þykt o. s, frv. Þá ritaði kennar-