Alþýðublaðið - 15.01.1965, Blaðsíða 7

ÞA£> er ekki lengur neitt
einkamál Akureyringa og
erfingja Davíðs Stefánssonar
hvernig ráðstafað verði húsi
og eftirlátnum eignum skálds
ins. í síðustu viku kom fram
á Akureyrr „framkvæmda
nefnd áhugamanna“ um minn
ingu hans og gaf út ávarp til
landsmanna allra um fjársöfn
un til kaupa á húsi skáldsins.
Þar á ailt að standa óhreyft í
sömu skorðum og Davíð skildi
við það, þar á að verða ;,eitt
af véum íslenzkrar menning
ar. „Segja má að sjálf þögn
hússins sé eitt af Ijóðum
skáldsins", segir nefndin með
skáldmannlegu átaki, og telur
að það sé hlutverk þjóðarinn
ar allrar að varðveita þetta
ljóðmæli og gjalda svo þakk
arskuld sína -»við skáldið.
,(Hér er því einmitt þjóðarinn
ar allrar að sýna þakklæti í
verki og ræktarsemi. Á því
vaxa allir, “ segir í ávarpi
hennar.
Davíð Stefánsson var ást-
sælt skáld, satt er það, og
líklegt að margir vilji stuðla
iað því að hans sé minnzt með
virðulegum hætti. Það er
kani^ski ástæða að ætla að
margir vilji leggja fé í þessi'
húsakaup. Samt kann að vera
vert að staldra við og íhuga
málið aðeins nánar áður en
þrifið er til pyngjunnar.
sú stofnun er rekin; væri ekki
nær að vinna að könnun og
útgáfu verka hans sem enn
er mjög ófullkomin? Hvenær
eignumst við ævisögu Matthí
asar Jochumssonar? En
Nonnaliús hefur sérstöðu. Hús
ið sjálft er markvert fyrir ald
ur sinn, það er dæmi um hí-
býli aimennings í íslenzkum
kauptúnum á öldinni sem lcið.
Og þar hefur verið komið upp
snotru safni af bókum Nonna
á mörgum tungumálum, úr
öllum heimshornum. Þannig
sýnir safnið ofurlítið snið af
ævi og örlögum þessa víðför-
ula, víðlesna. heimsborgara, og
er um leið forvitnilegt sjálfs
sín vegna. Slíku yrði varia til
að dreifa um Davíðshús á Ak-
ureyri. Húseign hans á Bjark-
arstíg hefur ekkert menning-
aJisögulegt sárgilldit bækur
hans og aðrir munir yrðu þar
safngripir sem ekki gevðu ann
að en minna á sjálfa sig. Er
ástæða til þess, þeirra vegna?
Dauðir hlutir ,,varðveita“ ekki
minningu eins eða neins ein-
ir sér, þegar notum þeirra
sleppir; minning skáldsins er
þar á móti öll komin undir
verkum hans. Og varla ástæða
til að kvíða örlögum Davíðs
Stefánssonar i bráð.
£NGU að síður er hugmynd
söfnunarmanna á

um munum skáldsins sem erf
ingjar hans gáfu. Með þessu
mótj varðveittist minning
skáldsins í þeirri stofnun sem
hann vann lengi í, og með þessu
móti væri tryggt að bækur
hans yrðu framvegis sem áður
þáttur í daglegu lífi og starfi
ekk; dauðir safnmunir á hillu
í þessu lífi, þessu starfi
mundi minning skáldsins varð
veitast. En þessi hugmynd næg
ir ekki áhugamönnum á Akur-
eyri. Þeir vilja byrgja minn-
annað líf en stopul viðstaða
túrista á kynnisferðum um
Akureyri. Ella á þögn húss-
ins að ríkja ein.
Akureyringar eiga fyrir, áð
ur en Davíðshús bætist við,
tvö önnur hús skálda, Matthí
asarhús og Nonnahús. Ekki
veit ég hvort minning Matt-
híasar Jochumssonar hefur
eflzt til muna við safnstofnun
hans á Akureyri né hvernig
I. beirra
Akureyri ræktarleg og góðra
gjalda verð. Það kýnni að
vera vert að tengja einhverja
stofnun eða staírfsemi nafni
og minningu Daviðs Stefáns-
sonar. Bara ekki lífvana safn
liús. Það eru nóg dæmi fyrir
um mísbeurmaða menningar-
Framhald á 10. síðu.
iÆJABSTJÓRN
Akureyrar
Slákvað í haust að festa kaup
á bókasafni Davíðs Stefánsson
ar( því var síðan fyrirhugaður
sérstakur salur í bókasafns-
húsi Akureyringa ásamt ýms
ingu skáldsins inni í húsi hans
isem ekki virðist fyri^xugap
Samkvæmt hitamælingum í
Reykj avik( á Akureyri og Hól-
txm í Hornafirði hefur árið orð-
ið 0.6°-0,7° hlýrra en meðallag
áranna 1931-60. Árshitinn varð
að þessu sinni 5,7° í Reykjavík,
4,5° á Akureyri( 5,4° á Hólum.
Benda þessar niðurstöður til þess
'að árið mtegi telja meðal 6-7
hlýjustu ára aldarinnar.
Ársúrkoman i Reykjavík varð
786 mm. og sólskinsstundir 1305,
en hvorutveggja er náiægt með-
allagi. Stormar voru óvenju fá-
tíðir, stormdagar töldust 3, en
eim J2 í meðalárferði.
Fyrstu þrjá mánuði ársins
voru einmuna hlýindi um land
alit( og hefur aðeins einu sinni
áður á öldinni verið jafn hlýtt
þessa. mánuði, en það var vet-
urinn 1929. Meðalhiti þeiiTa
var nú 4,3° í Reykjavík og 2(1°
á Akureyri. Úrkoma var lítil norð
an lands, en sunnan iands var
Ixún meiri en í meðaiffi'ferði.
Hva.ssviðk’i voru fátíð. Btorm
gerði aðeins einu sinni í Reykja
vík( en átta daga aðra náði veður
hæð 8 vindstigum. í Reykjavík
v(ar snjólapst mej&' öElu, nemfc
dagana frá 30 jan. til 6. febr.
og tvo daga í marz var dálitill
snjór á jörðu. pkki var teljandi
frost nema um mánaðamótin
febrúar, 12,5^ frost.
Hret gerði eftir miðjan apríl-
og| varð jörð .allmjóa
nokkra daga víðast hvar á land
inu; en annars var vorið áfalla^
laust að kalia, og reyndist hitr
inn yfir meðallagi bæði í apríl
og maí. Á Akureyri va.r venju
fremur úrkomusamt, en í Reykja
vík og Hólum í Hornafirði xneð
þurrara móti.
Það er venja á Veðurstofunnj
að telja mánuðina júní — septr
ember sumarmánuði. Þá fjóra
mánuði vlarð hitinn í Rcvkja-
vík 0,9° undir meðallagi áranná
1931-60, og á Akureyri var l(2f
kaldara en í meðaiárferði. Frarh
an af sumri í júní og júlí voru.
þó sæmileg hlýindi, en þeim
fylgdi meiri úrkoma og minni
sól en í meðalári í Reykjavík.
Á Akureyri varð hins vegar júrií
mjög þurr, þar rigndi aðeins 6
mm. allan mánuðinn. í júlí gerði
þar mjög góðan hlýindakafla og
komst hitinn upp í 24,8°. Ágúst
varð kaidur( einkum norðan
lands. Meðalhitinn á Akureyri
varð 8,2°, sem er 2,1° kaldaA
en meðallag áranna 1931 — 6(j.
Eftir miðjan mánuð var þráldt
norðanátt með snjó og slyddu tll
fjalla annað veifið. September
mánuður var óvenju þurr, og ér
Framhald á 10. síðu.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ — 15. janúar 1965 'J