Alþýðublaðið - 03.03.1965, Síða 7
EFTIR ERLEND ÞORSTEINSSON
SALTSÍLDARFRAMLEIÐSLAN
★ SUÐUR- OG VESTUR-
LANDSSÍLDIN
ER SHDASTA ársyfirlit var gert
var síldarvertíð á Suðurlandi
ekki lokið.
Þegar hinum venjulega söltun-
artíma lauk um áramót, hafði
aðeins tekizt að salta í ca. 45.000
tnr, en slæmt tíðarfar tafði mjög
veiðarnar allt haustið, ,auk þess
sem síldin stóð mjög djúpt þá
fáu daga, sem á sjó gaf. Er síld-
in hóf göngu sína suður á bóg-
inn um miðjan desember, reynd-
ist auðveldara að ná henni í næt-
urnar, en einmitt þá fáu daga
stóð yfir verkfalj í flestum ver-
stöðvunum og varð því söltun
óveruleg. Er verkfallinm lauk
hófst langur óveðurskafli. Næst
þegar á sjó gaf varð hvergi vart
við sild.
Þann 10. janúar urðu sjómenn
varir við allmikla síldargengd
suðvestur af Ingólfshöfða. Strax
og fyrsta síldin af þessu veiði-
svæði barst á íand í Vestmanna-
eyjum, lét Síldarútvegsnefnd
rannsaka gæði hennar. Fitumagn
reyndist langt neðan við lág-
marksfituákvæði fyrirframsamn-
inga og mestur hluti magnsins
reyndist ,,kræða“.
Nokkrum dögum síðar fór lítils
háttar að verða vart við stærri
síld innan um hina smáu og var
þá strax haft samband við hina
erlendu kaupendur og farið fram
á heimild til að mega afgreiða
síld með fitu allt niður í 10%.
Rúmenar féllust á þetta, eftir að
þeim hafði verið bent á, að ekk-
ert útlit væri fyrir, að unnt yrði
að fá meira magn af samnings-
hæfri síld en þegar hafði verið
saltað fyrir þá (þ- e. 2.500 tunn-
ur upp í 27.000 tunna samning).
Vegna sífelldra ógæfta gátu
skipin þó ekki athafnað sig við
veiðarnar nema dag og dag og
miklir erflðleikar voru á því að
sigla með síldina hina löngu leið
til söltunarhafnanna á Reykja-
nesi og við Faxaflóa. Síld þessi
var óvenjuléleg og reyndist mikl
um erfiðleikum bundið að nýta
hana til söltunar. Af framan-
greindum ástæðum fór því lang
mestur hluti hennar til bræðslu
í Vestmannaeyjum og á sunnan-
verðum Austfjörðum.
1 janúar og febrúar veiddist
engin síld við vestur- og suð-
vesturströndiija. Engri síldarleit
var haldið uppi á því svæði,
nema hvað varðskipið Ægir leit-
aði á þessu svæði f nokkra daga.
Er vertíð lauk hafði aðeins tek
izt að salta tæplega helming þess
magns, sem selt hafði verið með
fyrirframsamningum. Hjá sum-
um kaupendum gætti mikillar
óánægju vegna þessa og þá sé,r-
staklega hjá hinum bandarísku
og rúmensku kaupendum. Aftur
á móti lýstu Austur-Þjóðverjar
og Tékkar því yfir, að minnkun
á afgreiðslumagni til þeirra
kæmi sér ekki illa fyrir þá,
. enda voru saltsíldarbirgðir í
Ausl'|u>-Þýzkalan;li t- d, mjög
miklar um þær mundir vegna
hinnar miklu síldveiði í Norður-
sjó sumarið og haustið 1963.
Heildarsöltunin á vertíðinni
varð aðeins 67.046 tunnur (þar
af 6.738 tnr. flök).
Á eftirtöldum 3 stöðvum var
mest saltað eða svo sem hér
segir:
Reykjavík .... 21.897 tnr.
Keflavik og nágr. 21.673 —
Akranes ........ 10-299 —
Fjórar hæstu söltunarstöðvarn
ar voru:
Bæjarútg. Rvíkur 8.360 tnr.
Júpiter & Marz .. 6.321 —
Har. Böðv. & Co. 5-303 —
ísbjörninn h.f. .. 4.726 —
Heildarútflutningur varð að-
eing 60.124 tnr. Síldin var seld
til Póllands, Rúmeníu, A-Þýzka-
lands, Bandaríkjanna, ísrael, Sví
þjóðar, V-Þýzkalands og Tékkó-
slóvakíu.
★ SÍLDARVER^ÍÐIN
1964
Samið var um fyrirframsölu á
um 160.000 tnr. og var síldin seld
til Sovétríkjanna, Póllands, Rúm
eníu, Bandaríkjanna, Svíþjóðar,
Tékkóslóvakíu, ísrael, og Dan-
merkur.
Síldveiðarnar hófust að þessu
sinni fyrri hluta október, þó
höfðu nokkur skip byrjað fyrir
þann tíma.
Þátttaka í veiðunum var langt
um minni en venja hefur verið
undanfarin ár, enda var veiðin
mjög dræm og á sama tíma var
mjög góð veiði á síldarmiðunum
úti af Austfjörðum.
Svo til öll síldin, sem veidd-
ist við Suðvesturland fékkst á
miðunum úti af Snæfellsnesi
á tímabilinu frá því í október-
byrjun og fram undir miðjan
Erlendur Þorsteinsson
nóvember en þá héldu svo til öll
skipin á miðin austur af land-
inu. Svo til engin síld hefir
veiðzt síðan á hinum venjulegu
'síldarmiðum við Suðvesturland.
★ SKEIÐARÁRDÝPIS-
SÍLDIN
Eins og kunnugt er hefir nokk
ur veiði verið í Skeiðarárdýpi
undanfarið en sáralítið hefir ver
ið saltað af þeirri sild.
Síld þessi er bæði horuð og
misjöfn að stærð, þó mun unnt
að salta a-m.k. hluta hennar fyr
ir Rúmeníumarkað, þar sem síld
in fyrir þann markað má vera
með fitumagni allt niður í 10%
auk þess sem Rúmenar sam-
þykkja að taka við mjög smárri
síld.
End þótt svo virðist sem unnt
sé að nota Skeiðarárdýpissíldina
til söltunar fyrir Rúmena, hefir
lítið af þessari síld farið til sölt
unnar þar sem veiðiskipin fást
ekki til að flytja hana til sölt-
unarhafna á Suðvesturlandi sök
um fjarlægðar þessara hafna frá
miðunum. Mjög fá skip hafa tek
ið þátt í veiðunum nú eftir ára
mótin vegna verkfalls sjómanna
Hefur því mestum hluta þessar
ar síldar verið landað í Vest-
mannaeyjum, en þar er lítil
aðstaða til söltunar.
* SALTAÐ Á AUSTURLANDI
UPP í SUÐURLANDS-
SAMNINGA
Fyrri hluta desembermánaðar
sóttu allmargar söltunarstöðvar
á Austurlandi um leyfi.til pess
að salta uppí gerða samninga
um Suðurlandssíld, þar sem Aust
fjarðasíldin var ekki talin hæf
uppí samninga um Norðurlands
síld. Söltun var leyfð með sömu
skilyrðum og gilda sunnanlands
og vestan. Síldina verður að
salta í húsi, þar sem frosts gæt
ir ekki og geyma verður hana í
upphituðum lagerhúsum - eftir
söltun á sama hátt og á Suður-
og Vesturlandi.
Þrátt fyrir aUgóðan afla á
Austfjarðamiðum, hefir tiltölu
lega lítið verið saltað á Aust-
fjörðum vegna fólkseklu og
skorts á hæfu söltunar- og
geymsluhúsnæði. Rúmenar hafa
samþykkt, að afgreiða megi ,frá
Austfjörðum hluta af því magni
sem sajnið hefir verið um sölu
á til þeirra.
Um miðjan janúar hafði ver-
ið saltað í rúml1. 50 þús- tnr.
þar af var saltað á Austfjörð-
um í um 10.000 tnr. af rúndsíld.
★ NORÐUR- OG AUSTUR-
LANDSSÍLDIN
Þrátt fyrir hina miklu síldveiðj
tókst ekki að salta nema í
354.297,5 tunnur. Er þetta lak
asta söltunarárið 4 seinustu ár-
in. En söltunartölur seinustu
3ja ára eru svo:
1963: 4-63.403 (sem er metsölt-
un sumarvertíðar) 1962: 375.213
og 1961: 363.741.
Eins og árið áður var engin
síld söltuð vestan Siglufjarðar
og nú bættist það við, að á svæð
inu Siglufjörður — Húsavík var
hrein ördeyða. Á þessu svæði
að báðum stöðum meðtöldum
voru aðeins saltaðar 23.650 tnr.
Á hinu forna höfuðbóli síldar-
söltunar á íslandi — Siglufirði
— voru aðeins saltaðar 12.634
tnr. eða sem svarar sómasam-
legri söltun á einni góðri sölt-
unarstöð-
Ef söltunarsvæðinu er skipt
um Langanes, voru saltaðar
92.205,5 tnr. vestan Langaness
en 262.092 austan.
Eftir tegundum skiptist sölt
unin svo:
Cutsíld ....... 111.218 tnr.
Sykursíld .... 168.018 tnr.
Kryddsíld .... 75.06)1,5 tnr.
Samtals: 354.205,5 tnr.
Fyrsta síldin var söltuð á Húsai
vík og Raufarhöfn 30- júní. Mest
var saltað á öllú landinu 10.
ágúst 18.719 tnr. og 14. águst
13.072 tnr.
Á eftirtöldum 3 stöðum var
saltað mest: ,
Seyðisfjörður .... 93.538 tnr.
Raufarhöfn ...... 66-772 —
Neskaupstaður .... 41.391 —
Eftirtaldar 4 söltunarstöðvar
höfðu mesta söltun:
Ströndins.f. Seyð.f. 19.410 tjir.
Auðbjörg h.f. Eskif. 17.494 4—
Hafaldan h.f. Seyð. 16.377 j-
Sunnuver h.f. Seyð. 15.514 —
Síldin var yfirleitt feit, en elns
og búizt var við, bar mikið á
smárri síld. Skil á milli stórrar
og smárrar síldar voru glögg.
Mikil vinna var í því að flokka
síldina, en sölusamningar voru
að mestu bundnir við ákveðna
stærð. Tafði þetta að sjálfsögðu
fyrir söltun og minnkaði afkasta
getu. Það auðveldaði söltun, að
víða, einkum á Austfjörðym,
Framh. á 10. síðu.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ - 3. marz 1965 J
\