Alþýðublaðið - 19.12.1965, Blaðsíða 3

SEXTUGUR í DAG:
Þórarinn Björnsson,
skólameisfari á Akureyri
Árin líða, ekki virðist mér nema
svipstund, síðan við kennarar í
Menntaskólanum á Akureyri sam-
fögnuðum skólameistara okkar á
fimmtugsafmæli hans og nú í dag
er hann orðinn sextugur. Ef til vill
hefur gráu hárunum í höfði hans
fjölgað lítið eitt og drættimir í
andlitinu dýpkað smávegis, en' ald-
ursmerkin sér enginn. Hann er
jafn léttur á fæti og þegar hann
hljóp ungur um hagana austur í
Kelduhverfi, jafn glaður og ljúfur
í umgengni og þegar hann sat á
skólabekk. Annasamt og ábyrgð-
arfullt embætti hefur ekki getað
máð burtu æsku hans. En kirkju-
bækurnar verða ekki rengdar.
Þórarinn Björnsson er fæddur
að Víkingavatni í Kelduhverfi 19.
De Gaulle
spáð naum-
um sigri
París 18. 12 (NTB-Eeuter.)
De Gaulle he'^höfffingi fær 55
af hundraði atkvæffa í forsetakosn
ingunum á morgnn og andstæffing
ur hans. Francois Mitterand, 45
%, aff sögn hinnar óháffu' skoffana
könnunarstofnunar í París.
Spádómar ‘•tofnunarinnar voTu
mjög nærri' laeri í fyrri umferff
kosninganna hegar de GauIIe fékk
44,6% atkvæffa en andstæðing
ur hans 32%.
Niðurstaffa skoffanakönnunarinn
ar er óbreytt frá bví fyrir einni
viku, aff því er sagt var í París *
morgun.
des. 1905. Foreldrar hans voru
Guðrún Hallgrímsdóttir og Björn
Þórarinsson búandi á Víkingavatni
sem er höfuðból fornt. Bæði voru
þau lijón gáfuð vel og gædd sérstök
um persónuleika. Er Þórarinn
frændmargur þar eystra og margt
snjallra gáfumanna í ætt hans,
sem á margt leggja gjörva hönd.
Æskuheimili Þórarins var fjöl-
mennt menningarheimili og sveit-
armiðstöð um margaí hluti. Ólst
hann upp jöfnum höndum við
sveitavinnu og bóklestur og hefur
sá skóli orðið mörgum drjúgur
síðan.
Þórarinn fór í Gagnfræðaskól-
ann á Akureyri haustið 1922 og
lauk gagnfræðaprófi 2 árum síðar.
Á þeim árum var baráttan fyrir
Menntaskóla á Akureyri sem hörð-
ust og hófst lærdómsdeildar
kennsla iþar há um haustið Þórar
inn var í fvrstu bekksögninni er
hað nám þreyttu. Hlutu þeir félag-
ar að ljúka stúdentsprófi utan skóla
i Reykiavík. Vaskleg frammistaða
Þórarins og þeirra félaga í þeirri
nrófraun átti vissulega drjúgan
þátt í að trvggja stofnun Mennta-
skólans á Akureyri.
Að loknu stúdentsprófi 1927
hvarf Þórarinn til Parísar og nam
þar frönsku, latínu og uppeldis-
fræði við Sarbonne háskóla og
lauk þar prófi haustið 1932. Lagði
hann í námsferð þessa með ráði
Sigurðar Guðmundssonar er þá
hafði séð hvað í hinum unga manni
bjó og tekið við hann ástfóstri.
Vildi hann og tryggja hinum unga
Menntaskóla sem bezta starfs-
krafta.
Þótt Þórarinn leggði fyrir sig
| málvísindi og bókmenntir var það
eigi fyrir þá sök, að ekki væru hon
um aðrar námsgreinar jafn tiltæk-
ar að kalla mætti. Þannig er hann
stærðfræðingur ágætur. En annað
mál er. að húmanistiskar greinar
standa hjarta hans nær, en köld
ra'mvísindi .
í ársbyrjun 1933 tók Þórarinn
'Hð kennslu í Menntaskólanum í
latfnu og frönsku og hefur kennt
þær greinar jafnan síðan. Fór
Þt-átt mikið orð af honum sem
i konnara og eigi síður sem góðum
féiasa og vini nemenda sinna.
Þegar Sigurður Guðmundsson
lét af skólameistaraembætti í árs-
lok 1947, tók Þórarinn við skóla-
stjórn og hefur gegnt þvi em-
bætti síðan við góðan orðstír. Var
: þó eigi heiglum hent, að setjast
j í skólameistarasæti Sigurðar.
^nð 1946 kvæntist hann Mar-
gréti Eiríksdóttur, ágætri konu,
listmenntaðari og listunnandi og
eiva þau tvö börn, er bæði stunda
Kveikt á jólatrénu
á Thorspláni í dag
í dag kl. 4 síðdegis verður
kveikt á jólatré á Thórsplani í
Hafnarfirði. Jólatré þetta er gjöf
frá Fredriksberg, vinabæ Hafnar-
fjarðar í Danmörku, og mun sendi
herra Dana á íslandi afhenda tréð
en Stefán Jóns on forseti bæjar
stjórnar taka við því fyrir hönd
bæjarins. Lúðrasveit Hafnarfjarð
ar undir stjórn Hans Plauders
leikur við athöfnina og karlakór
inn Þrestir syngur undir stjórn
Herberts Hribersheks Ágústsson
ar.
Kvenfélag Kópavogs, heldur jóla
trésfagnað fyrir börn dagana 28. og
29. desember n.k. í Félagsheimili
Kópavogs. Aðgöngumiðar verða
seldir í anddy i hússins sunnudag
inn 19. des. frá kl. 14—18 og við
innganginn ef einhverjir miðar
verða eftir.
Þórarinn Björnsson
nú nám í Menntaskólanum á Ak-
ureyri.
Ekki hefur Þórarinn mjög tekið
þátt í opinberum málum, er það
eigi af því að þess hafi eigi verið
i óskað, heldur hinu, að hann hefur
helgað sig ævistarfi sínu og em-
bætti af alhuga. Ungur hneigðist
hann að stefnu jafnaðarmanna og
hefur fylgt henni síðan, enda eru
i mannúð og lýðræðislegt frelsi
djúpir þættir í skapgerð hans.
Þórarinn er maður ritfær með
ágætum. Hefur hann þó minna
sinnt því en æskilegt hefði verið
fyrir íslenzka tungu og bókmennt-
ir. Þýðing hans á skáldsögunni
Jóhanni Kristófer, sýnir bezt hver
listatök og vald hann hefur á ís-
lenzku máii, en skólaræður hans
margar eru vitnisburður djúprar
hugsunar, mannþekkingar og
mannúðar og sína húmanistann í
beztu merkingu orðsins.
Það er löngum svo, að áþreifan-
legar minjar um störf kennarans
sjást haria litlar þegar þeir eru
gengnir. Störfin verða hvorki
sýnd, mæld né vegin, en þau eru
rist í f*ein hiörtu. ef vel tekist.
Og ekki eru þeir margir í kenn-
arastétt og skólastjóra, sem þar
eigi fleiri ristur og fegurri en Þór-
arinn Björnsson. Hefur bæði skóla
stjórn hans og kennsla ætíð ein-
kennzt meira af hlýju hjartalagi
hans, en köldum fræðum, þótt
hann eigi gnótt þeirra í sjóðum
sínum og miðli af þeim sjóði af
örlæti og kunnáttu.
Samstarf okkar er nú orðið ald-
ar(þriði •" 'Vi h©«s að snurða
hafi hlaupið á þráðinn og munum
við allir samverkamenn hans hafa
sömu sögu að segja og er þó hóp-
urinn orðinn býsna stór. Segir
það raunar bezt hver húsbóndi
hann'er. enda bregzt honum þar
ekki laeni og ljúfmennska.
Að endingu færi ég Þórarni
Björnss"ni þakkir fyrir löng og
góð kvnni og óska honum til
haminsiu með afmælið. Og um
fram allt óska ég að honum megi
endast starfsorka og æskuþróttur
fram í háa elli, sjálfum honum til
lífshamingju, en skólanum og sam-
ferðamönnum hans til heilla.
Steindór Steindórsson
frá Hlöðum.
VILHJÁLMUR STEFÁNSSON
sjálfsæfisaga
Er félabók hinna vandlátu.
Þetta er stór bók, 388 bls. meff mörgnm myndum. Eng-
inn vafi er á því aff Vilhjálmur Stefánsson er víffkunn-
asti íslendingurinn, sem uppi hefur veriff á þessari öld.
Hann var landkönnuffur á borff viff Norffmennina Friðþjóf
Nansen, Roald Amundsen og Englendingana Robert Scott
og Ernst Schakelton. En hann var einnig mikilvirkur
rithöfundur. Sjálfsævisaga Vilhjálms Stefánssonar er ekki
einungis stórfróffleg, heldur er hún blátt áfram ævintýra
leg á köflum og alltaf athyglisverff og skemmtileg.
Vilhjálmur fór marga leiðangra til nyrztu héraffa Kanada
og bjó lengi meff Eskimóum. Hann kynnti ,sér matar-
æffi þeirra og alla háttu og heilan vetur dvaldi hann
meff binum svokölluffu „ljóshærffu Eskimóum“, sem menn
töldu nm skeiff aff gætu jafnvel veriff afkomendur Elríks
rauffa og Leifs heppna.
Vilhjálmur þótti glettinn og gamansamur í skóla, en
gamaniff varff grátt, þegar hann var rekinn úr mennta-
skóla í Bandaríkjunum. Síðar í lífinu varff hann heiffurs-
doktor viff sjö víðkunna háskóla. Hann var emkavinur
Wrights-bræffra, sem gerffu fyrstu flugvélina, og hann
varff fyrstur til aff gera sér grein fyrir möguleikum
kafbáta til siglinga undir Norffur-heimskautiff.
Vilhjálmur Stefánsson var héimsborgari, en var samt
alla sína ævi ósvikinn íslendingur.
í S A F O L D .
ALÞÝÐUBLAÐID - 19. des. 1965 3