Vísir - 20.02.1959, Blaðsíða 6

Vísir - 20.02.1959, Blaðsíða 6
6 V í SIB Föstudaginn 20. febrúar 195S WÍSI18. DA6BLAÐ Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.F. Vísir kemur út 300 daga á ári, ýmist 8 eða 12 blaðsíður. Ritstjórl og ábyrgðarmaður: Hersteinn Fálsson. y Skrifstofur blaðsins eru í Ingólfsstræti 3. Ritstjórnarskrifstofur blaðsins eru opnar frá kl. 8,00—18,00. Aðrar skrifstofur frá kl. 9,00—18,00. Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3, opin frá kl. 9,00—19,00. Sími: (11660 (fimm línur_) Vísir kostar kr. 25.00 í áskriít á mánuði, kr. 2.00 eintakið ‘í lausasölu. Félagsprentsmiðjan h.f. Veribólgan frá vinstri. Um það er engum blöðum að fletta, að verðbólgan hefir verið eitthvert erfiðasta verkefni ríkisstjórna þeirra, sem verið hafa verið við völd hér á landi um undan- farin ár. Reyndar er verð- bólguþróunin ekkert eins- dæmi hér á landi, því að flestar hinna frjálsu þjóða Hermóðsslyssins minnst á Alþingi í gær. Minningarræða Jóns Pálmasonar forseta sameinaðs þings. „Það mun vera einsdæmi í sögu Alþingis að stórkostleg sjó- slys verði svo hvert á eftir öðru að nauðsyn beri til að kalla sani- an sorgarfund í Alþingi dag eft- ir dag,“ sagði Jón Pálmason for- seti sameinaðs þings, er auka- fundur var haldinn til þess að minnast þeirra sem fórust með v.s. Hermóði. Fer ræða þingfor- setans hér á eftir: sköpum, og þeir hafa raun- ar getað séð mikinn ávöxt iðju sinnar, því að þau tímabil hafa verið teljandi, „Helfregnir berast nú dag eftir þegar svikamylla kaup- gjalds og verðlags hefir ekki dag, dauðans er mikilvirk hönd, verið í gangi. Þá tíma hafa .úthafið syngur sitt útfararlag, skemmdaröflin einnig unað J öldurnar grenja við strönd sér illa og beðið aðeins fær- is á að fara á kreik á ný. hafa átt og eiga enn í harðri Um skeið voru þessir menn þó baráttu við hækkandi verð- lag og aukinn framleiðsiu- kostnað. Má segja, að ein- ungis í þeim löndum, þar sem kommúnistar eðavinstri sinnaðir hálfbræður þeirra — sem hér má helzt líkja við framsóknarmenn — eru áhrifalausir meðal verka- manna, hafi verðbólgunni verið haldið í skefjum — til hagsbóta fyrir alla menn innan vébanda þjóðfélags- ins, verkamenn sem þjóðina í heild. Eitt þeirra fáu landa, sem hef- ir tekizt nokkurn veginn að halda verðbólgunni í skefj- um er Vestur-Þýzkaland, enda hafa þar verið meiri uppgangstímar og framfarir settir í stjórn landsins, og neyddust þeir þá til að gripa til ábyrg&artilfinning- arinnar, sem þeir höfðu ann. ars lítt tamið sér áður. Þá urðu þeir að gera sitt af hverju, sem þeir fordæmdu jafnan, er aðrir’ töldu nauð- synlegt að grípa til slíkra ráða. Þarf ekki að telja slíkt upp hér, þar sem það er mönnum í svo fersku minni, en þetta sannaði meðal annars, að þessir menn búa ekki yfir neinum úrræðum, * sem aðrir hafa ekki komið auga á — grípa aðeins til1 sömu ráða og þeir hafa for- dæmt aðra fyrir að beita, þegar í óefni hefir verið komið. Islenzka þjóðin er harminum háð, hrópar í neyðinni á guðlega náð. Það munu vera einsdæmi i sögu Alþingis, að stórkostleg sjóslys verði svo hvert á fætur öðru, að nauðsyn beri til að kalla saman sorgarfundi í Alþingi dag eftir dag. Þetta ber oss að hönd- um nú. um Islands. Að missa það frá sinni þýðingarmiklu starfsemi er því mikið áfall fyrir fjölda þeirra manna, sem sjóinn stunda meðfram okkar hættulegu strönd. En missir skipsins hverfur þó í skuggann fyrir þeim hryggi- legu örlögum, að missa 12 vaska sjómenn í djúp hafsins í viðbót við allt, sem á undan er gengið. Fimm ekkjur, 17 börn innan 15 ára aldurs, foreldrar, fullorðin börn, systkini, fi-ændur og ann- að venzlafólk horfir harmþrung- ið á eftir þessum ástvinum sín- um, sem svo snögglega og óvænt eru burtu kallaðir. Við, sem hér erum saman kom in, kveðjum þessar horfnu sjó- hetjur í nafni þjóðar vorrar með þakklæti og virðingu fyrir unn- in afrek á liðnum árum. Ást- vinum þeirra öllum og frænd- fólki vottum við einlæga samúð og hluttekningu í sorginni. Eg lýsi hér þeirri afdráttarlausu til- finningu okkar allra. En þó hún Eftirfarandi bréf hefur borizt frá forstjóra Grænmetisverzl- unar landbúnaðarins: Hr. ritstjóri. 1 tilefni af smágrein í „Berg- máli“ i heiðruðu blaði yðar 16/3. varðandi kvartanir, er blaðinu höfðu borizt um sprungnar kart öflur, sem seldar væru sem „fyrsta flokks", þar sem óskað er eftir skýringum frá mér urm þetta mál, vil ég taka fram eft- irfarandi. J Eg er blaðinu þakklátur fyrir hve prúðmannlega það hefur tekið þessum kvörtunum o-g að gefa mér tækifæri'til að skýra frá staðreyndum. „Gullauga." I Það er upphal þessa máls að kartöflur þær, sem hér um ræð- ir, eru af afbrigðinu „Gullauga". : Það hefur verið mikið ræktað | hér á landi á seinni árum og eg ,af mörgum mjög eftirsótt til matar. Samkvæmt þeim mats- 1 gær komum við öll hér sam- sé flutt af einlægum og hrygg- an til að lýsa okkar hryggð og samúð í tilefni af því, að 30 sjó- menn fórust með togaranum Júli frá Hafnarfirði. En áður en við gengum til svefns i gær- kvöldi var þjóðinni allri sagt frá öðru hörmulegu sjóslysi, þvi, að vitaskipið Hermóður hafi farizt um huga, þá vitum við öll, að við stöndum máttvana og varn- arlaus gagnvart því harm- þrungna fólki, sem hugsar til þeirra ástvina, sem i djúpið eru sokknii’, ef eigi v'æri til önnur þýðingarmeiri huggun en okk- ar samúð. Sú huggun, sem felst en um getur í nokkru landi Nú eru þessir menn aftur orðn- jafnvel við hagstæðari að- stæður. Til dæmis hafa Bretar farið mjög halloka í samkeppninni við Þjóðverja og sömu sögu hafa raunar fleiri þjóðir að segja, enda víðast gengið verr en í Þýzkalandi að glíma við þenna magnaða fjanda, sem V’erðbólgan er hvar sem hún nær sér nokkuð á strik. Hér á landi hafa kommúnist- arnir stefnt markvisst að aukinni ver.ðbólgu. Engin ábyrgðartilfinning hefir oft- ast verið á bak við kröfur þeirra og verkfallsaðgerðir, og hafa þeir þó vitað, að slíkt mundi enda með hruni. Starfsemi sumra þeirra hefir einmitt miðast við það, ' að það endaði með slíkum ó- ir valdalausir, hrokknir úr stjórninni við lítinn orðstír. Og það kemur jafnskjótt í ljós, að þeir hafa engu gleymt og ekkert lært. Þeir eru byrjaðir sömu barátt- una og forðum, barátt- una fyrir aukinni verðbólgu með allri áhöfn við Reykjanes í grundvallaratriðum okkar há- aðfaranótt gærdagsins þess 18. leitu trúarbragða. Þess vegna þ. m. í tilefni af þessum sorg- , treystum við þvi, að hið sorg- arfréttum komum við hér sam- bitna fólk fái að njóta þeirra an í dag. Ber það nú að höndum okkar fámennu þjóðar, að skammt er stórra högga milli, þar sem í þessu slysi fórust 12 hraustir sjómenn á bezta aldri. Vitaskipið Hermóður var byggt i Svíþjóð fyrir vitamála- stjórnina árið 1947. Það var 200 ( smálestir að stærð og viður- og versnandi hag hvers og^ kennt sem gott sjóskip. Það hef- eins í þjóðfélaginu. Þó er j ur annazt flutninga fyrir vitana mjög vafasamt, hvort hún kringum landið, en að öðru leyti gengur eins vel og áður, stundað landhelgisgæzlu og eft- hvort almenningur verður \ irlit með fiskibátum þegar hætta eins leiðitamur nú, þegarj var á ferðum, éinkum við Vest- hann hefir fengið að njóta mannaeyjar. Má því segja, að forustu rauðliða og séð, ^ þetta skip hafi beint og óbeint hvers af þeim er að vænta þegar þeir eiga að fara að efna loforðin, sem þeir gefa, þegar þeir eru utan stjórn- ar og ábyrgðarlausir. fornu og riýju fyrirheita, að drottinn leggur líkn með þraut. Og á þessari sorgarstund tengj- um við geisla vonarinnar við það, að þeim fjölmenna hópi ís- .éndinga: kvenna, karla og barna, sem um þessar mundir harma sína látna vini, verði sú huggunin bezt, sem felst i þýð- ingarmestu orðum meistarans sjálfs, sem þannig hljóða: „Eg lifi og þér munuð lifa.“ í þvi trausti, að sú verði huggunin á- hrifamest, sendum við öllu hinu harmandi fólki beztu kveðjur og góðar óskir. Eg bið háttvirta alþingismenn að taka undir mín orð með því Hvert áfalClð af öðra. Sjaldan hafa íslendingar orðið fyrir eins þungum áföllum á síðustu árum og nú að und- anförnu. Sama daginn og tilkynnt er endanlega, að 30 vaskir menn sé horfnir í hafið, lagði lítið skip upp í hinztu för. Leiðin var ekki löng, aðeins nokkurra stunda sigling, en veður hart og sjór æstur. Skipið hafði oft reynzt með ágætum, en að þessu sinni entist gifta þess og áhafnarinnar ekki til að koma því heilu í höfn. _Enn fengu rnargir menn vöta gröf. Dauðinn vegur oft skjótt og 'þegar menn eiga sízt von á því, og svo fer oft um örlög þeirra, sem ná ekki landi eins og í þetta sinn. Þegar ástvina er von heim að fá- um stundum liðnum, fá þeir, sem bíða, þess í stað aðeins dánarfregnina. Slíkt er sem reiðarslag, þegar það dynur yfir, en tíminn læknar öll sár. Sviðinn hverfur, er frá líður, og líf- ið sjálft veitir mönnum huggun, svo að sárin gróa. verið dýrmætt björgunarskip til aðstoðar öðrum meðfram strönd að rísa úr sætum/ Bretzr eta meíra af kjötl, smjöri og annsri kostafæiu. Sitvti iijfiii’ tiinecitnintjs valtiet bretjiinfjnnn i. Þegar atvinnuleysi er lítið og launakjör batna úr frá ári, eins og á Bretlandseyjum á undan- gengnum árum, er það segin saga, að með auknu fé handa milli verja menn meiru en áð- ur til fata og matar. Þetta kemur fram í nýbirtum skýrslum, sem sýna, að kring- um 1953 keyþtu menn mikið meira af hinum ódýrari mat- vælategundum til iðrafyllis, en nú meira af næringaríkri fæðu. Þannig hefur smjörneyzlan auk izt um 51%, ferskt kjöt Jtm 19%, egg um 11%, ostur um 16%, sykur um 30% og dósa- jávextir um 44%., því að menn neyta sér ekki heldur um lyst- ^uga ábætisrétti, en mjög hefur dregið úr brauðáti og neyzlu sælgætismauks, sem algengt var að menn notuðu ofan á brauð, — brauðneyzlan hefur minnkað um 17 af hundraði, sælgætismauks um 30, kartöflu- neyzlan um níu og smjörlíkis um 6 af hundraði, en menn kaupa álíka af te, mjólk og fiski og áður. reglum, sem metið er eftir hée, J á landi koma aðeins tvö afbrigðl til greina sem Úrv’alsflokkur eií ^ það eru Gullauga og Rauðar ís- 1 lenzkar (Ólafsrauður). f Þessi úrv’alsflokkur er seldun mun hærra verði en næsti flokté | ur fyrir neðan, en það er hinr* svokallaði I. flokkur. í honuirt eru allar aðrar kartöflur ef þæn eru óskemmdar og hafa engai sérstaka útlitsgalla. Hins vegaö eru þær oft mjög misjafnar a4 matgæðum. Þetta virðist fólk al- mennt ekki átta sig á, að I. ÍL er í rauninni annar gæðaflokkun og seldur á mun lægra verði en úrvalsflokkur. (Verð á úrv. kr, 2.25 en I. fl. kr. 1.35 í smásölu)* Ókostur á Gullauga. Nú er sá galli á gjöf Njarðar, að Gullaugað hefur þann leiða ó- kost að springa mjög mikið við| upptekningu og má heita að ó- gerlegt sé að taka það upp með vélum, án þess að skemma það. meira og minna. Verst er þetta I þó ef kartöflurnar eru í vextí | þegar þær eru teknar upp. Nií bar svo til i haust að kartöfluc j spruttu óvenju lengi frameftin vegna hins hagstæða veðurs, o» er því mikið af Gullauga, sent til er í landinu meira óg minna, j sprungið, sérstaklega úr sand- görðum. Þegar þessar kartöflur komit á markaðinn voru þær yfirleitt felldar af matsmönnum úr úr- valsflokki i I. fl. Þetta þýðir tap fyrir fram- leiðandann, sem nemur ca. lu\ 80—100 á framleidda tunnu. Það er þvi miklar líkur að mjög margir framleiðenduc hætti alveg að rækta Gullaugá og að það hverfi af markaðnum á næstu árum og munu margir neytendur sakna þess þrátt fyr- ir þennan galla. Lægra verð. Þá er sú hlið þessa máls, ser.i snýr að neytendum. Eins óg fyi’r segir, hefur það af þessum kartöflum, sem fæi-t i hefur þótt að taka til sölu, ver:ð I íellt af matsmönnum úr úrvals- I flokki í I. fl. Það er því nú selt i i smásölu á kr. 1,35 en væri ann- ars ef það væri ósprungið selt á kr. 2,25. Húsmóðir, sem kaupir sér eina tunnu (100 kg.Ftil vetrarforða, fær þetta magn kr. 90,00 ódýr- \ ara en ella, vegna þess útlits- galla. Matgæði vörunnar eru þau sömu, en úrgangur meiri cg kartöflurnar eru ljótari útlits. Margir gerðir afturreka. I Að síðustu er spurt í fyrt*

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.