Vísir - 23.06.1961, Qupperneq 8
8
VlSIR
Föstudagur 23. júní 1961
ÚTGEFANDI: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIB
Ritstjórar: Hersteinn Pólsson Gunnar G Schram.
Ritstjórnarskrifstolun Laugavegi 2? Auglýsingar
og afgreiðsla: Ingóifsstrceti 3. Áskriftargjald er
lcrónur 30,00 ó mónuði - 1 lausrrrBlu krónur
3,00 eintakiS. - Slmi 11660 (5 linurl - Félags
prentsmiSjan h.f.. Steindórsprent h.f.. Edd h.t,
.___________________________________________________ j
Hæstiréttur götunnar
„Ríkisvaldið hefir þar með gripið til nýrra örþrifa-
ráða til að reyna að knésetja verkamenn,“ segir í for-
síðugrein Þjóðviljans í gær um lögbannið á Dagsbrún.
Síðar í þessari grein er því oftar en einu sinni lýst yfir
að „lögbannið sé lögleysa“.
Hér heldur kommúnistablaðið því fram að ríkis-
valdið og dómstólarnir séu eitt og hið sama, en ekki
tveir sjálfstæðir aðilar. Blaðið reynir að telja fólki trú
um að ríkisstjómin hafi notað dómstólana sem verk-
færi, einskonar gaddasvipu til þess að berja á verka-
mönnum með. öllu liðinu skal sannarlega á vígvöllinn
stefnt til þess að Kristján í Kassagerðinni geti haldið
áfram að vinna!
Þessi furðulegu ummæli Þjóðviljans sýna sannleik
hins forna orðtaks að margur heldur mig sig. I kom-
múniskum löndum er nefnilega engin sundurgreining
milli framkvæmdavaldsins og dómsvaldsins. Þar eru
dómstólarnir einhver áhrifamestu tækin til þess að
koma fram vilja valdhafanna. Sjálfstæði eiga þeir þar
ekki.
Með hrópum sínum um það að úrskurðir kveðnir
upp af dómstólum landsins séu lögleysur eru kommún-
istar vísvitandi að grafa undan trausti almennings á
því réttarríki, sem íslenzka þjóðin býr við. Hið sama
gildir um ámátleg áróðursóp þeirra gegn bráðabirgða-
lögunum um framhald flugsins. Þeir vita að stefna
þeirra og barátta þrífst ekki innan ramma réttarríkis-
ins. Því bera þeir dómstólunum á brýn lögleysur og
hyggjast með því brjóta það niður. Hið fróðlegasta við
slík áróðursbrögð er að hér opinbera kommúnista fyrir
þjóðinni hvern hátt þeir myndu hafa á réttlætinu,
kæmust þeir eitt sinn til valda. Víst yrði hæstiréttur
götunnar ekki lengi að skilja sauðina frá höfrunum, ef
hann væri skipaður mönnum eins og Einari, Brynjólfi
eða Þorvaldi Þórarinssyni. En hvort þeir úrskurðir vrðu
uppkveðnir samkvæmt íslenzkum lögum skal látið
ósagt.
Hækkað síldarverð
Kommúnistar hafa verið að reyna að kenna ríkis-
stjórninni um það, að síldarverðið skuli ekki hafa stór-
hækkað í fyrra. Með því gefa þeir raunverulega í skyn
að ríkisstjórnin eigi að ráða heimsmarkaðsverðinu á
síldarafurðum, en þótt hún sé máttug mun það henni
samt um megn!
öllum er kunnugt um hið mikla verðfall, sem varð
á þessum afurðum á heimsmarkaðnum í fyrra, en nú
er verðið heldur á uppleið. I gær var því unnt að hækka
hrásíldarverðið að mun frá því í fyrra, í 126 krónur
málið. Eru það góðar fregnir og mun þær flesta gleðja
nema kommúnista, sem hér missa áróðursspón úr aski
sínum.
Edward Hlurrow.
Snemma í júni áttu fjórir
blaðamenn sónvarpsviðtal
við Edward Murrow nýskip-
aðan yfirmann bandarísku
upplýsingaþjónustunnar. —
Hér var um að ræða lið í
föstum þætti NBC- útvarps-
og sjónvarpsstöðvarinnar,
sem nefnist „Meet the
Press“. Viðtalið fjallaði um
störf bandarísku upplýsinga
þjónustunnar almennt og
þátt hennar í bandarískum
utanríkismálum. Blaðamenn
irnir voru Robert McCor-
mick frá NBC, May Craig
frá Portland Press-Herald,
Kenneth Crawford frá News
week og Lawrence E. Spi-
vak, sem er reglulegur þátt-
takandi meðal spyrjenda.
í upphafi spurðu blaða-
mennirnir um þátt upplýs-
ingaþjónustunnar í undir-
búningi bandaríska - utan-
ríkisráðuneytisins fyrir Vín-
arfund KennedysBandaríkja
forseta og Krúséffs forsæt-
isráðherra Sovétríkjanna. —
Murrow kvað starfið aðal-
lega hafa verið fólgið í því
að flytja fréttir frá ráðstefn
unni, túlka og kynna sjón-
armið Bandaríkjanna. Því
næst var vikið að gagnrýni
þeirri sem komið hefur
fram á upplýsingaþjónust-
unni. Hún var mjög hörð á
tímabili og komu upp raddir
um, að rétt væri að leggja
hana niður. Murrow varði
stofnunina.
Mr. Spivak: Eins og þér
vitið, þá eru þeir margir í
þessu landi, sem vilja láta
leggja niður þessa stofnun,
sem þér stjórnið. Hvað
mundi gerast, ef farið væri
að vilja þeirra?
Mr. Murrow: Ég er nú
sennilega sízt maðurinn, sem
gæti gert hlutlaust mat á
því, en ég get bent á ýmis-
legt, sem mundi gerast. Þær
5 milljónir bóka, sem eru í
umferð gegnum bókasöfn
okkar, mundu fara úr um-
ferð. Hundrað og fimmtíu
milljónir manna, sem nú
horfa vikulega á frétta-
myndir okkar, myndu ekki
lengur geta séð þær. Þær
300 þúsundir manna, sem
nema ensku í skólum okk-
ar, yrðu að hætta því. Auk
þess yrði að leggja niður út-
varpssendingar okkar, sjón-
varpsstöðvar og bókaþýð-
ingar. Svo ég held, að tjón-
ið yrði verulegt.
Mr Spivak: Álítið þér, að
við séum að vinna fólk á
okkar band með útvarps- og
sjónvarpssendingum til Sov-
étríkjanna, svo dæmi sé
tekið?
Mr. Murrow: Ekki í Sov-
étríkjunum. En ég get sagt
yður tvær stuttar sögur, ef
þér hafið áhuga. Við opnuð-
um bókasafn með 1500 bind-
um 1 litlum bæ í Afríku.
Eftir þrjár og hálfa viku
var það tómt. Öðru sinni
þegar við opnuðum bóka-
safn, varð að fá lögregluna
til að halda aftur af mann-
grúanum, sem vildi komast
inn. Fyrstu mennirnir inn í
bókasafnið voru lögreglu-
þjónarnir. Einu sinni höfð-
um við samkeppni í Voice
of America-útvarpinu á
ensku og buðum útvarps-
tæki í verðlaun. Við fengum
67 þúsund bréf á einni viku.
Mr. Spivak: Má ég benda
á eitt tilfelli, sem sérstak-
lega var deilt um, það er að
segja þá ákvörðun að eyða
900 þúsund dollurum í sýn-
ingarferð með leikritið „Á
yztu nöf“ og tvö önnur. Ég
veit að þér álítið það hafa
verið þess virði. Getið þér
sagt mér, hvaða árangur
þetta hafði?
Mr. Murrow: Þetta heyrir
til hins óáþreifanlega. Það
er verið að kynna banda-
ríska menningu, bandaríska
leiklistarkrafta. Ferðin var
farin að undirlagi utanríkis-
ráðuneytisins. Ég get aðeins
bætt við þetta, að ég hef
lesið ummæli gagnrýnenda
frá Madrid, um Niðurlönd
til Mið-Asíu og þau voru
alls staðar okkur mjög í vil.
Nú get ég á hinn bóginn
ekki sagt, hvaða áhrif það
hafði á almenningsálitið al-
mennt,
Þetta eru slitrur úr seinni
hluta viðtalsins. Rétt er að
birta nokkur svör hans í
sambandi við Vínarfundinn,
en viðtalið hófst á viðræð-
um um hann.
Mr. Spivak: Eisenhower-
stjórnin var gagnrýnd tals-
vert fyrir að hafa ekki sam-
ráð við upplýsingaþjónust-
una, þegar húrí var að und-
irbúa fund æðstu manna s.l-
ár. Getið þér sagt okkur,
hvaða hlutverk stofnun yð-
ar lék í undirbúningnum
Framh. á 10. síðu
ilc intAl' tl
ar.g4cr.de
ibet «I«ldlg-
enneskellgt'
gorrUer sA fodt »dn., rnonne»ke(lgt
niuli'st. Mcn pllgtgn kan lkk« Indbe-
tatte det umenneikellfc, at man akul-
le eprenfe ain bevMsthed pi det
íoglsk umulifé,' og da det ikke er
Joglsj^muligtiitjnvende ‘de to' 1 be-
' » kriterier sam-
9i'Æ m,-jg attc^Hrat. ’at man míi
«n#idc Æ lom hovedpAf
C\mú\ forst, og derniSr
Æ Jmt krlteriuro tages’ I hJTg
n jMtrMnlng, dct er mulíft Mcn
M-z&cMoi d^íors’ta krltérlum.’ Del
samme m4 ogsl Danmarks’ Lserer-
prave’ og dcr hcITér ikke ses nógcn
anden mullghed for famvacr p4 lo-
vens grund. kan úmn iéB. v
dcrborn nok, nu var man for alsldlg-
bederís skyld pA udklg efter et lenc-
grevebam af paasende dumhed!
hvnr
’br’.ii^É til for'
Mt andft gsel
*rýne bag þa;
sl er ‘rlm.eligt
angicnde dci
nlríg af holde
|4 fald i
kfce’hari
udtrykJ
tr helB
som WMHr.cr wWeviden pi be-
kostning af dcn personlige frihed og
Uvcts rct tO at vokso tlí og fra. SA
iænge’. staten Ikke truea ’l sín'eksi-
fteni, mA folk seiv om,. hvordan de
vtl .sammensxUe slg" — ’t skorah.
og. rlmellghcd dlklerer mlg, iðct jcg
anlsgcr, .at jég vllla mene det sam-
ma, s«lv oip jcg v*r ansat I «n an-
den skoleform.’
nemllg. at det ville vxre
for: fcfaj
•ealafj
elever, fordelt pá to klasser'. Med
dem, der er betegnede som .egn'ede*.
mA der lkke anstlllés nogen optagel-
tespreve. Mcn hvle dcr nu cr fler
end 48 e______'
i? DenJ
og ton
"Áilslorer 'ogsA, át sagens
kerne'.fkke er en’strid mellem ckole-
former, men dep demokratiske ret
med at A
íterlum ha*vll s
fdygtighedskrlterlet eller.hlríl
andet’ dunkle. Vll. han vœre retfsef-
dig, k'an ,h*rí I .forité omgang Ikké
tage hensýn til andet end dygtlghe-
ixrllg snedlgl
peplreme. '
• I kredse udcn for gymnasleekolen'
og’ de hojere licreansfaller anser man
vletnók den bmslggribende eklk’m.cd
at glvo vldnesbyrd uden prove eller
eksamen for at' yœre erísbetydendf
at gA tll den
Hlægilegt.
Mér sýnist að þeir 22 þing-
menn, sem annan öaeinn voru
með afhendingu ! ’ itanna,
en hinn daginn skriiuðu undir
mótmæli gegn því, hafi vakið
minni athygli en þeir áttu skil-
ið. Án tillits til þess hvaða
skoðanir maður hefir á hand-
ritamálinu, ætti slík háðung,
sem þinginu er gerð, að munast
til næstu þingkosninga.
Síðastliðin 15—16 ár hafa
geisað deilur um handritin og
þetta hefir gefið hverjum
manni nægan tíma til að setja
sig inn í málið. En kannske
vissu þessir 22 ekki, að til var
nokkuð, sem kallast íslenzk
handrit — fyrr en fyrir nokkr-
um mánuðum.
Það eru margir kjósendur,
sem gjarnan óska þess að
þingmenn taki eina afstöðu,
en tvær eru einni of mikið af
því góða.
Politiken (lesandabréf).
Við eigum sem sagt að vera
áfram stolt og að skreyta okk-
ur með lánuðum skrautfjöðrum
— íslenzku handritunum.
Politiken (lesandabréf).
Bandaríkin og
S.-Ameríka.
Ef Bandaríkin skildu betur
gildi þess að mæta nýjum
straumum í stjórnmálum S-
Ameríku og léti hjá líða að
kalla þá alla kommúnista,
væri mikið unnið fyrir einstök
lönd almennt og einkum þó
fyrir álit Bandaríkjanna.