Tölvumál - 01.01.1986, Blaðsíða 19
svart. Eins og sakir standa horfum við öll (eða
næstum öll, sjá ÞB og EH (b) 1985) á sömu fréttir 1
sjðnvarpi, lesum sömu dagblöðin, hlustum á sömu
utvarpsfréttir. Við hölaum til vinnu okkar á hverjum
morgni í fullvissu þess að vinnufélagar okkar hafi
fengið nokkurn veginn sömu heimsmynd I gegnum
fjölmiðlana.
Upplýsingaþjððfélagið gæti rústað þennan lykilþátt 1
samvitund okkar. "Hjónabandið" svo kallaða milli
tölvunnar og sjónvarpsins (Grennfield 1984, Martin
1981) mun hafa 1 för með sér að við getum, hvert
okkar um sig, leitað uppi nákvæmlega þann frððleik,
sem okkur finnst skipta máli, frá þeirri heimild, sem
okkur finnst ástæða til að treysta, hvar sem hana er
að finna í heiminum. Og þetta munum við gera án
minnsta tillits til þess, sem aðrir eru að aðhafast.
Þetta getur leitt til þess þversagnarkennda ástands
að allir viti meira, en að sameiginlegur
þekkingarforði okkar minnki eigi að slður (McQuail
1983, bls. 217). Hin hefðbundna kenning fræðimanna
um fjölmiðlana, hefur verið á þá ieið að þeir væru
nánast ðmissandi verkfæri til að viðhalda samheldni
nýutímaþjððfélaga. Valfrelsi framtíðarinnar, sem ég
hef gert að umræðuefni, og sem raunar þegar er innan
seilingar, I nánum tengslum við sundrungu og
sundurleitni miðlanna, getur leitt til þess að þessi
samheldnisviðleitni fjölmiðlanna fari algerlega
forgörðum. Þá vaknar spurningin: Höfum við einhvern
staðgengil fyrir fjölmiðlana, einhvern, sem tekur við
af þeim á saman hátt og þeir tðku við af kirkjunni?
Því getur hver svarað fyrir sig, en ég hlýt að
viðurkenna að ég kem ekki auga á neinn arftaka.
Þegar samheldni vinnustaðarins glatast og hin
fjölmiðlaða samvitund hverfur blasir við okkur ný
tegund sundrungar.
Hin sundraða fjölskylda gengur í endurnýjun llfdaga á
kostnað samheldninnar í hinu ytra samfélagi.
Þorbjörn Broddason
19