Vísir - 20.06.1962, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 20. júní 1962.
VISIR
Umhleðslustöð sfarfrækt
síldarmiðunum í sumar
a
Frá fréttaritara Vísis. —
Akureyri í morgun.
Á komándi síidarvertíð verður í
fyrsta skipti starfrækt umhleðslu-
stöð fyrir síld úti á miðunum,
þannig að hún verður f lutt úr bát-
unum og yfir í flutningaskip, sem
flytur hana síðan til lands. Þetta
er til stóraukins hagræðis þegar
niiklar síldartorfur koma, því það
sparar sfldveiðibátunum Iengri eða
skemmri ferðir til Iands, og auk
þess lengri eða skemmri bið þar
eftir Iöndun.
Síldin er tekin úr bátunum í
stóran pramma sem bfiinn er góð-
um tækjum og haganlegum útbún-
aði £ hvívetna og á að geta lestað
20 þúsund málum á sólarhring.
Það eru síldarverksmiðjurnar í
Krossanesi og Hjalteyri sem ásamt
rikinu hafa fest kaup á þessari um-
hleðslustöð og starfrækja hana í
sumar. Búið er að kaupa pramm-
ann erlendis og er hann þegar á
leiðinni til landsins.
Með hliðsjón af þessu verða flutn
ingaskip tekin á Ieigu fyrir síldar-
flutningana og munu þau koma frá
Noregi. Akyeðið er þegar með
leigu á tveim norskum skipum en
líkur til að alls verði fjögur skip
fengin. Eins og kunnugt er voru
tvö norsk leiguskip í síldarflutn-
Bjargaði? -
Framh. af 1. síSu.
kotsspítala þar sem nánari rann-
sökn fer fram á meiðslum hans.
Ökumaður bifreiðarinnar sem ók
;f veg fyrir Kristin, kvaðst hafa
séð til ferða hans áður en hann
fór út á götuna. Telur hann að
Kristinn hafi þá verið í það mik-
illi fjarlægð að sér hafi verið ó-
hætt að fara tit á götuna áður en
hann bæri að, Kristinn hljóti þv£
að hafa verið á mikilli ferð.
Vespa Kristins er mikið skemmd
eftir áreksturinn, en bílíinn lítið
sem ekki.
ir sammngar...
Pramh. af 1. síðu.
Verzlunarmannaf. Norður-Þing-
eyinga
Verzlunarmannar.1 Neskaup-
staðar
Verzlunarmannaf j Reyðarf jarðar
og Egilsstaðahrepps
Verzlunarmannaf. Eskifjarðar
Verzlunarmannaf. Vestur Skaft-
fellinga
j Verzlunarmannaf. Rangárvalla-
sýslu
": Verzlunarmannaf. Vestmanna-
eyja.
Samningar þessir verða nú
sendir félögunum til endanlegra
samþykkta. í
ingum milli staða £ fyrrasumar.
Unnið er af miklu kappi að und-
irbúningi við sfldarmóttöku f
Krossanesi, bæði við verksmiðjuna,
en þó einkum við bryggjuna, sem
verður lengd og stækkuð til muna
frá þvi sem verið hefur. Þar verð-
ur athafnapláss aukið til muna frá
þv£ sem verið hefur og, söltunar-
stöð komið þar upp i fyrsta skipti.
Eins og kunnugt er skeði það ó-
happ á Krossanesbryggjunni fyrir
nokkrum dögum að stór og mikill
löndunarkrani losnaði af einhverj-
um ástæðum upp úr festingum og
féll f sjóinn. Krananum hefur nú
verið náð upp, unnið er að þvf að
koma honum á sinn stað aftur, og
gert ráð fyrir að því verki verði lok
ið fyrir næstu helgi. Þá hefur
steinkeri 11.5 m. Iöngu — og jafn-
breiðu — verið sökt við byrggju-
endann á Krossanesi til að lengja
hana og auka viðlegu- og athafna-
pláss hennar. Frá Reykjavfk hefur
verið fengin. svokallaður kúlu-
krabbi til að jafna botninn fyrir
framan bryggjuna, en það er eitil-
harður sandbotn og tæki sem feng-
in hafa verið frá Akureyri til þes»a
verks hafa ekki skilað þeim ár-
angri sem æskt var.
Á Hjalteyri verður starfrækt
söltunarstöð eins og áð r.

Húsafrímerki
gefín út
Póststjórnin gefur þrjú ný fri-
merki út nú f lok mánaðarins: Eru
þetta frímerki sem sýna kunn hús
og opinberar byggingar á landinu.
Þó ekki hafi verið tilkynnt um það
er ekki ólíklegt að síðar verði gef-
in út merki með myndum af fleiri
byggirigum.
Frfmerkin sem nú koma út eru:
Blátt merki að verðgildi kr. 2,50
með mynd af Iðnskólanum, á
Skólavörðuholti.
Grænt merki með mynd af húsi
rannsóknarstofnunar Sjávarút-
vegsins við Skúlagötuna að verð-
gildi '4 krónur.
Brúnt merki af Bændahöllinni að
verðgildi 6 krónur.
Frímerkin eru prentuð hjá Cour-
voisier prentsmiðjunni i Svisslandi,
en svo virðist sem Póststjórnin sé
að snúa, mestum eða öllum við-
skiptum! sínum þangað frá hinu
fræga Thomas de la Lue fyrirtæki
í London, sem skipt var við áður.
Opinberar byggingar hafa stund-
um áður verið á íslenzkum fri-
merkjum, svo sem 20 aura frí-
merki af Landsbókasafninu 1925,
Alþingishúsið á 3 áura Alingis-
hátíðarmerkinu og á 25 króna,
merkinu 1932. Háskólinn á heilli
seríu 1938 og aftur á einu merki
i sambandi við Háskólaafmælið á
s.l. ári. Skálholtskirkja Brýnjólfs
biskup á 1,25 kr. merki árið 1956
og Stjórnarráðshúsið á 2 kr. og 4
kr. merki árið 1958 og 1.50 og 3
kr. merki á sLl. ári. .
Hin nýju m'erki verða ekki sér-
lega falleg. Upplag þeirra er ó-
ákveðið.
Tveir drengir slösuðusf
Slasaðisf
Frh. al 16. ~:ðu:
drengurinn út a ,götuna og lenti I
þá fyrir stórri vöruflutningabif-
reið sem ¦ var á leið austur Suð- i
urlandsbraut. Ökumaðurinn snar- j
hemlaði, en það dugði ekki til, !
drengurinn lenti á öðru framhorni
bifreiðarinnar og skall í götuna.
Klemmdist vinstrí fótur drengs-
ins milli hjóls og götu, en ekki
veit blaðið hversu mikil þau.
nieiðsl voru. Annars staðar mun i
drengurinn ekki hafa meiðzt svo j
vitað væri.
TVEIR drengir slösuðust i umferð
inni f gær, en hvorugur alvarlega
að talið er. l
Annar þessarra drengja var á
reiðhjóli innarlega á Lindargötu,
er framhjólið sprakk. Við það
missti drengurinn vald á hjólinu
og steyptist í götuna. Hann marð
ist á læri við fallið, en meiddist
að öðru leyti lítið. Drengurinn
heitir Sigurður Einarsson, Há-
teigsvegi 17.
Hinn drengurinn, í> ára snáði,
Helgi Þorleifsson til heimilis að
Framnesvegi 5, varö fyrir bifreið
á Vesturgótunni. Hann marðist
einnig á læri og skrarnaðist eða
skarst í endliti.
Sviftur réttijjdum . . .
LÖGREGLAN tók gær fastan
ökumann i bifreið sem iiafði ekki
leyfi til aksturs og var auk þess
undir áhriíum áfengis.
Hafði ökumaður þessi áðui ver-
ið sviftur ökuréttindum og þykir
brot ihans þeim mun alvarlegra
fyrir þær sakir. Hann var fluttur
I fangagéymsluna.
i
OK, Á LAMB.
í gær kom bifreiðarstjóri f lög-
regluvarðstofuna og gaf til kynna
að hann hafi orðið fyrir þvf ó-
happi að aka á lamD á Vatrisenda
vegi. Lögreglan fór á staðinn og
gat aflað sér upplýsinga hver væri
eigandi lambsins.
GRIMMUR KÖTTUR.
í gær var lögre^lunni tjáð að
undanfarið hafi grimmur t-'öttur
verið á ferli í Gróðrastöð Reykja
víkur, á Fossvogsbletti og drepið
þa'r fjölda af fuglum l~etta var
köttur af svökdliuðu bugökskyni
og þótti fólkmu peljta vágéstúr
hinn mesti i ^gær tókst h6 að
handsama káttarkvikindið og
læsti það inni í skúr Þangað var
lögreglunni stefnt i gær, þar sem
hún skaut köttinn inni í skúrn-
De!k um prósent
Framh. af 1. síðu.
hafnarinnar, en samtals munu
rúm 50% hafa farið til skips-
hafnar. Er Ifklegt að sjómanna
samtökin séu með Iíka prósent
tölu, en að útgerðarmenn kref j-
ist þess að hún verði nokkru
lægri.
Útgerðarmehn telja að með
þeirri breytingu, sem þeir fara
fram á muni hlutur sjömanna
verða líkur að krónutölu og
hann varð í fyrra, þar sem
bræðslusfldarverðið hefur
hækkaS um 19 aura.
Sfurlaugur
Böðvarsson
Blaðið átti tal við Sturlaug Böðv
arsson útgerðarmann á Akranesi
og spurðist fyrir um ástandið þar
upp frá.
Sturlaugur kvað um 20 báta
vera gerða út frá Akranesi, þar af
9 bátar frá honum sjálfum. Allir
hans bátar eru tilbúnir undir síld-
veiðarnar, sumir hafa beðið í 3
vikur eða frá því að vetrarvertíð-
inni lauk. Á þessum bátum vera
100 menn ,sem ganga nú aðgerð-
arlausir um götur bæjarins.
„Þetta ástand er auðvitað hið
ægilegasta bæði fyrir einstaklinga
og þjóðfélagið f heild, og öllum til
hags ,að samningar takist sem allra
fyrst. Hinsvegar, sagði Sturlaug-
ur „er erfitt fyrir okkur útgerðar-
menn að semja án þess að skipt-
ing teknanna breytist frá því sem
rvC' er. Allur kostnaður við út-
gerð, sem stafar af aukinni tækni,
er orðinn svo gífurlega hár, að
útgerð stendur ekki lengur undir
sér, þrátt fyrir mikla og góða
veiði.
Þetta er auðvitað útilokað, og
það inær vissulega engri . átt að
rikið þurfi að styðja og styrkja
svona útgerð".
Samkvæmt upplýsingum Stur-
laugs fóru bátar hans af stað £
fyrra þann 14. júní ,og allir bátarn
ir. voru búnir að fá síld 2"7. júní.
Telur Sturlaugur að það taki allt-
af nokkra daga að koma bátunum
af stað eftir að samningar hafi
tekizt, svo strax nú eru þeir Orðn-
ir 10. daga á eftir áætlun.
i
Guðmundur
Jónsson
Guðmundur Jónsson á Rafn-
kelsstöðum f Gerðum gerir út bát-
ana Freyju, Jón Garðar, Mumma
og Víði II. Allir eru þeir tilbúnir
til síldveiðav Við spurðum hann í
morgun hvað hann vildi segja um
sildveiðideiluna.
„Ástandið er óviðunandi eins og
það er. Það er voðalegt að það
opinbera skuli ekki geta gert eitt
hvað til a leysa þetta mál, svo
sem að setja bráðabirgðalög um
kjörin ,sem byggð væru á því sem
sáttasemjari teldi sanngjarnt.
Það má segja, að það sé útgerð
armönnum sjálfum að nokkru
leiti að kenna hvernig hlutaskipt-
in eru orðin. 1 mörg ár var stöð-
ugt aflaleysi og aldrei gert upp:
nema tryggingin. Menn gerðu'sér'
bví alls ekki gfein fyrir hvað breyt
ingar á hlutaskiptunum myndu
þýða, á meðan aflaleysið var. Með
nýju tækjunum ,asdic, kraftblökk
um og stærri nótum ,hefur nú tek-
ist að veiða síld. Óhætí er \)ö að
fullyrða að þessi sfld hefði ekki
veist með gömlu t: -'kiunum og -afla
leysið hefði haldist. ' > , •
Það er rétt a5 ¦.:::; >að fram
að útgerðarmenn Fará ekki fram á
neinar bfeytingar hjá þeim bát-
um, sem ekki hafa aýju tækin. Það
et alveg útilokað aö gera út á
sömu kjörum, með öll þessi tæki.
Það er alger dauði fyrir þjóðina
að^ sfldarflotinn skuli liggja um
hásildveiðitimann. Það virðist
vera sild við allt Suð-Vesturland.
Það er meira að segja svo að hum
arbátarnir fá hálfa vörpu af síld.
Auk þess berast svO stöðugt frétt
ir um ágtæta veiði hjá Norðmönn-
um, út af Norðurlandi. Það verð-
ur á einhvern hátt að kippa þess-
[ um hlutum í Jag. Það er ekki hægt
að gera út þessa dýru báta án
þess að fá einhverja lagfæringu á
kjörunum, og án nýju tækjanna
er ekki hægt að veiða síldina nema
hún vaði, sem hún hefur ekki gert
í mörg undanfarin ár".
Baldur
Guðmundsson
Blaðið hafði í morgun tal af
Baldri Guðmundssyni, sem gerir út
mb. Guðmund Þórðarson, sem nú
bíður þess fullbúinn að komast á
síld. Við spurðum hann. um álit
hans á sfldveiðideilunni.
„Ástæðan fyrir þvi að útgerðar-
menn fara út £ þetta er sú.iað það
hefur sýnt sig, að hjá bát sem
hefur meðalveiði ná endarnir ekki
saman, .útgjöldin eru meiri en tekj-
urnar.
Á meðan bátarnir voru á snurpi
nótaveiðum, með tvo báta, höfðu
þeir hærri hluta af aflanum en
þeir hafa núna. Sfðan hafa bátun-
um bæst mjög fullkomin tæki, svo
sem asdictækin, kraftblakkirnar og
miklu fullkomnari nætur og eru
öll þessi tæki mjög dýr. Þessi tæki
hafa beinlínis gert það mögulegt að
veiða síld sem ekki hefði verið
hægt án þeirra. Það er því ekki
eðlilegt að bátarnir hafi minna í
sinn hlut núna, en þeir höfðu á
árunum 1957 og 1958, þar sem nú
eru notuð miklu dýrari tæki.
Á árunum 1957—^58 voru háseta
kjör þau að skipt var 36,9 prósent-
um af aflaverðmætinu, milli 18
manna. Eins og samningarnir voru
fyrir stöðvunina, var 40 prósent-
um skipt milli 12 manna. Með auka
hlutum fóru fyrir stöðvunina um
52 prósent til mannskaparins. 12
menn fengu því 52 prósent fyrir
það sem 18 menn fengu 49 prósnet,
fyrir nokkrum árum síðan".
Að lokum sagði Baldur: „Það
skaðar báða aðila að bátarnir skuli
ekki fara á stað. Við teljum að nú
sé hægt að veiða síld bæði fyrir
norðan og hér(við Suð-Vesturland".
Björn
Guðmundsson
Björn Guðmundsson, útgerðar-
maður í Vestmannaeyjum sagði
VIsi f mprgun, að þaðan myndu
19 bátar fara til síldveiða • eftir áð
samningar tækjust. Hann kvaðst
halda að um helmingur bátanna
væri nú þegar tilbúriir að fara á
síldveiðarnar. Þátttaka Vestmanna
eyinga f síldveiðunum hefur
minnkað vegna þess að skipin eru
á dragnótaveiðum og humarveið-
um við Suðurland allt sumarið og
taldi hann "að um 60 bátar réru
frá Vestmannaeyjum í súmar.
Það vita allir sagði Björn að
aflavon bátanna hefur aukizt mik-
ið vegna hinna nýju veiðitækja.
Að meðaltali yoru tekjurnar í
fyrra'1400 þúsund krónur á þá
báta sem fvcfðu tækin, en 700 þús.
krónur á þá sem ekki höfðu þau.
Er þvi ekki nema eðlilegt, sagði
Björn, að við viljum að mannskap-
urinn taki þátt í hinum aukna
kostnaði við tækin.
i)
I