Tölvumál - 01.02.1991, Qupperneq 21
Febrúar 1991
Þarfagreining og
markmið
Nokkur helstu markmið OA voru
eftirfarandi:
* Bjóða fjölbreyttari vinnslu-
möguleika en aðrir við-
skiptahugbúnaðarpakkar
hérlendir og erlendir sem
skoðaðir voru.
* Bjóða mikinn sveigjanleika.
Unnt þarf að vera að breyta
skjámyndum, innihaldi
gagnaskráa, vinnslum,
valmyndum og skýrslum
fyrir hvern notanda, án
sérforritunar.
* Fara eftir helstu stöðlum
í tölvuheiminum: SAA/
CUA notendaskil, SQL
gagnagrunnsvinnsla,
NetBIOS/NovelI netkerfi,
EDIFACT pappírslaus
samskipti, DDE tengingar
við önnur forrit o.s.frv.
* Þarf að vera flytjanlegur
milli DOS, UNIX og
gluggakerfa (t.d. OS/2
Presentation Manager) með
sem mestri samnýtingu
frumforrita.
Þarfagreining OA var skrifuð
og yfirfarin nokkrum sinnum.
Felldir voru inn f hana möguleikar
sem notendur höfðu óskað eftir
auk möguleika sem forritarar
og þjónustufólk ÍF stungu upp
á. Einnig voru bandarískir,
breskir og danskir hugbúnaðar-
pakkar skoðaðir og áhugaverðir
eiginleikar fyrir íslenska mark-
aðinn felldir inn í greininguna.
Þarfagreiningarskjalið er tvískipt.
í fyrri hluta þess er þörfum lýst
í venjulegu kaflaskiptu máli. í
seinni hluta þess eru einstakar
þarfír (setningar) listaðar f röð
og þeim gefín númer.
Á seinni stigum hönnunar og
forritunar er síðan vísað í þessi
númer. Því er hægt að athuga
hvort og hvemig leyst hefur verið
úr hverri þörf.
Öll skjöl og forrit eru sett undir
útgáfústjórnun (version control)
sem forritið TLIB frá Burton
SystemsSoftwaresérum. TLIB
gefur hverri gerð forrita og
skjala útgáfunúmer og geymir
breytingasögu.
Hlutbundin hönnun
Einsog áðursagðivar stuðstvið
hina ágætu bók Designing Object-
Oriented Software við hönnun
OA. Hönnunarskrefin, sam-
kvæmt bókinni, eru eins og sjá
má á mynd 3:
milli forritunar og endurskoð-
unar á hönnun án þess að þeirri
vinnu sem fyrir er sé stefnt í
voða. Sérstaklega ermikilvægt
hve auðvelt er að byrja með
grófa drætti og fara smám saman
yfir í þá fínu.
Það var staðfastur ásetningur
okkar í OA-verkefninu að hefja
ekki forritun fyrr en heildstæð
klasahönnun lægi fyrir. Það
leiddi til þess að löngum tíma
var eytt í að hugsa og skrifa með
blýanti, án þess að sest væri við
lyklaborð. Stjórnendum kann
e.t.v. aðþykjaþaðundarlegsjón
að sjá forritara sitja með fætur
uppi á borði og góna út í loftið
í vinnutímanum í stað þess að
pikka með vélbyssutakti á lykla-
borð. Sú þverstæða kemur upp,
1. Þarfagreining
2. Búinn til nafnorðalisti
3. Búinn til fyrsti listi yfir klasa (class)
4. Fundnir yfir- og undirklasar
5. Ábyrgð útdeilt á klasana
6. Samstarf milli klasa skilgreint og skjalað
7. Búið til stigveldi (hierarchy) klasa
8. Undirkerfi (subsystems) fundin og skjöluð
9. Skilgreindar aðferðir (methods) fyrir alla klasa
Mynd 3: Skrefí hlutbundinni hönnun. Leyfilegt er
að fara aftur á bak þegar á þatfað halda.
Klasar voru hannaðir á sérstök
klasablöð samkvæmt uppskrift
bókarinnar (sjá mynd 4). Á
klasablöðin voru m.a. skrifuð
tilvísunarnúmer þeirra þarfa
sem hver klasi átti að uppfylla.
Eins og búast mátti við var
nokkuð um breytingar á klasa-
blöðunum eftir að forritun hófst.
Aðallega var þar um að ræða
viðbætur, sérstaklega nýja undir-
klasa(subclass). Hinhlutbundna
aðferðaffæði leyfír slíka hringrás
að því meira sem gónt er og
hugsað, því betri verða forritin
(og fyrr tilbúin) þegar upp er
staðið.
Helstu undirkerfi og
klasar
Öll gögn í OA hafa tag (type).
Tög eru skilgreind í textaskrá
(OA.INI) sem lesin er inn í
kerfið þegar það er ræst. OA
notar stranga tögun, þannig að
ekki má t.d.afrita viðskiptamenn
21 - Tölvumál