Vísir - 31.08.1962, Qupperneq 7

Föstudagur 31. ágúst 1962.
VISIR
Ökuleyfísmissir og sekt fyrlr of há Ijós
Þegar daginn er farið
að stytta, eykst að sjálf-
sögðu notkun ökuljósa á
bifreiðum. Fátt er jafn
nauðsynlegt hverri bif-
reið eins og að hafa full-
komlega rétt stillt ljós
og þau eru ekki svo fá
umferðarslysin, sem or-
sakazt hafa af vanstillt-
um ökuljósum. — Við
ákváðum því að ræða
um ljósin í þessum um-
ferðarþætti.
Fyrst bregðum við okkur í
eftirlitsferð með Sigurði Ágústs
syni og ökum austur Suður-
landsbraut. Á undan okkur aka
nokkrar bifreiðar og á móti okk
ur kemur strjál umferð. Aftar-
lega í þeirri röð kemur bifreið
með mjög sterkum Ijósum og
það er líkast því sem eitt sterkt
ljós sé. Bifreiðarnar, sem á und-
an okkur aka, hægja ferðina og
ökumenn þeirra skipta ljósum
sínum ákaft, en ekkert virðist
duga.
Sigurður hafði þá þegar lagt
lögreglubifreiðinni út í vegar-
brúnina og fer út og gefur öku-
manni merki um að stöðva bif-
reiðina, sem hann gerir. Við
fylgjum á eftir til þess að fylgj-
ast með tilsvörum þessa angur-
gapa í umferðinni.
í ljós kom, að um var að
ræða landbúnaðarbifreið, ný-
komna til landsins og ökumað-
ur var góðlegur, eldri bóndi úr
nservseitum borgarinnar. Að-
spurður hvers vegna hann aki
með háu ljósin, svarar hann:
— Ha, var ég með þau, hver
skrambinn sjálfur.
— Þú gerir þér ljósa hætt-
una, sem stafar af því, að aka
með háum ljósum á móti um-
ferð, segir Sigurður.
— Já, ég held nú það, og
ekki er ég búinn að gleyma
blessuðu Slysavarnafélaginu,
sem er að minna okkur á að
blinda ekki aðra vegfarendur.
— En varstu ekki var við,
að þau ökutæki, sem á móti
komu, voru að skipta sífellt
ljósunum til þess að gefa þér
til kvnna að skipta Ijósunum?
— Nei, ég tók ekki eftir því.
Það var þarna einn, sem fór
framhjá mér áðan, sem blikk-
aði ákaft. Ég hélt bara, að það
leiddi út hjá honum.
Eftir að ökumaður hafði feng
ið tilheyrandi áminningu hjá
Sigurði, kvöddum við bóndann
og héldum af stað.
Ofan greint er gott dæmi um
kæruleysi ökumanna í umferð-
inni, sem orsakað hefur mörg
stór slys.
OF LINT TEKIÐ
Á ÞESSUM MÁLUM.
— Er ekki sífellt verið að
minna menn á að aka ekki með
of sterkum ljósum, Sigurður?
— Jú, það er allmikið gert
af því og fjcldi skýrsla berast
um ófullkominn ljósabúnað bif-
■reiða.
— Og er ekki strangt tekið
á þessum málum?
— Nei, ég er þeirrar skoð-
unar að tökin á þessum málum
séu of lin. Sérstaklega hvað við
kemur of háum ljósum. Eitt
sinn var ég við akstur erlendis,
þar var að vísu herlögregla að
verki. Að afstöðnum mörgum
slysum vegna of hárra Ijósa,
stóð lögreglan á þunnum um-
ferðarpunktum á kvöldin með
málningardósir og pensla. Gerði
hún sér lítið fyrir og málaði
efrihelming Ijósasamloku hverr-
ar bifreiðar með blárri máln-
ingu.
— Ef ökumaður ekur t. d.
með of háum ljósum á móti
bifreið, sem veldur slysi, get-
ur þá ökumaður fyrrnefndrar'
Okumenn, sem blindast, skulu forðast að ein-blína í Ijósinu á bifreiðina sem á móti kemur,
heidur beina augunum meira að vinstri vegarbrún.
ENGIN FRAMBÆRILEG
AFSÖKUN.
Hann segir: Það er alkunna,
hver hætta stafar af því ef ekið
er bifreið með of háum ljósum
(sterkum Ijósum á móti annarri
bifreið í dimmu). Blindast þá
sá bílstjóri, sem á móti er ekið,
svo gersamlega, að hann sér
ekkert fyrir framan bifréið síná.
'A'ð‘Vísu-,,á sá bifreiðastj. þá að
að bera ábyrgð á þeim galla.
Ef þvf er ekki til að dreyfa,
þá sýnir hann af sér saknæmt
skeytingarleysi, ef hann deyfir
ekki nægilega Ijósin og verður
þá vitanlega að bera ábyrgð á
því.
Oft er það, að ekki verður
sannreynt, hvaða bifreið (A)
það var, sem ekið var með
þlindandi ljósi móti annarri bif
bifreiðar verið ábyrgur að ein-
hverju leyti fyrir því?
— Ég las fyrir nokkru grein
eftir hinn kunna lögfræðing og
hæstaréttardómara, Einar Arn-
órsson, um bifreiðarljós. Grein
þessi birtist í tímariti lögfræð-
inga 1952. Hann ræðir þar út
frá nýafstöðnum hæstaréttar-
dómi, um refsingu við notkun
of sterkra ljósa.
taka þetta atriði til greina í
akstri sínum og stöðva bifreið
sfna. Bifreiðarstjóri, sem ekur
með háum ljósum á móti ann-
arri bifreið í myrkri, hefur enga
frambærilega afsökun. Ef hon-
um er ekki unnt að lækka eða
deyfa ljósin á bifreið sinni, þá
er það af því að ljósaútbúnað-
ur hennar er ekki í því lagi,
sem vera skal og verður hann
Mjög áberandi er það við akstur á kvöldin, að sjá ljósastillingu bifreiða sem þessara. Eins og
myndin ber glögg merki er hægra ljósið allt of hátt stilit. og sterkt.
reið (B), sem ekið var á fót-
gangendur og slasaði þá. f ný-
lega dæmdu máli (Hrd. XXIII,
427) sannaðist það þó, hver bif-
reið A var og hver stýrði henni.
Var það rafvirkjameistari nokk-
ur. Virtust ljós á bifreið hans
hafa verið svo tengd, að ekki
var unnt að lækka þau. Það
var ekki talið sannað, að ein-
mitt hans bifreið hefði blindað
bifreiðarstjórann, sem á móti
henni kom og ók aftan á fót-
gangandi hjón og dreng á veg-
arbrúninni, með því að margar
bifreiðir fóru um veginn í sömu
átt og valdið gátu blindu bif-
reiðarstjórans, sem slysinu olli
beinlínis. En það, að hafa Ijós-
in slík, var talið svo saknæmt
af bifreiðarstjóra (A), sem einn-
ig var eigandi bifreiðarinnar,
að hann var dæmdur til 800
kr. sektar og til ínissis ökuleyf-
is í sex mánuði.
Eftir þessum dómi má ætla,
segir Sigurður, að ef ökumenn
yrðu kærðir fyrir ofnotkun
hárra ökuljósa, ættu þeir að fá
háa sekt. En raunin er sú, að
nær engin kæra berst um slíkt.
Finnst lögreglumönnum að von-
um að betri regla þurfi að kom-
ast á, um eftirlit með stillingu
ökuljósa. Þó eigum við auðvit-
að að kæra öll brot í þessum
efnum ef um örugg sönnunar-
gögn er að ræða, svo sem Ijós
í mælaborði, fjögur ökuljós á
nýrri gerðum bifreiða, sérstök
mælitæki, sem lögreglan og bif-
reiðaeftirlitsmenn gætu haft
meðferðis á eftirlitsferðum.
ÁKVEÐNAR, RÓTTÆKAR
AÐGERÐIR í SKAMMDEGINU.
— Telurðu að það þurfi að
gera ákveðnar, róttækar aðgerð
ir af hálfu hins opinbera nú I
skammdeginu?
— Jú, það mætti eða ætti
réttara sagt að gera síðla hvers
sumars, t. d. í ágúst—septem-
ber, að kalla til aukaskoðun-
ar allar bifreiðar til afhending-
ar ljósastillingarvottorða. Hér í
borginni og stærri kaupstöðum
ættu að vera ákveðin verkstæði
og á þeim löggiltir Ijósastill-
ingarmenn.
— Hefur það oft viljað
brenna við að menn ættu við
Ijósastillingar, sem ekkert hafa
kunnað til þeirra verka?
— Það sýndi sig vel hér um
árið, þegar ýmsir góðir menn
vildu koma belra lagi á Ijósa-
stillingu bifreiða. Þá kom í Ijós,
að menn voru að stilla ljós,
sem ekkert kunnu til þeirra
hluta. Jafnvel stilltu ljósin svo
lágt, að ökumenn urðu að aka
með háum ljósum til að sjá veg-
inn.
í— Er hægt að segja, að það
sé mikill vandi að stilla ljós?
— Vandi og vandi ekki. Ef
menn ekki skilja grundvallar-
reglur þess og eins hitt, að ef
reglur þær, sem gilt hafa um
stillingu ljósa eru svo marg-
brotna'r og leikmanni háfleyg-
ar, er ekki að vænta góðs ár-
angurs.
— Segðu okkur eitthvað um
reglurnar, hvað þetta snertir.
— Samkvæmt eldri reglum
máttu lág ljós ekki ná lengra
fram á veginn en 18 m. Með
tilkomu nýju umferðarlaganna
fylgir að sjálfsögðu reglugerð
um Ijósastillingu og mun þá
leyfður geisli er má falla 30
m. fram. Það segir, að fyrir
hvern metra frá bifreiðarljós-
unum fram á veginn lækkar
Ijósgeislinn um einn cm.
— En hvernig hafa ljós
venjulega verið stillt?
— Ljós hafa verið stillt á
sérstöku spjaldi, sem bifreiða-
eftirlitið hefur ákveðið gerð á,
með þar til mörkuðum fallhæð-
Framhald á bls. 10.