Vísir - 03.10.1962, Qupperneq 9

V1SIR . Miðvikudagur 3. október 1962.
Gunnar Thoroddsen:
*
Arangur af lækkun
tolla
og
skatta
OF HÁAR ÁLÖGUR
LEIÐA TIL LÖGBROTA.
Þa5 er reynsla manna víða
um lönd, að óhóflega háir
skattar og tollar leiði mjög
til lögbrota, skatt- og toll-
svika. Með ærnum tilkostn-
aði er þá reynt að uppræta
spillinguna, en kemur oft fyr-
ir ekki, meðan meginorsökin
er ekki upprætt.
Á íslandi hafa tollar og
önnur aðflutningsgjöld á
mörgum vörum verið þyngri
en þekkzt hefur meðal ná-
grannaþjóða. í kjölfar þeirrar
löggjafar hefur smyglið siglt
í stórum stíl. Einnig hafa hin-
ir beinu skattar á íslandi ver-
ið úr hófi, og afar algengur
sá hugsunarháttur, að nauð-
synlegt væri og jafnvel sjálf-
sagt, að draga undan skatti
allt það, sem unnt væri.
Nú hafa skattalög verið
lagfærð og tilraun gerð um
tollalækkun. Er næsta fróð-
legt að skoða þann árangur,
sem orðinn er nú þegar.
SKATTALÖG
LAGFÆRÐ.
Endurskoðun skattalaga
var framkvæmd í tveim á-
föngum. 1960 voru stórlækk-
aðir skattar á almenningi og
1962 var skattlagning fyrir-
tækja endurbætt.
I bæði skiptin lét árangur-
inn ekki á sér standa. Fólkið
er fljótt að svara, þegar það
finnur útrétta umbótahönd
hins opinbera. Framtöl breytt
ust svo mjög til batnaðar
strax á árinu 1960 og einkum
1961, að undravert þótti, og
ber löggiltum endurskoðend-
um og starfsfólki á skattstof-
um mjög saman um, að hér
hafi ,i orðið mikil breyting til
batnaðar. Þótt skammt sé lið-
ið frá þvf er seinni umbótin,
er snertir atvinnureksturinn,
gekk f gildi, er þó einnig
sýnilegur árangur orðinn þar
og verður þó enn meiri innan
skamms.
Tilgangurinn var margvís-
legur með endurskoðun
skattalaganna: Að létta
skatta á almenningi, að örva
atvinnulífið, auka þjóðartekj-
urnar og bæta á þann hátt
lífskjörin, — draga úr sið-
spillingu skattsvikanna og
hvetja menn með sanngjarnri
löggjöf til löghlýðni, einnig á
sviði skattframtala. Allt er
þetta nú í réttum farvegi, og
Gunnar Thoroddsen
fjármálaráðherra.
ríkissjóður nýtur einnig góðs
af, því að hin réttari framtöl
hafa þegar skilað meiri skatt-
tekjum en fjárlög gerðu ráð
fyrir, þrátt fyrir lækkun
skattstiganna.
ENDURSKOÐUN
TOLLSKRÁR SENN LOKIÐ.
Allsherjarendurskoðun á
tollum og aðflutningsgjöldum
hefur nú staðið yfir hátt á
þriðja ár og er senn lokið.
TOLLALÆKKUNIN
í NÓVEMBER.
í nóvember f fyrra var á-
kveðið að lækka þá þegar
tolla á ýmsum tollháum vör-
um. Tilgangurinn var sá, að
lækka verð á ýmsum varn-
ingi, almenningi til hagsbóta,
og reyna um leið að draga úr
hinu geigvænlega smygli.
Þessari tilraun fylgdi veru-
leg áhætta fyrir ríkissjóð. Ef
hinn löglegi innflutningur
héldist óbreyttur á þessum
vöruni, myndi ríkissjóður
tapa um 50 milljónum króna
á ári á þessum ráðstöfunum.
En þeir, sem að þessari til-
raun stóðu, höfðu bjargfasta
trú á því, að tollalækkunin
myndi minnka smyglið og
leiða miklu meira af innflutn-
ingnum inn á löglegar braut-
ir, svo að ríkissjóður myndi
ekki verða fyrir tjóni. Að
minnsta kosti þótti á það
hættandi að gera þessa til-
raun.
Árangurinn liggur nú ljós
fyrir:
Verðlækkun varð mikil á
þessum vörum. Sem dæmi
má nefna, að ýmiss konar
ytri fatnaður lækkaði um 18
•—28%, kvensokkar um rúm
30%, kvenskór um 14—16%,
niðursoðnir ávextir um 16%,
ljósakrónur um 13—16%,
snyrtivörur um 33—39% og
á úrum og myndavélum var
enn meiri verðlækkun.
Tekjur rfkisins af þessum
vörum námu í janúar til
júní 1961, þ. e. fyrir t o 11 a-
Iækkun 47,8 milljónum,
en í janúar til júnf 1962, þ.
e. eftir tollalækkun
námu tolltekjur af þessum
sömu vörum 65,5 milljón-
um.
ToIIalækkunin skilaði því
17,7 milljóna auknum tekj-
um í ríkissjóð.
Ensk lesbók með
nýstárlegu sniði
Út er komin hjá prentsmiðjunni
Leiftri „Ensk lesbók“, en Am-
grímu- Sigurðsson B.A. hefir ann-
azt útgáfuna.
1 formála fyrir bókinni segir
Arngrimur: „Tímarnir breytast og
mennimir með, og í þessari bók
er brugðið upp nokkrum myndum
af þeim heimi, sem við lifum nú í.
Lesefnið er því svo til nýtt og var
reynt að hafa það sem fjölbreytt-
ast.
Bókin er ætluð 4. bekk gagn-
fræðaskólanna og einnig öðrum
nemendum með álíka enskukunn-
áttu. Þó gæti komið til greina að
nota bókina í 3. bekk, ef kennarar
treysta nemendum til þess. Ætlazt
er til, að bókin sé lesin á einum
vetri, og er því ekki höfð stærri
en svo, að tími vinnist einnig til
þess að lesa á ensku smásögur
eftir góða höfunda.
Glósur fylgja yfir allmarga
kafla, hefir þeirri reglu yfirleitt
verið fylgt, að fyrst er gefin merk-
ingin í viðkomandi orðasambandi,
en síðan frum- og önnur merking."
Margir kaflanna era teknir úr
hinu þekkta vikublaði Time, og
ætti það að vera nokkur trygging
fyrir því, að þar sé á ferðinni hið
algengasta ritmál. Hefir Upplýs-
ingaþjónusta Bandaríkjanna verið
hjálpleg við að afla endurprentun-
arleyfa. Efnið er mjög fjölbreytt,
svo sem um frumstæða jarðarbúa
og ókunnar gáfuverur á öðrum
hnöttum, symfóníuhljómsveitir og
„rokk“söngvara, um ýmiss konar
farartæki, bækur, kvikmyndir og
þar fram eftir götunum — ýmis-
legt af því, sem oftast ber á góma
á vorum dögum og menn rekast
helzt á, ef þeir taka sér blöð á
enskri tungu 1 hönd.
Bókin er 117 bls. að stærð,
snyrtileg að öllum ytra búningi.
Fiugvallargerð undir-
búin í Siglufirði
Sanddæla flugmálastjórnarinnar
er nú komin til Siglufjarðar. Er
hún í fyrstu á leigu hjá hafnar-
sjóði og er unnið að þvl að dýpka
í höfninni. En næsta vor mun hún
hefja framkvæmdir við flugvallar-
gerð I Siglufirði og verður þá
stefnt að því að koma þar upp
öruggum flugvelli fyrir flugvélar
Flugfélagsins.
Gerð hefur verið teikning af 1300
metra flugvelli á leirunum austan
fjarðar. Enn er þó ekki ákveðið
hvað flugvöllurinn verður langur,
því að beðið er eftir ákvörðun um
það, hvort hentugri flugvélar verða
teknar í notkun, sem þurfa styttri
flugbraut en þær, sem nú eru not-
aðar og getur þá verið að nægilegt
verði að hafa flugvöllinn /ttri,
en hann verður lagður í beinu
framhaldi af sjúkra-'iugvelli þeim,
sem er á Ráeyri austan við fjörð-
Tollvörugeymslan tilbúin í haust
Fyrsti áfangi Tollvörugeymsl-
unnar í Laugarnesi verður til-
búinn til notkunar f haust. Þeg-
ar hafa borizt nokkrar umsókn-
ir um geymslupláss, en stjórn
Tollvörugeymslunnar hefur enn
ekki auglýst eftir umsóknum.
Fullbúið verður hús Tollvöru-
geymslunnar eitt af stærstu hús
um á landinu, 8200 fermetrar,
inn. Er það austan við fjörðinn
og örstutta leið frá bænum.
Nú í haust er verið að nota
sanddæluna til að dýpka við stálþil
innri hafnarinnar og setur hún upp
moksturinn jafnóðum sem uppfyll-
ingu í innri hafnarbryggjuna. Dæl-
an verður síðan í Siglufirði í vetur
en hefur flugvallarframkvæmdir
við fyrstu hentugleika næsta vor.
Auk þess er útipláss, sem verð-
ur um 11 þús. ferm.
Síðasta hálfan mánuðinn hef-
ur Byggingariðjan unnið að því
að reisa fyrsta áfanga Tollvöru-
geymslunnar. Hann er tæpir
2500 fermetrar að flatarmáli.
Veggir, þak og bitar eru úr
strengjasteypu, sem framleidd
er í Byggingariðjunni.
Bárður Daníelsson arkitekt
teiknaði ■ hús Tollvörugeymsl-
unnar. — Þar verður auk
geymslna, aðstaða fyrir toll-
verði og verkamenn. Reiknað
er með að býggja annan og
þriðja áfanga Tollvörugeymsl-
unnar eftir því sem hægt er og
þörf gerist. A.m.k. 70 aðilar
geta fengið geymslupláss inni
I fyrsta áfanga. Yfirsmiður við
byggingu Tollvörugeymslunnar
er Kristinn Sveinsson, en fram-
kvæmdastjóri Byggingariðj-
unnar er Helgi Árnason. For-
maður stjórnar Tollvöru-
geymslunnar er Albert Guð-
mundsson stórkaupmaður.
Byggingariðjan framleiðir
byggingarhluta og byggir úr
þeim. Hún hefur einkum byggt
vöruskemmur síðan hún tók til
starfa. Fyrsta byggingin, sem
byggð var á þennan hátt hjá
Byggingariðjunni var verk-
smiðjuhús Kassagerðar Reykja-
víkur, og síðan mjölgeymsluhús
sfldar- og fiskimjölsverksmiðj-
unnar Kletts. Þessi hús standa
skammt austan við Tollvöru-
geymsluna.
Myndin er tekin meðan verið
var að reisa Tollvörugeymsluna,
og gefur hún góða hugmynd um
stærð hússins.