Tölvumál - 01.12.2000, Blaðsíða 7

Um skólastarf og skógrækt
Ég tel að þetta sé kjarni málsins og eigi að
vera leiðarljós þegar breytingastarfið er
skipulagt.
Ég tel að gæta verði þess að einstakir
þættir þróunarstarfsins séu í réttri röð og
varasamt sé að stökkva á endanlegt mark-
mið án þess að varða leiðina. Ég er á þeirri
skoðun að þróunarstarf sé líkt og kennsla
meira í ætt við skógrækt en kartöflurækt
og að mikilvægt sé að vinna jarðvegsvinn-
una vel áður en plantað er.
í upphafi ætti að hvetja til umræðu í
skólanum og vekja athygli kennara á þörf-
inni á því að skólastarf aðlagist þeim
breytingum sem eru að verða á samfélag-
inu. Nauðsynlegt er að auka framboð á
kynningum og námskeiðum fyrir kennara
sem lúta að beitingu nýrrar tækni. Fljót-
lega má þó gera ráð fyrir að kennarar
verði færir um að viðhalda og bæta við
eigin þekkingu á nýrri tækni á eigin for-
sendum. Líkt og gera má ráð fyrir að nem-
endur eigi eftir að bera ábyrgð á viðhaldi
eigin menntunar síðar á lífsleiðinni með
aðstoð upplýsingatækni má gera ráð fyrir
að kennarar verði fljótt færir um slík
vinnubrögð.
í framhaldi af aukinni þekkingu kennar-
ans á nýrri tækni og þeim breytingum sem
hún kann að leiða af sér á framtíð nem-
enda hans fer ekki hjá því að hann fer að
huga að breyttum áherslum í starfi sínu.
Þær breytingar verða grundvallaðar á fag-
mennsku hans og því starfi sem hann er að
vinna og verða því í eðlilegu og sjálfsögðu
samhengi við það sem á undan er gengið.
Mikilvægt er að kennarinn fá ráðrúm og
tíma til að feta sig áfram í smáum skrefum
og finni til öryggis, en sé jafnframt hvattur
til góðra verka.
Þrátt fyrir að ég telji mikilvægt að laða
fram breytingar í starfi kennarans með
þeim hætti sem að framan greinir er ég
engu að síður á þeirri skoðun að hlutverk
stjórnanda breytingastarfsins sé mikil-
vægt. Nauðsynlegt er að gera heildaráætl-
un í upphafi sem tekur til allra þátta breyt-
ingastarfsins. Slík áætlun ætti að ná til
langs tíma og fjalla um þætti eins og und-
irbúning, tækjavæðingu, viðbótarmennt-
un, tilraunastarf kennara og mat á fram-
gangi. Gera þarf ráð fyrir stefnumótunar-
vinnu innan hvers skóla sem tekur tillit til
heildarstefnumótunar ríkis og sveitarfé-
lags en er einnig í samhengi við vilja
kennara og stefnu skólans. Slík stefnumót-
un ætti að vera í stöðugri endurskoðun og
breytast eftir því sem þekking, reynsla og
viðhorf þeirra sem við skólann starfa
breytast.
Hlutverk stjórnandans er, líkt og skóg-
ræktandans, að skapa aðstæður til vaxtar
og gæta að nýgræðingnum. En hann verð-
ur einnig að vera tilbúinn til að bíða þess
að starfið beri ávöxt. Ekki innfluttan ávöxt
heldur ávöxt sem er sprottinn upp af þeim
jarðvegi sem sáð var í.
Birgir Edwald er kennari og kerfisfræðingur
og aðstoðarskólastjóri Barnaskólans á
Eyrarbakka og Stokkseyri
Tölvumál
7