Vísir - 18.12.1962, Side 8

8
VISIR . Þriðjudagur 18. desember 1962.
VÍSIR
Útgefandi: Blaðaútgáfan VlSIR.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Áskriftargjald er 55 krónur á mánuði.
I lausasölu 4 kr. eint. — Simi 11660 (5 linur).
Prentsmiðja Visis. — Edda h.f.
Misjöfn bókaútgáfa
Bókaútgáfan er nú að ná hámarki sínu. Flestar ef
ekki allar jólabækurnar munu vera komnar á mark-
aðinn og kennir þar margra grasa. Ekki eru þó gæðin
í hlutfalli við fjölda bókanna. Þær skipta tugum, ef
ekki hundruðum, sem þessar vikurnar koma fyrir al-
menningssjónir. En fátt er þar um verulega bókmennta
viðburði, því er nú miður.
Bækur um framhaldslífið og reynslu miðla hafa
reynzt óvenju margar í þetta sinn, en þær virðast les-
endur líta á sem gómsætasta andans meti og háma
þær í sig, því auðvitað væru þær ekki svo margar á
markaðnum, ef ágóðavonin væri ekki allsterk þar í
ranni. Þjóðlegur fróðleikur er enn vinsæll og þá við-
talsbækurnar. Þær eru fyrirbrigði út af fyrir sig, sem
mjög blómgast þessi árin. Sumar eru mjög vel ritaðar,
en aðrar miklu miður og sýnir það sig, að hér er
form, sem vandfarið er með.
Skáldsagan hefur aftur á móti 'sannarlega séð sinn
fífil fegri. Hún virðist vera í þann veginn að verða
útdauð á íslandi, og hefði það þótt ótrúlegt fyrir nokkr
um áratugum.
Ekki er ástæða til þess að ræða á þessum vettvangi
um framlag einstakra útgáfufyrirtækja til bókaútgáf-
unnar að undanförnu, en þó skal á það minnzt, hve
Almenna bókafélagið hefur gefið út veglegar og merk-
ar bækur síðustu vikurnar. Gengur það á undan með
góðu fordæmi.
Vísir hefur tekið upp á þeirri nýbreytni að birta lista
yfir fimm söluhæstu bækurnar í viku hverri og mæl-
ist það vel fyrir hjá lesendum. Ekki þarf þó að taka
það fram, að þótt bækur komist á listann, er ekki
þar með sagt að það sé dómur um gæði þeirra eða
gildi, aðeins um eftirspurn lesenda.
En allt þetta bókaflóð, sem margan manninn er nær
því að æra, víkur huganum að því hve fráleit íslenzk
bókaútgáfa er að því er varðar útkomudaga. Mest öll
útgáfan hrúgast á jólamánuðinn. Aðrir mánuðir árs-
ins eru eyðimörk í bókaútgáfu, ef frá eru talin bóka-
! félögin. Þetta er illt skipulag, sem vinnur bókvísi og
bókelsku þjóðarinnar skaða. Hér þarf átak að gera,
! útgefendur.
Ekki sorgarhátíð
Brátt ganga jólin í garð og innan skamms heyrum
við hlustendur jóladagskrá útvarpsins tilkynnta á öld-
um ljósvakans.
Þá dagskrá hefur mörg undangengin ár einkennt
þrúgandi hátíðleiki og grafarinnar alvarlegheit í tón-
list. Andleg tónlist af þyngstu tegund hefur þjakað
hlustendur, en eins og alkunna er, þá er ekki nema
lítill hluti þjóðarinnar móttækilegur fyrir æðri tónlist
af tormeltari tegundinni.
Jólin eru fagnaðarhátíð. Þjóðin gengur til þeirra með
því hugarfari og tónlistardeild útvarpsins ætti að gera
það líka. Það er til nóg af fögrum jólasálmum og jóla-
, lögum, þótt germönskum þyngslum sé sleppt að mestu.
Kirsten Flagstad.
Hin mikla sópransöngkona
Kirsten Flagstad lézt í Osló síð-
astliðinn föstudag, 67 ára að
aldri. Af gagnrýnendum blað-
anna var hún oft nefnd bezta
Wagner-söngkona, sem nolckru
sinni hefur lifað. Og rödd henn-
ar var gullin í meira en einum
skilningi, því hún var einhver
auðugasta söngkona veraldar.
Hún fékk hátt á annað hundrað
þúsund króna greiðslu fyrir eina
einustu kvöldstund f stríðslok.
Hún fæddist í Hamar í Austur-
Noregi, og þegar á barnsaldri
lærði hún utan að heila kafia úr
Aida og Lohengrin.
Þannig hefst grein sem Sun-
day Times birtir um norsku
söngkonuna frægu og blaðið
heldur áfram: Það eru sjaldan
meira en tvær miklar Wagner-
Umsögn um
Kirsten
Flagstad
sópransöngkonur i einu, og Flag
stad hélt forystu sinni látlaust
frá árunum upp úr 1930 og fram
til 1951, en hún söng Isolde i
síðasta sinn í Covent Garden
óperunni í Lundúnum.
Hún lagði undir sig stærstu
hlutverk í óperum Wagners og
náði heimsfrægð. Hinn sífelldi
ferskleiki í rödd hennar er að
öllum líkindum til kominn á
þann hátt, að hann hafði vaxið
fram ósjálfrátt og eðlilega í
hinni löngu þjálfun söngkon-
unnar í léttum, lýriskum hlut-
verkum á Norðurlöndum.
Hið stóra tækifæri hennar
kom, þegar henni var boðið að
syngja Sieglinde 1 Bayreuth
1934, og sigurinn hennar kom,
þegar hún söng Isolde í fyrsta
sinn í Metropolitan óperunni
1935. Á næstu tveimur árum á
eftir lagði hún Lundúnabúa að
fótum sér í hlutverkum Isolde,
Senta og síðast en ekki sízt
Briinnhilde. En þegar hún kom
fram í Albert Hall árið 1947
eftir 10 ára hlé, var ekki nema
eðlilegt, að áheyrendur óttuð-
ust að striðið hefði rænt okk-
ur beztu árum hennar sem full
þroska söngkonu.
En óttinn hvarf brátt. Hér
voru enn hinn gamli léttleiki og
glæsileiki, gullnir tónamir
spruttu fram áreynslulaust, eins
og höfuð sundmanns, eftir
hverja tónabylgju hljómsveitar-
innar. Hér var hvort tveggja í
senn fullkomið öryggi og glæsi
legir yfirburðir í túlkun. „Þetta
er eins og að fá smjör eftir 10
ára smjörlíkisát“, sagði einhver.
|^irsten Flagstad var raunar
söngundur frá náttúrunnar
hendi, en hún var einnig ó-
venjulega nákvæm listakona í
allri túlkun og raddbrigðum.
Ekki verður sagt, að hún kafaði
dýptir hinna þýzku ljóðasöngva,
en'meðferð hennar á söngvum
Griegs og Sibelíusar var einstök
í sinni röð. Með árunum ávann
Flagstad sér virðuleika og vand
virkni í leik, en það er þó fram
ar öllu hin stórkostlega rödd
hennar, sem gert hefur nafn
hennar ódauðlegt.
Jólatré í Hafnarfirði
Það er ekki aðeins á Austur-
velii, sem reist eru há og virðu-
ieg borgarjólatré. Margir kaup-
staðanna í nágrenni Reykjavík-
ur og úti um land hafa eignazt
sina vini úti á Norðurlöndum,
þar sem skógarvöxtur er meiri
en hér á landi og þá finnst hin-
um norrænu vinum tilvalið að
senda islendingunum beinvaxin
grenitré til prýðis um jólahátíð-
ina.
Meðal þeirra kaupstaða, sem
á sína vini á Norðurlöndum, er
Hafnarfjörður. Bærinn er í vin-
áttutengslum vlð Fredriksberg,
enda er nokkuð likt á komið
með þessum tveimur bæjarfé-
lögum, bæði hafa þau vaxið
upp í skjóli höfuðborganna, en
eru þó sjálfstæð og þróttmikil
byggðarlög.
Nú í vetur eins og oft áður
sendi Fredriksberg Hafnarfirði
að gjöf þetta fallega tré, sem
sést hér upplýst á einni mynd-
inni. Danski aðalræðismaðurinn
Ludvig Storr afhenti tréð með
stuttu ávarpi, en frú Gunnvör
Óiafsson, dönsk kona búsett í
Hafnarfirði, kveikti síðan á því.
Þar næst þakkaði Hafsteinn
Baldvinsson bæjarstjóri fyrir
gjöfina. Lúðrasveit Hafnarfjarð-
ar lék og karlakórinn Þrestir
söng jólalög.
Jólatréð, sem Fredriksborg gaf Hafnarfirði, uppiýst. ^
Hafsteinn Ba!dvinsson,bæjarstjóri þakkar fyrir gjöfina.