Vísir - 26.02.1963, Blaðsíða 8

8
VIS IR . Þriðjudagur 26. febrúar 1963.
VÍSIR
Útgefandi: Blaðaútgáfan VÍSIR.
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson.
Fréttastjóri: Þorsteinn Ó. Thorarensen.
Ritstjómarskrifstofur Laugavegi 178.
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3.
Áskriftargjald er 65 krónur á mánuði.
í lausasölu 4 kr. eint. — Sími 11660 (5 lfnur).
Prentsmiðja Vísis. — Edda h.f.
Glundroðasigur ?
Höfuðmarkmið framsóknarmanna í kosningunum
í vor er að komast í stjómaraðstöðu. Því marki hyggj-
ast þeir ná með því að fá þjóðvarnarmenn og hægri
kommúnista til þess að kjósa flokkinn. Framsóknar-
menn vita manna bezt að útilokað er að þeir fái meiri-
hluta á þingi ásamt kommúnistum. Þeir munu því ekki
geta myndað nýja vinstri stjóm með þeim. Enda munu
sporin hræða. Stjórnartíð og andlát vinstristjómar
Hermanns var svo hörmulegt að þá mun ekki fýsa að
endurtaka sama leikinn.
Nú er áætlun þeirra því sú að fá nægilega aukið
atkvæðamagn til þess að geta þröngvað sér inn í ríkis-
stjórn með núverandi stjórnarflokkum. Þeir miða með
öðrum orðum að því að vinna glundroðasigur í kosn-
ingunum.
Ef framsóknarflokknum tækist þetta væri glund-
roðanum boðið heim. Þá hæfust aftur hrossakaup-
in, sem framsókn hefir lengi verið flokka frægastur
fyrir. Ekkert mál má ná fram að ganga samkvæmt
verðleikum sínum, heldur verður framsókn að fá á-
vinning, mann í góða stöðu, íán handa framsóknar-
fyrirtækjum og annað því um líkt.
Þannig ætlar framsóknarflokkurinn að nota sér
atkvæði kommúnista til þess að lyfta sér upp í ráð-
herrastólana. En það mun reynast þeim gamla sér-
hagsmunaflokki erfitt. Þeir eiga engin baráttumál leng-
ur og það sem meira er, þeir geta ekki gagnrýnt með
rökum neitt af því sem núverandi ríkisstjórn hefir gert.
Viðreisnin hefir tekizt betur en bjartsýnustu menn
þorðu að vona. Atvinna hefir aldrei verið meiri, gjald-
eyrissjóðir hafa skapazt og sparifé stóraukizt.
Glundroðasigur yfir slíkri stefnu mun reynast tor-
unninn.
Laun ríkisstarfsmanna
Fyrir skömmu birtist í Tímanum og Þjóðviljanum
viðtöl við forystumenn nokkura félaga innan BSRB,
þar sem þeir lýstu þeirri skoðun sinni að launatillögur
nefndar ríkisstjórnarinnar væru of lágar. Því skal ekki
á móti mælt að launakjör opinberra starfsmanna hafa
lengi verið of lág og nauðsynlegt er að hækka laun
þeirra. En allir velviljaðir menn hljóta að skilja að
ekki er unnt að verða við kröfum um að laun ríkis-
starfsmanna séu tvöfölduð eða meira en það. Slíkt
hlýtur að hafa í för með sér drápsklyfjar nýrra skatta
og nýja gengislækkun að auki.
Tilboð ríkisnefndarinnar felur m. a. í sér að laun
iðnkvenna hækka um 27%, hjúkrunarkvenna um 22%,
barnakennara um 19%, fréttamanna um 30%, mennta-
skólakennara um 29%, prófessora um 39%. Mörg önn-
ur svipuð dæmi mætti taka um aðrar stéttir.
Varla er unnt að kalla slíkar hækkanir smánar-
boð og sízt felst í slíku tilboði neitt vanmat á störfum
ríkisstarfsmanna.
MISSKILNINGUR
LEIÐRÉTTUR
Vegna misskilnings, sem fram
hefur komið I furðulegum blaða-
skrifum undanfamar vikur, um
spíritisma, guðspeki og önnur
andleg mál, tel ég rétt að taka
þetta fram:
1. Guðspekin er ekki áróður
fyrir austrænum trúarbrögðum.
Hún er ekki áróður fyrir nelnum
trúarbrögðum, og ekki heldur á
móti trúarbrögðum, ef viturlega
er með þau farið. Kjörorð Guð-
spekifélagsins eru: „Engin trúar
brögð eru sannleikanum æðri".
—Sannleikurinn er auðvitað tak
markið, og trúarbrögð eru mis-
munandi leiðir að þessu marki.
Guðspekisinninn leitar hins sam
eiginlega kjama þeirra djúpsins
í þeim, en staðnæmist ekki við
umbúðir og aukatariði. Allt tal
um guðspekina sem trúarbragða
samsteypu eða „hrærigraut" er
þvf ómerkilegt og út í hött.
2. Guðspekin er ekki „trú“
(og því síður „hjátrú"). Hún er
ákveðnar kenningar um lífið og
tilveruna, kenningar, sem varpa
Ijósi yfir ýmsa myrkviði mann-
legs lífs og em i raun og veru
meira eða minna fullnægjandi
svör við ýmsum spurningum,
sem sækja hljóta á sannleiks-
þyrstan huga. Guðspekifélagið
heimtar ekki af neinum einasta
meðlimi sfnum, að hann taki trú
arlega afstöðu til þessara kenn-
inga. Hitt er annað mál, að þær
hljóta að vinna á, eftir þvf sem
gamlir hleypidómar láta undan
síga. —
Stundum er látið f það skfna,
að guðspekin boði einhvers kon-
ar manndýrkun. Það er ekki
rétt. Enda þótt hún haldi því
fram, að til hafi verið og til séu
háþroskaðir menn, menn, sem
jafnvel verðskulda að nefnast
guðmenni, varar hún við allri
persónudýrkun á þeim. Það er
hinn Eini í hinum mörgu, sem
á að dýrka. Annars er það nú
svo, þó að undarlegt kunni að
þykja f fljótu bragði að hversu
persónuleg sem manndýrkun
kann aö virðast, er það þó alltaf
eitthvað ópersónulegt og *nd-
iegt sem f raun og veru er dýrk-
að, annað hvort óvenjulega mik
ið af mætti, góðleika eða vizku
og einstaka sinnum þetta allt
saman!
Guðspekin heldur því fram,
að maðurinn sé tvískipt vera,
annars vegar ódauðleg sál, gædd
guðdómlegu eðli (sem f krlstn-
um fræðum er nefnt „guðmynd-
ir“), en hins vegar vanþroskaður
persónuleiki. Þrátt fyrir allan
breyzkleika persónuleikans, eru
þvf úrkostir mannsandans mikl-
ir, og það er léleg sálfræði í þvf,
að staðnæmast við vanþroskann
en vilja ekki vita af þroskamögu
leikunum. Maðurinn getur ákall
að guðdómleg öfl í sjáifum sér,
og það gerir hann stundum f
hugleiðslu og bæn. Styrialdir
og byltingar stafa ekki af því,
að guðdómleg öfl hafi verið á-
kölluð, eins og einhvers staðar
var látið í veðri vaka í blaða-
grein, en svo hafi menn misst
tök á þeim, heldur af þvf, að
slfk öfl voru ekkl ákölluð, enda
mætti maður þá aldrei biðjast
fyrir, af ótta við það, að hann
kynni ekki með bænhej rsluna
að fara. Um þetta mætti margt
og mikið segja, en f stuttri blaða
grein verður að láta margt und-
an falla.
3. Ég vil ekki blanda mér í
deilur um andahyggjuna („spíri-
tismann"), en hlýt þó að láta f
ljós undrun mfna yfir þeim hróp
yrðum, sem reiðir menn, bæði
ungir og gamlir, hafa að henni
beint. Vil ég aðeins benda á, að
Jesús Kristur sjálfur leyfði Tóm
ási að þreifa á sér upprisnum.
Eftir
Gretar Fells
Mundi hann ekki vilja leyfa
Tómásum tuttugustu aldarinnar
að þreifa á sfnum „sönnunum"?
Ég held það. Hitt er annað mál,
að mjög bregður til tveggja
skauta um meðferð þessa máls.
Vissulega er til það, sem nefna
mætti „vulgær spfritismi", það
er að segja ófullkomin meðferð
á málinu En er ekki líka til
„vulgær" kristindómsboðun,,
„vulgær" anti-kristindómur og
fleira af slíku tagi? Það er auð-
veldast af öllu að henda skít í
menn og málefni, en er ævinlega
vottur andlegrar bernsku. Ég
held, að .eð tilliti til spíritism-
ans og hvers sem er annars, sé
ráðlegging postulans góð: „Próf-
ið allt. Haldið þvf, sem gott er!“
4. Að lokum: Hvers vegna
þessar endalausu blaðadeilur um
viðkvæm andleg mál? — Með
þvf að taka þátt í þeim geta
menn ef til vill þjónað lund sinni
og auglýst pennafimi sína, en
þeir sannfæra engan, — og ég
vil segja sem betur fer. Málið
er ekki svo einfalt. Sannfæring
sem nokkuð er á að byggja í
þessum efnum, fæst aðeins fyrir
persónulega reynslu, hlutlausa
rannsókn, ólitaða af óskhyggju
og ótakmarkað viðsýni til allra
átta.
25. 2 1963.
E.B.E. er mesti blia-
framleiðandi heims
L ö n d Efnahagsbandalags
Evrópu eru f sameiningu mesti
bflaframleiðandi heimsins og
bflakaup hafa aukizt hraðar en
viðskipti á öðrum sviðum.
Á fjögurra ára tímabilinu
1958—61, þegar öll viðskipti
efnahagsbandalagslandanna juk
ust innbyrðis um 70 af hundr-
aði, jókst viðskiptin að þvf er
snerti bfla og hluti til þeirra
um 108%, að þvf er magn varð
aði, en 130% ‘af því er snerti
verðmæti. Útflutningur bíla til
landa utan Efnahagsbandalags-
ins jókst einnig um 18—22 af
hundraði, en alhliða útflutning-
ur til þeirra landa jókst hinsveg
ar tiltölulega meira eða um 30
af hundraði. Er nú svo komið,
að Efnahagsbandalagslöndin
eru orðlnn mesti bílaframleið-
andi og útflytjandi I heimi, og
eru Bandaríkin þá ekki undan-
skilin.
Löndin innan EBE seldu
hvert öðru samtals 625,000 bíla
af öllu tagi 1961, og var verð-
mæti þeirra áætlað um 605
milljónir dollara, en árið 1958
seldu þessi lönd innbyrðis 56
þús. bíla, sem voru 63ja millj.
dollara virði. Útfiutningur
sömu landa á bílum til landa
utan bandalagsins nam hins-
vegar 1,2 millj. bíla af öllu
tagi, sem kostuðu næstum 1,5
milljarð dollara. Fjórum ár-
um áður höfðu sömu lönd selt
þriðja aðila rúmlega milljón
bfla fyrir 1200 millj. dollara.
Tveir þriðju hlutar bílaútflutn-
ings EBE- landanna fóru til
iðnaðarlandanna f Evrópu og
Norður-Amerfku.
n