Vísir - 30.09.1963, Blaðsíða 9

Skálholt sýnt hjá Leikfélagi
Reykjavíkur, og þá hringdi
Haraldur Björnsson, sem var
leikstjóri, til mín og spurði,
hvort ég vildi taka að mér lítið
hlutverk, dóttur Eiínar í
Bræðratungu. Ég var ekki sein
á mér að svara játandi".
„Hafðirðu aldrei leikið áð-
ur?“
„Jt5, á Siglufirði stóð stúkan
Framsókn fyrir leikstarfsemi og
setti upp íslenzk leikrit eins og
Nýársnóttina,' Lénharð fógeta
og Galdra-Loft. Soffía Guð-
Iaugsdóttir stjórnaði Galdra-
ILofti og lék sjálf Steinunni, en
ég fékk hlutverk Dísu. Ég lék
Iíka Guðnýju í Lénharði fógeta
og Heiðblána 1 Nýársnóttinni.
Ég held, að Haraldur hafi eitt-
hvað verið búinn að heyra um
mig hjá vinkonu minni einni
á Siglufirði, því að ég þekkti
ÁHORFENDURNIR
HIÉNGU I GRINDUM
Hún verður svolítið dreym-
andi til augnanna: „Það var
alveg óskaplega gaman. — ,Nú,
það er naumast, var þetta
virkilega svona voðalega spenn-
andi?‘ segir fólk, þegar ég er að
rifja^ upp þessa skemmtilegu
daga, og trúir mér varla. En
það var það einmitt. Við ferð-
uðumst um landið þrjú sumur
og lékum víða, þar sem aldrei
höfðu áður verið haldnar slík-
ar sýningar — í skólahúsum og
leikfimisölum, og stundum var
svo troðfullt, að þeir, sem ekki
komust fyrir annars staðar, létu
sig ekki muna um að hanga í
grindunum á veggjum leikfimi-
salanna. Fólkið var ógleyman-
lega þakklátt og dásamlegir á-
horfendur, og ég minnist þess-
vorið þar áður að leika svona
mörg stórhlutverk?"
„Jú, vissulega tekur það á,
ef maður hellir sér út í það, og
það þarf maður helzt að gera;
ég var eins og undin tuska á
kvöldin, en ég vil heldur hafa
of mikið að gera en of lítið".
ALVÖN AÐ LEIKA
MÆÐUR JAFNALDRA
SINNA
„Hvaða hlutverk þykir þ_r
vænst um?“
„Ég veit ekki, hvað skal
segja. Auðvitað eru hlutverk
misgóð, en ég get varla sagt,
að mér þyki vænna um eitt en
annað, vegna þess að hvert
sinn sem ég byrja að glíma við
nýtt hlutverk, fer mér ósjálf-
rátt að þykja vænt um það.
mánudaginn 13. nóvember. Ég
er annars ekkert hjátrúarfull,
held ég, en þar fannst mér
hittast skemmtilega á“.
ENGIN TVO
manni létta eins mikið og Jóni,
þegar ég kom sömu leið til
baka. Or því gekk allt ágæt-
lega, en svona hlutir geta alltaf
komið fyrir, þegar minnst von-
um varir“.
KVÖLD EINS
„Þú verður aldrei leið á að
leika sama hlutverkið aftur og
aftur?“
„Nei, öðru nær, helzt vil ég
Ieika þau sem lengst, því að þá
kemst ég betur inn í líf persón-
unnar. Og svo eru engin tvö
kvöld eins í 1 eikhúsinu —
stundum er stemmningin s vo
þung, að það er varla hægt að
rísa undir byrðinni, en önnur
kvöld er allt lauflétt og gengur
eins og í sögu. Sérstaklega
finnur maður í gamanleikjum,
hvort áhorfendurnir fylgjast
með og taka þátt I sýningunni
MANNI STENDUR
ALDREI A SAMA
„Ertu taugaóstyrk fyrir sýn-
ingar?“
„Ja, það er misjafnt; ég
reyni að vera alltaf það vel
undirbúin, að ég þurfi ekki að
yera óstyrk af öryggisleysi, en
vitanlega stendur manni aldrei
á sama ... það er gott að finna
vissan óstyrk, því að hann
lyftir manni og fær mann til
að gera betur. Svo gleymist
allt, þegar maður fer að leika
og lifir sig inn í hlutverkið".
Frh. á bls. 7.
FlSIR
i wriiriM—
Mánudagur 30. september 1963
„Sjálfri finnst mér leikritið
skemmtilegt“, segir Guðbjörg
Þorbjamardóttir og brosir
við, „en það er aldrei hægt
að vita fyrirfram, hvemig
undirtektimar verða. Smekk-
ur almennings er gersamlega
óútreiknanlegur — stundum
þegar við emm hér um bil
viss um, að allt muni ganga
að óskum, virðast áhorfendur
ekkert hrifnir af því, sem okk
ur finnst mest gaman að, og
stundum er það öfugt. Það er
aldrei hægt að spá neinu“.
Hún er að koma af æfingu í
Þjóðleikhúsinu á gamanleikriti
Marcels Achard, FLÓNIÐ, og
nú situr hún í vistlegu íbúðinni
sinni við Brávallagötu og svar-
ar greiðlega spurningum um líf
sitt og feril.
„Ég hef aldrei verið í leik-
skóla“. segir hún og lítur hugs-
andi á hlaða af prógrömmum
á gólfinu. „Þetta kom einhvern
veginn allt af sjálfu sér, og ég
var farin að leika, áður en ég
vissi af. Auðvitað hefði verið
betra að fara fyrst í leikskóla,
maður hefði orðið öruggari og
fengið þar tæknilega undir-
stöðu, en það atvikaðist á ann-
an hátt“.
SKRIFSTOFUSTÚLKA
Á SIGLUFIRÐI
„Hvenær byrjaðirþu að
leika?"
„Ja, ég fluttist hingað til
Reykjavíkur 1945 frá Siglufirði,
þar sem ég vann nokkur ár á
skrifstofu bæjarfógeta — ann-
ars er ég fædd í Bolungarvík
við ísafjarðardjúp — og fékk
vinnu á Landspítalanum sem
skrifstofustúlka. Árið eftir var
hann ekkert, þegar hann hringdi
og bauð mér hlutverkið".
„Svo hélztu áfram að leika
í Iðnó?“
„Já, ég fékk mörg hlutverk,
m.a. allar hjúkrunarkonur og
klíníkdömur, sem völ var á —
það var almennt álitið, að ég
væri hjúkrunarkona, af því að
ég vann á Landspitalanum og
gekk þar um í hvítum sloppi!
Nú, svo gerðist það árið 1948,
ara leikferða alltaf með gleði“.
„Hvenær lékstu fyrst í Þjóð-
leikhúsinu?"
„Rétt eftir opnunina. Ég var
statisti í Fjalla-Eyvindi og fékk
smáhlutverk f íslandsklukk-
unni. Svo var ég beðin að læra
Snæfríði Islandssól og sagt, að
ég fengi kannske að leika hana
einu sinni. Ég varð ógurlega
glöð, en Haraldur Björnsson
fullyrti, að ég ætti áreiðanlega
Þetta grær einhvern veginn
innan í manni, mótast og vex
og fær sitt eigið líf, og fyrst
þegar maður byrjar, er ómögu-
legt að vita, hvernig það á eftir
að verða. Ég man t.d. að ég
hef aldrei kviðið eins mikið
fyrir neinu hlutverki og kon-
unni í .Engill, horfðu heim‘.
Hún var 59 ára gömul, og mér
fannst dálítið skrítið að eiga
allt í einu að fara að leika móð-
Guðbjörg Þorbjamardóttir. Leikkona þarf að hafa svipbrigðaríkt andlit.
ef mig misminnir ekki, að ýms-
ir ungir leikarar komu heim
frá námi og störfum erlendis —
Hildur Kalman, Gunnar Eyjólfs-
son, Jón Sigurbjörnsson o. fl.,
og einn góðan veðurdag spurði
Hildur mig, hvort ég vildi vera
með í litlum leikflokki, sem þau
voru að stofna, ,6 í bfl*. Ég
hef líklega aldrei verið jafn-
fljót að afgreiða neitt mál;
klukkutíma seinna var ég búin
að ganga frá öllu og tilbúin að
leggja út í ævintýrið með
þeim“.
eftir að léika hana oftar en
það. Enda fór svo, og fáum
hlutverkum hef ég orðið eins
hrifin af. Ég var farin að hafa
það mikið að gera bæði í Iðnó
og við Þjóðleikhúsið, að ég
hleypti í mig kjarki og sagði
upp vinnunni hjá Landspítalan-
um árið 1950, og síðan hef ég
alltaf haft feikinóg að starfa,
svo að ég þurfti ekkert að sjá
eftir þeirri ákvörðun".
„Kannske fullmikið af því
góða stundum — varstu ekki
dauðþreytt í fyrravetur og
ur Jóns Sigurbjörnssonar og
Gunnars Eyjólfssonar —- nú ér
ég orðin alvön að leika mæður
allra mögulegra, svo að ég
kippi mér ekkert upp við það
lengur. Jæja, en þegar til kom,
varð ég ákaflega hrifin af hlut-
verkinu og hafði mikla ánægju
af að leika það“.
„Enda fékkstu Silfurlamp-
ann fyrir“.
„Já, en veiztu nokkuð —
uppáhaldsdagarnir mfnir eru
mánudagar og happatalan mín
13, og ég fékk Silfurlampann
eða ekki. Stundum kemur lfka
fyrir, að hlegið sé, þar sem
alls ekki er til þess ætlazt —
það getur orðið mjög óþægi-
legt“.
„Hvernig er það, hendir
aldrei, að þú gleymir allt í einu
setningu, sem þú átt að segja?“
„Jú, það getur alltaf skeð,
hversu vel sem maður kann
hlutverkið; það er ekki
gleymska f sjálfu sér, heldur
fer maður bara skyndilega úr
sambandi, ef svo má segja.
Það er hræðileg tilfinning, en
oftast geta vanir leikarar
bjargað sér út úr því, án þess
að aðrir verði varir við það en
þeir, sem þekkja leikritið vel“.
STEINGLEYMDI
í MIÐJU KAFI
„Hvað gerirðu, ef þú ferð
þannig úr sambandi?"
„Til allrar hamingju gengur
þetta svo hratt, að maður hef-
ur ekki tíma til að hugsa um
það fyrr en eftir á. Það er um
að gera að bjarga því á ein-
hvern hátt, oft getur mótleik-
arinn hjálpað, og í verstu til-
fellum kemur hvíslarinh til að-
stoðar. Við höfðum engan
hvíslara i leikflokknum ,6 í
bfl*. en létum handritið liggja
tiltækt á stól bak við tjöldin,
ef einhver þyrfti að líta í það,
og ég man eftir sýningu á Sel-
fossi, þegar við vorum búin að
ferðast um allt sumarið og
kunnum leikritið alveg reip-
rennandi — eða héldum það —
í miðju kafi steingleymdi einn
aðalleikarinn því, sem hann
átti að segja. Hryllileg þögn.
Ég reyndi í ofboði að koma
honum á sporið, og það tókst,
en um leið og hann náði aftur
samhenginu, var ég komin í
heilmikinn hugaræsing, og viti
menn! í næstu senu kemur ná-
kvæmlega það sama fyrir mig.
Við Jón Sigurbjörnsson vorum
þá að leika hvort á móti öðru,
og í fátinu sem greip mig, bjó
ég til einhverja setningu og
skauzt svo út að gá í handritið.
Ég gleymi aldrei svipnum á
aumingja Jóni, þegar ég skildi
hann eftir einan á sviðinu;
hann starði á eftir mér, skelf-
ingin uppmáluð, og hélt kann-
ske, að ég myndi ekki láta sjá
mig aftur. En strax og ég var
búin að kfkja í leikritið, var allt
í lagi, og aldrei hef ég séð
Leikkona af innri þörf
i