Vísir - 16.11.1963, Blaðsíða 6

6
VÍSIR . Laugardagur 16. nóvember 1963.
/A
Sá svarti senuþjófur
//
Njörður Njarðv'ik ritar
Björnssonar leikara
Þetta er fyrsta bók höfundar,
fyrsta ævisaga íslenzks at-
vinnuleikara og fyrsta forlags-
bók Skálholts h.f. og kemur
senn út. Er enginn vafi á því
að mörgum mun leika forvitni
á að sjá bók um fyrsta lærða
leikarann á Islandi, ekki sízt
vegna þess að persónusaga Har-
alds hlýtur að vera snar þáttur
af Islenzkri leiklistarsögu síðan
Neifar —
Framh. af bls. 16
vörpunni og hefðu þeir
verið að vinnu, er varð-
skipið kom að togaran-
um.
Richard Taylor er skipstjóri á
Hull-togaranum James Barria,
sem varðskipið Þór tók að
meintum ólöglegum veiðum um
2 sjómílur innan við fiskveiði-
mörkin Ut af Stigahlíð aðfara-
nótt föstudags. Er varðskipið
kom að togaranum hjó hann
af sér vörpuna og sigldi til hafs.
Þór tókst að stöðva togarann I
sögu Haralds
sú saga hófst fyrir alvöru, en
Harald hefir nú borið hátt á
íslenzku leiksviði 1 hart nær
hálfa öld. Höfundur bókarinnar,
Njörður P. Njarðvik, er kunnur
fyrir bókmenntaþætti slna I út-
varpinu og I Vísi, en sjálfur
hefir hann ekki gefið út bók
fyrr en nú.
Vtsir greip tækifærið og for-
vitnaðist um þessar væntanlegu
fljótlega, og var farið með hann
til ísafjarðar.
Réttarhöld I máli skipstjórans
hófust hjá Bæjarfógetanum ki.
1,30 I dag og kom þá Jón Jóns-
son, skipherra fyrir réttinn svo
og 3 stýrimenn og 2 hásetar.
— Staðfestu þeir allir skýrslu
varðskipsins með eiði.
Eftir að varðskipsmenn höfðu
komið fyrir rétt var réttarhöld-
um frestað, vegna þess að beðið
var komu verjanda frá Reykja-
vík. Réttur var svo aftur settur
kl. 6 og kom þá Taylor skip-
stjóri fyrir réttinn. Taylor er Is-
firðingum gamalkunnur, því
2. desember 1961 var hann
dæmdur á Isafirði I 2ja mánaða
fangelsi ásamt tveimur skips-
Játningar Haralds Bjömssonar,
er Njörður leit inn fyrir helgina.
— Er Haraldur berorður um
sjálfan sig og samtíð sína?
— Það var samkomulag milli
okkar frá upphafi að þessi
saga yrði að vera sannleikanum
samkvæm, og mun enginn geta
sagt að Haraldur sé ekki ber-
orður um líf sitt, eða taki ekki
ákveðna afstöðu til samtíðar
sinnar og samferðamanna I
þessari bók. Annars væri hann
ekki heldur sjálfur sér líkur.
— Er hún beinlínis skrifuð 1
þvi skyni að vera berorð?
— Bókin er rituð með það
fyrir augum að birta ófegraða
og sanna mynd af Haraldi sem
listamanni og einstaklingi,
„þeim svarta senuþjófi“, eins
og hann var eitt sinn nefndur
opinberlega. Og hann er ekkert
feiminn við þá nafngift eins og
bókartitillinn ber með sér.
— Verður þetta yfirgrips-
mikil lesning?
— Hún verður nær 300 blað-
slður I stóru broti, þar af eru
25 myndasíður og hafa margar
myndanna ekki birzt áður. En
nú segi ég alls ekki meira —
fyrr en ég segi allt.
mönnum sínum fyrir árás á Is-
firzkan lögregluþjón. Sátu þeir á
Litla Hrauni, en voru síðan náð
aðir fyrir jólin.
Taylor neitaði kæru varðskips
manna, og sagði hann, m. a., að
togarinn hefði misst vörpuna fyr
ir utan landhelgina og hefðu
. þeir. verið að vinnu, þegar varð-
livskipið kom að -þeim. ■ -> Eftir
•i3 aðnTaylor hafði komið.fyrir rjltfc
inn, var réttarhöldum frestað
þar til klukkan 9 I gærkvöldi,
en þá áttu að koma fyrir dóminn
1. stýrimaður og bátsmaður af
togaranum. i
Forsetinn —
Framh. af bls. 1.
ásamt Richard Butler utanríkis-
ráðherra. Að kvöldi fyrsta dags
hinnar opinberu heimsóknar
verða forsetahjónin, og utan-
ríkisráðherra íslands og kona
hans, gestir forsætisráðherra
Breta í embættisbústað hans,
Downingstreet 10.
Það hefir nú verið tilkynnt
opinberlega að forseti íslands
heimsæki háskólana I Leeds og
Edinborg, eftir að liinni opin-
beru heimsókn lýkur og muni
ekki koma heim aftur fyrr en
3. desember.
Butler, utanrlkisráðherra Breta,
flutti kveðju I Ríkisútvarpið I
gærkvöldi, sem hljóðrituð hafði
verið I London, I tilefni af hinni
væntanlegu heimsókn forseta
Islands til Bretlands. Fer hér á
eftir þýðing á ávarpi hans:
„Það gleður oss I Bretlandi
að forseti íslands, herra Ásgeir
Ásgeirsson, og frú hans, eru
væntanleg I opinbera heimsókn
I þessum mánuði. Oss er það sér
stök ánægja að bjóða velkominn
hinn virðulega leiðtoga vina-
þjóðar vorrar á íslandi. Þjóðir
vorar hafa haft vinsamleg sam-
skipti svo öldum skiptir, og á
vorum tímum tengir sameiginleg
frelsishugsjón þær nánum bönd
um. Ég vona að heimsóknin
verði herra Ásgeiri Ásgeirssyni
forseta til ánægju, og ég er þess
fullviss að hann muni hvarvetna
á ferð sinni I Bretlandi verða var
við hlýjan húg I garð islenzku
þjóðarinnar".
WssfaislbóS —
Framh. af bls. 1.
mun minna vatn en venjulega væri
notað.
Vísir spurði Guðlaug, hvort íbúar
Vestmannaeyja hefðu ekki miklar
áhyggjur af fiskimiðunum I kring
vegna eldgossins. Sagði Guðlaugur
að fiskifræðingar teldu ekki mikla
hættu á ferðum enda þótt erfitt
væri að fuliyrða nokkuð um- þau
mál og reynslan ein yrði að skera
úr um það hverjar afleiðingar gos-
ið hefði fyrir fiskimiðin. Hann
sagði að gosið væri á miklu veiði-
svæði eða hinum gamla Vestmanna
eyjabanka. Undárifarjð héfðu bát-
ar verið þar að línuveiðum en ,nú
ýrðu þ'éir áð hálda á aðrar slóðir.
Gosið hefur sézt mjög vel héðan
og fólk hefur gefið því mikinn
gaum ,sagði bæjarstjórinn.
Csoseyjan —
Framh. af bls. 16.
þessu máli, þó vart verði hægt
fyrst um sinn að stíga upp á
hina gjósandi eldfjallaey.
Vísir hefur kannað nokkuð
þær reglur, sem um þetta gilda.
Það kemur þá fyrst í ljós, að
hin nýja eyja mun vera eilítið
fyrir sunnan grunnlínu þá sem
dregin er milli Eldeyjardrangs
og Geirfuglaskers og það þýðir,
að hin nýja eyja yrði að sjálf-
sögðu nýr grunnlínupunktur.
Grunnlínan umhverfis Island er
ákveðin í reglugerð og gæti því
ráðherra ákveðið með einfaldri
reglugerð að gera nýju eyjuna
að grunnlinupunkti. Þá er ekki
líklegt að slík ákvörðun verði
tekin skjótlega og yrði vissu-
lega gengið úr skugga um það
fyrirfram að líklegt sé að eyj
an standi áfram.
Varðandi yfirráð yfir eynni er
það að segja, að hún hefur kom-
ið upp innan Islenzkrar lög-
sögulandhelgi, sem er fjórar
mllur, en eyjan mun vera um
þrjár mflur frá Geirfuglaskeri.
r
A sveismi —
Framhald af bls. 7
að það væri vel þess virði að
skreppa í flugvél og sjá þessa
stófenglegu sýa
Næst snerum við okkur að
Brynjólfi Kjartanssyni, mennta-
skólanema: Þetta er I einu orði
sagt alveg stórfenglegt. Ég er
það ungur, að ég man ekki eft-
ir Heklugosinu, svo að þetta
er í fyrsta skipti sem ég sé gos,
sagði hann.
„Ég flaug yfir I gær, og ég
er búinn að fljúga tvisvar I dag
og með hverri ferðinni finnst
mér þetta verða glæsilegri sjón,
sagði flugstj jrinn, Ingimundur
Þorsteinsson, þegar við skut-
umst inn I flugstjórnarklefa til
hans. Það var sama, hvern við
spurðum, allir voru á einu máli
um eitt: Þetta er stórkostleg
sjón, sem þeir munu seint
gleyma.
Klukkan var 15 mín. yfir 3,
þegar Straumfaxi lenti á Reykja
víkurflugvelli. Sextíu ánægðir
farþegar stigu út úr flugvél-
inni ,eftir að hafa séð tíunda
eldgos I hafi hér við land frá
upphafi íslandsbyggðar. — Inni
I afgreiðslubyggingu Flugfélags
ins beið stór hópur af eftirvænt
ingarfullu fólki eftir að fá að
stíga um borð.
VI
Norræno húsið —
Framh. af bls. 16.
prófessor okkur þá frumteikning
ar, sagði Þórir prófessor og
gerði grein fyrir þeim, og svo
komum við saman aftur síðdeg-
is og ræddum ýmis atriði varð-
andi málið, sem er 1 höndum
menntamálaráðuneyta Norður-
landanna, og þá sérstaklega ís-
lands, þar sem húsið verður
reist hér. Þetta er það helzta,
sem um þetta er að segja eins
og stendur, því að framundan er
biðtími, þar til prófessorinn legg
ur fram teikningar sínar.
— Hve stór verður þessi bygg
ing og hver er aðaltilgangúrinn
með að koma henni upp?
— Byggingin verður 850 fer-
metrar. Aðaltilgangurinn með
stofnun hennar er, að hún verði
upplýsingamiðstöð fyrir almenn
ing varðandi bókmenntir Norður
landa og menningu og ekki sízt
atvinnuháttu, svo og verði hún
miðlunarstöð I samskiptum Norð
urlandaþjóðanna.
Lektorar Norðurlanda munu
flytja þar fyrirlestra sína og
hafa þar með höndum tungu-
málakennslu sína. Líklegt er, að
í húsinu verði herbergi fyrir
gesti frá Norðurlöndum, en að
ræða. tilhögun er annars of
snemmt, og bezt að bíða þar til
fullnaðarteikning Aalto pró-
fessors verður fyrir hendi I janú
ar.
Frímerki —
Framh. af bls. 16.
Rauða Kross frimerkin, sem
komu út í gær eru tvö, að verð-
gildi 3.50 og 4.00 krónur og eru
gefin út 1 tilefni af 100 ára af-
mæli Alþjóða Rauða Krossins.
Nóg rýmiíríkisfangelsunum
Ríkisfangelsin hér á landi, að
Litla Hrauni og Kvíabryggju,
eru ekki fullskipuð um þessar
mundir, svo að enginn dráttur
þarf nú að verða á þvi að dæmd
ir menn afpláni refsingu. Sér-
staklega er nú um stundarsakir
nóg rúm að Litla Hrauni.
Þessar upplýsingar fékk Vísir
er hann spurðist fyrir I dóms-
málaráðuneytinu um fyrirhug-
aða byggingu nýs ríkisfangelsis
I nágrenni Reykjavíkur, en sú
framkvæmd er enn á algeru byrj
unarstigi.
Ástæðan fyrir þvl, að nú er
nóg rými I fangelsunum, er sú,
að I sumar var tekið að láta
menn afplána refsingu á hinu
endurreista Kvíabryggjuhæli.
Þar með er jafnframt tekið til
við að aðgreina eldri og yngri
fanga, þannig, að yngri menn
og þeir sem dæmdir eru I fyrsta
sinn afplána refsingu að Kvía-
bryggju, en þeir sem eldri eru
í hettunni og unnið hafa sér til
ítrekaðrar refsingar eru sendir
austur á Litla Hraun.
I lögum, sem samþykkt voru
á Alþingi 1961, var kveðið á
um byggingu ríkisfangelsis í ná-
grenni Reykjavíkur. Var þar
gert ráð fyrir, að það ætti full-
byggt að rúma um 100 fanga.
Síðan hafa fjárveitingar verið
lagðar til ríkisfangelsis á hverju
ári, ein milljón bæði árin 1961
og ’62 og tvær milljónir á
þessu ári. Er þessu fé safnað
I sjóð, en ólíklegt að hægt verði
að hefjast handa fyrr en um 15
milljónir króna eru handbærar.
Ríkisfangelsið er þannig enn
á algeru byrjunarstigi. Er nú
verið að kanna fyrirkomulag í
nýtízku fangelsum og vinna að
byrjunarundirbúningi, kostnaðar
áætlunum o. fl.
Hið nýja ríkisfangelsi á að
vera staðsett í nágrenni Reykja
víkur. Er þó enn allsendis óráð-
ið, hvaða staður verður valinn,
þó ýmsir staðir geti komið til
greina. Staðarval er allvanda-
samt. Það verður að falla inn
I skipulag borgarinnar, en gera
má ráð fyrir, að fáa langi til
að fá slíka stofnun 1 nágrenni
við sig.