Vísir - 02.05.1964, Blaðsíða 4
u
r
VlSIR . Laugardagnr 2. maf 1964.
Keypti bíl á 2300 krónur
„Fyrsti bíllinn, sem ég
keypti, kostaði 2300
krónur, en til þess að
geta keypt bílinn, varð
ég að selja fallegan, jarp
an hest, sem ég átti, og
fékk ég 500 krónur fyrir
hann, en það sem á vant
aði þurfti ég að fá lánað.
Ég byrjaði á því að fara
rúntkeyrslu upp að vega
mótum og tók 3 krónur
fyrir túrinn“.
Eitthvað á þessa leið mælti
Magnús Jónasson, bifreiðarstj.
f Borgarnesi, þegar við röbbuð-
um við hann fyrir skömmu. —
Hann er fyrsti maðurinn, sem
kemur með bfl upp í Borgar-
fjörð og jafnframt handhafi öku-
skírteinis númer M. B. 1. Nú eru
liðin 46 ár frá því Magnús hóf
að aka bíl og öll þessi ár hefur
hann ekki þurft að gefa eina
einustu skýrslu um tjón. Við
hittum Magnús að máli að Borg
arbraut 16, en fyrir framan hús-
ið stóðu tveir gljáfægðir amer-
Iskir bflar með skrásetningunni
M 1 og M 2.
Fékk áhuga, þegar hann
var við húsgagna-
smíðanám.
— Hvemig stóð á því að þú
fórst að læra á bfl?
— Ég var að læra húsgagna-
smíði hjá Jónatan Þorsteinssyni
kaupmanni f Reykjavíík. Hann
rak mikla verzlun og hafði m. a.
umboð fyrir bifreiðir. Áhugi
minn hefur sennilega vaknað,
þegar við í trésmiðjunni vorum
fengnir til þess að aðstoða við
tilfærslu á bílunum, en það kom
ósjaldan fyrir.' Ég fór svo heim
til þess að vinna mfn sumar-
verk, eftir að ég hafði dvalið
vetrarlangt hjá Jónatan. En ég
held, að mér sé óhætt að segja,
að þá hafi ég verið vel smitað-
ur af „bílapestinni". Það varð
svo úr, að um hátíðar 1917 fór
ég til Reykjavíkur og ræddi mál-
ið þar við kunningja minn.
Ég sneri mér svo til Jóns
heitins Ólafssonar bifreiðar-
stjóra, sem síðar varð forstöðu-
maður bifreiðaeftirlitsins og
féllst hann á að kenna mér.
Ökuskírteini nr. 1.
— Svo hefur ökunámið haf-
izt?
— Já, Jón reyndist mér mjög
vel. Hann útvegaði mér fæði á
Hótel ísland, en leyfði mér að
sofa f herberginu hjá sér. Það
kom sér vel þennan vetur að
hafa sæmilegt húsaskjól, þvf
mestallan tímann, sem ég dvald-
ist hjá Jóni, var 30 stiga frost.
Á þessum árum voru allir hlutir
f bílnum nefndir á ensku, og
kom það sér ekkert sérlega vel
fyrir mig, þar sem ég kunni
ekkert 1 þvf tungumáli. En Jón
var duglegur við kennsluna og
hætti ekki fyrr en hann taldi,
að sér hefði tekizt að troða ég f tðluverðu basli með raf- Hestar urðu
þessu í mig. Ég fór sfðan hinn magnið. Rafmagnsframleiðsla gkelfineu lostnir
ánægðasti til M. E. Jessens, vél- bílsins var mjög slæm og senni- ®
skólastjóra, með námsvottorð, lega hafa stimplamlr f vélinni — Hvernig tóku Borgnesingar
sem sfðan prófaði kunnáttu verið slitnir og rúmir og einnig Gamla-Ford?
Magnús Jónasson bifreiðarstjóri. í baksýn er íbúðarhús hans, bifreiðageymslur og tveir af bílum hans.
daginn, að ég ók nfður Borgar-
fjarðarbrautina. Nálægt einum
bóndabænum voru tveir hestar,
en þegar þeir urðu varir við bíl-
inn reistu þeir höfuð og byrj-
uðu að hlaupa á veginum|fyr-
ir framan bílinn. Hvað eftir
annað stöðvaði ég bílinn og
reyndi að hlaupa fyrir hestana,
en það bar ekki árangur, og
ekki losnaði ég við klárana fyrr
en þvervegur kom. Eigandinn
kærði mig svo fyrir sýslumann-
inum og komst ég að þvf, að
hestamir höfðu hlaupið 30 km.
vegalengd í einni strikklotu.
En ekkert varð úr málssókninni.
Starf bflstjórans
er ábyrgðarmikið.
— Og nú hefurðu ekið f 46
ár?
— Já, nú hef ég ekið í 46 ár
og orðinn 70 ára, svo sennilega
fer maður að hætta akstrinum.
Allt frá þvf ég byrjaði að aka
fólki hef ég sett mér tvö mark
mið. Að vera kominn á staðinn
á mínútunni áður en ekki eftir
og fékk 3 krónnr fyrir fyrstu ferðina
mfna. Ég stóðst prófið og fáum
dögum seinna fékk ég ökuskír-
teini hjá Kristjáni Linnet, sem
þá var settur sýslumaður í
vildu kertin blotna. 1 þessum
fyrsta bfl mínum var ekki til
rafgeymir, heldur kom rafmagn-
ið frá „Supporti" og fór styrk-
— Það er ekki hægt að segja
annað en fólk hafi almennt tek-
ið Gamla-Ford vel. En hestarn-
ir voru ekki að sama skapi
Afmælisviðtal v/ð Magnús Jónasson bifreiðarstjóra, sem ekið hefur
bil i 46 ár, og er handhafi ökuskirteinis númer I
Mýra- og Borgarfjarðarsýslu. —
Þegar ég sótti skírteinið til hans
sagðist hann ekki vera mjög
vanur að gefa út slfk skírteini,
sem ekki var nema von, því
þetta var fyrsta ökuskfrteinið í
Mýra- og Borgarfjarðarsýslu,
M. B. nr. 1.
Fyrsti bíllinn kostaði
2300 krónur.
— Hvenær gerðirðu svo
fyrstu bflakaupin?
— Sama ár og kennslunni
lauk, eða 1918. Mér þótti held-
ur lftið í það varið að hafa
öðlazt ökuskírteini, en eiga eng-
an bíl. En fjárráðin voru ekki
mikil og enginn bfll hafði held-
ur verið fluttur til landsins sfð-
astliðið ár. Ég vissi hins vegar
um, að Jón Ólafsson átti not-
aðan Ford-bíl_ sem hann vildi
selja. En það var sami Ford-
bíllinn og fyrstur var fluttur
til landsins 1913 af Vestur-ls-
lendingunum Sveini Oddssyni
og Jóni Sigmundssyni. Þessi
Ford-bíll kostaði 2300 krónur,
en útgerðin gekk fyrst f stað
ekkert sérstaklega vel, og átti
leikj þess alveg eftir þvi hvað
vélin snerist hratt.
Rúntkeyrsla fyrir 3 kr.
— Hvernig voru vegirnir á
þessum tímum?
— Þeir voru gerðir fyrir hest-
vagna, bæði illa malbomir og
lausir. Á vorin, þegar
klakinn var að fara úr jörð,
þoldu vegimir illa hestvagnana,
svo ekki sé minnzt á þyngri
farartæki. Það þótti t. d. ekkert
í frásögu færandi, þótt það tæki
bílstjórann um klukkustund að
ná bíl sínum upp úr holu eða
hvarfj á veginum.
— Hafðirðu mikið að gera í
akstrinum fyrstu árin?
— Það gat verið sæmilegt.
Ég byrjaði á því fljótlega að
hafa rúntkeyrslu upp að vega-
mótum og tók 3 krónur fyrir
rúntinn. Ég ók fljótlega alla þá
vegi út frá Borgarnesi, sem bíl-
færir voru.Þá var hægt að kom-
ast á bfl vestur að Dalsmynni
í Eyjarhreppi, en það er 50 km.
vegalengd. Hægt var að aka að
Grábrókarhrauni í Norðurárdal,
að Reykholti, að Norðtungu og
áleiðis til Akraness.
hrifnir, þegar bíllinn fór um veg-
ina með miklum hávaða og
skrölti. Hestar fyrir kerrum
prjónuðu. Það kom fyrir að
bæði hestur og kerra valt á
hliðina út f skurð, og gat þá
svo farið, að vagnkjálkinn
hrykki í sundur og ólar f ak-
tygjum slitnuðu. Mér er eitt at-
vik alveg sérstaklega minnis-
stætt. Það var einn góðviðris-
og einnig að hafa bílana hreina
og þokkalega.
— Þú ætlar þó ekki að fara að
hætta að aka þó að þú sért
sjötugur?
— Það er ekkert vfst að ég
hætti. En menn verða að gera
sér það Ijóst, þegar þeir eru
komnir á þennan aldur að þá
minnkar starfsþrekið. Starf bíl-
stjórans er ábyrgðarmikið og til
þess að geta ekið bíl þurfa menn
að vera heilbrigðir og við þessir
gömlu verðum að horfast f augu
við það, að eftir þvf sem árin
verða fleiri minnkar viðbragðs-
flýtirinn. Annars er ómögulegt
að segja hversu lengi ég á eftir
að aka. Það fer allt eftir því
hvernig læknunum tekst að við-
halda mér og svo aftur mér
að viðhalda bílnum mínum,
sagði Magnús Jónasson, um leið
og hann setti á sig svart
kaskeyti, sem stóð á M. B. 1.
Fjárveiting
byggingar í
Dana tii
Reykjavík
Menntamálaráðherra Dana, Juli-
us Bomholt hefur sótt um fjárv.
hjá fjárveitinganefnd danska þings
ins, framlagi til byggingar nor-
rænnar menningarmiðstöðvar í
Reykjavík. Hefur hann óskað eftir
byrjunarframlagi að upphæð 57
þús. danskar krónur eða nærri 400
þús. ísl. kr. til byrjunarfram-
kvæmda við bygginguna, en alls
hefur verið talið að kostnaðurinn
verði 1.75 millj. d. kr. um 10 millj.
kr. fsl. sem Norðurlandaríkin skipta
á milli sín. Tekið er þó fram f sam
bandi/við fjárveitingarumsóknina
að nú sé sýnilegt, að áætlunin um
1.75 millj. kr. fái ekki Iengur stað
izt vegna verð- og "kauphækkana
á íslandi.
' >?' ' ' > t V n
i i i