Vísir - 07.07.1964, Síða 8
V1SIR . Þriðjudagur 7. júlí 1964.
8
Utgefandi: Blaðaútgðfan VISIR
Ritstjóri: Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axe) Thorsteinson
Fréttastjðrar: Þorsteinn ó. Thorarensen
Björgvin Guðmundsson
Ritstjðrnarskrifstofur Laugavegi 178
Augiýsingar og afgreiðsla Ingðlfsstrœti 3
Áskriftargjald er 80 krðnur á mánuði.
I lausasölu 5 kr. eint. — Sfmi 11660 (5 linur)
Prentsmiðja Vlsis. - Edda h.f.
Mannréttindalögin
]\fannréttindalögin bandarísku eru síðasta skrefið til
fulls jafnréttis hvítra manna og svartra í Bandaríkj-
unum. Með samþykkt þeirra og staðfestingu er enn
eitt af hugsjónamálum John F. Kennedys orðið að
veruleika. Enginn mun búast við því, að framkvæmd
jafnréttislaganna gangi þrautalaust. Árekstrar eru þeg-
ar hafnir, en það er einörð stefna sambandsstjómar-
innar, að framfylgja lögunum með atfylgi lögreglu
og dómsyfirvalda. Óhjákvæmilega leiðir samþykkt
laganna hugann að því hvemig ástandið er í
öðmm löndum. Menn minnast Gyðingaofsókn-
anna í Sovétríkjunum og einnig þess, að fyrir
austan jámtjald eru menn unnvörpum fangelsaðir og
líflátnir án þess að hlutlaus, hlutlæg og opinber réttar-
höld hafi farið fram. Þar skortir þegnana enn fmm-
stæðustu mannréttindi, eins og t. d. ferðafrelsi. Aðeins
litlum hópi sanntrúaðra er leyft að ferðast til útlanda,
en þorri þjóðarinnar bundinn þessum átthagafjötmm
nútímans. Vissulega væri tímabært að þjóðir Austur-
Evrópu færu að dæmi Bandaríkjamanna og tryggðu
þegnum sínum hin sjálfsögðustu mannréttindi.
Kyndugur áróður
|>jóðviljinn reynir á sunnudaginn að telja lesendum
sínum trú um að það hafi verið verklýðshreyfingin,
sem knúið hafi ríkisstjómina til þess að beita sér fyrir
þeim framfaramálum, sem í samkomulaginu í maí fel-
ast. Slík fjarstæða er varla svaraverð. Það er stefna
ríkisstjómarinnar, sem nú verður framkvæmd í hús-
næðismálunum, en ekki einhver einkastefna Hanni-
bals. Á síðasta ári jók ríkisstjómin húsnæðislánin um
milljónatugi. Áætlun um enn meiri framfarir var lögð
fram af fulltrúum Sjálfstæðisflokksins í marz. Kjami
þeirrar áætlunar var svo tekinn upp í samkomulagið.
Vandræðin austanlands
það er vandræðaástand, sem ríkir í síldarstöðvunum
austan lands þessa dagana. Tugir skipa biða allt upp
í 3 sólarhringa eftir því að fá landað afla sínum. Skipin
hafa stækkað mjög síðustu árin og stórvirk veiðitækni
innleidd, en á sama tíma hefir þróun síldarverksmiðj-
anna orðið sáralítil. Flutningur síldarinnar með sér-
stökum skipum er þrautalending, en engin frambúðar-
lausn. Að vísu er skiljanlegt, að menn hafi verið hik-
andi við að byggja stórar verksmiðjur fyrir austan,
þar sem síldin er mikill duttlungafiskur og búast má
við, að hún hverfi aftur norður fyrir land, þegar minnst
varir. En það sjónarmið má ekki verða alls ráðandi.
Hin stórvirka veiðitækni kallar á stærri verksmiðjur
til nýtingar síldarinnar austan lands.
Fyrsta heimsóknardaginn var hádegisveizla í konungshöllinni við enda Karl Johansgötu og er mynd
in tekin af ólafi konungi og Krúsév við það tækifæri.
NORÐURLANDAHEIM-
SÓKN KRJÚSÉVS LOKttJ
Noregsheimsókn Krúsévs er
lokið og þar með Norðurlanda-
heimsóknum hans. Hann kom
og sá, og ferðin að því leyti
gagnleg, vegna aukinna kynna,
en hann sigraðl ekki.
1 norskum blöðum kemur þó
fram, að það hafi orðið því
léttara yfir Krúsév sem lengur
leið á Noregsheimsóknina, en
það var stundum þungt yfir hon
um framan af, en við og við
brá hann þó fyrir sig glensi og
gerðist gáskafullur, eins og þeg-
ar hann var áhorfandi og fylgd-
arlið hans að sýíiingu þjöð-
dansaflokks á Bygdoy, en þar
varð hann gripinn dansgleði
„og sveiflaði frú Gerhardsen í
hring á danspallinum og Ger-
hardsen líka,“ en hvergi naut
Krúsév sín betur en f rigninga-
bænum Björgvin, en Björgvinjar
búar fögnuðu honum vel og af
nokkurri forvitni — í glampandi
sólskini.
Fýrir komu Krúsévs til Norð-
urlanda var allmikið rætt um
ýmis samtök í Noregi um að
menn létu sig heimsókn hans
engu eða sem minnstu varða, en
þótt honum væri f fyrstu tekið
„fremur kuldalega, en alls
ekki óvinsamlega," eins og sagt
var f einni frétt, bar ekki mikið
á andúð manna, en ekki féll það
í góðan jarðveg er Krúsév fór
að tala um það í fyrirlestri í
Osló, að Noregur og Danmörk
ættu ekki að vera f Norður-At-
lantshafsbandalaginu, heldur að-
hyllast hugmyndina um hlut-
Hann kom,
x laus Norðurlönd sem hluta
kjamorkuvopnalauss svæðis o.
s.frv., en Gerhardsen forsætis-
ráðherra hafðl tilkynnt fyrir
komuna, að landvamir Noregs
yrðu ekki & dagskrá, heldur við-
skipti, menningarleg tengsl og
slíkt.
GAGNLEGT FRIÐSAMLEGU
SAMSTARFI.
í sameiginlegri yfirlýsingu
Gerhardsens og Krúsévs er heit
ið að vinna að friðsamlegu sam-
starfi f heiminum og aukinni af-
vopnun. Og þeir Iýstu sig sam-
mála um Og hafa áhuga á
menningarlegu og viðskiptalegu
samstarfi Norðmanna og Rússa.
Eftir Krúsév- er haft, að það
sé gagnlegt friðsamlegu sam-
starfi, að Norðmenn vilji ekki að
kjarnorkuvopn séu staðsett í
landi þeirra.
FRJÁLSLEGAST
í NOREGI.
í Noregi fannst Krúsév frjáls-
legast. Þar gættu hans helmingi
færri lögreglumenn en í Dan-
mörkú, en í Stokkhólmi gætti
herlið kastalans sem hann bjó i
auk vopnaðrar lögreglu. 1 Björg
vin þakkaði hann lögreglunni
sérstaklega fyrir að hafa gefið
sér tækifæri til þess að heilsa
upp á og spjalla við alþýðufólk.
„Björgvin heillaði Krúsév", sím
uðu fréttaritarar Aftenposten í
Oslo. Dagskráin var frjálsleg og
laus við of mikinn hátíðabrag,
og það að þvf viðbættu, að að-
streymi fólks þar sem Krúsév
kom, var miklu meira en annars
staðar þar sem hann kom, virt-
ist hafa örvandi áhrif á hinn
sovézka forsætisráðherra, sem
við ýmis tækifæri en trausta
Björgvinjar-lögreglu nálægt sér,
gat spjallað við fólk, kátur og
brosandi".
Meðal annars kom Krúsév á
hið fræga fisksölutorg (fiske-
brygge) og var svo mikil þröng,
að lögreglan varð að setja upp
bráðabirgðagirðingar, til þess að
hann kæmist leiðar sinnar.
í ræðu þar í borg sló hann á
létta strengi og talaði m. a. um
kritinn milli Björgvinjar og Oslo
í gamansömum tón.
HÚSIN, SEM EKKI
ÞARFNAST VIÐGERÐAR
í 1000 ÁR.
Á Landaas, þar sem verið er
að reisa nýjan kennaraskóla,
hélt Krúsév því fram, að þótt
„norskir snikkarar væru sovézk-
um fremri“ gætu Norðmenn
margt lært af Rússum á sviði
húsabygginga Þar þrumaði hann
yfir norskum smiðum og gortaði
af framförum á sviði húsagerðar
f Sovétrikjunum. „Þar byggjum
við hús, sem standa í 1000 ár,
án þess að gera þurfi við þau“,
sagði hann, og „eldlegum
áhuga og brá fyrir I augum hans
þessum glettnisglömpum, sem
eru sérkennandi fyrir hann“ og
talaði svo hratt, að túlkurinn
átti í mestu erfiðleikum með að
skila frá sér á norsku þvf, sem
hann sagði, en Krúsév talaði um
húsasmíðar yfirleitt og í einstök
um atriðum sem væri hánn sér-
fræðingur á þessu sviði. Hann
lofaði margt, en gagnrýndi
sumt, en þá bætti hann við:
Móðgizt ekki — vinir segja
hver öðrum sannleikann.
SOVÉZKAR STYRJUR.
í heimsókn f lagardýra-safnið
Nordnes færði Krúsév safninu
lifandi fiska að gjöf m. a. marg-
ar tegundi af sovézkum styrjum,
en þær voru fluttar til Björgvinj
ar í tönkum nýs sovézks fiski-
skips.
EFTIRHREYTA
Eitt Hafnarblaðanna hefir eins
konar eftirhreytu rnn Norður-
landaheimsóknimar, er Krúsév
er á heimleið frá Noregi. Hann
vann engan sigur fyrir sjálfan
sig með heimsóknum sínum,
segir blaðið. Eftir árekstralaus
kynni í Danmörku mætti hann
andúð í Sviþjóð og jók neikvæð
áhrif með þekkingarleysi sfnu,
en í Noregi fitjaði hann upp á
viðkvæmasta sovézk-norska mál
inu — þvf um Svalbarða, en af-
staða Noregs f þvi máli, er að
. þar og á Bjarnarey sé enginn
vígbúnaður og hlutleysi eyjanna
tryggt með alþjóðasamkomu-
Iagi. Það hafi haft minni áhrif,
að hann gat ekki stillt sig um að
spjalla um hlutlaus Norðurlönd
og að Noregur og Danmörk ættu
að snúa baki við Nato — „Það
er tómt mál,“ segir blaðið, „að
tala um hlutleysi og hefir svo
verið siðan síðari heimstyrj-
öldinni lauk — og er ekki virt af
sovétStjórninni sjálfri".
sá, en sigraði ekki