Vísir - 19.08.1964, Blaðsíða 9

9
3 I R Miðvikudagur 19. ágúst 1964.
Þýzka seglskipið Gorch
Fock liggur nú í blíð-
viðri og sól við bryggju
í Hafnarfirði. Þetta er
hið glæstasta fley, einn
af síðustu fulltrúum
blómaaldar seglskip-
anna.
Það voru slík þriggja mastra
seglskip, sem héldu uppi flutn-
’ingum um úthöfin miklu á síð-
ustu öld, suður fyrir Góðra-
vonarhöfða og suður um Magell
ans sund. Það var glæsitími
siglinganna. Erfiða daga áttu
þeir sjómennirnir er þeir lentu
í fárviðrum hitabeltisins. En
það var með hjálp stormanna,
sem þau sigldu heim til Evrópu
stundum með hraða sem gufu-
skip nútímans geta öfundað þau
af. Og ein stór breyting hefur
orðið, — það fylgdi þeim alltaf
einhver fegurð, þessum há-
möstruðu seglskipum, og sú
fegurð fór fyrir lítið þegar gufu
skipin komu til sögunnar með
kolum og sóti. Þau voru kvödd
Hann er einn af þessum arftök-
um Sæúlfsins, siglingafræðing-
ur, sem kann að beita útreikn-
ingum á þýzkri hárnákvæmni.
Og talið snýst að siglingakeppn
inni miklu, sem Gorch Fock tók
þátt í um miðsumar. Þá var
siglingafræðin þyngst á meta-
skálunum.
’Yfon Stackelberg hefur frásögn
sína. — Við komum sam-
an í Lissabon í byrjun júní,
segir hann, en þar skyldi keppn
in hefjast. Það voru átta stór
þrímöstruð seglskip. Nú ætluð-
um við að reyna kraftana. Þó
við værum spenntir undir
keppnina, vorum við eins og
ein fjölskylda . Dagana áður ei
keppni skyldi hefjast skiptumst
við á vináttuheimsóknum og
það voru miklar ánægjustundir.
Þarna voru þrjú norsk seglskip:
Sörlandet, Christian Radich og
Statsrád Lehmkul. Þarna var
danska skólaskipið Danmark.
Frá Argentínu var Libertad, frá
Spáni E1 Cano, frá Portúgai
skipið Sagress og loks við m.;ð
Gorch Fock.
Við vorum allir vinir, þegai
við lögðum af stað. Þessi keppni
er ekki eins og hnefaleikn-
keppni, heidur líkari sund-
keppn'i.
Gorch Fock í Hafnarfjarðarhöfn. í baksýn sést m. a. Flensborgarskólinn.
Gorch Fock varð fyrst í
kappsiglingunni yfir Atlantshaf
með söknuði, þau höfðu venð
fulltrúar alls þess fagra og
rómantlska sem sjómannslífið
veit’ir. Nú eru þau orðin fá, oc
enn er þeim að fækka.
Ctóru seglskipin komu á þeim
tímum sjaldan eða aldrei
til fslands, heldur sigldu þau á
meiri langleiðum. Hins vegar
hefur það nú gerzt á síðustu
árum, að Við höfum nokkrum
sinnum fengið tækifæri til að
líta þessa fegurð liðinna tíma.
Hið þýzka skólaskip hefur heiðr
að ísland með heimsókn sinni.
Það kemur hingað nú I þriðia
skiptið á þremur árum.
Fréttamaður Vísis gekk um
borð í skipið þar sem það ligg-
ur við hafnarbakkann í Hafn-
arfirði. Það fyrsta sem maður
veitir athygli er umgengnin,
hreinlætið, allt er eins og fágað.
Eikarborðin 1 þilfarinu glampa
af hreinleika, hvergi sést slit á
neinum kaðli, öllu er skipað
nákvæmlega niður, hver taug
fest á s’inn stað. Á ránum hátt
yfir höfði manns dansa sjó-
mennirnir líndans í reiðanum.
Þeir vinna þar að því að fága
hvern hlut, knýta seglin saman
af hinni mestu vandvirkni. Hér
um borð í þessu skipi, þar sem
hinn vani sjómaður kapteinn
Hans Engel stjórnar, kennir ou
elur upp 170 ung sjóliðsforingja
efn’i. Af öllum verksummerkj-
um má sjá, að hér læra þeir
bæði aga og hreinlæti. Það væri
gott að eiga slíkan skóla.
Foringjar heilsa blaðamanni
með þvf að rétta hönd að
skyggni. Það er orð’ið kvöldsett.
rauð aftansólin setur sérkenni
lega fagra slikju á eikina oa
hampinn. Fánahylling fer fram,
við sólarlag er fáninn dreg’inn
niður. Loks er fréttamanni boð-
ið til stofu. Og samtal hefst við
einn af yfirmönnum skips’ins,
Kommander von Stackelberg.
J^appsiglingin hófst frá Cas-
cais, sem er bær skammt
utan við Lissabon. Þar skyldu
öll skipin safnast saman um
sama Ieytið og á því augnabliki,
sem portúgölsk fréigáta hleypt.i
af fallbyssuskoti máttum við
fara yfir línuna. En það er ekki
svo auðvelt að hitta á það, því
að maður ræður ekki nákvæm-
lega ferð seglskips. Okkur tókst
þó að vera nokkurn veginn á
réttum tíma á línunni og með
nær öll segl uppi, svo að við
gátum haldið af stað með fullr*
ferð.
— Hvert var ferðinni heitið?
Var ekki ætlunin að ná hinum
öruggu vindum í staðvindabelt-
inu?
— Markmiðið var Bermuda-
eyjar og til þess að komast
þangað var að sjálfsögðu mjö'g
gagnlegt, að komast sem fyrst
í staðvindabeltið. En það leit
ekki vel út með það. Staðvinda
beltið hefst móts við Gibraltar,
en nú þegar við lögðum af stad
B ....r. ^
vaj: sterK SuðVestanáU: Það vár
sem sagt alger mótvindur og
við vorum allir tilneyddir að
slaga. ÞaA.a stefndu öll átta
seglskipin yfir marklínuna og
var glæsileg sjón að sjá þau
þannig öll saman komin eins
og viljuga fáka, en við urðum
allir fyrst í stað að sigla norð-
ur á bóginn í öfuga átt við það
sem við ætluðum að fara.
Þarna tókst okkur að vinr.a
mikið á. Flest hin skipin stefndu
nærri því í hánorður, en við
lögðum eins mikið á til hliðar
út á hafið og við frekast gátum.
Við það fengum við að vísu
ekki eins mikla ferð og l>in
skipin, en við komumst fjær
ströndinni og vorum eftir þetta
bún’ir að ná forustunni, komnir
dagleið á undan hinum.
— Það kemur brátt í ljós. En
eftir að við sigldum frá Portú-
galsströndinni varð alger ski'n
aður milli skipanna, eftir þetta
sáum við ekkert þeirra í 2-4
sólarhringa, eða þar til tveimm
dögum áður en keppninni lauk
Við höfðum algera radíóþöyn
til þess að h’in skipin fengju
ekki að vita um stöðu okkar,
en við gerðum mikið að því að
hiusta á útvarp, bæði á veður
fregnir ög ef einhver keppinaut
anna ryfi sína þögn. Þanníg
komumst við m.a. að þvl, hvar
norsku skipin voru stödd, því
að þau töluðu stundum sama.n.
Svo breyttist vindáttin og við
komum niður að Kanarí-eyjum.
Þá vorum við korpnir í stað-
vindabeltið en vindarnir þar eru
hrekkjóttir, stundum eru þeir
sterkir, stundum kemur logn
Það er mikið happdrætti hver.n-
ig veður maður fær. 1 þetta
skipti var vindurinn veikur og
það kemur sér illa fyrir jafn
stórt skip og Gorch Fock, þá
gengur minni skipunum eins og
t.d. norsku og dönsku sk’ipun-
um vel. Við vorum nú komnir
25 mílur á undan öllum hinum
og vissum það, en jafnframt
vissum við að litlu skipin
myndu draga um 10 mílur á
okkur I þessu veðri.
"p'n aftur vorum við heppnir.
Við ákváðum að sigla beint
I gegnum Zargasso-hafið, sem
er þó mikil vogun, þvi að þar
eru oftast algerar stillur. En
okkur fannst veðurútlitið benda
til þess, að það yrði nú með
öðrum hætti. Enda fengum við
sæm'ilegan byr þar.
Þar með tókst okkur að snúa
af okkur portúgalska skipið
Sagress, því að Portúgalarnir
þorðu ekki að hætta á að fara
í gegnum Zargasso-hafið. Þe;r
fóru suður fyrir það og bar
lentu þeir I algerri stillu, og
reiðinn söng sitt tómahljóð
gla-gla-gla. Þegar svo hafði
staðið nokkra daga, þá gáfust
þeir upp og sigldu til Bermuda
fyrir vélarafli. Þetta var sárt
fyrir þá, því að þeir hugðust
sannarlega keppa við okkur,
því að seglskip þeirra er þýzkt
að smíði, algert systurskip
Gorch Fock.
\/"on Stackelberg heldur frá-
’ sögn sinni áfram og víkur
nú sögunni að lokaþætti kapp-
siglingarinnar, siðustu dögunum
áður en komið var til Bermuda.
- Við vissum að það myndu
Framh á bls 10
Samtal við stýrimanninn von Stackelberg
Hér sjást þeir skipstjórinn Engel og stýrimaðurinn von Stackel-
berg. Myndin tekin í Hafnarfirði.
/