Vísir - 28.09.1964, Blaðsíða 9

V 1 S I R . Mánudagur 28. september 1984.
&
Mikið er nú um dýrð-
ir í herbúðum íslenzkra
kommúnista.
Kyrrstaða er orð sem ekki
á lengur heima í orðabók
flokksdeildarinnar. Helztu for
ingjar flokksins eru sem
þeytispjald um heimsbyggð-
ina og er reyndar orðið erf-
iðara að átta sig á því hverj-
ir þeirra eru heima en erlend
is. Minna utanstefnur ís-
lenzku kommúnistaforingj-
anna á ekkert meir en ferðir
íslendinga á fund erlendra
smákonunga og höfðingja í
Vestur-Noregi á Sturlunga-
upp og gengi fagnandi mót
hækkandi sól hins alþjóðlega
kommúnisma. Þrek sitt og
þrótt sótti hann í það gerzka
ævintýr, sem um þessar
mundir var að gerast á hin-
um endalausu rússnesku
sléttum, þar sem Halldór
Laxness þá staðhæfði, að
heimsundrið væri að finna:
brjóstgott alþýðufólk að
byggja þjóðfélag friðar og
allsnægta. Lái Einari hver
sem vill. Það var auðvelt að
vera hugsjónamaður á þeim
gullnu fyrirstríðsdögum.
Töfraformúlan hafði verið
fundin fyrsta sinni í heims-
sögunni og hví skyldi ekki
ungur þýzkukennari með eld
í æðum vilja vísa þjóð sinni
leið inn á hin sígrænu veiði-
byggðinni. Um gömlu félag-
ana er ekki frekar spurt.
jjxin og jörðin geymir þá
tryggilega og hugsun-
inni um hið ógnvekjandi
bandaríska olíuauðvald, sem
jafnvel getur keypt menn
á mála í sjálfri Kreml, er
bægt úr huganum. Það er
nóg að þeir haldi vöku fyrir
Halldóri Kiljan heima á Is-
landi, þótt þær afturgöngur
eyðileggi ekki ánægjuna af
því að vera aftur staddur í
nafla forysturíkis heims-
kringlunnar.
vikulöngum hljóðskrafs
fundum með þeim
mikla manni Bréznev, sem
hálf Sovétríkin skjálfa fyrir,
gefur Einar og félagar hans
þess væri löng og ljót og
hrammurinn ofurþungur.
Skyldi engu senti eða fenn-
ing vestræns fjármagns
hleypt inn í landið kalda,
því það ætti allt uppsprettu
sína í Wall Street. Rússar
skyldu hins vegar kaupa
allan síldfisk Islendinga
í gegnum útflutningsfirmu
flokksins í Reykjavík. Þar
með væri tvennt tryggt í
senn: næg umboðslaun til
þess að styðja starfsemi
flokksins á íslandi og ramm
föst tengsl landsins við austr
ið í efnahagsmálum, sem
myndi smám saman snúa
rangri utanríkisstefnu í rétta
Með þennan erkibiskups
boðskap hurfu Einar og félag
ar hans (Sigurður Thorodd-
að hann myndi verða
við tilmælum Bandaríkj-
anna og rífa stöðvarnar! Er
þess að vænta að f Kínabók
Magnúsar felist jafn viturleg
ar og skarplegar ályktanir
um málefni Kína, eins og
hann sýndi í varnarmálum
Kúbu. Bíður ekki aðeins hinn
íslenzki kommúnistaflokkur
heldur þjóðin öll þess í of-
væni að þykk bók um fram-
farirnar og dásemdirnar f
Kfna drepi úr penna Magnús
ar innan nokkurra vikna,
þótt ferðin, sem bókin á að
fjalla um sé reyndar varla
nema nýhafin.
Jgn annan merkilegan hlut
sýna þessar tvær ut-
anstefnur liðsodda hinna ís-
HL ÝTT ERKIBISKUPS BOÐSKAP
< **amrm
/ PEKING OG
Magnús Kjartansson
öld, en þá voru þeir konung
ar hvað tíðast sóttir heim,
sem ísland töldu mest girnd
arráðið. Ekki þarf að rifja
upp hverjar lyktir þeirra
mörgu sendifara og utan-
stefna urðu.
En í dag lifum við á öðrum
tímum. Þjóðin hefir lært af
reynslunni og erfiðlegar mun
á þessari öld reynast að fá
menn til þess að hlýða erki-
biskups boðskap en á hinum
fyrri — jafnvel þótt rauð-
skjöldóttir snatar snúi hug-
ljómaðir heim á haustdögum
og segi sáluhjálp söguþjóðar-
innar fólgna í bruggi Bréz-
nevs.
Jjhnar Olgeirsson hlýt-
ur senn að kunna ut-
anað fjölda lauktuma Kreml,
svo hagvanur er hann orðinn
í borg hinna gerzku. Þang-
að kom hann fyrst all-
mörgum árum áður en Stal
in gerði vináttusamninginn
við Hitler. Þá var Einar ung-
ur og hugumstór alþýðufor-
ingi með eldmóð í brjósti og
hrafnsvarta lokka á höfði. Þá
trúði hinn ungi íslenzki
þýzkukennari og mælsku-
hetja af torgum Berlínar þvi
betur en biblíunni áður, að
loðin loppa brezka útgerðar-
auðvaldsins væri að læsast
um líf og limi hinnar fá-
mennu þjóðar við íshaf.
Hann sá sjálfan sig í gervi
eridurlausnarans, í klæðum
spámannsins, sem snerta
myndi hina sofandi þjóð
rauðum sprota sínum svo
hún stryki svefn af brá, risi
lönd hins alþjóðlega komm-
únisma?
gíðan hefur mikið vatn
runnið til sjávar.
Heimur bjartsýninnar er
hruninn til grunna. Hár Ein
ars Olgeirssonar er ekki
lengur tinnusvart heldur hadd
urinn úífgráir íokkar. ■ Turn-
ar Kreml teygja enn lauk-
myndaða fingur sína til hins
rússneska himins. Veggir
múranna eru enn þögulli en
gröfin. Og enn stígur mað-
ur af norrænu kyni út úr
járnbrautarlestinni á Vestur-
landastöð Moskvu og ekur
upp í Kreml. En hann þekkir
fáa þegar hann lítur í kring-
um sig. Hvar eru allir félag-
arnir frá því fyrir stríð?
Hvar eru allar hetjurnar úr
styrjöldinni sem frelsuðu
land sitt og skáluðu við hinn
norðlenzka gest að baki hild-
arleiknum? Þær eru horfnar.
Það hafði komið í Ijós, að
gömlu félagarnir voru flestir
á mála hjá gamla bandaríska
olíuauðvaldinu. Þeim var því
veitt lausn I náð með að-
ferðum Péturs mikla. Nýir
menn eru teknir við völdum
og í eilffri sannfæringu þess
að hugsjónin sé fortíðinni og
blóðhöggunum ávallt æðri
nefnir Einar Olgeirsson hina
nýju menn því sama nafni
og hina gömlu vini er glöt-
uðu höfðum sínum: „Félagi.“
Og þeir gjalcja í sömu mynt.
Og þá veit Einar Olgeirsson
það og fær það staðfest af
vörum sjálfs Bréznevs, að
ísland á hauk í horni og þjóð
frelsisskjöld sem enn getur
sungið í fegurra en nokkr-
um öðrum skildi á heims-
fjórir ítarlegar skýrslur um
starf flokksdeildarinnar
heima, stefnu hennar, bar-
áttu gegn ríkisstjórninni og
bræðravígin við Alþýðubanda
Iagsmennina. Bréznev stapp
ar stálinu í þá félaga, minnir
á gömul og rótgróin tengsl
flokksdeildarinnar á Islandi
við þlnn alþjóðlega kommún
istaflokk, þótt vegna henti-
sjónarmiða hafi þótt nauðsyn
legt að hafa hljótt um þau
um skeið. Islenzku flokks-
deildinni er lofað óskiptu
fulltingi móðurflokksins í
Sovétríkjunum, ekki sízt í
komandi átökum flokksins á
þinginu í Reykjavík í haust,
er vinstri sinnaðir jafnaðar-
menn munu reyna að víkja
frá alþjóðlegri stefnu komm-
únista og telja óbreytta
flokksmenn á að snúa baki
við Moskvu. Ugglaust hefir
vandamál hins kínverska
dreka einnig borið á góma
og þar hafa hinir rússnesku
félagar átt liðsinni að sækja
til utanstefnumannanna frá
íslandi, því engin flokks-
deild er svo smá, að hún sé
ekki nothæf til þess að koma
höggi á hala drekans ef því
er að skipta. En þar sem
veggir Kremlborgar eru
veggja þöglastir, fer ekki
frekari sögum af þeim við-
ræðum. Hitt er aftur ekkert
leyndarmál að á skilnaðar-
fundinum sóru þeir Einar og
félagar hans Bréznev og
kommúnistaflokki Sovétríkj-
anna hollustu og kváðust
seint mundu hvika af hinni
alþjóðlegu línu. Bréznev bað
þá félaga lengstra orða að
minnast hættunnar af banda
ríska olíuauðvaldinu. Loppa
VESTRI ritar um utanstefnur
Magnúsar og Einars og ástandið
í íslenzka kcmmúnistaflokknum
sen, Brynjólfur Bjarnason,
Guðmundur Hjartarson og
Lúðvík Jósepsson) heim til
íslands. Árangurinn hefir síð
ustu daga mátt lesa í leiður-
um Þjóðviljans. Þá ritar nú
Einar Olgeirsson af sama
æskufjörinu og róggreinarnar
um Bandamenn, á fyrstu
árum sty.rjaldarinnar. Hin
gamia íceinpa er aftur glöð
eins og barn.
Hún hefir fengið línuna.
^ sama tíma og Einar sat
á tefundum með Bréz-
nev í Kreml gerðust önnur
tíðindi í hinum litla íslenzka
kommúnistaflokki.
Hin ytri merki þeirra voru
eindálka frétt sem Þjóðvilj-
inn birti á fimmtudaginn.
Hún var svohljóðandi: „Magn
ús Kjartansson gestur Líú-
Shao-chi. Magnús Kjartans-
son ritstjóri Þjóðviljans og
kona hans, Kristrún Ágústs-
dóttir. voru 17. þ.m. gestir
Líú Shao-chi varaformanns
kommúnistaflokks Kína í
Peking, að því er fréttastof-
an Hsinhua skýrir frá. Við-
staddir voru tveir ritstjórar
Dagblaðs fólksins, Leng-hsi
aðalritstjóri og Chen Chun.“
Lengri er fréttin ekki. En
samdægurs tilkynnti Mál og
Menning, að bók um Kína eft
ir Magnús Kjartansson
myndi koma út hjá forlaginu
en þó ekki fyrr en nokkrum
dögum fyrir jól. Ber auglýs-
ingin lof á Magnús fyrir
ferðabókina um Kúbu og heit
ir því að Kinabókin verði
ekki verri. Ekki er l ins veg
ar orði minnzt á það, að svo
djúpt kafaði Magnús í
málefni Kúbu og Castró,
að hann lýsti því yfir í æs-
ingaræðu á fundi í Stjörnu-
bíói eftir heimkomuna, að
Castro myndi aldrei gefast
upp fyrir hótunum Bandaríkj
anna og rífa niður flugskeyta
stöðvarnar er þá stefndu gin
um sínum á Washington.
Sama sunnudaginn lýsti
Castro því hins vegar yfir,
Einar Olgeirsson
lenzku kommúnista. Þær
leiða sem sé í ljós að íslenzk
ir kommúnistar hafa tekið
það fangaráð að veðja á tvo
hesta samtímis. Er það al-
þekkt fjárplógsbragð reyndra
fjárhættuspilara. Að vísu er
nokkur áhætta því samfara,
vegna þess að Rússar og Kín
verja skoða hvorir aðra sem
svörnustu fjandmenn. En þeir
Magnús og Einar telja sig
augsýnilega færa um að
biðla blítt til beggia og hafa
af báðum nokkur not. Að
baki því áhættubragði mun
liggja sú hræðsluvissa að
ekki dugi minna en fulltingi
tveggja stórvelda kommún-
imans í senn, ef tryggja
skuli líf íslenzku kommún-
istadeildarinnar í átökunum
við eigin fylgismenn á þess-
um vonglöðu haustdögum.
Vestri.
13