Vísir - 01.10.1965, Síða 8
8
Útgefandi: Blaðaútgáfan VfSIR (
Framkvæmdastjóri: Agnar Ólafsson j
Ritstjóri: Gunnar G. Schram \
Aðstoðarritstjóri: Axe) Thorsteinson l'
Fréttastjórar: Jónas Kristjánsson /
Þorsteinn Ó. Thorarensen )
Auglýsingastj.: Halldór Jónsson \
Sölustjóri: Herbert Guðmundsson í
Ritstjórn: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 linur) /
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3 )
Áskriftargjald: kr. 80,00 á mánuði innanlands (
í lausasölu kr. 7,00 eintakið /
Prentsmiðja Vísis — Edda h.f. )
ísland og Bandaríkin
(
Aldarfjórðungur er nú liðinn síðan stjórnmálasam- [
band var tekið upp milli íslands og Bandaríkjanna. )
Á þeim tíma höfum við íslendingar ekki átt nánari \
sambúð né meiri viðskipti við aðra þjóð en Banda- \
ríkjamenn. Stjórnmálasambandið var tekið upp á öðru (
ári heimsstyrjaldarinnar. Nokkru síðar gerðum við /
herverndarsamninginn við Bandaríkin, er veitti þjóð- /
inni skjól í stórviðrum styrjaldarinnar og bægði óvin- )
um frá ströndum landsins. Er ákvörðunin um lýð- \
veldisstofnun hafði verið tekin gaf Roosevelt forseti \
út yfirlýsingu um viðurkenningu íslenzks sjálfstæðis. (
Mikilvægi þeirrar stjórnargjörðar verður enn meiri í (
ljósi sögunnar en þá virtist í fljótu bragði. Hið mesta /
stórveldi veraldar kom þannig á tvennan hátt til liðs )
við okkur þegar mikið lá við. \
Eftir styrjöldina nutum við, eins og aðrar Evrópu- )
þjóðir, Marshallaðstoðar við uppbyggingu atvinnu- )
veganna. Á vegum áætlunarinnar öfluðum við okk- \
ur stórvirkra atvinnutækja og risafyrirtæki í fjár- (
festingu, svo sem orkuveitur voru framkvæmdar. Á fí
þann hátt markaði Marshallaðstoðin merk spor í //
atvinnusögu þessa lands, sem flestra annarra Evrópu- //
ríkja. Enn kom að því árið 1951 að bandarískt varnar- l’
lið steig hér aftur á land að beiðni þings og stjórnar. /
Það hefur dvalið hér síðan og þjóðin þráfaldlega stað- /
fest ósk sína um dvöl þess í þingkosningum. Auðvitað )
hefur nábýlið ýmis vandamál skapað. Það er óhjá- \
kvæmilegt. En þau vandamál skyggja ekki á þá stað- \
reýnd að Bandaríkin hafa aldrei seilzt til áhrifa í ís- (
lenzkum málum eða skert sjálfræði eða sjálfstæði /
þjóðarinnar. /
Vonir bæði íslendinga og Bandaríkjamanna standa til (
þess að svo friðvænlegt gerist í veröldinni að varnar- (
stöðvar megi níður leggja. Þegar að því kemur mun- (
um við enn kjósa að njóta vináttu bandarísku þjóðar- (
innar og vildar hennar í menningar og viðskiptaefn- (
um. Sú þjóð hefur af eigin ágæti og afli orðið forystu- )
þjóð lýðræðisríkja veraldar. Hún er engan veginn )
gallalaus og ýmislegt má stefnu hennar til foráttu \
finna. En meginhugsjónir bandarísku þjóðarinnar og \
þeirrar íslenzku fara saman. Þær munu tengja þjóð- ((
irnar tvær um langa framtíð. ((
V í S I R . Föstudagur 1. október 1965.
‘.7:
Björn Gestsson fyrir framan nýbygginguna.
„Orðavalið ennþá feluleikur44
heimsókn í Kópavogshæliö
í kaupstað nokkrum
úti á landi er sex ára
gamall vangefinn piltur
í umsjá tveggja systra
sinna á skólaskyldu-
aldri. Móðirin dó í fyrra,
og faðirinn er sjómaður.
í afskekktri sveit eru
þrjú systkini fávitar.
Foreldrar þeirra eru
löngu látnir og ógift
systir þeirra og heilsu-
tæp annast þá.
í öðrum kaupstað er
móðirin komin yfir átt-
rætt, við rúmið. Hún er
með fullorðinn son sinn,
sem er vangefinn og
lamaður.
Þessi dæmi eru aðeins brot
af öllum sannleikanum — sann-
leikurinn er sá, að enn vantar
tugi vangefinna manna og
kvenna, barna og fullorðinna
vist á viðeigandi hælum.
Við Kópavogshælið hafa að
undanförnu farið fram miklar
byggingaframkvæmdir; þar hef-
ur verið byggt fyrir tvær nýjar
deildir og reist setustofa, fönd-
urstofa og matstofa með me'iru
Hælinu veita forstöðu hjónin
Björn Gestsson, kennari, og
Ragnhildur Ingibergsdóttir lækn
'ir, sem jafnframt er læknir hæl-
isins.
Blaðamaður og ljósmyndari
Vísis áttu nýlega stutt tal við
þau hjónin.
Fyrstu vistmenn komu til
heimilisins í desembermánuði ár
ið 1952, og þrátt fyrir það hve
fjölgað hefur verið rúmum hef-
ur ekki enn reynzt unnt að
sinna nema hluta allra umsókna.
En til þess að stofnun sem
þessi geti gegnt hlutverki sínu
sem bezt þarf að rísa upp hæli
fyrir ca. 360—400 vistmenn, svo
deildaskipting geti orðið sem
bezt og hælið sé sambærilegt
við þau sem kallast aðalhæli í
nágrannalöndum.
Enn vantar húsnæði fyrir
ýmsa sérstarfsemi og vísinda-
legar athuganir, svo starfs-
kennsla og önnur þjálfun komi
að sem beztum notum.
— Á hvaða aldri eru vist-
menn hælisins?
— Þeir eru á öllum aldri, frá
4 ára til 74 ára, jafnt karlmenn
sem kvenfólk.
— Teljið þið heppilegt að
einangra vistmenn alveg frá um
heiminum?
— Það getur verið vanda-
samt að svara þessu. En þeir
sjúklingar, sem möguleika hafa
á að verða að meira eða minna
leyti sjálfbjarga mega umfram
allt ekki einangrast. Mörg til-
felli eru hins vegar þannig, að
ekki er hægt að reikna með
neinum bata, og bilið milli
þeirra sjúklinga og þeirra, sem
alheilir eru breikkar þvi miður
stöðugt með árunum.
— Ég tók eftir því að á hús-
inu eru nokkur sjónvarpsloft-
net. Hvaða áhrif hefur sjón-
varpið á vistmenn hælisins?
— Það er sjónvarpstæki á
öllum deildum, og ég held að
það spari okkur nokkuð starfs-
krafta. Eftir að við fengum sjón
varpstækin hefur mikið dregið
úr því hangsi og óróa á kvöldin,
sem var nokkuð áður. Við verð-
um að athuga að hérna er mik-
ið um fólk, er ekki getur sótt
skemmtanir út í bæ og getur
ekki huggað sig við bókina, en
hefur nógan tíma.
— Hvemig finnst ykkur við-
horf almennings til þessarar
stofnunar?
— Skilningur fólks á þessari
starfsemi hefur stórum batnað
Framh. á 6. síðu.
Herbergin í nýbyggingu Kópavogshælisins eru hin nýtízkulegustu.