Vísir - 20.12.1965, Blaðsíða 8

8
VISIR
Otgefandi: Blaðaútgáfan VÍSIR
Framkvæmdastjóri: Agnar Ólafsson
Ritstjóri: Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjórar: Jónas Kristjánsson
Þorsteiíin Ó. Thorarensen
Auglýsingastj.: Halldór Jónsson
Sölustjóri: Herbert Guðmundsson
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald: kr. 90,00 á mánuði innanlands
I lausasölu kr. 7,00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda h.f.
Nýtum tæknina
JTyrir skömmu var ítarlega greint frá því hér í blaðinu )
hvemig ætlunin væri að framkvæma hina stórfelldu )
byggingaráætlun ríkisins, verklýðsfélaganna og )
Reykjavíkurborgar. Samkvæmt áætluninni á að (
byggja 1250 íbúðir fyrir lágtekjufólk á næstu fimm ár- (7
unum hér í Reykjavík. Framkvæmdanefnd áætlunar- 7
innar hefur þegar hafið störf. Hafizt mun handa um (1
byggingu fyrstu íbúðanna seint á næsta ári er bygg- (/
ingarsvæði í Breiðholtshverfi hinu nýja verður tilbú- //
ið. Áætlunin mun framkvæmd í tveimur áföngum. ))
í þeim fyrri verða byggðar 400 íbúðir, en 850 í þeim \
seinni. Hér er um að ræða mesta og merkasta átak, \
sem gert hefur verið í húsnæðismálum hérlendis. (
Engin ríkisstjórn fyrri ára hefur haft forgöngu um /
svo stórfellda framkvæmd, þótt flestum þeirra hafi /
verið það ljóst, að það er í húsnæðismálunum, sem )
skórinn kreppir og þar hefur lengi verið framkvæmda | \
þörf. í góðri samvinnu við verklýðshreyfinguna verð- \
ur hér því Grettistaki lyft á næstu árum. (
I fyrsta sinn í byggingarsögu þessa lands gefst nú \
tækifæri til þess að beita nýtízku tækni og kostum \
fjöldaframleiðslu í byggingariðnaðinum. Jafnframt er \
afráðið að ,gera tilraun með innflutning íbúðarhúsa, (
eins og oft hefur verið hvatt til hér í Vísi. Nýtt blað /
verður því brotið í húsnæðismálunum og er það vel )
því þau hafa lengi verið Akkillesarhæll þjóðarinnar. \
Það er ekki vansalaust að hér á landi skuli bygg- \
ingarkostnaður vera mun hærri en í nágrannalönd- (
unum. Þess vegna er það ein mikilsverðasta kjarabót j
in að lækka hann verulega. Kerfi fjöldaframleiðslu á )
húshlutum, ný tækni og innflutningur húsa eru allt \
vænlegar leiðir til þess að þvinga byggingarkostn- \
aðinn niður á við. Þess vegna verður fylgzt af mikilli (
athygli með störfum Framkvæmdanefndar Bygging- (
aráætlunarinnar, enda ætti reynsla hennar að geta /
orðið öðrum dýrmæt, er fram líða stundir. En hér má )
svo ekki láta staðar numið. Svipuð stór íbúðarhverfi \
þarf að byggja víðar um landið, á sama grundvelli og \
með sömu tækni. (
Knúið dyra j
/— \
J herferðinni gegn hungri sýndu Reykvíkingar og /
aðrir landsmenn að þeir eru gjafmildir þegar leitað )
er til þeirra í þágu góðs málefnis. Nú fyrir jólin verður \
aftur á dyr Reykvíkinga knúið, og í það sinn verða \
það sjálfboðaliðar Vetrarhjálparinnar á ferðinni. Vetr- (
arhjálpin hefur lengi starfað hér í borg fyrir hver jól. (
Um 800 hjálparbeiðnir hafa að þessu sinni borizt Vetr- /
arhjálpinni. Því munu Reykvíkingar taka umboðs- )
mönnum hennar vel er þeir knýja dyra þessa dagana. \i
V1SIR . Mánudagur 20. desember 1965.
Sextiu ára:
Þórarinn Björns-
son skólameistari
TTm aldir áttu Norðlendingar
Hólaskóla og bar sú stofn-
un skært ljós inn í sögu þjóðar-
innar. Arftaki hins foma Hóla-
skóla er Menntaskólinn á Akur-
eyri, mestur og beztur skóli
norðan fjalla. í gær varð skóla
meistari hans, Þórarinn Bjöms
son 60 ára. Mun mörgum göml-
um skólasveini hafa farið sem
mér við þau tíðindi, að vilja í
fyrsta sinn bera brigður á al-
manakið, þótt næsta ótrúlegt,
að svo bráðungur maður í anda
og verki væri kominn að þeim
leiðarsteini á lífsferðinni.
Þórarinn Bjömsson fæddist að
Víkingavatni í Kelduhverfi 19.
desember 1905 og vom foreldr-
ar hans Guðrún Hallgrímsdóttir
og Björn Þórarinsson bóndi þar.
Eftir að hafa lokið námi í
Gagnfræðaskólanum á Akur-
eyri árið 1924 las Þórarinn til
stúdentsprófs ásamt þeim fimm
félögum sínum, sem fyrstir lásu
undir stúdentspróf við Mennta-
skólann á Akureyri. Tóku þeir
prófið utanskóla í Reykjavík
1927. Varð ágæt frammistaða
þeirra, ekki sízt Þórarins, til
þess að gera mönnum Ijóst, að
ekki þurfti að óttast að á
kennslu eða námskröfum slakn-
aði þótt stofnaður væri Mennta
skóli norðanlands. Að stúdents
prófi loknu hélt Þórarinn utan
til Parísar óg hóf nám í frönsku
og latínu við Sorbonne. Þar
dvaldist hann um fimm ára
skeið og lauk þar lokaprófi í
þeim greinum og uppeldisfræði
að auki í árslok 1931. Að námi
loknu sneri Þórarinn heim til ís-
lands og hóf í janúar 1933
kennslu við Menntaskólann á
Akureyri. í þeim ranni hefur
hann starfað óslitið sfðan. Skóla
meistari var hann skipaður ár
ið 1948, er Sigurður Guðmunds
son lét af embætti fyrir aldurs
sakir.
Tjannig eru í stuttu máli ævi-
atriði Þórarins Bjömssonar
sem á bók eru skráð. Þar eru
hins vegar ekki ritaðir þeir
þættir æviferils hans, sem lifa
í hugum þeirra mörgu. sem
á skólabekk hafa setið í
Menntaskólanum á Akureyri. í
kennslu sinni allri fór Þórarinn
á slíkum kostum að seint gleym
ist þeim, sem á hafa hlýtt. Fór
þar saman orðkynngi, eldhug-
ur og frábær þekking á við-
fangsefninu hverju sinni. Munu
flestir nemendur hans á því máli
að slíkan kennara hafi þeir ekki
ánnan fyrir hitt. Ekki sízt átti
það þátt í að gera kennslu hans
svo eftirminnilega að Þórarinn
er ekki maður lítilla sanda né
luktra dala. Honum fylgdi and-
blær heimsmenningarinnar í
norðlenzka skólann, hans hum-
aniora hefur ætíð spannað langt
út fyrir þröng mörk kennslu-
skrárinnar, hann skilur manna
bezt að nám er lftils virði ef
menntunina skortir.
Þótt heimsmálin, dauð og lif-
andi, leiki Þórami á tungu er
hitt ekki minna um vert hvert
vald hann hefur á íslenzku máli
Margir munu minnast þýðingar
hans á Jóhanni Kristófer og
bera aðrar bækur ekki meiri
gullaldarsvip en orð hins
franska skáldsnillings í búningi
Þórarins.
Þegar Sigurður Guðmundsson
lét af skólameistarastarfi við
norðlenzka skólann sjötugur að
aldri, í árslok 1947, fór hann
ekki dult með það að helzt kaus
hann að Þórarinn Bjömsson
yrði eftirmaður sinn. Sú varð
og raunin. Sigurður hafði stýrt
skólanum af stórum geðþótta
reisn og skörungsskap. Það var
Þórarinn Björnsson
því ekki með öllu vandalaust
að setjást í sæti hans fyrir til-
tölulega ungan kennara. Þar
við bættist að mjög vom þeir
ólíkir Sigurður og Þórarinn,
ekki að lífsskoðun heldur að
manngerð. Skjótt kom þó í ljós
að það verk, sem Sigurður Guð
mundsson ætlaði vini sfnum og
samverkamanni, reyndist hon-
um enginn hurðarás um öxl.
Skólinn óx í mörgum skilningi á
þeim ámm sem síðan em liðin
og hefur haldið óskertri
virðingu sinni og sæmd. í starfi
sínu hefur Þórarinn byggt
á gamalli hefð. sem hverjum
skóla er dýrmæt, en jafnframt
tekizt að hafa góðu kennara-
Iiði á að skipa og kom öllum,
sem f skólann sækja, til nokk-
urs þroska. Vitanlega drífur
margt á dagana í jafn stórum
skóía, sem einnig er að miklu
leyti heimavistarskóli, og ein-
hver finnast þar brekabömin.
Þá hefur Þórami verið tamara
að stjórna með ljúfmennsku en
ströngum aga þótt hvalbeinið sé
enn við lýði. Hefur það greini-
lega ekki reynzt óskynsamleg
uppeldisaðferð.
T Tm margt stendur Mennta-
skólinn á Akureyri nú á
tímamótum. í hönd fer annað
athafna- og uppbyggingarskeið
á næstu árum, þar sem húsrými
og húsakostur skólans er nú
orðiiin ófullnægjandi vegna
mjög vaxandi fjölda nemenda
í annan stað er menntaskóla
námið hér á landi í deiglunni
og þessi misseri eru mið tekir
til margra átta í þvf efni. Þar
er Þórarinn einn af leiðsögu
mönnunum, enda er honum
manna bezt trúandi til þess að
sameina það dýrasta úr fornri
hefð því sem hagnýtast er í
skóla- og uppeldisvísindum nú-
tímans. Hann er í senn maður
Hólaskóla og málsvari mennta-
stefnu framtíðarinnar, sffrjór
og síleitandi að því sem bæta
má og frjóvga á akri íslenzkrar
æsku. Hann er ekki aðeins fag-
urkeri og fílósóf að upplagi,
heldur einnig hagsýnn stjóm-
sýslumaður og skarpskyggn
skólahöfðingi, sem hvorki spar-
ar eril né erfiði til þess að
gera veg skóla sfns og nem-
enda sem ágætastan. Vð gaml
ir nemendur hans minnumst
margra orða hans á Sal, þar
sem þessar eigindir allar glitr-
uðu f snjöllu máli. Þær minn-
ingar eru okkur hugstæðar og ó
gleymanlegar, sem svo margar
aðrar úr því menntasetri.
Á þessum tímamótum sendi
ég Þórarni Bjömssyni og
hinni ágætu konu hans, Mar-
gréti Eiríksdóttur afmælis- og
jólakveðjur og óska honum
og skóla hans velfamaðar um
alla framtíð.
Gunnar G. Schram.
Skyrið selt hrært
Að undanfömu hefur ver-
ið unnið að tilraunum á nýrri
gerð skyrs í tilraunastofum
Mjölkursamsölunnar og
Mjólkurbúi Flóamanna. Þessi
nýmæli í gerð skyrsins eru
þau, að núna kemur skyrið
hrært á markaðinn. .Verður
þessi nýja gerð skyrsins seld
í nýju plastumbúðunum, sem
áður hefur verið sagt frá í
frétt í Vísi
Skyrið er framleitt það vel
hrært að ekki á að þurfa að
bæta mjólk, vatni eða undan-
rennu í það heldur kemur
það tilbúiC til neyzlu beint
úr umbúðunum, hefur
skammturinn sama næring-
argildi og eldri gerð skyrs-
ins. Tilraunir hafa einnig
verið gerðar með að blanda
■nm tasmxx
ýmsum bragðefnum í skyrið
og t. d. niðursoðnum ávöxt-
um og hafa þær tilraunir
sannað, að hgégt er að setja
slíkt -saman við skyrið svo
að t. d. er hægt að framleiða
skyr með ávaxtabragði, eini
gallinn er, að útlit skyrsins
verður ekki eins og bezt verð
ur á kosið.
Er ætlunin að skyrið verði
selt í 200 og 500 gramma
plastdósum. Er talið að þær
umbúðir verði nokkuð dýr-
ari en gömlu skyrumbúðirn-
ar og reynir því Mjólkursam-
salan að fá sama toll á nýju
skyrumbúðunum og á gömlu
skyrpakkningunum svo að
verð skyrsins hækki ekki úr
hófi.