Vísir - 17.08.1968, Blaðsíða 9

V í SIR . Laugardagur 17. ágúst 1968.
wwnimr..'ttiMHM ..................
Fiðlarinn
□ Síðari hluta næsta vetrar mup Þjóðleikhúsið taka til sýti-
ingar söngleikinn „Fiðlarinn á þakinu“, eöa „Fiddler on
the Roof“. Þetta er heimsfrægt leikrit og hefur það notið
mikilla vinsælda víða erlendis. Frægt er lagið „Ef ég væri
ríkur“ (If I were a rich man) og ennfremur söngurinn um
hjúskaparmiðlarann (Matchmaker, Matchmaker). I ráði er,
að Róbert Arnfinnsson leiki aðalhlutverkið, og fjölmargir
aðrir af beztu leikurum okkar munu leika í söngleik þess-
um. Egill Bjarnason mun þýða leikrit og Ijóð.
□ „Fiðlarinn á þakinu“ fjallar um Gyðingafjölskyldu í Rúss-
landi fyrir byltinguna, sorgir hennar og gleði. Heildarsvip-
urinn er skemmtilegur, en á bak við býr þrungin alvara.
Efnisþráðurinn er þessi í stuttu máli:
getið sér til um tillögur Yente,
en hún er ástfangin af fátækum
skraddara, Motel Kamzoil. Á-
samt systrum sínum, Hodel og
Chava, syngur hún um væntan
lega giftingu, sönginn um hjú-
skaparmiðlarann.
Á meðan á þessu gengur, er
Tevye aö basla heimleiðis, drag
andi vagn sinn, því að skeifa
hefur dottið undan hesti hans.
Hann syngur óbugaður sönginn
um það, hvað hann mundi gera
hefði hann gnótt fjár, ,,ef ég
væri ríkur'. Hann hittir á föm-
um vegi Perchik, fátækan stúd-
ent frá Kiev, sem hefur fast-
mótaðar skoðanir á ýmsum mál-
um. Stúdentinn fellst á að kenna
dætrum Tevye sem endurgjaid
fyrir fæði og húsnæði um tíma.
Saman halda þeir heim og taka
Joey og Cindy Adams fyrir utan Loftleiðahótelið.
að þurfa aö brosa og setja mig
í stellingar,“ sagði Cindy. „Ég
var orðin ungfrú allt.“ Þannig
ákvað feguröardísin að snúa sér
að alvarlegri viðfangsefnum og
gerast fréttakona. Hún hætti að
vera fyrirsæta. Áriö 1952 uröu
þáttaskil f lífi hennar, er hún
giftist gamanleikaranum Joey
Adams. Nú flytur hún daglegan
fréttaþátt í sjónvarp í Banda-
ríkjunum. Að eigin sögn fjallar
hún helzt um „fðlk 1 fréttun-
um“. Hún segist ætla að flytja
þátt um hina ánægjulegu dvöl
á Islandi, er heim kemur.
Fvrsta bók hennar var „Souk-
arno: Sjálfsævisaga, eins og
Cindy Adams segir hana“, og
hefur hún orðið metsölubók víða
um heim, enda er hinn fyrrver-
andi valdhafi Indónesíu kunnur
TTeimsfrægir gestir gistu ís-
land í síðustu viku. Þau
létu ekki mikið yfir sér, og
fjölmiðlunartækin höföu litlar
spurnir af þeim. Samt var hér
um aö ræða fólk, sem þekkt er
um öll Bandaríkin og víða um
heim fyrir framlag sitt á sviði
fréttamennsku og skemmtana.
Þetta voru þau hjónin Joey og
Cindy Adams. Hún er glæsileg
kona, heillandi og fögur, enda
hefur hún 57 sinnum fengið verð
laun fyrir fegurð sína. Engu að
síður er hún einna þekktust fyr-
ir bæk»r sínar, er fjalla um
Kynni hennar af Soukarno, fyrr-
um forseta Indónesíu, sem ný-
lega hefur verið sviptur völdum.
Joey, eiginmaðurinn, er þekktur
fyrir ritverk sín og kímni.
„Ég var orðin hundleið á því
Fólkið á Anatevka, litlu Gyð-
ingasamfélagi í Rússlandi keis-
aratímans, lifir af því, sem jörð-
in gefur, einföldu og fábrotnu
Iífi stritsins. Mjólkursendillinn
Tevye, samvizkusamur, fyndinn
og traustur maður, segir frá þvf,
hvemig fólkið sækir styrk tll
hinna ævafomu lögmála erfða-
venjunnar.
Á heimili Tevye eru Golde,
kona hans, og fimm dætur að
búa sig undir Sabbath, helgidag
Gyðinga. Hjúskaparmiölarinn,
Yente, kemu í heimsókn til að
segja Golde, að slátrarinn, Lazar
Wolf, stórskorinn, miðaldra
ekkill, felli hug til elztu dóttur-
innar, Tzeitel. Golde er himin-
lifandi, en hefur áhyggjur af þvf,
að Tevye muni ekki fallast á
giftinguna. Tzeitel getur aðeins
þátt í söng allrar fjölskyldunnar
um frið helgidagsins, sönginn
um bænina.
Tevye hittir Lazar í þorps-
kránni og er talinn á, gegr. betri
vitund, að gefa samþykki sitt til
hjónabandsins. Lazar, vinir hans
og hópur rússneskra nágranna
kyrja glaðan drykkjusöng, „skái
fyrir iffinu".
Daginn eftir er Tzeitel skýrt
frá ráðagerðinni um giftingu
hennar og Lazar, og hún biður
föður sinn tárfellandi að halda
ekki hjónabandinu tii streitu.
Motel truflar, er hann kem-
ur flaumósa á vettvang, og unga
fólkið skýrir frá hinni leynilegu
trúlofun sinni. Tevye er það í
fyrstu mikil raun, að þau hyggj-
ast rjúfa þá hefð að faðirinn
velji dóttur sinni maka, en veitir
að lokum samþykki sitt, djúpt
snortinn af óvæntu hugrekki
Motel og ást Tzeitel. Motel trú-
ir vart sínum eigin eyrum og
syngur stórhrifinn um hinn guð-
lega styrk, sem hefur gert hann
að karlmanni, kraftaverk krafta-
verkanna.
Tevye verður að skýra Golde,
konu sinni, frá þróun mála.
Hann velur miöja nótt til þess,
sakir hugkvæmni sinnar og hinn
ar eitruðu tungu eiginkonunnar.
Hann læzt hafa vaknað af mar-
tröð og segir frá því, aö Fruma-
Sarah, fyrri kona Lazar, og
Tzeitel, amma Golde, löngu lát-
in, birtust honum í draumi.
Golde verður örvita af hræðslu
og fellst án eftirgangsmuna á
þaö, að Motel sé rétti maðurinn
fyrir Tzeitel. Þau syngja um
skraddarann Motel Kamsoil.
Motel og Tzeitel eru gefin sam-
an með hefðbundinni viðhöfn,
og sungið er um dögun og sól-
setur. Er hátíðahöldin eru I al-
gleymingi, koma til skjalanna
rússneskir æsingamenn, stað-
ráðnir að eyðileggja eignir Gyð-
inganna. Þeir leggja alli i rúst
ir á veizlustaðnum. Tevye er
harmi sleginn og getur aðeins
beðið guð sinn um skýringu.
í upphafi annars þáttar hafa
Motel og Tzeitel búið í ham-
ingjusömu hjónabandi I tvo mán
uöi. Umhverfis Anatevka ríkir
vandræðaástand, svo sem raunar
um allt Rússaveidi, og stúdent-
inn Perchik gengur I lið með
byltingarmönnum • í baráttu
þeirra við keisarann. Áður en
hann fer biðlar hann til Hodel,
og hún gefur samþykki sitt. Þau
syngja „nú hef ég allt“. Tevye
verður enn einu sinni töfraöur
af hinu biðjandi augnaráði dótt-
ur samþykkir ráðahaginn
meö tregðu og gefur þeim bless-
un sína. Þegar hann hikandi fær
ir Golde fréttirnar, kemur hon-
um allt í einu til hugar hvort
ástin sé ekki líka grundvöllur
sambands þeirra hjóna, og þau
syngja: elskar þú mig?
Þær fréttir berast til þorpsins,
að Perchik hafi verið handtek-
inn og sendur I fangabúðir í
Síberíu. Hodel ákveður þégar í
stað aö fara og búa, þar sem
hann er, og giftast honum þar,
Hún segir föður sínum að skiln-
aöi á áhrifamikinn hátt, að hún
geti einungis orðið hamingju-
! söm, ef hún sé hjá þeim manni,
er hún elskar. Sunginn er
kveðjusöngur til heimilisins, sem
hún elskar.
Fljótlega verður Anatevka
einnig fyrir barðinu á hinu
stjórnmálalega öngþveiti. Lög
Mariam Karlin.
mæla svo fyrir, aö fjölskyldur
Gyðinga verði að yfirgefa þorpið
innan þriggja daga. Jafnvei
Tevye sleppur ekki, þótt þriðja
dóttir hans, Chava, hafi gengið
að eiga Rússa. Er fjölskyldan
tínir haman föggur sínar, syngja
þorpsbúar um hinn vesæla stað
sem kunnugleiki og erfiði hafa
gert að heimili þeirra, Anatevka.
Meö sorg í hjarta yfirgefa þau
þorpiö til aö byrja nýtt líf í
Póllandi, Landinu helga eða
Ameríku.
„Islenzka lambakjötið
heimsins bezti matur44
Segja hin viðf'órlu Adamshjón. Frúin hefur unnið 57 tegurðar-
verðlaun og skrifað metsölubók um Soukarno.
fyrir stjórnmálastörf og einnig
hylli sína meðal kvenþjóðarinn-
ar. „Soukarno var mesti per-
sónuleiki, sem við höfum hitt,“
segja þau hjónin, „að frátöld-
um John F. Kennedy, Banda-
ríkjaforseta, einum.“ Þau ættu
að vita hvaö þau segja, þar sem
þau hafa á mörgum feröum sín-
um hitt fjölmarga helztu stjórn-
málamenn heims. Cindy hefur
ritað aðra bók „Einræðisherr-
ann, vinur minn,“ um sama efni.
Hún kann lagið á að ræða við
höfðingja. En hún hitti Souk-
arno fyrst, spuröi hún, hvers
vegna hann væri ávallt klæddur
einkennisbúningi. Soukarno
svaraði með löngum fyrirlestri
um skyldur sínar sem þjóð-
höföingja og sameiningartákn
þjóöarinnar. Cindy horfðist þá
f augu við hinn þótfeafulla ein-
ræðisherrr og sagði: „Nei, það
er ekki þess vegna, elskan. Þú
gerir það af því að þú ert
„sætur” í honum.“ Það varð
stundarþögn, en síðan hló Souk-
amo og sagði „Þetta er alveg
rétt, en segðu engum frá því.“
Þannig upphófst vinátta kojjunn
ar og einræðisherrans. Er blaða
maður Vísis spurði hvað hún
ætti við með því, svaraði hún:
„Það sama og þú mundir eiga
við, kvennabósi". Soukarno átti
sjö eiginkonur, þar af fjórar sam
tímis. Hins síöasta, sem var iap-
önsk, gistir hjá Adamshjónunum
í New York, þegar hún heim-
sækir Bandaríkin. Þau hjón búa
andspænis Jacqueline Kennedy,
en segjast ekki þekkja hana.
Frú Adams hefur átt viðtöl
viö fjölda frægra manna. Með-
al þeirra eru Nehru og fyrrver-
andi varnarmálaráðherra Ind-
lands Krishna Menon, sem hún
talaði við, stuttu eftir aö „ást“
hans á blaðamönnum fékk hann
tii að berja einn þeirra í and-
litiö á Kennedyflugvelli. Af öör-
um merkum mönnum og konum
er Cindy hefur átt viðtöl við,
má nefna Eisenhower, Mary
Martin, keisaraynju Irans, Adlai
Stevenson, John Wayne, Thai-
landsdrottningu, Rockefeller,
Richard Burton og hertogaynj-
una of Windsor. Cindy Adams
stendur á tindi frægðar sinnar
setjj fréttakoua.
Eíginmaáurinn, Joey, lifir s,gm
kvæmt kjörorðunum: Hafðu
ekki áhyggjur af því, hvort fólk
þekkir þig. Geröu sjálfan þig
þess viröi að það vilji þekkja
þig. Hann er glaður og reifur í
tali.
Adams hjónin hafa dvalizt
hér £ viku og feröazt til Gull-
foss, Gevsis, Hverageröis og
Þingvalla. Þau ljúka miklu lofs-
oröi á fólkið og landið. „Lamba-
kjötið íslenzka er bezti matur,
sem við höfum borðað á æv-
inni,“ segja þau. Þau nefna einn-
ig aðra gómsæta rétti og kunna
íslenzk heiti á þeim flestum:
flatbrauð, tuttugu tegundir síld-
arrétta, ostar og skyr. Harð-
fiskur er sérlega góöur, og
hyggjast þau hafa bita með sér
til Bandaríkjanna. Joey annast
fyrir hönd Bandaríkjaforseta
ýmis aðlögunarvandamál ungra
og gamalla í heimalandi sínu.
„Unga fólkið er aö gera upp-
reisn gegn ríkjandi skipulagi, án
þess að vita, hvaö þaö vill í
staðinn, Þaö þarfnast ástar. Okk
ur lízt vel á tilhöeunína hér.
Hér eru meiri tengsl milli for-
eldra qg barna.“ Að lokum
minna þau bjón á. að ástin ein
getl bjargað heiminum.

5 O