Vísir - 07.11.1968, Blaðsíða 6

6
V í SIR . Fimmtudagur 7. nóvember 1968,
TÓNABÍÓ
(The Fortune Cookie)
Víðfræg og snilldar vel gerð,
ný, amerísk gamamnynd. —
Myndin er gerð af hinum
heimsfræga leikstjóra Billy
Wilder Walther Matthau fékk
„Oskars-verðlaunin" fyrir leik
sinn i þessari - nd.
Jack Letnmon
Walther Matthau.
Sýnd kl. 5 og 9.
NÝJA BÍÓ
4. vika
SEINNI RLVTI
.... ómetanleg heimild .. stór
kostlega skemmtileg. ... Mbl.
... Beztu atriði myndarinnar
sýna ’Sureign hersins við
grimmdarstórleik náttúrunnar
í landinu. ... Þjóöviljinn.
Verðlaunagetraun
Hver er maöurinn?
Verölaun 17 daga Sunnuferð tfl
Mallorca fyrir tvo.
Bönnuð yngri en 16 ára.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
HAFNARBÍÓ
Olnbogabörn
Spennandi og sérstæö ný am-
erísk kvikmvnd, með hinum
vinsælu ungu leikurum:
Michael Parks og
Celia Kaye.
Islenzkur texti.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
HÁSKÓLABÍÓ
Síðu.'A't forvöð
að skemmta sér
(The wild affair)
Bráðskemmtileg brezk mynd
er fjallar um ævintýri ungrar
stúlku dagana áður en hún
giftir sig.
Aðalhlutverk:
Nancy Kwan
Terry Thomas
Sýnd y. 5.
Tónleikar kl. 8.30.
VWVWVWVyWVWVWW\AAAAAAAA/WWW'VWVVWWWWVyWWVAAAAA<WVyyVWWVV
Er hjarta- og æðakerfi Eskimóa
afbrigðilegt?
— nýjustu rannsóknir benda til þess
‘C’skimóamir eru sérkennilegur
þjóðflokkur og menning
þeirra harla sérstæð. Fjölmargir
landkönnuöir hafa heimsótt þá,
mannfræðingar og ýmsir aðrir
vísindamenn hafa dvalizt meðal
þeirra og athugað þá og lifnað-
arhætti þeirra, og um þá hafa
verið skráðar margar bækur. Og
þó er það ekki fyrr en nú, að
hafin er nákvæm og alhliða vís-
indaleg rannsókn á kynþáttum
Eskimóa.
Þessi rannsókn er einn þáttur
í alþjóölegri, líffræðilegri rann-
sóknarstarfsemi, sem nýlega er
hafin með þátttöku 54 þjóða.
Eskimóamir, sem teljast nú um
70.000, eru meðal þeirra elztu,
fmmstæðu kynþátta, sem nú
eru að hverfa, menningarlega
skoðað, og vlsindamenn telja
að þetta sé síðasta Eskimóakyn
slóðin, sem kostur gefst á að
rannsaka, áður en hinir frum-
stæðu lifnaöarhættir og menning
hefur orðið að þoka fyrir áhrif
um af nútíma menningu. Þeir
vlsindamenn, sem að þessum
rannsóknum standa, eru frá Dan
mörku, Kanada, Bandaríkjunum
og Frakklandi.
Þeir munu dveljast meöal
Eskimóa um fimm ára skeið til
að athuga hve Eskimóum hefur
tekizt undravel að samhæfast
hinu hrjúfa og harða umhverfi
sínu. Þeir búa dreift á 5.200 fer-
kílómetra svæði í nánd við heim
skaut, og þrátt fyrir hin höröu
lífskjör, hefur þeim ekki einung
is tekizt að hjara, heldur hefur
þeim og fjölgaö allverulega.
Það er hald vlsindamanna, að
Eskimóamir hafi haldiö yfir Ber
ingsundið fyrir um það bil
10.000 árum, eftir eiði, sem nú
sé horfið. Þeir hafa dreifzt vlða
um Noröurheimsskautssvæðið,
en setzt svo að I einangruðum
hópum, sumum mjög fámenn-
um. Þannig fundust nyrztu Eski
móarnir 1818, aöeins 250 manns
— sem álitu að þeir væru einu
mennirnir I heiminum. W. S.
Laughlin, prófessor við háskól-
ann I Wiscounsin, sem er einn
ferli sínum sem veiðimaður, og
náð þeim þroska, sem lagöi
grundvöllinn að menningu
vorri.“
Laughlin bendir og á þaö, að
þúsund ára reynsla hafi gert
Eskimóana að frábærustu veiði-
mönnum, og þeir hafi fundið
upp aðferðir, sem gert hafi þeim
fært að ráða niðurlögum allra
spendýra, sem I sjó lifa, allt
frá smávöxnum otrum, selum
og rostungum til stærstu hvala.
Mikið af hæfileikum þeirra og
viti hefur helgazt veiöiaðferð-
unum, segir hann. Þannig hafa
þeir smámsaman oröið þess um
komnir að gera sér hin full-
rísku vísindamennimir júlímún
uð, 1968, að Wainwright nyrzt
I Alaska, en það er þorp byggt
um 300 Eskimóum. Árangurinn
af þeim frumathugunum, var
meðal annars sá, að það kom 1
ljós að Eskimóar eru gæddir ó-
venjulegri hreysti — hjartasjúk
dómar eru lítt þekktir á meðal
þeirra, enda þótt þeir neyti fitu
og fitandi næringar I ríkum
mæli.
Vísindamennirnir komust og
að raun um, að Eskimóum er
kleift að róa húðkeipum sínum
á fullri ferö gegn stormi og
sjóum I fullar tvær klukkustund
ir, ef nauðsyn krefur, sem er ó-
■
Frá Eiríksfirði í Græniandi.
af þeim bandarisku vísinda-
mönnum, sem þátt taka í rann
sókninni, kemst þannig að orði,
að Eskimóarnir séu óvefengjan
legasta dæmið um ótrúlega að-
lögunarhæfni mannsins.
„Þeir hafa lifað og dafnaö
sem veiðimenn", segir prófessor
inn, „dreifðir um glfurlega vítt
svæði.... þeir eru augljóst
dæmi um það, hvernig maður-
inn hefur eytt 99% af þróunar-
komnustu tæki — svo sem
báta, skutla, lampa, hnífa og
sleða, að ógleymdum þeim
klæðnaöi, sem veitir þeim fuM-
komnasta skjól I öllu þvi veðri
og veðrabrigðum, sem þeir eiga
viö aö búa ...
Bandarísku, kanadísku, dönsku
og frönsku vísindamennimir
hyggjast rannsaka kynþætti
Eskimóa á Grænlandi, I Kan-
ada og Alaska. Dvöldust banda
trúleg þrekraun. Er það hald
vísindamannanna að hjarta og
æðakerfi Eskimóanna sé þess
umkomið að dæla furöumiklu
blóðmagni um líkamann ef meö
þarf. Hins vegar er dánartala
vegna veiðislysa mjög há meðal
Eskimóanna, eins af völdum
sýkingar.
Þessi líffræöilega rannsókna-
starfsemi hófst árið 1964, fyrir
atbeina Alþjóða vísindastofnun
arinnar, en það er fyrst nú, sem
sú starfsemi beinist að Eskimó-
unum. Þessi Iíffræöilega rann-
sókn á fyrst og fremst rætur
sínar að rekja til þess uggs, sem
offjölgun mannkynsins og
hætta á alls konar skorti og
umhverfisspjöllum veldur vís-
indamönnum yfirleitt.
1 i i i !
0 TF
fi
i, ei tiUl 1 len úanske lan 17 lande har ve en ind
J I ' - 1 5 i
FILMEN DER
VISERHVAD
ANDRE SKJULER
Ég er kona II
Ovenju djörf og spennandi, ný
döisk litmynd gerð eftir sam-
nefndn sögu Siv Holms.
Sýnd ’ 5.15 og 9
Bönnuð börnum innan 16 ára.
AUGLÝSIÐ í VISI
GAMLA BÍÓ BÆJARBÍÓ
8V2 Stórmynd eftir Fellini. — Að- alhlutverk. Marcello Mastroianni Claudia Cardinale íslenzkur texti. Sýnd kl. 9. Bönnuð börnum innan 14 ára. Miðasala opin frá kl. 7.
* WINNER OF 6 ACADEMY AWARDSI í mmGaí>,wii.wffi ACARIO P0NH PROOUCTON Ojjnm DAVID LEANS FILM doctor ZHilAGOINŒrD Sýnd Id .5 og 8.30.
STJÖRNUBÍÓ
Harðskeytti ofurstinn tslenzkur texti Sýnd kl. 5 og 9. Bönnuð innan 14 ára. LAUGARÁSBÍÓ
Vesalings kýrin (Poor Cow) Hörkuspennandi ný, ensk úr- valsmynd i litum. Terence Stamp og Carol '"Tiite. Sýnd kl. 5, 7 og 9. Bönnuð bömum.
LEYNIMELUR 13, í kvöld. Uppselt. MAÐUR OG KO- .'A, föstudag. YVONNE, laugardag, önnur sýniijg. Aðgöngumiðasalan i Iðnó er opin frá kL 14. Simi 13191.

ÞJODLEIKHUSID
^öíaufeeruffún
Sýning I kvöld kl. 20.
40. sýning.
Sýning föstudag kl. 20
Fáar sýningar eftir.
Puntila og Matti
Sýning laugardag kl. 20.
Aögöngumiðasalan opin frá kl.
13.15 til 20. Sími 1-1200.
AUSTURBÆJARBIO

Dulbúnir njósnarar
Mjög spennandi og skemmti-
leg frönsk kvikmynd. Dansk-
ur texti.
Lissó Ventura
Sýnd kí. 5 og 9.
Bönnuð börnum innan 12 ára.
c-----—---------- -. _ -