Dagur - 18.05.1999, Blaðsíða 2

2 - ÞKIDJUD AGU R 18. MAÍ 1999

. FRÉTTIR
Mj alt avélmenm
em framtíðin
Kýrnar fara sjálfar inn í básinn þegar þær viija láta mjóika sig, sjáifvirkur búnaður þvær
júgrin og sfðan hefjast mjaltir. Myndin er úr bæklingi framleiðanda tækisins.
Nokkrir íslenskir bændur
velta fyrir sér að fjárfesta
í mjaltavélmennum. Kost-
irnir eru margir en mikl
ar breytingar þarf til hjá
flestum.
Vélar og þjónusta hafa umboð hér á
landi fyrir Lely mjaltavélmennin og
eru nokkrir bændur alvarlega að skoða
þann möguleika að Ijárfesta í slíku
tæki þó enginn hafi gengið endanlega
frá kaupum enn. Mjaltavélmennið
með öllu sem því fylgir kostar um tólf
milljónir króna.
„Þekkir“ kýmar
Mjaltavélmennið er beintengt við
tölvu sem geymir nauðsynlegar upp-
lýsingar um kýrnar. Bóndinn hefur að-
gang að mjög nákvæmum upplýsing-
um um hveija kú í tölvunni. Eitt slíkt
vélmenni annar því að mjólka sextíu
kýr á sólarhring. I mjaltabásnum er
skynjari og hver kýr hefur hálsband
með eins konar strikamerki þannig að
vélmennið „þekkir“ kýmar þegar þær
koma til mjalta og mjólkar þær sam-
kvæmt því. Hver speni er mjólkaður
óháð hinum og þannig verða mjaltir
jafnari yfir allt júgrið.
Kýrnar stjórna því sjálfar hve oft þær
eru mjólkaðar og jafnframt er í tækinu
eins konar sjúkdómavörn. Þannig
eykst nytin og að sögn þeirra sem séð
hafa til slíkra tækja erlendis er allt yf-
irbragð í fjósum þar sem mjaltavél-
menni eru notuð mun afslappaðra en x
hefðbundnum fjósum. Segja má að
bæði kýrnar og bóndinn slaki betur á.
Verulega heitur
Einn þeirra sem er að skoða möguleik-
ann á því að setja upp mjaltavélmenni
í sínu fjósi er Arnar Bjarni Eiríksson
bóndi í Gunnbjarnarholti í Gnúpvexja-
hreppi. Hann rekur kúabú með
190.000 lítra kvóta.
„Það er nú ekki alveg frágengið enn-
þá en það má segja að ég sé heitur fyr-
ir því,“ segir Arnar Bjarni. „Mér sýnist
að þetta sé það sem koma skal. Það er
engin spurning að í framtíðarlandbún-
aði verður þetta alls ráðandi.“
Arnar Bjarni segir kosti tækisins
ótviræða, nytin aukist og allt öryggi
verði meira. „Það er svo mörgum eftir-
litsþáttum sinnt með þessu tæki sem
mannsaugað eða mannshöndin eiga
erfitt með að greina, gagnvart til dæm-
is júgurbólgu,“ segir hann og bendir á
að ef júgurbólga er í uppsiglingu greini
vélmennið það um tveimur sólarhring-
um fyrr en bóndinn myndi gera.
Ekki bundinn í báða skó
Sjálfvirknin er meiri en bændur eiga
að venjast í dag og ætti að hluta til að
bæta úr þeim ókosti sem helstur hefur
verið talinn við kúabúskap, það er að
bændur séu mjög bundnir við sinn bú-
skap. „Með þessu er mun auðveldara
að lifa venjulegu líB þannig að maður
sé ekki bundinn gjörsamlega í báða
skó og væntanlega mun minna mál að
fá afleysingamann," segir Arnar Bjarni.
Ekki er aðeins um mikla íjárfestingu
í tækinu sjálfu að ræða heldur þyrftu
margir að gera breytingar á sínum fjós-
um til að geta tekið mjaltavélmennið í
notkun. „Fjósbyggingar sem byggðar
hafa verið á undanförnum tuttugu
árum eru úrelt fyrirbæri," segir Arnar
Bjarni en aðalkostnaðurinn hjá hon-
um fyrir utan tækið sjálft er við að
breyta fjósinu og setja upp legubása.
Fyrir þá sem byggja ný fjós má áætla
að kostnaðurinn sé um sex milljónum
króna meiri en ella ef þeir fjárfesta í
mjaltavélmenni og er verð þess þá
meðtalið. HI
I hcita pottinum ræða mcmi
stj ómarmyiidunarviðræð-
urnar og ráðhcrrasæti af
fullum krafti. Eitt af því scm
á cr bcnt cr að framsóknar-
mcnn hafa lialdið öðrum
mögulcikum cn samstarfi
við Sjálfstæðisflokkinn opn-
um - scm þykir bæta samn-
ingsstöðu þcirra. Það kom
því ekki á óvart að sjá Jakob
E Ásgeirsson einn skarpasta
skrifara og hugmyndafræðing Sjálfstæðisflokksins
skrifa i Moggann að sjálfstæðismenn ættu að skoða
samstarf við Scingrím J. og félaga það væri „áhuga-
vcröur" kostur. Pottverjar em sammála um að þama
hafi Jakob verið að reyna að „hækka hlutabréfin“ í
flokknum i stjómarviðræðum og sýna að Sjálfstæðis-
ilokkuriim ætti líka fleiri kosti....
Ráðherraslagurinn í ríkisstjómarflokkunum gcisar
nú sem aldrei fyrr - á bak við tjöldin. í pottinum
hcyrðist úr herbúðum framsóknarmanna í Reykja-
nesi að þar teldu menn Siv Friðleifsdóttur eiga kröfu
til ráðherradóms því hún hefði að baki sér flest at-
kvæði allra framsóknarþingmamia - fleiri en bæði for-
maðurinn og varaformaðurinn....
í pottinum hcyrist nú að
einhverjir aðdáendur Öss-
urar Skarpéðinssonar hafi
verið að ræða um að stofna
aðdáendaklúbbinn „Vinir
Össurar". Ástæðan fyrir
þessari umræðu einmitt nú
er að Össur þykir heldur
betur hafa skorað hjá Geir
Haarde og Davíð þegar hann
kom með yfirlýsingu sína
um timasprengjuna í Degi
fyrr í vor. Tímasprengjan var viðskiptaliallinn, cn þeir
Geir og Davíð sögðu Össur bullukoll. Nú hins vegar er
timasprengjan orðin virk og Össur gctur sagt „I told
you so“ - og allir vilja vera vinir hans!....
Össur
Skarphéðinsson.
FRÉTTAVIÐTALIÐ
Eyþór Amalds
nýráðinn framkvæmdastjóri
Íslandssíma
ísUndssími ætlarað keppa
við Landsímann um þjón-
ustu í almenna símkerfinu.
Nýráðinn framkvæmdastjóri
Íslandssíma segirað verðá
símtölum eigi eftirað iækka
og þjónustan að verðabetri.
Fullt starf að keppa
við Landsímaim
- Þú komst inn í horgarstjóm sem tnaður
úr atvinnulífinu efsvo tná að orði komast.
Hvað veldur því að þú telur núna að það
fari ekki saman að vera varaborgarfull-
trúi og framkvæmdastjóri íslandsstma?
„Það fer í sjálfu sér alveg saman en það er
mikið framundan hér. Það er verið að byggja
þetta fyrirtæki upp frá grunni og við þær
aðstæður þarf maður að hafa nægan tíma
og starfsmenn og allir sem standa að fyrir-
tækinu þurfa að finna að maður sinni þessu
100 prósent. Við erum óhjákvæmilega að
fara að keppa við Landsíma Islands og það
þykir sumum nóg.“
- / hverju er starfsemi Íslandssíma fólg-
in í dag?
„Við erum ekki að veita neina þjónustu
ennþá en við ætlum að kynna þetta í lok
mánaðarins. Þessi starfsemi mun taka á öll-
um sviðum fjarskipta. Við byijum á ákveðn-
um þáttum fyrst en við ætlum að bjóða upp
á það sem Landsíminn er að bjóða upp á. I
dag er engin samkeppni í almenna símkerf-
inu. Hvorki fyrir heimili eða fyrirtæki. Það
er í raun eingöngu samkepnni á farsíma-
markaðnum. I raun og veru er ísland eitt af
örfáum ríkjum í Evrópu sem ekki er með
•saftiktípþíii tíi' almeiina' símkerfinu. Sam-
kvæmt fjarskiptalögum er frelsi í fjarskipt-
um en það hefur enginn treyst sér til að
keppa.“
- Forsætisráðherra hefur boðað að Lands-
síminn verði seldur á kjörtímabilinu.
Hefur Íslandssími áhuga á að kaupa?
„Eg held að fyrsta skrefið sé að keppa við
Landsímann. Eg held að það sé mjög heil-
brigt fyrir Landsímann að vera ekki í ríkis-
eigu. Það er svolítið erfitt fyrir ríkisvaldið að
tryggja samkeppni á meðan það fer með
hlutabréfin. Það er erfitt að vera hlutlaus
við að setja reglurnar og vera síðan sá aðili
sem er 98% af markaðshlutdeildinni.“
- Hverjir eiga Íslandssítna
„Þetta er íslenskt simafyrirtæki. Helstu
hluthafarnir eru Hof eignarhaldsfélag Hag-
kaupsfjölskyldunnar, Burðarás eignarhalds-
félag Eimskipafélagsins, Tölvubankinn sem
hefur sérhæft sig í símkerfum, Radíómiðl-
un sem sinnir m.a. fjarskiptaþörfum fiski-
skipaflotans, Eignarhaldsfélag Valfellsfjöl-
skyldunnar og svo koma einstaklingar og
minni aðilar að þessu."
- Þróunin i fiarskiptum hefur verið
mjög ör. Hverjar eru helstu breytingamar
framundan?
„Það er yfirleitt tajdðiúm að það.SéTéenht!
að bylta fjarskiptamarkaðnum. Annars veg-
ar að fjarskipti eru gefin frjáls, hvort heldur
er í Bandaríkjunum eða Evrópu. Það veldur
því að það verður til einhvers konar sam-
keppni eftir nærri 100 ára einokun, oftast
ríkissímafyrirtækja. Hins vegar er internet-
tæknin að ryðja sér til rúms í fjarskiptum og
það breytir mjög miklu. Þetta voru yfirleitt
lokuð og læst kerfi en núna erum við að fá
kerfi sem eru algjörlega opin, þar sem allur
samskiptabúnaður talar saman. Það mun
lækka verð á flutningi grfðarlega af því þá
eru þetta ekki lokuð kerfi þar sem menn
okra á sínum viðskiptavinum heldur opið
flæði af stafrænum pökkum. I þriðja lagi
held ég að viðskiptahættir símafyrirtækj-
anna sem einokunarfyrirtækja séu algjör-
lega úreltir og það sem kemur í staðinn er
meiri skilningur á þörfum neytandans og
miklu betri þjónusta en áður hefur tíðkast."
- Það eru samkvæmt þessu betri tímar
framundan hjá símnotendum, betri þjón-
usta og lægra verð?
„Já það er engin spurning. En það gerist
ekki af sjálfu sér. Það þarf einhver að ryðja
brautina." -VJ
SrlilUlg iihWtffts IhSfj i Iríri'j ‘rííiltfilBjýtóO