Dagur - 19.12.2000, Blaðsíða 12

12 - ÞRIÐJUD AGU R 19. DESEMBER 2000
FRÉTTASKÝRING

Dreifð eignaraðild ekfe
Dreifð eignaraðild ekki
heppilegasta aðferðin
við að selja bankana.
Tími handafls við sam-
einingu fyrirtækja er
liðinn. Hér eftir verður
ekki komist fram hjá
Samkeppnisráði.
Eftir þá ákvörðun Samkcppnisráðs
að mæla gegn sameiningu Lands-
bankans og Búnaðarbankans í
forúrskurði sínum síðastliðinn
föstudag má segja að hvers konar
samvinna og samruni á bankamark-
aðnum hangi í lausu lofti. Aðeins
tvennt er á hreinu. Annars vegar
hefur viðskiptaráðherra lýst því yfir
að ríkisbankarnir verði seldir á
þessu ári. Lagafrumvarp þess efnis
verði Iagt frarn á vorþinginu. Hins
vegar hefur viðskiptaráðherra líka
lýst því yfir að í smíðum sé frum-
varp sem geri sparisjóðunum kleift
að breyta sér í hlutafélag með það
að markmiði að auðvelda samruna.
Eitt virðist líka á hreinu í þessum
málum en það er að enginn sam-
runi eða sameining mun eiga sér
stað án þess að beðið verði eftir úr-
skurði Samkeppnisstofnunar. Eftir
að nýju samkeppnislögin tóku gildi
er Samkeppnisstofnun orðin að
alvörustofnun með vald. Það verð-
ur því útilokað að sniðganga hana í
framtíðinni.
Reikna með erlendum aðilum
„Menn mega ekki tala eins og að
þessi úrskurður Samkeppnisráðs
hafi tekið fyrir allt sem heitir sam-
runi eða sameining á fjármálamark-
aðnum. Sameining ríkisbankanna,
sem þarna var lögð fyrir ráðið var
stærsti samruninn sem var hægt að
leggja fyrir jrað. Þess vegna geta
verið ýmsir aðrir möguleikar til
sameiningar þótt þessi hafi ekki
gengið upp. Ég býst við að markað-
urinn taki við sér og fari að hugsa
nýja kosti fyrst að þetta fór svona.
Ég vil sem minnst tjá mig um þá
möguleika sem eru í stöðunni en
get Jró sagt það að ég hef alltaf
reiknað með að erlendir aðilar komi
að málinu," segir Valgerður Sverris-
dóttir viðskiptaráðherra.
Hún var spurð hvernig hún hygg-
ist standa að málum þegar kemur
aðj )ví að ríkið fari að selja hlut sinn
í bönkunum. V/erða þeir seldir á
einu bretti eða verður um dreifða
eignaraðild að ræða.
„Þeir verða tæplega seldir á einu
bretti. Það eru mun minni líkur á
að svo verði. Það er hægt að nálgast
jretta á ýmsa vegu. Við erum búin
að vinna mikið í þessu í ráðuneyt-
inu og skoða hvernig aðrar Jrjóðir
hafa farið að varðandi eignaraðild
að bönkum. Það er tvennt til í því.
Sumar jtjóðir hafa farið þá leið að
vera með dreifða eignaraðild þan-
nig að það sé hámarks eignarhlutur
sem hver einstaklingur má kaupa.
Síðan hafa aðrir leyst málið með
því að hafa mjög öllugt eftirlit með
þeim sem eignast ráðandi hlut í
bönkunum. Við eruni kannski frek-
ar að færast inn á jtá leið og að hún
sé rétta Ieiðin,“ segir Valgerður
Stolt af nýju
samkeppnislöguniun
Það vill svo til að það var Valgerður
Sverrisdóttir sem kom hinum nýju
samkeppnislögum í gegnum Al-
þingi, samkeppnislögunum sem
urðu þess valdandi að Samkeppnis-
ráð féllst ekld á sameiningu bank-
anna. Hún var spurð hvort úrskurð-
urinn hafi komið henni á óvart?
„Já, hann kom mér frekar á
óvart."
- Ertu með lögunum búin að veita
Samkeppnisstofnun vald sem menn
sáu ekki fyrir?
„Það var alveg Ijóst með sam-
þykkt nýju samkeppnislaganna að
við værum að fá miklu sterkari lög
og þá um leið sterkari Samkeppnis-
stofnun. Staðan var orðin jiannig
að við vorum með einhver veikustu
samkeppnislög sem jrekktust í |)eim
löndum sem við berum okkur sam-
an við. Þess vegna var nauðsvnlegt
að taka á því máli. Og ég er afar
stolt af jressum nýju samkeppnis-
lögum," segir Valgerður Sverris-
dóttir viðskiptaráðherra.
Þrengir stöðu allra
„Ef þetta álit Samkeppnisráðs
stendur þrengir það stöðu allra á
jjessum markaði. Eflaust verður í
framtíðinni aftur látið reyna á þessi
sjónarmið sem koma frarn í því.
Ekki milli Landsbanka og Búnaðar-
banka, heldur muni aðrir láta á
þetta reyna. Menn eru að ræða
hugsanlega samvinnu sparisjóða og
Búnaðarbaka eða sparisjóða og
Landsbanka. Eða þá Kaupþing og
Búnaðarbanka. Mér sýnist að allar
þessar hugmyndir, sem menn hafa
verið að nefna, takmarkist mjög ef
álit Samkeppnisráðs stendur. Ég sé
varla að jiessar hugmyndir um sam-
runa eða sameiningu sem menn
hafa verið að nefna fái staðist í ljósi
þessa álits,“ segir Halldór J. Krist-
jánsson, bankastjóri Landsbanka
íslands.
Hann segir að bæði þeir Lands-
banka-menn og Búnaðarbanka-
menn hafi verið sannfærðir um að
sameining bankanna fengi staðist
og væri í samræmi við það sem
gerst hefði alþjóðlega. En á það
sjónarmið hefði Samkeppnisráð
ekki fallist.
„Þessi niðurstaða hefur að sjálf-
sögðu áhrif á ])að sem við vorum að
hugsa en hún hefur líka víðtæk
áhrif á allar hugleiðingar manna
um sameiningu eða samruna á
markaðnum," segir Halldór.
Fagnar sölu
Hann segir að sú ákvörðun ríkis-
stjórnarinnar að selja hlut ríkisins í
Landsbanka og Búnaðarbanka
breyti engu hvað varðar þá stöðu
sem nú er uppi.
„Ég fagna þeirri ákvörðun að
einkavæða bankana. Ég vona bara
að henni verði flvtt og að hún fari

Valgerður Sverrisdóttir:
Strangt eftirlit með þeim sem eign-
ast ráðandi hlut í bönkunum. Við
erum kannski frekar að færast inn á
þá leið og að hún sé rétta leiðin.
Niðurstöðu Samkeppnisráðs var viða vei tekið þegar hún kom fram á föstudag. Hér má sjá starfsfóik útibi
skipulega fram. Varðandi Lands-
bankann þá stendur hann afar
sterkt og við höfum í sjálfu sér
tækifæri til áframhaldandi sóknar.
Afkoma bankans hefur verið góð á
árinu og jrá ekki síst á Jrriðja árs-
fjórðungi," segir Halldór.
Hann var spurður hvort hann
óttist að Islandsbanki nái stórum
viðskiptavinum frá Landsbankan-
um í krafti stærðar sinnar, eins og
sumir virðast telja hættu á?
„Ég hef enga ástæðu til að óttast
það. Þjónusta Landsbankans hefur
eflst og styrkst og við höfum fundið
lýrir þétt auknum áhuga fólks og
fyrirtækja á að eiga váðskipti við
okkur. Við höfum verið að styrkja
okkar aljijóðlegu stöðu og almenn
íjárhagsstaða bankans er góð. Eigið
fé okkar hefur vaxið á árinu og
bankinn hefur stækkað vegna
kaupanna á HGIB í London,“ segir
Halldór.
Hann segir að ef og þegar Lands-
bankinn og Búnaðarbankinn verða
einkavæddir sé eðlilegt að gera það
í áförigum og reyna að tryggja sem
dreifðasta eignaraðild að þeim báð-
urn. Halldór var spurður að lokum
hvort niðurstaða Samkeppnisráðs
síðastliðinn föstudag hafi valdið
honum vonbrigðum?
Halldór J. Kristjánsson:
Niðurstaða Samkeppnisráðs hefur
víðtæk áhrif á allar hugleiðingar
manna um sameiningu eða sam-
runa á markaðnum
„Málalokin urðu mér vonbrigði
vegna áhrifanna sem Jretta tiltölu-
lega þrönga álit getur haft á fram-
þróun á Ijármálamarkaðnum og þá
er ég ekki bara að hugsa um hags-
muni Landsbankans. Hann er stór
banki sem hefur fjárhagslega burði
til þess að starfa á þessum markaði.
Það er frekar minni aðilar á mark-
anum sem myndu vilja styrkja sig.
Alitið þrengir svo kosti Jreirra sem
vilja eflast með samruna eða sant-
einingu," sagði Halldór J. Kristjáns-
son.
Höldum frióarins jól
Guðmundur Hauksson er spari-
sjóðsstjóri SPBON og hann er líka
stjórnarformaður Kaupþings, sem
er í eigu sparisjóðanna. Hann segir
að eftir jressa óvæntu u-beygju sem
sameining Landsbanka og Búnað-
arbanka tók síðastliðinn föstudag
sé réttast að láta hátíð ljóss og frið-
ar líða hjá áður en næstu skref
verða ákveðin í.bankamálum.
„Sparisjóðirnir eru vissulega að
skoða sína stöðu og hafa farið fram
á að fá lögunum breytt þannig að
þeim verði gert kleift að breyta rek-
stri sínum yfir í hlutafélagsform. Ég
á von á því að haldið verði áfram
með það mál í vetur og síðan eru
sparisjóðirnir að vinna að sinni
stefnumótun þess utan. Sú stefnu-
mótun er og var algerlega óháð því
hverning sameining ríkisbankanna
fór eða hefði farið," segir Guð-
mundur.
I ljósi Jjess að sparisjóðirnir eru
meirihluta eigendur í Kaupþingi
var Guðmundur spurður hvort
sameining við Búnaðarbankann
væri kominn ofarlega á dagskrá?
„Það er auðvitað undir sparisjóð-
unum kontið hvaða stefnu það mál
tekur. En sú hugmynd að sameina
Kaupþing og Búnaðarbankann
hefur ckki verið rædd af neinni
dýpt enn þá enda er þar um nokkra
málaflækju að ræða sem þarf að
greiða úr. Ég gef mér það að allar
umtalsverðar breytingar á
bankaumhverfinu þurfi hér eftir að
fara fyrir Samkeppnisstofnun,"
sagði Guðmundur Hauksson spari-
sjóðsstjóri.
Höldum okkar stefnu
Helgi S. Guðmundsson, formaður
bankaráðs Landsbankans, segir að
hvað varðar Landsbankann sé alveg
órætt hvert framhaldið verður. Það
eina sem virðist vera Ijóst á Jressari
stundu sé að rfkisstjórnin sé ákveð-
in í að selja ríkisbankana. Við því sé
Helgi S. Guðmundsson:
Menn skulu ekki gleyma
þvi að Landsbanki íslands er mjög
sterkur banki og við munum halda
okkar striki
Guðmundur Hauksson:
Látum hátíð Ijóss og friðar
líða hjá áður en næstu
skref verða ákveðin
í bankamálum.