Dagur - Tíminn Reykjavík - 10.01.1997, Blaðsíða 5

Jlctgur-CEimiim
Föstudagur 10. janúar 1997 - 17
VIÐTAL D A G SIN S
„Selfoss vex og vex“
„Hér er ódýrara að
afla sér húsnœðis en
víða annarsstaðar.
Hér á Selfossifœrð
þú einhýlishús fýrir
sama verð og íbúð í
fjölbýlishúsi í
Reykjavík. “
Hér á Selfossi hefur verið
nokkuð jafn stígandi í
í'búafjölda og annarri
samfélagsþróun um langt skeið.
Selfoss vex og vex. Það hefur
leitt af sér sífellt hærra þjón-
ustustig á staðnum með mikilli
þátttöku bæjaryfirvalda og ein-
mitt eftir slíkri þjónustu eru
margir að leita þegar þeir velja
sér búsetu. Hér koma margfeld-
isáhrif vaxtarins mjög glögglega
fram,“ segir Karl Björnsson,
bæjarstjóri á Selfossi.
Vel rekinn bær
og góð lífskjör
Selfossbær hefur komist ræki-
lega inn á kortið að undan-
förnu. Á haustmánuðum birti
tímaritið Vísbending könnun
þar sem kom í ljós að Selfoss
væri best rekna bæjarfélag
landsins. Þá var fyrr í vikunni
gerð heyrinkunnug skýrsla
nefndar sem starfaði á vegum
forsætisráðherra, skipuð full-
trúum aðila vinnumarkaðarins,
sem gerði samanburð á lífskjör-
um milli einstakra staða á land-
inu annars vegar og hins vegar
voru borin saman lífskjör eins-
og þau eru á íslandi og í helstu
nágranna- og viðskiptalöndum
okkar.
Meðal helstu niðurstaðna í
síðarnefndu könnuninni er að
harla gott sé að búa á Selfossi.
Hitaveitan þar er ein sú ódýr-
asta, vöruverð í matvöruversl-
unum er lágt, húsnæðiskostn-
aður er einn sá lægsti sem
þekkist á landinu, eða með öðr-
um orðum þá veitir ekkert
sveitarfélag landsins húseig-
endum jafn ódýrara þjónustu
og á Selfossi. Útgjöld vegna
reksturs á meðalfasteign í bæn-
um eru rétt um 100 þús. kr. á
ári, á meðan þau eru aftur á
móti 125 þús. kr. á Akureyri og
sumstaðar mun hærri.
Einbýlishús
á blokkarverði
Karl Björnsson segir að þessar
tölur og staðreyndir komi sér
ekki á óvart. Þær séu í sam-
ræmi við þá stefnu bæjaryfir-
valda að halda álögum á íbúð-
areigendur innan skynsamlegra
marka. „Við höfum reynt að
stilla öllu hér í hóf. Síðan má
ekki gleyma því að hér er ódýr-
ara að afla sér húsnæðis en
víða annarsstaðar. Hér á Sel-
fossi færð þú einbýlishús fyrir
sama verð og íbúð í íjölbýlis-
húsi í Reykjavík,“ segir hann.
Skatttekjur Selfossbæjar á
síðasta ári voru um 500 millj.
kr. Fjármagn til framkvæmda
hefur að jafnaði verið um 100
millj. kr. „Við höfum reynt að
sýna hagsýni í rekstri og það
má þakka góðum og samvisku-
sömum starfsmönnum bæjarins
- sem og bæjarstjórn sem metur
og viðhefur ábyrga íjármála-
stjórn,“ segir Karl. - Hann segir
að almennt hafi fjárfest-
ingastefna bæjarins verið sú að
fjárfesta sem mest fyrir eigið fé
og þar með er lántökum stillt í
hóf. Þess vegna sé fjármagns-
kostnaður bæjarins með
minnsta móti, samanborið við
mörg önnur sveitarfélög lands-
ins.
Framkvæmdir
í sæluríki
Helstu framkvæmdir Selfoss-
bæjar á síðasta ári voru á sviði
gatna- og holræsagerðar í nýju
íbúðahverfi í bænum, Grunda-
hverfi. Þá náðist sá áfangi að
einsetja grunnskóla bæjarins og
átak var gert í leikskólamálum,
þannig að biðlistar eftir leik-
skólaplássi eru nú engir. Þá var
verulegu fjármagni varið til
Fjölbrautaskóla Suðurlands,
sem nú er fullbyggður. - Stærsta
framkvæmd bæjarins á nýbyrj-
uðu ári verður hins vegar upp-
bygging á útisvæði sundlaugar
bæjarins. Segist Karl búast við
að sú framkvæmd kosti 45 til
55 millj. kr.
Á nýársdag voru liðin rétt 50
ár frá því Selfoss varð sérstakt
sveitarfélag. íbúar staðarins
eru nú orðnir 4.217 talsins og
fjölgaði um 0,9% milli áranna
Karl Björnsson, bæjarstjóri á Selfossi, á skrifstofu sinni. „Við höfum reynt
að sýna hagsýni í rekstri og það má þakka góðum og samviskusömum
starfsmönnum bæjarins - sem og bæjarstjórn sem metur og viðhefur
ábyrga fjármálastjórn." Mynd: -Sigurður Bogi.
1995 og 1996. Fjölgunin er lítið um sem hagspekingar kalla
eitt minni en verið hefur und- sæluríki. sbs.
anfarin tíu ár, en þá hefur hún
gjarnan verið 1,6%, - á staðn-
Guði sé lof fyrir gamla árið og gleðilegt verði það nýja
Kristján
Magnússon
skrifar
Gleðilegt ár segjum við
hvert við annað þessa
dagana og ég geri það
líka hér með lesendur góðir.
Um áramótin er líka siður að
ri^a upp eitt og annað frá liðnu
ári og velta fyrir sér kostum og
göllum ársins. Auðvitað fór ekki
hjá því, að undirritaður léti
hugann reika á þessum tíma-
mótum og reyndi að gefa því
einkunn. Verður að segjast eins
og er, að þrátt fyrir vilja minn
til að vera strangur prófdómari,
tókst mér ekki að gefa árinu
falleinkunn. Þvert á móti fær
það í mínum huga sæmilega
dóma. Veðurlag var í betri
kantinum hér á horninu, eink-
um í sumar og á fyrri hluta
haustsins. Slíkt gefur stig, enda
hefur veðrið mikil áhrif á
mannlífið, útivistarmöguleika,
ferðamannastraum og eykur
vellíðan, sé það gott. Fiskveiðar
gengu líka þokkalega, sérstak-
lega síldveiðar og loðnuveiðar
og vinnsla þeirra tegunda
prýðilega. Bolfiskvinnslan var
hins vegar döpur og afkoman í
henni afburða léleg. En skiptir
það nokkru máli? Kannski svo-
litlu fyrir þá sem hafa atvinnu
og þar með sitt lífsviðurværi af
greininni. Þeir eru vitanlega
kvíðnir yfir stöðunni og veikri
aðstöðu í þeim kjarasamning-
um sem eru framundan. Eig-
endur sparifjár og hlutabréfa
eru hins vegar hinir hressustu
með árið. Þeir geta líka verið
tiltölulega ánægðir, sérstaklega
þeir síðarnefndu, enda hækkaði
gengi hlutabréfa í mörgum til-
fellum mun meira á síðasta ári,
heldur en hægt er að rekja
beint til rekstrarbata hjá við-
komandi félögum. Ekki spillir
það heldur gleði sumra hluta-
bréfaeigendanna, að hugsa til
baka til þess tíma þegar þeir
fengu hluti sína fyrir lítið verð
frá ríkinu og skattaafslátt að
auki. Nú geta þeir innan
skamms selt hlutabréfm si'n fyr-
ir margfalt hærra verð og þurfa
einungis að greiða 10% skatt af
söluhagnaðinum. Þótt sjálfsagt
sé að samgleðjast þessum
heppnu og hyggnu meðborgur-
um, get ég ekki annað en látið í
ljósi ánægju mína með það, að
löggjafarþingið skyldi í árslokin
taka ákvörðun um að afnema
regluna um skattaafslátt vegna
hlutabréfakaupa, þar sem mér
finnst það óþolandi ranglæti, að
þeir sem hafa fjármuni til, geti
keypt sig frá skattagreiðslum til
samfélagsins.
Eitt neikvætt get óg sagt um
árið sem var að líða. Umfjöllun
ijölmiðla um hin ýmsu þjóðfé-
lagsmál skánaði að mínum
dómi ekkert, þótt af því hefði
sannarlega ekki veitt. Margir
þeir sem á Ijölmiðlunum starfa
hafa vegna tíma- eða viljaskorts
ekki fyrir því, að kynna sér
nógu rækilega þau málefni sem
íjallað er um hverju sinni.
Vissulega eru einnig margir
sem kunna sitt fag hvað þetta
varðar. En fúskararnir eru allt-
of margir, sem skrifa eða tala
um málefnin, eins og þeir telja
að sé vinsælast hverju sinni og
velta ekki fyrir sér málunum
frá öllum hliðum. Gott dæmi
um slíka umfjöllun er fjölmiðla-
umræðan um veiðileyfagjald í
sjávarútvegi annars vegar og
stjórnkerfi fiskveiða hins vegar.
Fjölmargir þeirra sem um mál
þessi fjölluðu, töluðu eða rituðu
eins og hér væri um eitt og
sama málið að ræða og reyndu
að einfalda hlutina úr hófi
fram. Hér er þó um mjög flókin
mál að ræða, sem hafa haft gíf-
urleg áhrif á afkomu þjóðar-
búsins, einstakra byggðarlaga
og einstaklinga, sem í greininni
starfa. Ætíð þegar þarf að
skammta aðgang að einhverri
auðlind eða verðmætum rétt-
indum, greinir menn á hvers
konar skömmtunarkerfi á að
velja. í langflestum tilfellum
leiðir viðkomandi kerfi til þess,
að einhverjir hagnast óeðlilega
mikið og aðrir fara illa út úr
Ætíö þegar þarf að
skammta aðgang að ein-
hverri auðlind eða verð-
mœtum réttindum, greinir
menn á hvers konar
skömmtunarkerfi á að
velja.
skömmtuninni. Á þeim göllum
ber að taka og reyna að sníða
þá af, í stað þess að drepa um-
ræðunni á dreif og leiða al-
menning á villigötur með ein-
földun í umfjöllun.
Niðurstaða væntanlegra
kjarasamninga mim ráða mestu
hið nýskipaða ár þar um. Takist
samningsaðilum að ná samning-
um á skynsamlegum nótum,
verður að telja úthtið þokkalega
bjart. Fari samningarnir hins
vegar úr böndum, eða ef vinnu-
deilur lama þjóðfélagið í langan
tíma, minnkar ástæða til bjart-
sýni verulega. Það er fyrir löngu
komin reynsla á það, að hagur
hinna tekjulægstu verður ekki
bættur umfram aðra hópa í
kjarasamningum. Um slíkt er
engin samstaða hjá aðilrnn
vinnumarkaðarins, nema bara í
orði. Þau stéttarfélög sem besta
aðstöðu hafa til að knýja fram
kjarabætur fyrir sína félags-
menn, sækja þar ætíð hvað sem
tautar og raular. Hagur hinna
verst settu verður því helst bætt-
ur með aðgerðum í skattamál-
um. Ríkisstjórnin verður því að
gera ráð fyrir verulegimi endur-
bótum á tekjuskattskerfinu,
bæði með hækkun persónuaf-
sláttar og lækkun jaðarskatta og
mér fannst klaufalegt af henni
og ómarkvisst, að fresta hækkun
persónuafsláttarins um áramót-
in. Það veikti vonir launþega um
úrbætur á þessu sviði. Því þurfa
stjórnvöld að láta hendur standa
fram úr ermum í þessum efnum
og nýta hratt og vel svigrúmið í
efnahagskerfinu og tekjur af
fjármagnstekjuskattinum, til að
bæta aðstöðu þeirra sem erfið-
ast eiga íjárhagslega. Slíkt
myndi auka líkur á að óskin urn
gleðilegt ár, rætist hjá sem flest-
um Iandsmönnum.