Dagblaðið Vísir - DV - 25.01.1982, Blaðsíða 22
22
DAGBLAÐIÐ & VÍSIR. MÁNUDAGUR 25. JANÚAR 1982.
Forkólfar kapalsjónvarpsins f Borgamesi:
„Þróunin veröur ekki
stöðvuð héðan í frá”
—segja þeir Björgvin
Ó.Bjarnasonog
Sæmundur Bjarnason
ogerubjartsýnir
áframtíðkapal-
sjónvarpsins
„Hugmyndin um kapalsjónvarp hér
í Borgarnesi er a.m.k. 4 ára gömul,”
sagði Björgvin Óskar Bjarnason er við
ræddum við hann í Borgarnesi í síðustu
viku. Björgvin er ásamt þeim Herði
Jóhannssyni og Sæmundi Bjarnasyni,
einnn helzti hvatamaðurinn að mynd-
bandavæðingunni og kapasjónvarpi
þeirra Borgnesinga, en á þess þó ekki
kost að sjá það efni er þar er boðið upp
á þar eð hann býr í eldri bæjarhluta
Borgarness.
„Þetta var rætt á fundum einstakra
félaga hér í bænum, svo sem Lions,
Kiwanis og JC. Ástæðan fyrir þessari
umræðu var vafalítið óánægja með
sjónvarpið. Útsendingar þess voru
ákaflega slæmar og náðust illa hér.
Menn fóru þá að gera því skóna hvort
ekki væri hægt að bæta úr þessu á ein-
hvern hátt og þannig held ég að hug-
myndin um staðbundið sjónvarp hafi
fæðst hjá okkur.”
„Upphaflega voru þetta aðeins íbúar
í einni blokk, sem tóku sig saman um
eitt kerfi, en síðan hafa margir bætzt
við,” sagði Sæmundur Bjarnason, sem
hefur að mestu leyti umsjá meðútsend-
ingum í kapalsjónvarpi Sandvíkur.
„Upphaflega kom til tals að hreppur-
inn yrði með í dæminu en það þótti
vera of dýrt. Einstaklingarnir létu
kostnaðinn ekki aftra sér frá því að
halda út í þetta og það sýnir bezt hversu
mikill áhugi er fyrir þessu. Annars er
ekki hægt að segja annað en hreppur-
inn hafi sýnt þessu skilning. Við þurf-
um hins vegar að ná öllum bænum í
eitt kerfi, fyrr er ekki grundvöllur fyrir
staðbundinni sjónvarpsstöð, sem
vissulega er áleitinn draumur.”
Þeir félagar Björgvin og Sæmundur
töldu engan vafa leika á því að innlent
efni í dagskrá ÚSVB (Útvarps-, sjón-
varps- og videofélag Borgarness) væri
hlutfallslega meira en hjá sjónvarpinu
auk þess sem barnaefni væri í mun rík
ara mæli en hjá þeim mætu sjón-
varpsmönnum, ef mið er aftur tekið af
lengd dagskrár.
„Kapalsjónvarp býður upp á gifur-
lega fjölbreytilega möguleika,” sagði
Björgvin Óskar. „Fyrir utan að geta
sýnt afþreyingarefni eru hæg heima-
tökin við útsendingar ýmiss konar
fræðsluefnis. Tilvalið væri t.d. að vera
með tungumálanámskeið svo eitthvað
sé nefnt.
Þá er það reginmisskilningur að
myndbandavæðingin hafi það í för
með sér að félagslíf leggist niður. Þetta
er í raun nákvæmlega það sama og
kom uppá þegar sjónvarpið hóf göngu
sina. Það var aðeins fyrst á eftir að fólk
hafði hægar um sig og hélt sig meira
heima við, en síðan þegar nýjabrumið
fór af því, tóku nienn til af fullum
krafti við sin fyrri áhugamál. Þannig
verður það lika með myndbandavæð-
inguna og kapalsjónvarpið,” sögðu
þeir félagar.
„Það er engin spurning um það að
þessi geysilega öra þróun í þessum mál-
um hérlendis verður ekki stöðvuð úr
því sem komið er. Myndbandaeign
landsmanna er hreint með ólikindum
og þegar á þeim stutta tíma, sem liðinn
er frá því myndsegulbönd hófu innreið
sína, höfum við skotið þjóðum á borð
við Þjóðverja og Breta langt aftur fyrir
okkur.
Þetta er ákaflega keimlíkt því, sem
gerðist hér þegar Keflavíkursjónvarpið
var í fullum gangi. Þeir er sáu það lík-
aði vel. Hinir, sem ekki áttu þess kost,
þrýstu eðlilega á um einhverjar úrbæt-
ur og það flýtti vafalítið fyrir stofnun
íslenzka sjónvarpsins. Það sama gerðist
þegar litvæðingin átti sér stað. Um leið
og sjónvarpið tók að senda út eina og
eina mynd i lit tóku Iandsmenn sig til
AÞeir
Œ&son
son fth.) og Sæmundur Bjarnason
| ræða við b/aðamann.
Sæmundur ar hór fyrir framan tækið
sem allt efni kapalsjónvarpsins fer
um.
og keyptu litsjónvarpstæki í hrönnum.
Auðvitað varð sjónvarpið að hraða lit-
væðingunni vegna þess. Nú lætur
nærri að á milli 70 og 75% allra sjón-
varpstækja í notkun séu littæki. Það
þarf því enginn að efast um að mynd-
bandavæðingin á eftir að hafa það í för
með sér að reglugerðum verður breytt
og útvarpslögin rýmkuð, þannig að
unnt verður að hafa einhvers konar
sjónvarpsstarfsemi án þess að það
brjóti í bága við landslög.”
Rekstrarkostnaður við þessar út-
sendingar er ekki verulegur, en stofn-
kostnaður var þó nokkur. Hver íbúð
greiðir mánaðarlega 50 krónur í sam-
eiginlegan sjóð en að sögn þeirra
Björgvins Óskars og Sæmundar er sú
upphæð ekki nægilega há til að standa
almennilega undir þessu. „Hún þyrfti
að vera a.m.k. 80 krónur og helzt 100 á
mánuði, ef vel ætti að vera,” sagði
Sæmundur.
„Hver svo sem niðurstaðan af öllu
þessu brambolti kann að verða er
næsta víst að myndbandavæðingin og
kapalsjónvarp hefur það eitt í för með
sér að íslenzka sjónvarpið býður upp á
betri dagskrá. Samkeppnin getur aldrei
orðið til annars en að bæta úrvalið.-SSv.
„Stefnum að þvf að
fullvinna efni hér”
— segir Hörður Jóhannsson,
sem hef ur haft veg
og vanda af upptökum
fyrir myndbandakerfi
þeirra Borgnesinga
„Þetta er eingöngu af áhuga, sem ég
er í þessu,” sagði Hörður Jóhannsson,
einn helzti forsprakkinn fyrir video-
væðingunni, sem heltekið hefur Borg-
arnes. „Ég fékk strax áhuga á þessari
tækni þegar hún ruddi sér til rúms en
áður fékkst ég mikið við amatör-kvik-
myndun. Hún reyndist hins vegar óhóf-
lega dýr svo það var aldrei nein spurn-
ing,” sagði Hörður.
Hörður sem dags daglega rekur
smurstöðina i Borgarnesi, telur að
hann hafi eignazt fyrstu litupptökuvél-
ina, sem kom til landsins. „Þetta er vél
af JVC-gerð. Ég hef átt ákaflega góð
samskipti við Faco og fyrirtækið hefur
verið mér mjög innan handar. Ég man
að það komu tvær til landsins. Ég fékk
aðra og rússneska sendiráðið hina.
Hörður Jóhannsson er hór fyrir framan sjónvarpið heima hjó sór. Ef
myndin prentast vei mó sjá hluta mannfjöldans, sem var i iþróttahúsi
staðarins við vigsluathöfn þess. Sú mynd hefur verið sýnd í kapalsjón-
varpinu.
Þetta hefur líkast til verið um áramótin
1977—78 ef ég man rétt. Það er ekki
lengra siðan videovæðingin steig sín
fyrstu spor hérlendis.”
Myndataka á vegum ÚSVB (Útvarps-
sjónvarps- og videofélags Borgarness)
hefur að mestu verið á herðum Harðar.
Hann hefur fjárfest í fokdýrum tækj-
um og á von á enn fullkomnari útbún-
aði. Lætur nærri að nú séu útgjöldin
hjá honum í sambandi við myndbanda-
áhugann orðin 150.000, að sjálfsögðu
auk kostnaðar við kaup á spólum, sem
er talsverður.
„Ég ætla ekki að láta staðar numið
við svo búið,” sagði Hörður. „Ég á í
pöntun fullkominn útbúnað og er að
sækja um tollaniðurfellingu af honum.
Ég veit um menn í Reykjavík, sem hafa
fengið slíkt.
Við stofnuðum fyrirtæki hér í pláss-
inu með það fyrir augum að með tíð og
tíma auðnist okkur að fullvinna efnið.
Eðlilega vantar mikið upp á að það sé
hægt. Maður sér það alltaf betur og
betur eftir því, sem maður kynnist
tækninni í þessu, hversu skammt á..veg -
við erum komnir hérna. Viljinn er þó
ómældur.”
DV-menn fengu að lita sumt það
efni, er þeir Borgnesingar og þá eink-
um Hörður, hafa tekið upp af viðburð-
um þar í bæ. Verður að segjast eins og
er að gæði þess voru merkilega góð.
Myndataka ágæt, en sums staðar vant-
aði nokkuð upp á að gæði litarins væru
nægjanleg. Væntanlega stendur þetta
þó allt til bóta. Von er á fullkomnari
tækjum og með þeim ætti að koma enn
betri tíð.
„Til þessa höfum við einskorðað
okkur við atburði hér í Borgarnesi, en
það er ekkert því til fyrirstöðu að fara
út úr þorpinu og mynda í Borgarfirð-
ingum. Möguleikarnir eru nánast
ótæmandi. Annars vildi ég gjarnan
skjóta því að að mér finnst hugur fólks
til myndbandanna vera allt of neikvæð-
ur. Menn--vilja- gleyma- -því. að_ með-
kapalsjónvarpi eru möguleikarnir svo
miklir. Að ég tali nú ekki um þegar
hægt verður að koma á tölvusambandi
á milli fyrirtækja og einstaklinga,”
sagði Hörður.
Afstaða sveitarfélagsins hefur verið
jákvæð til þessa og greinilegt er að for-
ráðamenn þess gera sér fulla grein fyrir
nýtingarmöguleikum myndbandavæð-
ingar þó svo enn hafi ekki orðið af því
að hreppurinn, sem slíkur, styðji við
bakið á hugmyndunum. „Við höfum
imprað á þessu við Kaupfélagið og þeir
tekið vel í þetta, enn sem komið er hafa
framkvæmdir verið takmarkaðar. Það
stendur þó vonandi til bóta. Það er
ekki nokkur vafi á því að staðbundnar
sjónvarpsstöðvar eiga sér mikla fram-
tíð. Til þess að svo geti orðið þarf þó að
leyfa auglýsingar í dagskránni. Án aug-
lýsingatekna er harla erfitt að reka slíka
stöðJ’,- ----....... - ,.....-SSv.
Borgarafundur í Borgarnesi um
kapalsjónvarp:
Möguleikarnir eru
næsta óþrjótandi
— tækniframfarirá þessum sviðum
geysilega örar
Borgnesingar héldu borgarafund Simtexti (Teletext) er einn mögu-
um myndbandamálin þann 13. leikanna í kapalsjónvarpi. Simtexti er
desember sl. Einhverra hluta vegna texti sem birtist skrifaður á skjánum
varð aðsókn að fundinum ekki sem — framkallaður með venjulegu sjón-
skyldi og aðeins á milli 40 og 50 varpsmerki. Frændur vorir Danir
manns sáu sér fært að mæta. Hins hafa verið með tilraunaútsendingar á
vegar var fundurinn allur sýndur í textasjónvarpi þar sem þeir hafa sent
kapalsjónvarpinu skömmu síðar út fréttir, veðurspár, íþróttaúrslit
þannig að þeir sem ekki gátu mætt o.fl. Þar í landi spá menn gerbyltingu
fengu hann inn í stofu. með tilkomu þessa tækis.
Frummæiendur á fundinum voru Annar möguleiki er það sem nefnt
þeir Sæmundur Bjarnason, Eiður er Viewdata (símtölvun). Það tæki
Guðnason alþingismaður, Reynir hefur verið hannað af brezku póst-
Hugason verkfræðingur og Þorbjörn og símamálastjórninni til að senda
Broddason lektor. Umræður um sjónvarpsmerki eftir stmalinum. Aðal-
málefnið urðu býsna tjörlegar en munurinn á þessu kerfi, símtölvun, er
heildarniðurstaða i sjálfu sér engin sá aðhægt er að senda merki fram og
enda vart viðþví að búast að jafnum- til baka með því en einungis t aðra
fangsmikiö umfjöllunarefni hljóti af- áttina með Teletext.
greiðslu á tveggja og hálfrar stundar Undirtektir fundarmanna voru
löngum umræðufundi. mjög góðar og ljóst er að með sama
Reynir Hugason verkfræðingur, áframhaldi á kapalsjónvarp bjarta
sem er geysilega fróöur um mögu- framtíö fyrir sér i Borgarnesi, jafnt
leika kapalsjónvarps, svo og mynd- sem annars staðar á landinu, svo
bönd almennt, benti fundarmönnum fremi sem yfirvöld sjái I gegnum fing-
á ótal möguleika til notkunar og rakti ur sér við viðkomandi. Slikt er að svo
tæknihliðina ítarlega. stödduallsendisóvíst. *SSv.