Dagblaðið Vísir - DV - 07.04.1982, Qupperneq 12

12
DAGBLAÐIÐ & VÍSIR. MIÐVIKUDAGUR 7. APRÍL 1982.
'l\
iBIAÐi
frjilst, ahað daghlað
Útgáfufólag: Frjál* fjölmiðlun hf.
Stjórnarf ormaöur og útgáfustjóri: Sveinn R. EyjóM**on.
Framkvœmdastjóri og útgáfustjóri: Hörflur Einarsson.
Ritstjórar: Jónas Kristjánsson og Ellert B. Schram.
AÖstoðarritstjóri: Haukur Holgason.
Fréttastjóri: Sæmundur Guflvinsson.
Auglýsingastjórar: Páll Stafánsson og Ingótfur P. Stainsson.
Ritstjórn: Sfflumúla 12-14. Auglýsingar: Slflumúla 8. Afgreiösla,
Þverholti 11. Sfmi 27022.
Sími ritstjórnar 86611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerfl: Hilmir hf., Sfflumúla 12.
áskriftlr, smáauglýsingar, skrifstofa:
Prentun: Árvakur hf„ Sketfunni 10.
^Áskriftarverfl á mánuflf 110 kr. Varflf lausæflki • kr. HelgarMað 10 kr^
A sama tíma
Á sama tíma og stærstu og traustustu fyrirtæki
landsmanna eins og Eimskip og Flugleiðir halda aðal-
fundi sína og skýra frá umtalsverðum halla-og tap-
rekstri, halda stjórnvöld til streitu skattpíningarstefnu
sinni gagnvart atvinnurekstrinum.
Á sama tíma og þjóðartekjur á mann fara
minnkandi ár frá ári og fyrirsjáanlegt er að enn munu
þær minnka á þessu ári, heldur Þjóðviljinn og ráðherr-
ar Alþýðubandalagsins uppi þeim málflutningi að
grunnkaup skuli hækka í komandi kjarasamningum.
Á sama tíma og árangur af skerðingu verðbóta í
upphafí árs 1981 varð sá að kaupmáttur launa hélst, er
nú snúið við blaðinu og heimtaðar fullar verðbætur og
hækkun grunnkaups.
Á sama tíma og sá stóriðjurekstur, sem íslendingar
eiga aðild að, s.s. Járnblendi-og Kísilgúrverksmiðja
eiga við stórfelldan taprekstur að stríða, eru sett ófrá-
víkjanleg skilyrði af hálfu iðnaðaráðherra um að ís-
lendingar skuli minnst eiga 51% í hverri nýrri stóriðju-
framleiðslu á landinu.
Á sama tíma og erlendar lántökur eru komnar langt
yfír þau hættumörk, sem ríkisstjórnin sjálf hafði sett,
er enn verið að taka erlend lán til að standa undir
venjulegum rekstri fyrirtækja eins og íslenska járn-
blendifélagsins.
Á sama tíma og Sovétríkin sýna vígtennurnar víða
um heim og ganga á lagið jafnharðan og Vesturveldin
gefa eftir, berst Alþýðubandalagið hatrammri baráttu
gegn eðlilegum lagfæringum og endurnýjun í vörnum
landsins.
Á sama tíma og íslenska ríkisstjórnin undir forystu
Alþýðubandalagsins hneppir atvinnureksturinn í fjötra
verðlagshafta og skattpíningar halda nokkrir þing-
menn Sjálfstæðisflokksins hlífiskildi yfir henni með at-
kvæðum sínum á Alþingi.
Á sama tíma og þjóðarframleiðslan fer fyrirsjáan-
lega lækkandi á þessu ári, eru þingmenn uppteknir við
að úthluta dúsufrumvörpum um ýmiskonar verkmiðj-
ur, sem enginn rekstrargrundvöllur er fyrir.
Á sama tíma og gömlum breskum togarakláfi er
smyglað til landsins með „framsóknarlaginu”
viðurkennir formaður Framsóknarflokksins að hann
hafí verið „plataður”.
Á samatimaog augljóst er að allar reglur hafi verið
brotnar og leyfisveitingar framsóknarráðherranna
lykta af pólitískri fyrirgreiðslu, svarar ráðherra upp í
opið geðið á þingheimi: „Ykkur ferst, þið eruð ekkert
betri sjálfir.”
Á sama tíma og formaður Framsóknarflokksins lýsir
því í löngu máli, að fiskveiðiflotinn sé alltof stór,
þorskstofninn fullnýttur og loðnan horfin, þá heimilar
hann innflutning nýrra skipa í stórum stíl og tekur
fram, að ,,þau skuli ekki talin með í endurnýjun
flotans”.
Á sama tíma og verðbólgan mælist nú á bilinu 50—
60% og stefnir upp á við, lemur ríkisstjórnin í gegnum
þingið lánsfjárlög sem eru reist á þeirri forsendu að
verðbólgan á árinu verði 30%.
Á sama tíma og ráðherrar í öðrum löndum sjá sóma
sinn í því að segja af sér, þegar þeir telja að stefna
þeirra hafí sett ofan, þá halda íslenskir ráðherrar í
skíðaferðir til Alpanna og spila golf í Skotlandi!
ebs
TILRAUNIN í
EL SALVAD0R
Nú eru liðin fimratíu og eitt ár frá
því að Arthuro Araujo var kjörinn
forseti E1 Salvador. Hann var af
ríkum landeigendum kominn, baröist
fyrir betri menntun þegnanna, bætt-
um samg-ngum og iönvæðingu.
Hann hafði stundað nám
sitt í Oxford og trúði því að iðnvæð-
ing og bættar samgöngur væru lyk-
illinn að betri framtíð fyrir E1 Salva-
dor.
Skömmu eftir að hann var kjörinn
forseti leyföi hann kommúnista-
flokkinn og foringi þess flokks, Fara-
bundo Martii, hóf samstundis undir-
búning byltingarinnar — þeirrar bylt-
ingar sem kommúnistar allra landa
trúöu á á þeim tima og raunar enn.
Skærur kommúnista og mjög öflug
andstaða ríkra Salvadormanna urðu
svo til þess að Araujo var steypt af
stóli og við völdum tók Maximiliano
Martinez. Bandariki Norður-
Ameríku og nálæg Mið-Ameríkuriki
neituðu að styöja stjórn Martinezar
en það velti henni ekki úr sessi.
1 framhaldi af valdatöku Martin-
ezar kom síðan til átaka og 25. janúar
1932 voru kommúnistar strádrepnir á
götum 1 E1 Salvador. Er einna helst
að likja því við útrýmingu
kommúnista í Indónesíu þegar
Sukarno var steypt.
Framfarir
Arturo Araujo var lýðræðissinni.
Það sem varð honum að falli var ótti
landeiganda við framfarir og and-
staða þeirra sem stjórnuðu „hinum
heföbundnu atvinnugreinum” en þó
ckki sfður vopnuð andstaða kommú-
nista, sem leiddi til óaldar i landinu.
Þetta tvennt gaf hernum tækifæri til
þess að skerast í leikinn.
Með falli Araujo náðu þau öfl yfir-
höndinni f E1 Salvador sem trúðu því
að þjóðfélagsmál yrðu einungis leyst
með vopnavaldi. Annars vegar
ofstækisfullir vinstri menn en hins
vegar ofstækisfullir hægri menn. En
af og tU rofaði tU.
Haraldur Blöndal
1972 var Jose Napoleon Duarte
kosinn forseti og sigraði þá fram-
bjóðanda hersins. Við þessar kosn-
ingar sættu valdaöflin sig ekki.
Lögregla handtók Duarte, honum
var misþyrmt og sfðan rekinn úr
landi.
Ofstækisöfl til hægri hrósuðu
stundarsigri, en jafnframt sann-
færðust ofstækisfullir vinstri menn
um þá kenningu, að kosningar væru
tilgangslausar, nú þyrfti að taka sér
vopn í hönd.
Árið 1979 var enn gerð bylting og
lauk þá valdaferli þess flokks manna,
sem hafði stjórnað E1 Salvador frá
1932. í framhaldi af þeirri byltingu
var Duarte gerður að forseta. Hann
er úr flokki Kristilegra demókrata.
Undir forustu Duarte hafa orðið
miklar framfarir f E1 Salvador.
Hrundið hefur verið af stað umfangs-
mikilli áætlun um menntun þjóð-
arinnar og gífurlegu landi hefur verið
skipt milli smábænda. Sem dæmi um
stefnu Duarte í menntamálum er aö
landinu hefur verið skipt i fjögur-
hundruð skólasvæði og kjósa kenn-
arar og foreldrar síðan stjórn þessara
svæöa. Þessi háttur er m.a. hafður á
til þess að innprenta fólki kosti lýð-
ræðis og til þess að það finni hvernig
stjórnað sé með kosningum.
(Svipaðar hugmyndir um skólastjórn
á íslandi hafa aldrei fengiö hljóm-
grunn).
Kosningarnar
Duarte ákvað að efna til kosninga f
mars. Um þær kosningar hefur margt
verið ritað og rætt. Niðurstaða þeirra
kosninga er sú, að flokkur Duartes
hefur mest fylgi, en hætta er á, að
öfgaöfl taki höndum saman og setji
flokk hans til hliðar.
Og til þess hafa þessir flokkar lýð-
ræðislegan rétt. En megin niðurstaöa
kosninganna er þó sú, að nú er það
ljóst, að almenningur í EÍ Salvador
vill leysa vandamál sín eftir lýðræðis-
legum leiðum.
Rangtúlkun
Áður en kosningarnar fóru fram
var þvi haldið fram, að Duarte væri
ofstækisfuUur hægrimaður og stjórn
hans ógnarstjórn. Sérstaklega var
þessa vart á vesturlöndum, en
blaöamenn rangtúlkuðu ástandið í E1
Salvador, — urðu hugfangnir af
ljómandi byssukjöftum og hand-
sprengjum skæruliða og héldu að þar
væri lýðræðið.
í fréttum útvarps og sjónvarps var
einlæglega talað um, aö aðeins fimm
hægri flokkar fengju að taka þátt f
kosningunum, — og borgarablööin
tóku undir þessa rangtúlkun. Ráðist
var heiftarlega á Bandarfkjastjórn
fyrir það að styðja frjálsar kosn-
ingar, og þær taldar enn eitt dæmið
um „heimsku og ofstæki kúrekans
fráHollywood”.
(Mér hefur oft fundist merkilegt,
að leikarar skuli sætta sig við og jafn-
vel taka undir það, að þaö sé löstur á
manni að hafa verið leikari!)
En nú er sem sagt öldin önnur.
Útvarp og sjónvarp tala um hægri
flokkana fjóra. Duarte er allt í einu
orðinn frambjóðandi framfaraafl-
anna, og hætt er öllu tali um falsaðar
kosningar.
Of snemmt er að spá nokkru um
framvindu mála í E1 Salvador. Full-
víst er þó að lærisveinar Martii og
Martinezar munu gera allt, sem hægt
er, til þess að kæfa lýðræðið í
fæðingu.
Fylgismenn lýðræðis í E1 Salvador
þurfa þvi mikillar aðstoöar við, bæði
heima fyrir og erlendis.
Haraldur Blöndal.
Haraldur Blöndal skrifar um EI Salvador og
ræöir m.a. um undarlega kúvendingu frétta-
manna í túlkun á atburðum þar.