Dagblaðið Vísir - DV - 01.10.1983, Blaðsíða 14

14
DV. LAU G ARDAGUR1. OKTOBER1983.
ALLAR
BJARGIR
BANN
AÐAR
Það hefur jafnan þótt hin karl-
mannlegasta dáö aö bjarga kven-
manni frá drukknun. Eyjarskeggjar
á eyjunni Pontianak, vestur af
Bomeó í Indónesíu, eru þó á ann-
arri skoðun.
Ekki svo að skilja að þessir til-
teknu menn hafi eitthvað á móti
kvenmönnum. Síður en svo. Aftur á
móti hefur það veriö stolt þeirra og
metnaður í aldaraðir að eiga ein-
hverjar bestu og úthaldsmestu
sundkonur í heimi. Til þess að svo
hafi mátt veröa hafa þeir beitt
þeirri óvenjulegu aðferð að kasta
öllum unglingsstúikum sinum í sik-
in semvíðaliggjaviðstrendureyj-
arinnar og iáta stúlkunum síðan
eftir að bjarga sér með eigin
ráöum.
Hin síðari ár, eftir því sem
feröamenn hafa lagt leið sina til
Pontianak oftar, hefur þess gætt að
túristar hafi reynt að bjarga aum-
ingja stúlkunum frá drukknun í
síkjunum. Því hafa eyjarskeggjar
komið á þeim lögum að hver sá
sem sýni tilburði til að bjarga konu
frá drukknun á Pontianak-eyjui
megi búast við hárri sekt.
Þessi merkilegi siður eyjar-
skegg ja hef ur haft það í för með sér
að engin kona í sögu byggðar á eyj-
unni hefur drukknað eða farið sér
að voða í síkjunum við strendur
landsins. Og geri aðrír betur í þeim
efnum.
Petta getur
ekki verið satt
— en það er nú engu að síður, hvort sem
þútrúlr þvíeða ekki
Saga mannskepnunnar á þessari jörð er á margan hátt furðuleg.
Atvik úr heimssögunni eru sum hver svo lygileg að harla erfitt er að
leggja trúnað á þau. Og meira að segja er það svo að ýmsum stað-
reyndum vilja menn ekki trúa. Menn hafa tekið upp ásitthverju,
lagt ýmislegt óvanalegt í vana sinn, aðhafst margt skringilegt, lent í
misjöfnu, fundið upp á einhverju af tilviljun eða framkvœmt hluti
sem enginn hefur getað, þorað eða viljað leika eftir þeim. ■ Lítið brot
af því undarlega úr sögu mannskepnunnar er að finna hér á síðun-
um. Vissulega fer þar margt ótrúlegt en það er engu að síður þessum
furðubrotum sameiginlegt að öll hafa þau gerst í rauninni.
HÁREIST AFMÆLISGJÖF
að taka þá ákvörðun að hann skyldi
standa við loforð sitt, hvað sem til
þyrfti.
Hinn háæruveröugi greifi af
Hohenems kvaddi því til sín í skyndi
alla húsameistara, múrhleðslumenn
og trésmiði og verkamenn sem hann
vissi að væru til í borg sinni og fór
þess á leit við þá að þeir byggðu eins
flottan kastala og þeir gætu á þeim
stutta tíma sem var til stefnu. Og
þeir brugðust greifa sínum ekki.
Nætur og daga, stanslaust í fjórar
vikur, unnu þeir sér ekki hvíldar við
að reisa þennan mjög svo huggulega
kastala sem enn stendur í Salzburg;
áreiðanleika greifans gamla til
vitnisburðar.
Hann var tilbúinn á afmælisdegi
Barböru Mabon, fullfrágenginn og
glæsilegur. Það fylgir hinsvegar ekki
sögunni hvort frillan hafi óskað sér
einhverrar annarrar afmælisgjafar
en einmitt þessarar frá sínum bál-
skotna. Hvað sem því leið gat hún
örugglega ekki skipt á henni og
annarri betri.
Til er stór og ægifagur kastali í
borginni Salzburg í Austurríki sem
einungis var reistur á skitnum
fjórum vikum. Ku það ekki hafa
verið leikið eftir. Til marks um stærð
og hæð þessa snöggbyggða mann-
virkis þá trónar það enn yfir borg-
inni, rúmlega þremur og hálfri öld
eftir að það var byggt, eða á þeim
tíma sem Salzburg breyttist úr smá-
þorpi í stórborg háhýsa og breiðra
hraöbrauta.
Aðdragandinn að byggingu kastal-
ans er nokkuð sérkennilegur.
Þannig var að hinn háæruverðugi
greifi af Hohenems sem auk greifa-
titilsins var borgarstjóri Saizburg á
sínum tíma hét eitt sinn frillu sinni á
góðri stund, hinni undurfögru Bar-
böru Mabon, að hann mundi gefa
henni kastala til eignar á næsta
afmælisdegi hennar. Svo bálskotinn
var greifinn í henni.
Svo liðu vikur sem urðu að mánuöi
og mánuðum og greifagreyið
gleymdi algjörlega þessu heiti sínu.
Einungis fjórum vikum áður en
afmælisdagur hinnar firnafögru
frillu hans rann upp var hann samt
minntur á heitið. Hann varð í fyrstu
skelfdur, en var engu að síður fljótur
DRJÚG
FANGA-
VIST
Franski hermaðurinn Savain er
að öllum líkindum sá maöur sem
lengst úthald hefur haft til fangels-
isvistar.
Rússneska keisarastjórnin hafði
hann í haldi í rétta eina öld og
degi betur, en Rússar handtóku
Savain í einni af herförum
Napóieons á hendur þeim árið 1812.
Vegna mistaka og ruglings i
rússneska stjórnkerfinu, svo og
fullvissu franskra stjórnvalda um
að Savain hefði falliö í herförinni,
var aumingja maðurinn aldrei
leystur úr haldi. I tugi ára fékk
hann að dúsa í illþokkuðum fanga-
geymslum Moskvu-borgar þangaö
til hann var kominn á níræðisaldur
er hann var fluttur í geðslegra um-
hverfi nálægt borginni Saratov þar
sem eru búðir fyrir langtímafanga.
Þar varði Savain elliárunum á
gangi um fangelsisgarðinn,, við
iestur rússneskra bóka — en nægan
tima haföi hann haft til að læra það
tungumál — svo og sem hann not-
aði tímann til að yrk ja ljóð.
Arið 1912, fullri öld og einum
degi betur eftir aöSavain var hand-
tekinn, leysti dauöinn hann úr
haldi. Hann haföi þá lifað í hundrað
fjörutíu og fjögur ár. Savain var
jarðaður með þó nokkurri viðhöfn í
kirkjugarðinum i Saratov. Þaö var
líka eina skiptiö sem likami hans
fór út fyrir fangelsismúra á tuttug-
ustuöldinni.
DYR BAÐLAUG
Chulalongkorn kóngur í Síam lét
reisa dýrasta bað sem nokkru sinni
hefurverið byggt.
Hann varði þriðjungi af árstekjum
ríkis síns áríö 1887 í þetta mannvirki
og var tilgangurinn með því sá einn
aö frumburður hans mætti fá sæmi-
lega laugun daginn sem hann fæddist
þetta tiltekna ár.
Þetta gríðarlega dýra bað undir
krónprinsinn var aldrei notað oftar
en I þetta eina skipti. Gullislegnum
dyrum þess var lokað eftir að búið
var að þerra litla krílið eftir fyrstu
böðunina og þær aldrei opnaðar aft-
ur.
Þetta mikla baðmusteri var um-
lukt síkjum á alla vegu. Sjálf bygg-
ingin, sem var um fjögur hundruö
fermetrar að gólffleti, var skrýdd
gulli og demöntum á veggjum og
lofti, en gólfin voru úr hvítum marm-
ara. I miðju byggingarinnar var
sjálft baðið sem varla getur talist
eiginlegt bað heldur er sundlaug rétt-
ara orð. Hún var tíu metrar að lengd
og fimm metrar á breidd og barmar
hennar voru að sjálfsögðu úr skín-
andi gulli.
Þrátt fyrir þessa rándýru böðun
krónprínsins náði hann ekki að lifa
svo lengi að hann gæti tekið við ríki
föður síns. Greyið lést aðeins átta
ára gamalt. Ekki er vitað hvort dán-
arorsökin var ofnæmi fyrir bað-
vatni.. .