Dagblaðið Vísir - DV - 21.03.1984, Síða 12
12
DV. MIÐVIKUDAGUR 21. MARS1984.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stiórnarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
FramkvæmdastjóriogOtgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aöstoöarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍDUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍDUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI 11. SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 86611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12. Prentun:
Árvakur hf., Skeifunni 19.
Áskriftarverðá mánuði 250 kr. Verð í lausasölu 22 kr.
Helgarblað25kr.
Skollaleikur meó skatta
Eins og svo oft áður þegar stjórnmálamenn karpa er
hægt að líta á upphlaup Ölafs Jóhannessonar frá tveim
hliðum og halda því fram aö hann hafi bæði rétt og rangt
fyrir sér.
Olafur hefur gagnrýnt þá ákvörðun að hækka skatt-
stigann vegna þeirra launahækkana sem nýlegir kjara-
samningar gera ráð fyrir. Hann nefnir þaö réttilega
skattahækkun og telur óviðfelldið „ef fólk hefur fengið
eitthvað hærra kaup heldur en gert var ráð fyrir, þá sé
því veifað framan í það um leið og hluti af þeirri kaup-
hækkun verði tekinn aftur í sköttum”. Ölafur vill að farin
sé sú leið, sem venja er, aö tekjur þessa árs verði skatt-
stofn næsta árs.
Hin hlið málsins er sú, sem formælendur skatta-
hækkunarinnar halda fram, að hækkun skattprósent-
unnar auki ekki skattbyrði yfirstandandi árs og það sé
mergurinn málsins. Því hafi verið lofað af ríkisstjórninni
að skattbyrði yrði sú sama og áður, og við það er staðiö.
Hækkun skattprósentunnar sé í réttu hlutfalli við hækkun
launa og sama skattbyrði haldist.
Þessu má hvorutveggju halda fram með réttu. Olafur
fylgdi mótmælum sínum eftir með því aö greiða atkvæði
gegn skattalagabreytingunni ásamt með stjórnarand-
stöðunni, en allt kom fyrir ekki. Skattahækkunin var sam-
þykkt með atkvæðum stjórnarmeirihlutans.
Það eru hins vegar pólitísk tíðindi þegar maður eins og
Ölafur Jóhannesson hleypur útundan sér með þessum
hætti, enda er maðurinn óneitanlega í þungavigt í póli-
tískum skilningi. Það gerist ekki á hverjum degi að fyrr-
verandi ráðherra og formaður annars stjórnarflokksins
telur ástæður til að ganga gegn stjórnarfrumvarpi.
Minni spámenn gera sér það stundum að leik að brjóta
af sér handjárn meirihlutans, án þess að það veki meiri-
háttar athygli, enda oft gert af sérvisku eða sérhags-
munapoti.
Ölafur Jóhannesson þarf ekki að vekja á sér athygli í
atkvæðaleit. Ekki heldur til að baða sig í sviðsljósi. Af því
hefur hann haft nóg um dagana.
Hér hlýtur þaulhugsuð og bjargföst sannfæring að ráða,
ferðinni og þess vegna meiri ástæða til en ella að hlusta á
mótmæli þingmannsins.
Hann gengur ekki gegn stjórnarfrumvarpi með þeim
ummælum að það sé skollaleikur, öðruvísi en hugur fylgi
máli. Samviska hans leyfir honum ekki annað.
Spurning er hins vegar hvort samviska annarra
stjórnarþingmanna sé saklaus og hrein.
Eitt helsta kosningaloforð stjórnarflokkanna var slag-
orðið um lækkaða tekjuskatta. Stjórnarsáttmálinn tók í
sama streng. Skattar áttu ekki að hækka. Ráðherrar hafa
margsinnis endurtekið síðan að skattar skyldu ekki
hækkaðir.
Hér er vert að benda á að enginn minntist á skattbyröi,
enda verður að ætla að menn eigi við hvorutveggja þegar
talað er um hækkaða eða lækkaða skatta. Stjórnmála-
menn eru að segja kjósendum að skattar og greiðslubyrði
þeirra sé spennt til hins ýtrasta og lengra verði ekki
gengið.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur margoft ítrekað að skattar
eigi ekki að vera afturvirkir. Skattþegar eigi að vita
nákvæmlega hver skattprósentan og álagningin verði
þegar þeir telja fram.
Með skattahækkuninni nú hefur verið vikið frá þessari
afstöðu. I því felst skollaleikurinn.
ebs.
H J| S H JF
t wmmmm t
framvarpi til
úfvarpslaga
Frumvarp menntamálaráöherra um
ný útvarpslög hefur loksins veriö lagt
fram. Það er gott aö mörgu leyti, en
samt of mikill framsóknarfnykur af
því. Ekki kenni ég menntamála-
ráöherra sjálfstæðismanna um fram-
sóknarfnykinn, enda leggur ráöherra
frumvarpiö fram svo til óbreytt eins og
útvarpslaganefnd gekk frá því.
Þaö góða við útvarpslagafrumvarp-
iö er aö nú skal aflétta einokun ríkisins
á aö reka útvarpsstöövar. Menn geta
sótt um leyfi til útvarpsreksturs og
fengiö þaö ef skilyrðum er f ullnægt.
En þaö eru nokkur atriöi í frum-
varpinu sem hafa á sér blæ miðalda-
hugsunarháttar framsóknarmanna.
Þaö er nokkurs konar „haltu mér,
slepptu mér”-hugsunarháttur. Fram-
sóknarmenn viðurkenna nauösyn þess
aö breyta til, en vilja samt halda í ein-
hverjar af hinum f ornu hefðum.
Hví bara FM-bylgjur?
I frumvarpinu er gert ráö fyrir aö
einungis megi útvarpa á svokölluðum
metra- og desimetrabylgjum. Meö öör-
um orðum, hér er átt viö FM-bylgjur
hvaö hljóðvarp varöar. Miöbylgjur og
langbylgjur eru ekki leyfðar. Hvers
vegna ekki?
Víöa á Islandi er erfitt aö dreifa út-
varpi vegna fjalla. Vestfiröir eru
dæmigeröir fyrir þaö. Meö því aö leyfa
aöeins FM-útvarp, þá er t.d. komið í
veg fyrir eina sterka og góöa lands-
hlutastöö á Vestfjöröum. Endurvarps-
stöövar yröu allt of dýrar til aö slíkt
borgaði sig. En langbylgjustöð staösett
í kaupstaö á Vestfjörðum gæti náö til
allra hinna staðanna þar meö einni
sendistöð.
Samkvæmt frumvarpinu á Póstur
og sími aö ákvaröa tíöni og útgeislað
afl stöðva. Það væri nær aö útvarps-
réttarnefnd heföi þessa ákvöröunar-
töku í hendi sér, meö samráöi viö Póst
og síipp. Óþarft er aö heimila Pósti og
síma þetta vald, sérstaklega þegar
miöaö er viö reynslu manna af sam-
skiptum viö stofnunina. Póstur og sími
er drottnunargjarn og erfiður
viöskiptaaöili.
Útvarpsréttarnefnd
Samkvæmt frumvarpinu á Alþingi
aö kjósa útvarpsréttarnefnd, sjö
manna. Utvarpsréttarnefnd á aö út-
hluta leyfum og sjá til þess aö reglum
sé framfylgt.
Hvers vegna pólitíska skipan út-
varpsréttarnefndar? Er ástæða til aö
Alþingi seilist enn og aftur inn á verk-
sviö framkvæmdavaldsins? Hlutverk
• „En hver sem þróunin verður tæknilega,
þá er ljóst að með boðum og bönnum
varðandi auglýsingar og ákvörðunarvaldi út-
varpsréttarnefndar yfir auglýsingatekjum, þá
er verið að bjóða heim hættu á óæskilegri þró-
un í frjálsum útvarpsrekstri hér á landi.”
OLAFUR HAUKSSON
BLAÐAMADUR
d
íslandssaga
eða ,,sam-
félagsfræði”?
Guömundur Magnússon blaðamaður
á þakkir skilið fyrir þær ágætu
greinar, sem hann hefur skrifað í
Morgunblaöiö síöustu mánuöi um
aöför „samfélagsfræðinga” aö Is-
landssögu. Þingmennirnir þrír, sem
hafa lagt fram ályktunartillögu um
málið, Eiöur Guönason, Páll Pétursson
og Friöjón Þóröarson, hafa einnig
brugöist snarplega og vel viö. Það er
fullkomin ósvinna, ef kennsla í
„samfélagsfræði” á alls staöar aö taka
við af Islandssögukennslu. En mig
langar til aö bæta smáhugleiðingu viö
um málið, nálgast það úr annarri átt
en þessir fjórir heiðursmenn.
Einstaklingurinn
að hverfa
Hvers vegna leggja „samfélags-
fræöingar” kapp á aö útrýma Islands-
sögu úr skólum? Eitt svariö er auövit-
aö, að þeir eru aö gæta eigin hags:
eftirspurnin eftir kennslu í „sam-
félagsfræði” eykst, ef eftirspurnin
eftir kennslu í Islandssögu minnkar.
,,Samfélagsfræðingar” eru menn eins
og viö hin, þeir kæra sig ekki um at-
vinnuleysi, þeir eru sannfæröir um, að
fyrir þá eigi aö vera mikil og brýn þörf.
Enginn vafi er á því, aö sú þörf, sem
skyndilega var uppgötvuö fyrir þá á
sjöunda áratugnum, stendur í beinu
sambandi viöfjölgunþeirra. Einhvers
staöar urðu blessaðir mennirnir að fá
atvinnu!
Annað svariö er, aö breytingin á
kennsluefni er til marks um breytingu
á hugsunarhætti, sem hefur smám
saman veriö aö gerast á síöustu
hundrað árum. Einstaklingurinn,
frjáls og ábyrgur gerða sinna, hefur
smám saman veriö aö hverfa, en í
staöinn hefur komiö eitthvert hóp-
menni. Þessi breyting hefur einkum
veriö áberandi í Svíþjóð. Sænskt samlíf
er sögulaust, ef svo má aö oröi
komast: skólaböm læra miklu meira
um Tanzaníu en Svíþjóð. Orðin
„siöferöilegur” og „sögulegur” eru
smám saman að hverfa úr málinu, en
orðiö „samfélagslegur” aö taka viö af
því. Menn hafa ekki lengur samvisku,
heldur „samfélagslega vitund”.
Hugtökum er snúiö viö: brot á eignar-
réttinum, sem hefur venjulega verið
talið ranglæti, er nefnt „samfélagslegt
Ötímabærar
athugasemdir
HANNESH.
GISSURARSON
CAND. MAG.