Dagblaðið Vísir - DV - 05.05.1984, Qupperneq 12

12
DV. LAUGARDAGlÍR ð! MAl 1984.
Rafmagnsveitur ríkisins
auglýsa laust til umsóknar starf deildarstjóra hagdeildar. Við-
skipta- eða hagfræöimenntun tilskilin.
Umsóknir er greini menntun, aldur og fyrri störf sendist fyrir
20. maí 1984, merkt starfsmannahaldi. Upplýsingar veitir for-
stöðumaður fjármálasviðs.
Rafmagnsveitur rikisins
Laugavegi 118,
105 Reykjavík.
Frá
menntamálaráðuneytinu
Lausar kennarastöður
Viö Fjölbrautaskólann á Sauðárkróki eru lausar til umsóknar
staöa íþróttakennara og staða kennara sérgreina viöskipta-
brautar.
Umsóknir ásamt upplýsingum um menntun og fyrri störf
sendist menntamálaráöuneytinu, Hverfisgötu 6, 101
Reykjavík, fyrir 26. maí næstkomandi.
Menntamálaráðuneytið.
SVÆÐISSTJÓRN
VESTURLANDS
óskar aö ráða starfsfólk við nýtt sambýli fyrir fjölfatlaða á
Akranesi. Um er að ræða nokkrar stöður í vaktavinnu og við
næturvörslu.
Umsóknum skal skila til Málfríðar Þorkelsdóttur, Vallholti 15,
300 Akranesi, sem einnig veitir nánari upplýsingar í síma 93-
2403. Umsóknarfrestur er framlengdur til 15, maí.
Svæðisstjórn Vesturlands.
í VÖRSLU
ÓSKILAMUNADEILDAR
LÖGREGLUNNAR
er margt, s.s.:
reiðhjól, barnavagnar, fatnaður, lyklaveski, lyklakippur,
seðlaveski, handtöskur, úr, gleraugu og fl.
Er þeim sem slíkum munum hafa glatað bent á að spyrjast
fyrir um þá á skrifstofu óskilamuna, Hverfisgötu 113 (gengið
inn frá Snorrabraut), frá kl. 14.00—16.00. Þeir óskilamunir,
sem eru búnir aö vera í vörslu lögreglunnar ár eöa lengur,
veröa seldir á uppboði í portinu að Borgartúni 7 laugardaginn
12. maí 1984. Uppboðiðhefst kl. 13.30.
Lögreglustjórinn í Reykjavík.
NOTAÐIR BÍLAR
TIL SÝNIS OG SÖLU
í NÝJUM OC CLÆSILEGUM SÝNINCARSAL
SÝNING
í
DAG
OPIÐ FRÁ KL. 1-5
í DAG.
Söludeild, simi 11276.
„Þegar konungur var færður úr
fötunum sló fyrir megnum óþef svo að
opna varð alla glugga.”
Hjátrúarfullir borgarar og bændur
trúöu því í blindni aö baðið væri hættu-
legt og því þoröu þeir ekki aö fara í
bað. Afleiðingin varð sú að smitnæmir
sjúkdómar breiddust hratt út um
Evrópu.
Til voru samt sem áður eins konar
böö sem nutu hylli. Það voru heilsu-
böðin í Þýskalandi en þau voru þegar
kunn á dögum Rómverja. Menn komu
til þessara baöstofnana, sem höfðu að
geyma vatn ríkt af steinefnum, ekki til
þess að baða sig heldur til þess að
skemmta sér. Margar af þessum
frægu þýsku heilsuræktarstöövum
voru á þessum tímum dulbúin hóruhús
og skemmtistaöir. Þar söfnuðust menn
saman frá allri Evrópu til þess að baöa
sig og lifa hátt og eyöa tímanum í fjár-
hættuspil.
Baðdagurinn hófst meö því aö „hinn
imyndunarveiki” klöngraðist ofan í
stórt trébaöker sem hafði verið fyllt af
steinefnaríku vatni. Þar neytti hann
ríkulegs morgunverðar sitjandi í
kerinu undir eftirliti tveggja ungra
fallegra stúlkna sem voru til þjónustu
aö nudda hann hvenær sem hann
óskaði þess.
Þarna voru líka baðker fyrir tvo og
elskendur gátu setið í því hvor á móti
öðrum, etiö og drukkið að vild meðan
þeim var skemmt með söng og tónlist.
Baðhúsin, þar sem menn afklædd-
ust, voru með smágluggum svo að
menn gátu gægst inn um þá og séð
væntanlega baðendur nakta. Enn-
fremur voru til vinsæl sameiginleg
böö, stórar vatnsþrær, þar sem karlar
og konur bööuðu sig allsnakin hvert
innan umannaö.
Blómatími þessara heilsuhæla var í
þrjátíu ára stríðinu þegar sænskir,
finnskir og þýskir liösforingjar hresstu
sig upp milli herleiðangranna. Og
þama safnaðist líka saman lausingja-
lýður víðs vegar að úr Evrópu. Þjófar,
vændismiðlarar, falsspilarar og laus-
látar konur en einnig svokallað fínt
fólk.
Heilsuhæli þessi vom uppeldis-
stöðvar alls konar sjúkdóma eins og
frönsku sýkinnar eða syfilis sem var
svo algeng á þessum dögum að
sænskur liðsforingi kvartaði yfir því aö
helmingur herdeildar hans hefði tekið
hann og væri ekki fær um að gegna
herþjónustu.
Þaö var ekki fyrr en í lok átjándu
aldar að farið var að meta böð að verð-
ieikum í Evrópu. A þeim tíma uppgötv-
uöu menn að vel mátti fá sér bað í
sjónum. Aður hefði það verið óhugs-
andi. Englendingar gengu á undan og
leiddu inn baðlíf við strendur sínar. Við
upphaf nítjándu aldar urðu Brighton,
Harrogate og Bournemouth vinsælir
baðstaðir. Fyrstu ensku baðgestirnir
komu til Biarritz og Lido hjá Feneyj-
um. Þar fleygðu þeir sér út í bylgj-
urnar og innfæddir hristu aðeins
höfuðið er þeir horfðu á þessa bandvit-
lausu útlendinga. Hvemig baðiö fór
fram lýsir samtímamaður á þessa
leiö: ..Allir karlmenn ganga niöur að
ströndinni klæddir frakka, morgun-
slopp, sokkum og í inniskóm. Þegar
menn afkiæðast snúa þeir baki að
landi. Er þeir hafa afklæöst öllu varpa
þeir sér snögglega í sjóinn. Jafnskjótt
og þeir hafa baðað sig nóg risa þeir upp
og ganga rakleitt upp á ströndina og
hylja „staöinn” með hendinni.
A miðöldum fór baöið fram í stórum
baðkerum úr tré sem heitu vatni var
stöðugt bætt í. Vinnukonur burstuðu og
nudduöu karlmennina með fínum
sandi til þess að losa þá viö mestu
óhreinindin. Þó að sápa væri til allt frá
dögum Rómverja var þaö vandkvæð-
um bundið að afla hennar.
A dögum sólkonungsins, Lúðvíks
Hin aldagamla uppfinning baðkerið hefur tekið ýmsum breytingum gegn-
um tiðina hvað form snertir, en form þeirra sem baðkerið gista hafa litið
sem ekkert breyst.
Þegar Lúðvik fjórtándi baðaði sig oiii það miklu fjaðrafoki um viða veröld.
Tiltölnlega
nýlegt
sportað
faraí bað
Hvaö er bað? Svar: Áð dýfa
kroppnum eöa einhverjum hluta hans í
vökva og þá venjulega vatn. Þaö
verður ekki skilgreint betur á annan
hátt.
Saga baðsins er full af spennu og
heillandi. Ef við byrjum á steinaldar-
mönnum þá böðuðu þeir sig aldrei, aö
því er best verður vitað. Gera má ráð
fyrir að fyrsta baðið hafi átt sér stað
þannig að steinaldarmaöur hafi fallið í
vatn af tilviljun og þannig orðið fyrstur
til að fá bað.
Enn iiöu mörg þúsund ár áöur en
maðurinn fór að baða sig af frjálsum
vilja og tók að finnast baðiö gott og
hressandi. Austurlandabúar í fomöld
urðu fyrstir til aö þvo sér og baöa í
rósavatni og þá eingöngu í sambandi
viö trúarlegar athaf nir.
I Evrópu voru þaö Grikkir sem inn-
leiddu baömenninguna samfara
íþróttum og iikamsrækt. Rómverjar
lærðu af Grikkjum og gerðu baðið aö
hástéttarskemmtun fyrir keisarana og
auöugt fólk. Almennum baöstofum
var ekki komið á fót fyrr en keisara-
tímabilið var að syngja sitt síðasta
vers. Frá Róm breiddist baðið út
víösvegar um Evrópu en menn
þessara daga höfðu engan verulegan
áhuga á baði. Furstar, aðall og efna-
fólk fengu sér bað í besta falli annað
hvert ár. En þó eftir hik og hugarstríö.
Menn voru blátt áfram hræddir við að
baöa sig. Læknar töldu það heilsunni
skaðsamlegt og hálflærðir skottu-
læknar fullyrtu að líkaminn bomaði
upp af því og menn yröu smám saman
aðengu.
fjórtánda, var heilbrigðisþjónustan í
Frakklandi fyrir neöan allar hellur.
Furstar og almenningur voru jafn-
skítugir. Menn þvoðu sér ekki einu
sinni í framan heldur báru þeir púöur á
skítinn svo að eitt púðurlagiö tók viö af
öðru.
Þegar Lúðvík konungur var stöku
sinnum neyddur til að baða sig fór
fram heil leiksýning í höllinni í Versöl-
um. Allt tignasta hirðfólkiö safnaðist
saman umhverfis baðkerið.
Erlendir sendiherrar mddust inn í
baösalinn þar sem menn átu og drukku
og spjölluöu við konunginn meðan hátt
settur hirðmaður þvoði honum hátt og
lágt. Að baðinu loknu var allt sem
hafði farið fram bókað nákvæmlega.
Sendiherramir óskuðu honum til
hamingju og sendu ítarlegar frásagnir
heim til ríkisstjórna sinna um hve
konungurinn heföi það gott eftir baöiö.
Einn sendiherranna skrifaði heim: